Wisconsin niemiecki
| Wisconsin niemiecki | |
|---|---|
Ludzie mówiący w ojczystym języku |
36443 (2013) |
Indoeuropejskie
|
|
| Kody językowe | |
| ISO 639-3 | – |
| IETF | de-u-sd-uswi |
| języki niemiecki | |
|---|---|
| angielski , Wisconsin wysokoniemiecki, dolnoniemiecki , Kölsch , szwajcarski niemiecki , luksemburski |
Termin niemiecki z Wisconsin odnosi się zarówno do wysokoniemieckiego z Wisconsin, jak i do dialektów języka niemieckiego używanego w stanie Wisconsin . W 1853 roku jedna trzecia ludności Wisconsin pochodziła z krajów niemieckojęzycznych; pod koniec XIX wieku największą mniejszość osób nieanglojęzycznych w Wisconsin stanowili niemieccy. W przeciwieństwie do innych języków dziedzictwa, które zwykle umierają w trzecim pokoleniu, osoby posługujące się językiem niemieckim z Wisconsin utrzymywały swój język (języki) obok języka angielskiego przez wiele pokoleń, od lat czterdziestych XIX wieku aż do połowy XX wieku. Wynika to po części z ich wzorców imigracyjnych: niemieccy imigranci mieli tendencję do osiedlania się w etnicznie jednorodnych (lub podobnych) społecznościach, o podobnym pochodzeniu językowym, kulturowym i geograficznym. Dodatkowo w utrzymaniu języka pomagało nauczanie i używanie języka niemieckiego w wielu lokalnych kościołach, szkołach i prasie. Chociaż niemiecki z Wisconsin zachowuje wiele standardowych i / lub dialektalnych cech języka niemieckiego, nie tylko włączył niektóre elementy językowe języka angielskiego, ale także opracował własne unikalne i innowacyjne (morfosyntaktyczne, składniowe, leksykalne) cechy. Na początku połowy XX wieku czynniki społeczne, polityczne i ekonomiczne, takie jak urbanizacja, przyczyniły się do ogólnego przejścia z języka niemieckiego na angielski [ potrzebne źródło ] .
Historia
Do połowy XIX wieku wielu niemieckich imigrantów osiedliło się w Wisconsin, a do drugiej połowy XIX wieku osoby mówiące po niemiecku wybrały Wisconsin zamiast innych stanów amerykańskich jako miejsce docelowe. Wynikało to częściowo z zasobów państwa, dostępnej ziemi i przedsiębiorczości agentów gruntów, ale także dlatego, że ci imigranci szukali nowych możliwości ekonomicznych oraz wolności religijnej lub politycznej.
Na przykład miasto Freistadt w Wisconsin zostało założone przez 300 niemieckich luteranów z Pomorza, którzy uciekali przed pruskimi reformami religijnymi i prześladowaniami. Nazwali swoją kolonię Freistadt , czyli „wolne miasto”, najprawdopodobniej dla upamiętnienia ich nowo odkrytej wolności religijnej w obu Amerykach. Zarówno ich wiara, jak i zachowanie dialektu wschodniopomorskiego były ważne dla Freistadterów: chociaż miasto zostało założone w 1839 r., jeszcze pod koniec XX wieku we Freistadt mówili wschodniopomorscy [ potrzebne źródło ] .
Wisconsin wysokoniemiecki i dialekty
po niemiecku pochodzili z wielu różnych regionów i krajów , takich jak Meklemburgia-Schwerin , Pomorze , Poznań , Nadrenia , Westfalia , Szwajcaria , Bawaria , Luksemburg , Badenia , Saksonia , Hesja , Wirtembergia i Austria . Każda grupa przyniosła swój własny dialekt, którego nadal używała w domu, społeczności, a nawet w lokalnych firmach Wisconsin.
Ponadto forma języka wysokoniemieckiego Wisconsin, koiné standardowego niemieckiego z cechami dialektalnymi, była używana równolegle z dialektem społeczności, na przykład w kościołach oraz szkołach podstawowych i średnich; oznaczało to, że wielu mieszkańców Wisconsin było trójjęzycznych, mówiących swoim dialektem dziedzictwa, wysokoniemieckim i angielskim Wisconsin. Rozszerzony wielojęzyczny kontakt przez wiele pokoleń osób mówiących po niemiecku z Wisconsin zaowocował rozwojem języka, który nie tylko zawiera cechy ich dialektu przodków, standardowego niemieckiego i angielskiego, [ potrzebne źródło ] ale także rozwinął własne nowe cechy językowe.
Konserwacja języka
Szkoły
Dla pierwszych osadników niemieckich język niemiecki, a nie angielski, był dominującym językiem używanym w szkołach wiejskich Wisconsin (Petty). Nauczycieli zatrudniano z Niemiec, niemieckie podręczniki najpierw importowano, później drukowano w USA. W 1854 r. Prawo stanu Wisconsin zadeklarowało, że wszystkie główne przedmioty mają być nauczane w języku angielskim (Petty); jednak państwo miało niewielką władzę nad lokalnymi szkołami, które były lokalnie zarządzane i finansowane ( Petty ). Szkoły w pełni przeszły na język angielski na początku XX wieku, co częściowo przyczyniło się do stopniowego upadku osób mówiących po niemiecku [ potrzebne źródło ] .
Gramatyka
Wcześniej badacze przyglądali się językom dziedzictwa, aby zbadać niepełne przyswajanie lub zanikanie L1 (Polinsky, 1995; Sorace 2004; Montreal 2008) [ potrzebne źródło ] , ale osoby posługujące się językiem niemieckim z Wisconsin nie mieszczą się w żadnej z tych kategorii. Współcześni użytkownicy języka niemieckiego z Wisconsin Heritage dorastali, mówiąc w domu po niemiecku i często uczyli się angielskiego dopiero po rozpoczęciu szkoły, w wieku około 6 lat. Oznacza to, że ich niemiecki, w tym cechy gramatyczne, takie jak celownik, zostałby już przyswojony, gdyby istniał w języku ojczystym użytkowników.
Morfoskładnia
Jedną różnicą między Wisconsin Heritage German i Standard German a dialektami jego przodków są zmiany w systemie oznaczania przypadków, takie jak utrata celownika. W Niemczech istnieją różnice między różnymi dialektami: na przykład w nadreńskiej Hesji nadal można znaleźć system oznaczania składający się z trzech przypadków (mianownik, biernik, celownik); w Eifel system dwuprzypadkowy; i w dolnoniemieckim regiony dialektalne, system pojedynczych przypadków. Jednak w języku niemieckim z Wisconsin, chociaż wydaje się, że osoby posługujące się tradycyjnym językiem nie używają już celownika, opracowali nowe cechy morfosyntaktyczne. W różnych dialektach osoby posługujące się dziedzictwem zaczęły oznaczać wielkość liter w ten sam lub podobny sposób: w niektórych przypadkach ich różnicowe oznaczanie obiektów (DOM) byłoby zgodne ze standardową niemiecką morfologią; w innych przypadkach wydaje się, że mówcy zrestrukturyzowali i ponownie przeanalizowali DOM , aby stworzyć nowy system semantyczno-morfosyntaktyczny. Na przykład Yager i in. (2015) przytaczają następujące przykłady ilustrujące to zjawisko:
| Niemieckie dziedzictwo Wisconsin (WHG) | Standardowy niemiecki (SG) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Przykład 1: Celownik podobny do standardowego | Jestem | Bum | Jestem | Baum | |||
| w celowniku | drzewo | w celowniku | drzewo | ||||
| Przykład 2: Biernik dla celownika SG | von ein | Dorf | von einem | Dorf | |||
| od a- mianownik/akc | wieś | od a- Celownik | wieś | ||||
| Przykład 3: Innowacyjne oznakowanie | to wojna | w jaskini | Dom | to wojna | Jestem | Dom | |
| To było | w bierniku | dom | To było | w celowniku | dom | ||
Przykład 1 pokazuje, że niemiecki z Wisconsin nadal zawiera pewne przypadki celownika.
W przykładzie 2 wybrano przedimek nieokreślony rodzaju nijakiego; jednak nie jest jasne, czy jest to w mianowniku, czy w bierniku. Jest to odejście od standardowego języka niemieckiego, w którym użyto by celownika rodzaju nijakiego („einem”). To jest przykład restrukturyzacji DOM w języku niemieckim Wisconsin.
Przykład 3 ilustruje innowacyjne oznaczanie przypadków: zamiast przedimka określonego nijakiego w celowniku („dem”) wybrano wyraźnie męski rodzajnik określony biernika. Osoby posługujące się dziedzictwem mogły wybrać przedimek w mianowniku („das”), bierniku („das”) lub przedimku celownika („dem”), ale zamiast tego wybrać nie tylko oznaczenie w bierniku, ale także przedimek rodzaju męskiego.
Ten wzorzec pojawił się nie tylko w przypadku jednej grupy osób posługujących się tradycyjnym językiem, ale raczej można go znaleźć u osób posługujących się różnymi dialektami niemieckimi (takimi jak dialekty nadreńskiej Hesji, Eifel i dolnoniemieckie).
Dokumentacja
Jedno z pierwszych nagrań dialektów niemieckich z Wisconsin zostało wykonane w latach czterdziestych XX wieku przez Lestera „Smoky” Seiferta, profesora języka niemieckiego na Uniwersytecie Wisconsin – Madison . Seifert, niemiecku wschodnio-dolnoniemieckim , nagrał ponad 100 pisemnych wywiadów z osobami mówiącymi po niemiecku z Wisconsin, w których zawarł zarówno kwestie językowe, jak i kulturowe.
Bibliografia
- Bungert, Heike, Cora Lee Kluge i Robert C. Ostergren (red.). Wisconsin Niemiecka ziemia i życie . Madison: Instytut Studiów Niemiecko-Amerykańskich im. Maxa Kade'a, 2006.
- Eichoff, Jürgen (1971). Język niemiecki w Ameryce: sympozjum. Austin: University of Texas Press. s. 43–57.
- Everest Levi, Kate (1898). „Geograficzne pochodzenie niemieckiej imigracji do Wisconsin”. W Thwaites, Reuben Gold. Zbiory Państwowego Towarzystwa Historycznego Wisconsin XIV. Madison, WI: Demokratyczna Drukarnia. s. 341–393
- Lucht, Felecia (2013). „Starsze języki imigrantów”. W Purnell, Thomas; Raimy, Eric; Łosoś, Józef. Wisconsin Talk: Różnorodność językowa w stanie Borsuk. Madison, Wisconsin: The University of Wisconsin Press. s. 26–36. ISBN 978-0-299-29334-5 .
- „Wysoko-niemiecki z Wisconsin”. Języki amerykańskie: nasze narody, wiele głosów online.
Linki zewnętrzne
- „Języki amerykańskie: jeden naród, wiele głosów. Niemieckie dialekty”
- Lester „Smoky” Seifert : transkrypcje i pliki dźwiękowe wywiadów z Wisconsin w Niemczech; strona zawiera również informacje autobiograficzne o Lesterze „Smoky” Seifercie, profesorze Uniwersytetu Wisconsin-Madison (lata 40. XX wieku) i pionierze w prowadzeniu badań terenowych nad językami niemieckimi z Wisconsin.
- Pommerscher Verein : Strona internetowa znanego klubu pomorskiego Wisconsin. Zawiera krótką historię społeczności i historię Pomorzan w Freistadt, Wisconsin.
- Archiwa Instytutu Maxa Kade'a : Skany pierwotnych źródeł, takich jak niemieckie książki kucharskie, listy, biuletyny drukowane w USA. Zawiera interesujący artykuł (1891) „Die Schönheit der deutsch-amerikanischen Sprache”. (Piękno języka niemiecko-amerykańskiego)
- Wisconsin dolnoniemiecki : ograniczone informacje, chociaż zawiera kilka próbek audio z języka wschodniopomorskiego (dolnoniemiecki).