Czy możesz być cicho, proszę?
 Okładka pierwszego wydania, opublikowanego przez McGra-Hill
| |
| Autor | Raymonda Carvera |
|---|---|
| Kraj | Stany Zjednoczone |
| Język | język angielski |
| Gatunek muzyczny | Krótkie historie |
| Wydawca | McGraw-Hill |
Data publikacji |
22 lutego 1976 |
| Typ mediów | Druk (oprawa twarda i miękka) |
| ISBN | 0-07-010193-0 |
| OCLC | 1551448 |
| 813/.5/4 | |
| Klasa LC | PZ4.C3336 Wi PS3553.A7894 |
Czy możesz być cicho, proszę? (1976) był pierwszym zbiorem opowiadań amerykańskiego pisarza Raymonda Carvera, który ukazał się w dużej prasie . Opisany przez współczesnych krytyków jako fundamentalny tekst minimalistycznej fikcji, jego historie stanowiły przenikliwą i wpływową opowieść o rozczarowaniu amerykańskiej klasy robotniczej połowy wieku .
Historia publikacji
W przeciwieństwie do jego późniejszych zbiorów, historie zebrane w Will You Please Be Quiet, Please? zostały napisane w okresie, który Carver nazwał swoim „pierwszym życiem” lub „dniami złego Raymonda”, przed jego bliską śmiercią z powodu alkoholizmu i późniejszej trzeźwości. Najwcześniejsze kompozycje pochodzą z około 1960 roku, z czasów jego studiów pod kierunkiem Johna Gardnera w Chico State in English 20A: Creative Writing.
Przez kolejne półtorej dekady Carver starał się zrobić miejsce na wybuchy kreatywności między pracą nauczyciela i wychowywaniem dwójki małych dzieci, a później niemal ciągłym piciem. Kompozycje Will You Please ... można z grubsza podzielić na następujące okresy:
- 1960–1961 - „Ojciec”
- 1960–1963 - „Kaczki”, „Co robisz w San Francisco?”
- 1964 - „Czy możesz być cicho?”, „Żona studenta”, „Sześćdziesiąt akrów”
- 1967 - „Co powiesz na to?”, „Sygnały”, „Jerry i Molly i Sam”
- 1970 - „Sąsiedzi”, „Gruby”, „Nocna szkoła”, „Pomysł”, „Dlaczego kochanie?”, „Nikt nic nie powiedział”, „Czy jesteś lekarzem?”
- 1971 - „Co to jest?” („Czy to są rzeczywiste mile?”), „Co jest na Alasce?”, „Rowery, mięśnie, papierosy”, „Oni nie są twoim mężem”, „Postaw się na moim miejscu”
- 1974 – „Kolekcjonery”
Chociaż kilka opowiadań ukazało się wcześniej w czołowych publikacjach (Foley Collection opublikowało opowiadanie „Czy proszę być cicho, proszę?” w 1967 r., A Esquire zaakceptowało „Sąsiadów” w 1971 r.), jako pierwszy autor został zebrany w nowy wydawnictwo McGraw-Hill dla fikcji, był to pierwszy duży komercyjny sukces w karierze Carvera. Tytuł kolekcji został pierwotnie zaproponowany przez Frederica W. Hillsa, redaktora McGraw-Hill, jako Put Yourself in My Shoes i Gordona Lisha , redaktor Carvera, zgodził się. Jednak po sondowaniu przyjaciół Carver opowiedział się za ostatecznym tytułem, pod którym Lish wybrał 22 z ponad 30 opublikowanych przez Carvera do tego czasu.
Krytyczny odbiór
Po sukcesie eksperymentalnych dzieł literackich pisarzy opowiadań, takich jak John Barth i Donald Barthelme we wczesnych latach siedemdziesiątych, Will You Please ... został znany ze swoich płaskich, dyskretnych nacięć we współczesnych recenzjach. Publishers Weekly zamieścił w swoim pierwszym numerze z 1976 r. Wzmiankę o nowej kolekcji, nazywając ją „Przygnębiającym, ale spostrzegawczym pismem o nieartykułowanych światach Amerykanów…” Późniejsza analiza krytyczna ukierunkowała zbiór w odniesieniu do późniejszych konfliktów redakcyjnych z Gordonem Lishem w O czym mówimy, kiedy mówimy o miłości (1981) i „ekspansywność” Katedry (1983). Analiza kolekcji Bethei koncentruje się na nierzetelności narratorów w Will You Please… , znajdowaniu humoru i pełnego realizmu w ich dramatach. Zbiór został wybrany jako jeden z pięciu finalistów National Book Award 1977 .
Podsumowania fabuły
"Tłuszcz"
Kelnerka opowiada swojej przyjaciółce historię o „najgrubszej osobie, jaką kiedykolwiek widziałam”, która przychodzi do restauracji, w której pracuje, i grzecznie i autoironicznie zamawia procesję dań. Kelnerka zauważa jego dziwny sposób mówienia, pozytywnie komentując każdy aspekt obfitego posiłku. Opisuje fizyczną walkę grubasa, jego „sapanie” i przegrzanie. Po zrelacjonowaniu wydarzeń na kolacji kelnerka opowiada koleżance, jak próbowała wytłumaczyć swojemu partnerowi Rudiemu, że „jest gruby… ale to nie cała historia”. Kiedy uprawiali seks tej nocy, kelnerka poczuła, że jest „niesamowicie gruba”, a Rudy'ego „prawie tam nie było”. Historia kończy się nutą oczekiwania, a kelnerka myśli sobie: „Jest sierpień. / Moje życie się zmieni. Czuję to”.
„Sąsiedzi”
„Szczęśliwa para”, która czuje, że życie przeminęło, jest proszona o nakarmienie kota sąsiadów podczas ich nieobecności. Gdy jest w mieszkaniu po drugiej stronie korytarza, mąż (Bill) zaczyna cieszyć się podglądaczem, przeglądaniem rzeczy swoich sąsiadów, próbowaniem jedzenia w lodówce, a nawet przymierzaniem ich ubrań. Po tym, jak żona (Arlene) spędza roztargnioną godzinę w domu sąsiadów, wraca, by powiedzieć Billowi, że znalazła zdjęcia, które powinien zobaczyć. „Może nie wrócą”, mówi, gdy razem przechodzą przez korytarz. Jednak zanim będą mogli wejść do mieszkania, Arlene zdaje sobie sprawę, że zostawiła klucz w ich mieszkaniu, a klamka nie chce się teraz obrócić: zablokowana.
"Pomysł"
Po kolacji para patrzy przez okno, jak ich sąsiad spaceruje po jego domu, żeby szpiegować własną żonę, gdy się rozbiera. Wydają się zdziwieni incydentem, który zdarza się „jednej na dwie lub trzy noce” przez ostatnie trzy miesiące. Mężczyzna bierze prysznic, podczas gdy kobieta przygotowuje jedzenie na wieczorną przekąskę, mówiąc swojemu partnerowi, że wezwie policję na każdego, kto zajrzy do niej, gdy się rozbiera. Kiedy zgarnia odpady żywnościowe do śmieci, widzi strumień mrówek wydobywający się spod zlewu, który spryskuje środkiem owadobójczym. Kiedy kładzie się do łóżka, mężczyzna już śpi, a ona znów wyobraża sobie mrówki. Wstaje, zapala wszystkie światła, spryskuje cały dom i wygląda przez okno, przerażona, mówiąc „… rzeczy, których nie mogę powtórzyć”.
„Oni nie są twoim mężem”
Earl, sprzedawca między pracą, wpada na jedną noc do całodobowej kawiarni, w której jego żona, Doreen, pracuje jako kelnerka. Jest zaskoczona jego widokiem, ale on ją uspokaja i zamawia kawę i kanapkę. Kiedy Earl pije kawę, słyszy, jak dwóch mężczyzn w garniturach robi niegrzeczne komentarze na temat jego żony. Kiedy pochyla się, by nabrać lody, jej spódnica podjeżdża do góry i odsłania uda i pas. Earl wychodzi i nie odwraca się, kiedy Doreen woła go po imieniu.
Następnego dnia Earl sugeruje Doreen, aby pomyślała o przejściu na dietę. Zaskoczona zgadza się, a oni badają różne diety i ćwiczenia. „Po prostu przestań jeść… przynajmniej na kilka dni”, mówi jej. Zgadza się spróbować. Kiedy traci na wadze, ludzie w pracy komentują, że Doreen wygląda blado. Earl nalega jednak, aby ich zignorowała, mówiąc: „Nie musisz z nimi mieszkać”. Pewnej nocy po drinku Earl wraca do kawiarni i zamawia lody. Gdy Doreen pochyla się, pyta mężczyznę obok niego, co myśli, ku jego szokowi. Inna kelnerka zauważa wpatrującego się Earla i pyta Doreen, kto to jest. „To sprzedawca. To mój mąż”, mówi.
"Jesteś lekarzem?"
Mężczyzna (Arnold), który siedzi samotnie w swoim domu pod nieobecność żony, odbiera telefon od kobiety, która wydaje się mieć zły numer. Po sprawdzeniu numeru waha się i pyta o imię mężczyzny. Mówi jej, żeby wyrzuciła ten numer. Jednak mówi mu, że uważa, że powinni się spotkać i oddzwania później, aby powtórzyć sugestię. Następnego popołudnia mężczyzna odbiera telefon od tej samej kobiety, prosząc go, aby odwiedził jej chorą córkę. Arnold bierze taksówkę, wchodzi po schodach pod wskazany adres i znajduje przy drzwiach młodą dziewczynę, która go wpuszcza. Po pewnym czasie kobieta wraca do domu z zakupami i pyta Arnolda, czy jest lekarzem; odpowiada, że nie. Robi mu herbatę, gdy wyjaśnia swoje zmieszanie całą sytuacją, po czym niezręcznie ją całuje, przeprasza i wychodzi. Kiedy wraca do domu, dzwoni telefon i słyszy głos swojej żony, mówiącej mu: „Nie brzmisz jak ty”.
"Ojciec"
Rodzina stoi wokół dziecka w koszyku, komentując wyrazy twarzy dziecka i zauroczona nim. Opowiadają po kolei o każdym z rysów twarzy dziecka, starając się powiedzieć, jak wygląda dziecko. „On nie wygląda jak nikt” – mówi dziecko. Inne dziecko woła, że dziecko wygląda jak tatuś, na co pytają: „Jak wygląda tatuś?” i zdecydować, że on też wygląda jak nikt. Gdy ojciec odwraca się na krześle, jego twarz jest blada i pozbawiona wyrazu.
„Nikt nic nie powiedział”
Chłopiec twierdzi, że jest chory, aby pewnego dnia zostać w domu ze szkoły po tym, jak usłyszał kłótnię rodziców. Ojciec wybiega, a matka zakłada swój „strój” i idzie do pracy, zostawiając chłopca czytającego. Bada sypialnię swoich rodziców, a następnie idzie w kierunku Birch Creek na ryby. Po drodze zatrzymuje się kobieta w czerwonym samochodzie i proponuje mu podwiezienie. Niewiele mówi, a kiedy wychodzi, fantazjuje o niej. W Birch Creek łapie małą rybkę i idzie w dół rzeki, aż widzi młodego chłopca na rowerze, patrzącego na ogromną rybę w wodzie. Próbują współpracować, aby ją złapać, ale młody chłopak macha w nią pałką i ryba ucieka. Dalej w dole rzeki znajdują rybę, a młody chłopiec goni ją, by złapać chłopca. Postanawiają przeciąć rybę na pół, aby mieć po połowie, ale potem kłócą się o to, kto dostanie którą połowę. Młody chłopak dostaje ogon. Kiedy chłopiec wraca do domu, pokazuje rodzicom, ale jego matka jest przerażona, a ojciec każe mu wyrzucić to do śmieci. Chłopiec trzyma pół-rybę pod lampą na ganku.
„Sześćdziesiąt akrów”
Rdzenny Amerykanin zaczepia dwójkę małych dzieci strzelających do kaczek na swojej ziemi. Pozwala im odejść i postanawia wydzierżawić część swojej ziemi.
„Co jest na Alasce?”
Carl pewnego dnia wraca z pracy z nową parą zwykłych butów, które kupił w drodze do domu. Pokazuje swojej partnerce (Mary) i bierze kąpiel, a ona mówi mu, że zostali zaproszeni tego wieczoru do domu swoich przyjaciół (Jacka i Helen), aby wypróbować ich nową „fajkę wodną”. Mary przynosi Carlowi piwo i mówi mu, że miała rozmowę o pracę w Fairbanks na Alasce. Jadą na targ i kupują przekąski, wracają do domu i idą przecznicę do Helen i Jacka. Razem wypróbowują fajkę, Jack śmieje się z zabawy, którą „rozbijali” poprzedniej nocy. Przynoszą chipsy, dip i sodę, podczas gdy rozmawiają o możliwej przeprowadzce Carla i Mary na Alaskę. Nie wiedząc nic o tym miejscu, wyobrażają sobie uprawę kapusty olbrzymiej lub dyni. Helen myśli, że pamięta odkrytego tam „człowieka z lodu”. Słysząc drapanie w drzwi, wpuszcza kota do środka. Kot łapie mysz i zjada ją pod stolikiem do kawy. „Spójrz na jej oczy”, mówi Mary. – Ona jest na haju, w porządku. Kiedy wszystkie są pełne, Mary i Carl żegnają się. Mary mówi Carlowi, gdy idą do domu, że trzeba z nią „porozmawiać, odwrócić uwagę dziś wieczorem”. Carl ma piwo, a Mary bierze pigułkę i idzie spać, zostawiając Carla na jawie. W ciemnym korytarzu widzi parę małych oczek i podnosi jeden ze swoich butów, żeby rzucić. Siedząc na łóżku, czeka, aż zwierzę znów się poruszy lub wyda „najdelikatniejszy dźwięk”.
"Nocna szkoła"
Mężczyzna jest bez pracy i mieszka z rodzicami. Spotyka w barze dwie kobiety i proponuje im przejażdżkę samochodem rodziców w zamian za piwo. Po przejściu do mieszkania rodziców, mężczyzna zostawia kobiety na zewnątrz i postanawia zostać w mieszkaniu na noc.
„Kolekcjonery”
Demonstrator sprzedawcy próżni pojawia się w domu bezrobotnego mężczyzny i bezsensownie przechodzi przez jego schemat sprzedaży.
„Co robisz w San Francisco?”
Listonosz Henry Robertson opowiada historię pary i trojga dzieci, którzy przeprowadzają się do jego wiejskiego, robotniczego miasteczka. Opisuje, w jaki sposób rodzina różni się od członków miasta kierujących się etyką pracy ze względu na ich artystyczny styl życia, a rozpad związku tej pary odzwierciedla jego własne nieudane małżeństwo ponad 20 lat wcześniej. Opowiada, jak list zakończył małżeństwo jego i Marstona. W tej historii Henry pokazuje swoją nieufność i uprzedzenia wobec pani Marston, mimo że widzi tylko fragmenty ich związku. Za to, co się stało, obwinia brak etyki pracy i niechęć pani Marston do jej męża do podjęcia jakiejkolwiek pracy. Jego stronniczość może częściowo wynikać ze sposobu, w jaki jego żona powiedziała mu, że to koniec w liście wysłanym do niego, gdy służył za granicą. „To była praca, dzień i noc, praca, która dała mi zapomnienie, kiedy byłem na twoim miejscu i toczyła się wojna o to, gdzie byłem…” Postrzega także pracę jako sposób na zapomnienie o swoich problemach i pomoc w zapomnieniu o żonie i dzieci.
„Żona studenta”
Noc bezsenności.
„Postaw się na moim miejscu”
Wracając z przyjęcia w biurze, para jest przesłuchiwana i obrażana podczas dziwnego spotkania z właścicielem i jego żoną.
„Jerry i Molly i Sam”
Pewien mężczyzna zostaje doprowadzony do szaleństwa przez rodzinnego psa i postanawia się go pozbyć, wyrzucając go na obrzeża miasta. Wkrótce zmienia zdanie.
"Dlaczego kochanie?"
Matka pisze list o swoim synu.
"Kaczki"
W pracy nagle umiera brygadzista, więc wszyscy zostają odesłani do domu. W domu jeden mężczyzna nie wykorzystuje okazji do seksu z żoną.
"Co powiesz na to?"
Para przyjeżdża obejrzeć opuszczone miejsce ojca kobiety na wsi. Może tam się przeniosą.
„Rowery, mięśnie, papierosy”
Mężczyzna rzuca palenie. Dzwoni do domu kolegi syna, gdzie toczy się spór o zaginiony rower. Mężczyzna i ojciec oskarżonego chłopca toczą bójkę.
„Czy to są rzeczywiste mile?”
Żona bezrobotnego wychodzi sprzedać samochód i wraca dopiero o świcie.
„Sygnały”
Wydaje się, że para w efektownej restauracji próbuje dowiedzieć się, czy nadal mają wspólną przyszłość. „Nie mam nic przeciwko przyznaniu, że jestem po prostu niskim brewem”.
„Proszę, bądź cicho, proszę?”
Historia Ralpha i Mariana, dwóch uczniów, którzy pobierają się i zostają nauczycielami. Ralph ma obsesję na punkcie pomysłu, że Marian była mu kiedyś niewierna. W końcu Marian przyznaje się do niewierności i błaga go o wybaczenie. Ralph upija się i czuje, że całe jego życie się zmienia, gdy odkrywa prawdę. Po wyjściu z domu i wpadnięciu w szał przegrywa pieniądze w pokera i zostaje napadnięty. Po powrocie do domu wcześnie rano znajduje dowody na to, że Marian był dręczony poczuciem winy i czekał na jego powrót. Zastanawia się, jak postąpić, jeśli zdecyduje się ją zostawić i zamyka się w łazience, odrzucając błagania wyraźnie skruszonej Marian i błaga go, by ją wpuścił, aby mogła z nim porozmawiać. W końcu wychodzi z łazienki i wraca do ich sypialni. Marian dołącza do niego, a on po chwili odwraca się do niej i dziwi się zmianom w nim zachodzącym, dając do zrozumienia, że teraz lepiej rozumie ją, siebie i małżeństwo, da jej drugą szansę i pogodzi się z nią.