Kasandra (powieść)

Cassandra , namalowana w 1898 przez Evelyn De Morgan (Londyn, De Morgan Centre )

Cassandra ( niem . Kasandra ) to powieść niemieckiej pisarki Christy Wolf z 1983 roku . Od tego czasu została przetłumaczona na wiele języków.

Szwajcarski kompozytor Michael Jarrell zaadaptował powieść na mówcę i zespół instrumentalny, a jego utwór był często wykonywany.

Działka

Cassandry zaczyna się od opisu jej młodości, kiedy była ulubioną córką Priama i uwielbiała siedzieć z nim, gdy omawiał politykę i sprawy państwowe . Jednak jej związek z matką, Hekubą , nigdy nie był tak intymny, ponieważ Hekuba uznała niezależność Cassandry. Czasami ich interakcje są napięte, a nawet zimne, zwłaszcza gdy Hekuba nie sympatyzuje ze strachem Cassandry przed darem proroctwa boga Apolla lub jej niechęcią do przyjęcia jego miłości. Kiedy ostatecznie mu odmawia, przeklina ją, aby nikt nie uwierzył w to, co przepowiada.

Kiedy Cassandra zostaje przedstawiona wśród miejskich dziewic do rozdziewiczenia, zostaje wybrana przez Eneasza , który dopiero później się z nią kocha. Niemniej jednak zakochuje się w nim i jest mu oddana pomimo jej związków z innymi, w tym z Panthousem - rzeczywiście wyobraża sobie Eneasza, ilekroć jest z kimkolwiek innym.

To ojciec Eneasza, Anchises, opowiada Cassandrze o misji sprowadzenia ze Sparty Hesione, siostry Priama, która została wzięta jako nagroda przez Telamon podczas pierwszej wojny trojańskiej. Trojanom nie tylko nie udaje się zabezpieczyć Hesione, ale podczas podróży tracą także jasnowidza Kalchasa, który później pomaga Grekom podczas wojny.

Kiedy Menelaos odwiedza Troję, aby złożyć ofiarę, gani impertynencję brata Cassandry, Parysa, który niedawno wrócił do Troi i został odzyskany jako syn Priama i Hekuby, chociaż jako dziecko został porzucony z powodu przepowiedni. Jego słowa prowokują Parysa, który upiera się, że pojedzie do Sparty, a jeśli Hesione nie zostanie mu zwrócony, zabierze Helenę. Napięcie wzrasta, gdy Cassandra doznaje pewnego rodzaju szału i załamuje się, przeczuwając wojnę i upadek Troi. Zanim dochodzi do siebie, Paryż popłynął do Sparty i wrócił, zabierając Helenę, która nosi welon.

Cassandra wkrótce zaczyna podejrzewać – ale nie chce w to uwierzyć – że Heleny nie ma w końcu w Troi. Nikomu nie wolno się z nią widzieć, a Cassandra widziała, jak była żona Parisa, Oenone, wychodziła z jego pokoju. Jednak nie jest w stanie zaakceptować, że Troy - że jej ojciec - nadal przygotowywałby się do wojny, gdyby jej przesłanki były fałszywe. Kiedy Paris w końcu mówi jej wprost to, co już wie, protestuje przed ojcem, ale on odrzuca jej prośbę o negocjacje pokojowe i nakazuje jej milczenie. W ten sposób tradycyjna rola Cassandry - jako wieszczki, która mówi prawdę, ale której się nie wierzy - zostaje ponownie zinterpretowana. Ona zna prawdę, ale Priam też ją zna; nie może nikogo przekonać do prawdy, ale tylko dlatego, że nie wolno jej o niej mówić. Chociaż czuje się nieszczęśliwa, nadal kocha i ufa Priamowi i nie może zdradzić jego tajemnicy.

Chociaż motywy polityczne Priama pozornie prowadzą Troję do wojny, prawdziwą siłą stojącą za konfliktem jest strażnik pałacowy Eumelos. Manipuluje Priamem i opinią publiczną, dopóki nie uwierzą, że wojna jest konieczna i zapomną, że stawką jest tylko Helen. Stopniowo zwiększa presję na populację trojańską, w tym na Cassandrę. Anchises wyjaśnia, że ​​​​Eumelos, przekonując Trojan, że Grecy są wrogami i podżegając ich do walki, stworzył konieczne własne państwo wojskowe i dzięki temu był w stanie dojść do władzy.

Jeden ze strażników Eumelosa, Andron, zostaje kochankiem Polyxeny, ale kiedy Achilles żąda jej w zamian za ciało Hectora, Andron nie sprzeciwia się - raczej oferuje ją Achillesowi bez wyrzutów sumienia . Później Eumelos planuje zwabić Achillesa w pułapkę, umieszczając Polyxenę w świątyni, a ze względu na Polyxenę Cassandra odmawia wykonania jego planu, grożąc, że go ujawni. Priam natychmiast uwięził ją na cmentarzu bohaterów. W końcu Eumelos wykonuje swój plan, a Achilles zostaje zabity, prosząc, gdy umiera, aby Odyseusz poświęcił Polyxenę przy jego grobie za jej zdradę. Później, gdy Grecy przybywają, by ją zabrać, Polyxena prosi Cassandrę o zabicie jej, ale Cassandra odrzuciła sztylet i nie może oszczędzić swojej siostry.

Kiedy klęska jest nieuchronna, Cassandra po raz ostatni spotyka Eneasza, który prosi ją, by zostawiła z nim Troję. Odmawia, bo wie, że będzie zmuszony zostać bohaterem, a ona nie może kochać bohatera.

Motywy

Doświadczenia Cassandry podczas wojny trojańskiej są podobne do osobistych doświadczeń Christy Wolf jako obywatelki Niemiec Wschodnich: podczas zimnej wojny, państwa policyjnego bardzo podobnego do Troi Eumelosa. Wolf też był zaznajomiony z cenzurą; w rzeczywistości Cassandra została ocenzurowana, kiedy została pierwotnie opublikowana. Powieść, oprócz krytyki represji, podkreśla również kwestie marginalizacji. Cassandra jest oczywiście postacią marginalizowaną ze względu na swoją rolę jasnowidzki, ale Wolf skupia się bardziej na roli kobiety. Dopiero gdy Cassandra mieszka w społeczności z innymi kobietami, dosłownie na obrzeżach miasta, identyfikuje się z grupą i włącza do niej zaimkiem „my”. Cassandra jest z pewnością interesująca jako reinterpretacja historii i literatury przez skądinąd raczej niejasną postać. Jednak powieść jest naprawdę fascynująca, ponieważ indywidualny charakter Cassandry i jej indywidualny głos są symbolem wszystkich postaci kobiecych i ich głosów, które były niedostatecznie reprezentowane przez poprzednich pisarzy.

Cassandra jest opowiadana z perspektywy Cassandry, jasnowidzki i córki króla Priama z Troi . To przedstawienie Kasandry różni się nie tylko od tych w dziełach klasycznych ze względu na jej wyjątkowy głos narracyjny, ale także ta wersja historii wojny trojańskiej, poprzez zaprzeczenie lub odwrócenie wielu legend tradycyjnie związanych z wojną. Narracja Kasandry, przedstawiona jako wewnętrzny monolog w stylu strumienia świadomości, rozpoczyna się na statku Agamemnona do Myken, gdzie – jak Kasandra wie – zostanie wkrótce zamordowana przez żonę Agamemnona, Klitemnestrę. Przygotowując się do śmierci, przytłaczają ją emocje i zarówno by się od nich oderwać, jak i nadać im sens, zajmuje myśli refleksjami nad przeszłością. W całej powieści Cassandra spędza dużo czasu na introspekcji, badając, a nawet krytykując swoją osobowość, perspektywę i motywy, którymi się kierowała, gdy dorastała w Troi. Szczególnie żałuje swojej naiwności, a przede wszystkim swojej dumy. Chociaż staje się jasne, że ostatecznie była bezsilna, by przeciwstawić się siłom politycznym popierającym wojnę, a tym samym zapobiec katastrofie pod Troją, mimo wszystko czuje, że jest winna - i jeśli tylko pośrednio za wojnę, to całkiem bezpośrednio za jej siostrę Polyxenę śmierć. Żałuje również, że jej ostateczna niezgoda z Eneaszem zakończyła się gniewem, chociaż myśli, że Eneasz - na racjonalnym poziomie - rozumiał jej motywy. Jak Cassandra wspomina Troję, jej złożone relacje z Eneaszem i Polikseną – relacje bez precedensu w klasycznym kanonie – służą nie tylko kontekstualizacji jej doświadczenia wojny trojańskiej w ramach szerszej tradycji, ale także uczłowieczeniu jej, podobnie jak jej interakcje z Priamem , ojciec Eneasza Anchizes i Panthous, grecki kapłan. Eneasz, choć jego obecność zarówno w Troi, jak iw powieści jest rzadka, jest prawdopodobnie najbardziej znaczącym z nich, aw kilku krótkich chwilach, kiedy myśli Cassandry wracają do teraźniejszości, są skierowane do niego. Jej narracja w końcu wydaje się przedstawiać desperacki wysiłek Kasandry, by usprawiedliwić, zarówno Eneaszowi, jak i sobie, swój los.

Zobacz też

• Der geteilte Himmel ( Podzielone niebo , podzielili niebo )

Wydanie

Wilk, Krystyna. Kasandra. Tłumacz. Jana van Heurcka. Nowy Jork: Farrar, Straus i Giroux, 1984.