Andreasa Röschlauba

Litograficzny portret Andreasa Röschlauba autorstwa Ferdinanda Piloty'ego

Andreas Röschlaub (21 października 1768 - 7 lipca 1835) był niemieckim lekarzem urodzonym w Lichtenfels w Bawarii .

Studiował medycynę na uniwersytetach w Würzburgu i Bambergu , uzyskując doktorat na tej ostatniej uczelni w 1795. W 1798 został profesorem zwyczajnym patologii w Bambergu , aw 1802 przeniesiony na uniwersytet w Landshut , gdzie był dyrektorem katedry medycyny. szkoła. W 1826 przeniósł się na Uniwersytet w Monachium jako profesor medycyny. Zmarł 7 lipca 1835 r. podczas rekreacyjnego wyjazdu do Ulm .

Röschlaub jest pamiętany jako twórca Erregbarkeitstheorie ( teorii pobudliwości), która była modyfikacją Browna , spekulatywnej teorii medycyny, którą początkowo sformułował szkocki lekarz John Brown (1735–1788).

Był redaktorem Magazin zur Vervollkommnung der theoretischen und praktischen Heilkunde (Magazyn o doskonałości medycyny teoretycznej i praktycznej) oraz autorem podręcznika do klasyfikacji chorób pt. Lehrbuch der Nosologie .

Rola w niemieckiej medycynie romantycznej

Do niedawna historia medycyny niemieckiej, zwłaszcza medycyny romantycznej, zasadniczo oczerniała, a następnie w dużej mierze zapominała, wkład lekarza Andreasa Röschlauba z Bambergu, proces, który jeden z recenzentów określił jako „dziwne połączenie niejasności i rozgłosu”. (Nigel Reeves) Jednak po gruntownej rewizji jego miejsca w medycynie niemieckiej i europejskiej, w szczególności w medycynie romantycznej i rozwoju systemu Brunona , dokonanej przez N. Tsouyopoulosa, doszła do wniosku, że „był on jednym z najlepiej znane, kontrowersyjne i wpływowe osobistości swoich czasów”. Jego pisma były obszerne i wpływowe, jeśli chodzi o problem reformy medycyny i postawienia jej na solidnych podstawach naukowych, i to właśnie te pisma ukształtowały znaczną część debaty w Niemczech w tamtym czasie. Ważne postacie tamtych czasów, takie jak Schelling i Hufeland, odbywały wycieczki do Bambergu, aby się z nim spotkać i zasięgnąć jego opinii. Jak napisał jeden ze współczesnych historyków, „nawet nauczyciele publiczni i nie bez znaczenia osobistości pisali podręczniki, w których prawie każdy akapit zaczynał się od »Röschlaub uczy«”.

Głównym powodem zaniedbania miejsca Röschlauba w historii jest prawdopodobnie akceptacja przez niego idei dr Johna Browna podczas studiów medycznych i ich entuzjastyczne propagowanie, w tym uczynienie z nich podstawy rozprawy doktorskiej. Następnie rozwinął idee Browna dotyczące ukończenia studiów, czyniąc Niemcy głównym ośrodkiem wdrażania brunońskiego systemu medycyny . Idee Browna były znane w Niemczech około 10 lat po opublikowaniu Elementa Medicinae w 1780 r., kiedy dr Christoph Girtanner, znany lekarz z Getyngi , napisał artykuł we francuskim czasopiśmie na temat brunonizmu, nie przypisując idei Brownowi, tworząc mały skandal. Następnie student medycyny na uniwersytecie w Bambergu wysłał kopię tekstu Browna do profesora Adama M. Weikarda (1742-1803), który był pod takim wrażeniem, że zaaranżował pierwszy niemiecki druk w 1794 r., a następnie opublikował publikację pt. w następnym roku jego tłumaczenia na język niemiecki (Johann Brown's Grundsätze der Arzneilehre aus dem Lateinischen übersetzt , Frankfurt). Następnie w 1796 roku udostępniono drugie tłumaczenie, autorstwa Christoffa Pfaffa.

Röschlaub dokonał własnego tłumaczenia, ale opublikował je dopiero w latach 1806-7 (w trzech tomach jako sämtliche Werke Johna Browna ) ze względu na Weikarda. W międzyczasie Röschlaub ściśle współpracował po ukończeniu studiów z Adalbertem Marcusem, dyrektorem słynnego szpitala w Bambergu, w celu opracowania wdrożenia systemu Brunona i był gotowy do opublikowania wyników w 1797 r. Główną pracą była Untersuchungen über Pathogenie oder Einleitung Röschlauba . w die Heilkunde , 3 tomy. Frankfurt, 1798-1800. Prace i pisma, które wyszły z bamberskiej kliniki uczyniły z miasta słynny ośrodek intelektualny i medyczny”.

Współpraca z Schellingiem

W 1799 r. Röschlaub stworzył czasopismo Magazin der Vervollkommung der theoretischen und praktischen Heilkunde , opublikowane ostatecznie w 10 tomach w latach 1799-1809. W pierwszym tomie słynny filozof przyrody Schelling napisał artykuł będący odpowiedzią na krytyczny przegląd literatury brunońskiej w renomowanej Allgemeine Literatur Zeitung na początku tego roku. Podczas gdy Schelling początkowo krytycznie odnosił się do pracy Browna ( Weltseele , 1798), widząc w niej jedynie podejście mechaniczne, jego kontakt z Röschlaubem pozwolił mu docenić dynamiczną, żywotną naturę podejścia Browna, jak wyraził to w swoim Pierwszym zarysie systemu filozofii przyrody (1799). Przyjęcie przez Schellinga idei Browna doprowadziło do bliskiej współpracy z Röschlaubem i wizyty w Bambergu w 1800 roku . Głównym wkładem Schellinga w teorię pobudliwości było wyjaśnienie, że istnieje receptywna i aktywna funkcja antytetyczna, która obejmuje moc generatywną ( Bildungstrieb i Dr, Lebenserzeugungskraft Samuela Hahnemanna ). Schelling utrzymywał, że każdy organizm potrzebuje „specjalnego rytmu” i że jest to funkcja pewnego stopnia receptywności i aktywności, od której odstępstwo oznacza nieład, „ponieważ zaburza rytm samoreprodukcji i ostatecznie wpływa na sam proces reprodukcji, w ten sposób powodując nie tylko ilościowe, ale i jakościowe zmiany w organizmie”.

Natura wpływu Schellinga na kulturę niemiecką była taka, że ​​​​dalsze promowanie systemu brunońskiego, jak przedstawił Röschlaub. „To wyjaśnienie Röschlauba sprawiło, że zasada Browna [o życiu jako„ stanie wymuszonym ”] była akceptowalna” dla niemieckiego umysłu, który miał bardziej dynamiczną koncepcję życia. Röschlaub pomógł wydobyć dynamiczną zależność między zewnętrznym bodźcem („ekscytantem”) a wewnętrznym potencjałem życiowym (pobudliwością), czego wynikiem jest aktywność znana jako życie (pobudzenie biologiczne). Organizm posiada wrodzoną aktywność receptywną, na którą należy działać, ale także proaktywną zdolność reagowania. Röschlaub udoskonalił również koncepcję Browna, że ​​zaburzenia wynikają z nadmiaru (hiperstenia) lub deficytu (hipostenia) bodźców, dodając, że wiąże się to z dysproporcją między receptywną i proaktywną stroną pobudliwości.

Rola fizjologii

Praca Röschlauba pozwoliła mu również powiązać elementy systemu medycyny Browna z pojawiającą się ideą, że fizjologia jest kluczem do medycyny naukowej. Pod tym względem główna idea Browna, że ​​patologia była po prostu podzbiorem fizjologii, rozciągnięciem normalnych, zdrowych dynamicznych rytmów lub funkcji poza pewien możliwy do utrzymania stopień, była kluczowa dla umożliwienia niemieckiej medycynie uznania, że ​​„patologia, nozologia i praktyka kliniczna można powiązać z fizjologią”, co wydawało się drogą do ustanowienia solidnych podstaw dla medycyny w naukach przyrodniczych.

Fizjologia naukowa była częścią edukacji medycznej w Niemczech… ale nie widzieli, jak mogliby wykorzystać te podstawowe nauki w leczeniu chorób.

Dla Röschlauba medycyna staje się nauką tylko wtedy, gdy istnieje prawdziwa fizjologia naukowa. „Tylko wtedy medycyna będzie możliwa jako prawdziwa„ sztuka ”, kiedy fizjologia organizmu stanie się naprawdę udoskonaloną nauką”. (1801) Oznaczało to, że fizjologia musiała uwzględniać zasadę życia (Lebensprinzip), która organizowała materię, ale nie była od niej zależna. Podczas gdy Röschlaub pracował z ogólną koncepcją fizjologii Johanna Christiana Reila, która akceptowała, że ​​fizjologia jest wytworem sił natury, ale miała tendencję do postrzegania ich w kategoriach chemicznych w sposób wyjątkowy.

Wyjaśnienie przez Röschlauba pobudliwości ( Erregbarkeit ) jako dynamicznej biegunowości między dwiema przeciwstawnymi funkcjami - otwartością i proaktywnością - sprawiło, że zasada Browna była akceptowalna, a także weryfikowalna „i jako taka ma zastosowanie do praktycznej diagnostyki medycznej i terapii”. Jego dalsze prace, choć prowadziły do ​​pewnych różnic w stosunku do Schellinga, dalej rozwijały system Brunona, ale Röschlaub w końcu zdał sobie sprawę, że nie można go posunąć dalej bez bardziej nadrzędnej teorii samego pobudzenia i zrozumienia energii życiowej [artykuł Nelly str. . 72] (która ostatecznie pojawiła się w pracy Wilhelma Reicha na temat energii orgonu).

Debata o naturze ludzkiej

Oświeceniowy pogląd na naturę ludzką był zasadniczo statyczny (niepowtarzalna jednostka, którą można udoskonalić zgodnie z rozumem), pogląd medycyny romantycznej był dynamiczny (człowiek był wyjątkowy, ale także ewoluował). Chociaż idea zmienności natury ludzkiej pojawiła się w XVIII wieku, zakorzeniła się w „dynamizacji i historyzacji świadomości poprzez filozofię niemiecką”.

Filozofia niemiecka miała wyłaniający się pogląd na życie i świadomość jako aktywność i działanie, jak to wyraził Fichte: „Jedyną istotą jest życie. A sposoby działania są jedyną rzeczywistością ja”. którą Röschlaub często cytował i którą ideę sam wyrażał: „Jeśli nazywamy skuteczność żywych działań „Życiem”, to musimy powiedzieć, uosabiając to, że wszystkie te ciała żyją”. (1800) Z tej koncepcji zrodziła się możliwość nowego przedstawienia relacji między podmiotem (ja, świadomość-organizm) a przedmiotem (świat zewnętrzny, natura). Świat zewnętrzny zyskuje po raz pierwszy fundamentalne znaczenie dla „podmiotu”; można ją postrzegać jako podstawę świadomości i życia; warunkuje mianowicie sposób podmiotu, nie unieważniając go; to bodziec aktywności moduluje podmiot, pogląd uderzająco bliski Johnowi Brownowi, ale nie można go było dostrzec inaczej niż w bardziej dynamicznym kontekście niemieckiej medycyny romantycznej.

Konsekwencje zdrowotne były takie, że dynamiczny pogląd uwzględniał środki terapeutyczne wpływające na środowisko wewnętrzne jako ważne względy dla lekarza. Röschlaub wszedł do debaty na ten temat, argumentując za rolą lekarza w „medycynie społecznej” lub higienie oraz znaczeniem samej higieny dla medycyna naukowa, stanowisko, które w dużej mierze zajął później Virchow, którego poglądy na ten temat w 1849 r.

Jeśli medycyna ma naprawdę spełniać swoje wielkie zadanie, to musi interweniować w życie polityczne i społeczne w ogóle; musi wymienić przeszkody, które stoją na drodze do normalnego przebiegu procesów życiowych i pracować nad ich usunięciem. Jeśli to kiedykolwiek zostanie osiągnięte, medycyna będzie taka, jaka powinna być – wspólna własność dla wszystkich. Przestanie wtedy być medycyną i wtopi się w ogólną, zunifikowaną wiedzę naukową, która jest synonimem „know-how”.

Jednak tam, gdzie Virchow postrzegał higienę jedynie jako środek profilaktyczny (rola negatywna), Röschlaub opowiadał się również za rolą pozytywną, czyli stosowaniem środków zaradczych w celu promowania zdrowia. Była to idea, która została w dużej mierze zapomniana, aż do wznowienia jej przez Hansa Buchnera w 1896 roku w wykładzie na temat biologii i doktryny zdrowia , który wywołał spore poruszenie w niemieckich kręgach medycznych, ale także stawia pytanie o cel terapii, na pytanie, na które udzielono odpowiedzi kilkadziesiąt lat później dzięki pracom Wilhelma Reicha i jego funkcji orgazmu (teoria specjalna) oraz bardziej nadrzędnej teorii „narzucenia”.

Wpływ

To dzięki interpretacji, promocji i opracowaniu przez Röschlauba nowego podejścia Browna do medycyny wpłynęło ono na medycynę niemiecką i stało się rdzeniem niemieckiej medycyny romantycznej. Jak stwierdza główny historyk wkładu Röschlauba, niemiecka medycyna została przesunięta z mechanizmu z XVIII wieku do bardziej dynamicznej koncepcji życia i choroby.

Idea aktywnej, samoreprodukującej się i samoobrony siły, pośredniczącej w ogólnej reakcji organizmu, od tego czasu nigdy nie przestała rezonować w niemieckiej myśli medycznej”.

Röschlaub dążył do zjednoczenia chirurgii i medycyny oraz oparcia opieki zdrowotnej na naturalnych podstawach naukowych, uznając jednocześnie potrzebę specjalnych metod w podejściu do praktyki klinicznej, które wykraczały poza nauki przyrodnicze, ale także wykraczały poza czysto spekulatywne przepisywanie symptomów tradycyjnej medycyny (semiotyka). ).

Prawdziwie innowacyjna w koncepcji Röschlauba była myśl, że medycyna jako unitarna nauka przyrodnicza może zostać urzeczywistniona jedynie poprzez przekształcenie kliniki semiotycznej w ośrodek leczniczy.

Opowiadanie się przez Röschlauba za nowymi poglądami Fichte'a i Schellinga na człowieka i środowisko, wywodzącymi się od Locke'a, oraz włączenie ich do systemu Brunona dostarczyło naukowej podstawy do rozważenia opieki zdrowotnej, która nadal znajduje echa w medycynie, jak wyrażono pół wieku później w twórczości Claude'a Bernarda. Nowa koncepcja człowieka, na którego oddziałuje i działa w odpowiedzi na otaczający go świat w celu stworzenia indywidualnego otoczenia, różniącego się ogólnie od środowiska, przetrwała w medycynie, szczególnie u różnych lekarzy zajmujących się higieną, oraz interakcja organizmu i jego środowiska, na przykład w dziedzinie ekologii klinicznej lub medycyny „środowiskowej”. Jak dość proroczo napisał sam Röschlaub,

Ciało może być jednostką organiczną i potwierdzać się jako taka tylko wtedy, gdy odrywa się od natury organicznej dzięki własnej aktywności i własnej skuteczności. Ale to działanie wygasłoby, gdyby nie działanie, które zajmuje się przedmiotami. Ciało musi być zatem wystawione na zewnętrzne przedmioty i posiadać na nie wrażliwość. W ten sposób aktywność determinuje receptywność i z kolei jest przez nią determinowana.” (1800)

Pracuje

• Untersuchungen über die Pathogenie oder Einleitung in die medicinische Theorie , Frankfurt nad Menem, 1798
• Von dem Einflusse der Brown'schen Theorie auf die praktische Heilkunde , Würzburg 1798
• Lehrbuch der Nosologie , Bamberg/Würzburg 1801
• Über Medizin, ihr Verhältnis zur Chirurgie, nebst Materialien zu einem Entwurfe der Polizei der Medizin , Frankfurt nad Menem 1802
• Lehrbuch der besonderen Nosologie, Jatreusiologie und Jatrie , Frankfurt nad Menem, 1807–1810
• Philosophische Werke. Bd. 1: Über die Würde und das Wachstum der Wissenschaften und Künste und ihre Einführung in das Leben , Sulzbach 1827
• Magazin zur Vervollkommnung der theorethsichen und praktischen Heilkunde 1799-1809

Bibliografia

• Andreas Röschlaub und die Romantische Medizin: Die philosophische Grundlagen der modernen Medizin autorstwa Nelly Tsouyopoulos (Stuttgart: Gustav Fischer Verlag, 1982)

Bibliografia

• [1] przetłumaczona biografia @ Allgemeine Deutsche Biographie