Der Freischütz
| Der Freischütz | |
|---|---|
| Opera Carla Marii von Webera | |
 Projekty kostiumów dla Samiela i Kaspara w oryginalnej produkcji
| |
| Tłumaczenie | Strzelec wyborowy lub Freeshooter |
| librecista | Friedricha Kinda |
| Język | Niemiecki |
| Premiera | 18 czerwca 1821 |
Der Freischütz ( J. 277, op. 77 The Marksman or The Freeshooter ) to niemiecka opera z dialogiem mówionym w trzech aktach Carla Marii von Webera z librettem Friedricha Kinda , oparta na opowiadaniu Johanna Augusta Apela i Friedricha Launa z ich kolekcja Gespensterbuch z 1810 roku . Premiera odbyła się 18 czerwca 1821 w Schauspielhaus Berlin . Uważana jest za pierwszą niemiecką operę romantyczną .
Fabuła opery opiera się głównie na opowieści Augusta Apela „Der Freischütz ” z Gespensterbuch , chociaż pustelnik, Kaspar i Ęnnchen są nowi w libretcie Kinda. To, że melodie Webera były po prostu niemiecką muzyką ludową, jest powszechnym nieporozumieniem. Jego nieziemskie przedstawienie zjawisk nadprzyrodzonych w słynnej scenie Wolf's Glen zostało opisane jako „najbardziej wyraziste przedstawienie makabrycznego obrazu, jaki można znaleźć w partyturze muzycznej”.
Historia wydajności
Przyjęcie Der Freischütz przerosło najśmielsze oczekiwania Webera i szybko odniosło międzynarodowy sukces. W tym samym roku wystawiono go w Wiedniu, a następnie w Dreźnie, Lipsku, Hamburgu, Monachium, Karlsruhe, Królewcu, Pradze i innych niemieckich ośrodkach, Rydze i Kopenhadze. W 1824 roku w czterech londyńskich teatrach wystawiono produkcje w czterech różnych adaptacjach, a także nieodpowiednią adaptację François Castil-Blaze w języku francuskim, zatytułowaną Robin des Bois w Théâtre de l'Odéon .
Aby obejść zakaz Opery Paryskiej dotyczący tekstu mówionego, [ potrzebne źródło ] wersję w języku francuskim z recytatywami przygotował w 1841 roku Hector Berlioz - który bardzo podziwiał operę i obawiał się, że inni aranżerzy mogą zrobić gorzej [ potrzebne źródło ] - który obejmował jego orkiestrację Weber's Invitation to the Dance, aby służyć jako balet, kolejny wymóg Opery Paryskiej. [ potrzebne źródło ] Piotr Iljicz Czajkowski skrytykował aranżację Berlioza w przedstawieniu Teatru Bolszoj z 1873 r. jako „całkowicie nie na miejscu”, „bez smaku” i „głupie”, ponieważ wprowadzała do rustykalnej opery miejski utwór muzyczny. W 1879 ponownie skrytykował przedstawienie w Paryżu:
Der Freischütz sprawiło mi wielką przyjemność; w wielu miejscach w pierwszym akcie moje oczy były wilgotne od łez. W drugim akcie Krauss bardzo mi się spodobała swoim wspaniałym wykonaniem arii Agathe. Wilczy Wąwóz został wystawiony wcale nie tak wspaniale, jak się spodziewałem. Akt trzeci był ciekawy ze względu na francuską bezczelność, z jaką pozwolili sobie z jednej strony wstawić Zaproszenie à la valse z najgłupszymi tańcami, a z drugiej wyciąć rolę pustelnika, który pojawia się na koniec dla dénouement.
Aranżacja Berlioza ponownie stała się podstawą przedstawienia w Paris Opéra-Comique w 2011 roku. Jego orkiestracja Zaproszenia à la valse szybko stała się samodzielnym utworem koncertowym.
Uwertura Webera i „Chór myśliwych” z aktu 3 („Z książęcą radością i męskim zatrudnieniem”) są często wykonywane jako utwory koncertowe.
Role
| Rola | Typ głosu |
Premiera obsady, 18 czerwca 1821 r. Dyrygent: Carl Maria von Weber |
|---|---|---|
| Ottokar, suwerenny książę | baryton | Gottlieba Rebensteina |
| Kuno, dziedziczny leśniczy | bas | Carla Wauera |
| Agata, jego córka | sopran | Karolina Seidler |
| Ęnnchen, młody krewny | sopran | Johanna Eunike |
| Caspar, pierwszy pomocnik leśniczego | bas | Henryk Blume |
| Max, drugi pomocnik leśniczego | tenor | Heinrich Stümer |
| Samiel , „Czarny Łowca” | Mówiony | Józefa Hillebranda |
| Pustelnik | bas | Johanna Georga Gerna |
| Kilian, zamożny wieśniak | baryton | Augusta Wiedemanna |
| Cztery druhny | sopran | Henriette Reinwald itp. |
| Myśliwi, wieśniacy, duchy, słudzy | ||
Streszczenie
- Miejsce: Bohemia
- Czas: wkrótce po zakończeniu wojny trzydziestoletniej
akt 1
Na zawodach strzeleckich drugi asystent leśniczego, Max, przegrywa z chłopem Kilianem, który zostaje ogłoszony „Królem strzelców” (Refren: Viktoria! Der Meister soll leben - „Zwycięstwo! Niech żyje mistrz”). Kilian kpi z niego dobrodusznie ( Schau der Herr mich an als König - „Niech patrzy na mnie jak na króla”).
Max chce poślubić Agathe, córkę naczelnego leśniczego Kuno. Aby poślubić ją i zostać następcą jej ojca jako główny leśniczy, musi następnego dnia udowodnić swoją celność i strzelić gola w procesie strzeleckim przed suwerennym księciem Ottokarem.
Ponieważ Max miał pecha od kilku dni, zastanawia się nad perspektywą utraty Agathe przez oblanie testu strzeleckiego (Trio of Kuno, Kaspar i Max; refren: O diese Sonne - „O to słońce”). Pozostawiony sam sobie w głębokiej melancholii, wspomina szczęśliwe dni (Aria: Durch die Wälder, durch die Auen — „Przez lasy, przez łąki”).
Kaspar, pierwszy pomocnik leśniczego, fałszywie próbuje nasycić Maxa winem i odwagą ( Hier im ird'schen Jammerthal - „Tutaj, na tym padole łez”). Miał nadzieję, że sam poślubi Agathe, ale ona go odrzuciła i wybrała Maxa. Małżeństwo uczyniłoby Maxa spadkobiercą Kuno, który postrzegałby Maxa jako syna. Kaspar szuka zemsty na całej trójce – rywalu, byłej ukochanej i jej ojcu. Wręcza Maxowi broń, a Max, ku własnemu zdumieniu, trafia w szybującego na dużej wysokości orła. Kaspar wyjaśnia, że broń została załadowana jego ostatnią magiczną kulą .
Przekonuje Maxa, by spotkał się z nim o północy w okropnym Wolf's Glen i rzucił jeszcze siedem magicznych kul. (Sześć trafień, ale siódma należy do Złego, który może ją poprowadzić, gdzie tylko zechce.) Ostrzega Maxa, aby nie mówił duszy o ich celu, aby nie narażać ich na niebezpieczeństwo. Pozostawiony sam sobie Kaspar triumfuje i przechwala się swoją podstępnością (Aria: Schweig'! Damit dich niemand warnt — „Cisza! Żeby nikt cię nie ostrzegał”).
Akt 2
_of_%27Der_Freisch%C3%BCtz%27_1822_Weimar_-_NGO4p1115.jpg)
Komnata Agathe
W momencie, gdy Max wystrzeliwuje magiczną kulę, wiszące na ścianie zdjęcie przodka Agathe spada na podłogę, lekko ją raniąc. Kuzyn i towarzysz Agathe, Ęnnchen, ponownie zapina hak (Duet: Schelm, halt fest! — „Rogue, trzymaj się!”). Stara się rozweselić Agathe żartami (Ęnnchen: Kommt ein schlanker Bursch gegangen - „Idzie ładny chłopiec tą ścieżką”). Agathe, wciąż zaniepokojona, opowiada o swoim spotkaniu z pustelnikiem. Wskazał na niebezpieczeństwo, przed którym uchronią ją jego białe konsekrowane róże.
Pozostawiona sama Agathe czeka na Maxa z wiadomością o jego sukcesie (Recytatyw i aria: Wie nahte mir der Schlummer… Leise, leise — „Jak zbliżył się do mnie sen… Nisko, nisko”). Przybywa Max, przyznając, że chociaż nie był zwycięzcą, zabił orła. Chociaż zapada noc, musi ponownie wyjść, aby sprowadzić jelenia, którego zastrzelił w Wilczym Dolinie (Trio: Wie? Was? Entsetzen! — „Co? Co? Och, zgroza!”).
Wilcza Dolina nocą
Gdy wybija dwunasty dzwon, Kaspar wzywa Samiela, Czarnego Łowcę, o pomoc w rzucaniu magicznych kul. Sprzedawszy już własną duszę, co ma nastąpić następnego dnia, Kaspar oferuje duszę Maxa w zamian za przedłużenie jego duszy o trzy lata. Agathe ma zostać zabita magiczną kulą Maxa, rozpacz sprawi, że będzie należał do Diabła, do niego – i do ojca. Samiel zgadza się niejednoznacznie: „Niech tak będzie – Do bram piekieł! Jutro on albo ty!”
Gdy przybywa Max, duch jego matki ostrzega go, by porzucił projekt. Ale Samiel przywołuje Agathe, pozornie tonąc w rozpaczy, po czym Max pogrąża się w dolinie. Z demonicznym hałasem rozpoczyna się rzucanie kul.
Akt 3
Spotkanie strzelców
Po podzieleniu między nich siedmiu kul, Max użył trzech podczas porannego polowania. Kaspar psuje swoją trójkę lisowi. Tak więc pozostała kula Maxa jest siódmą kulą, kulą Diabła.
Komnata Agathe
Agathe się modli (Aria: Und ob die Wolke sie verhülle - „Przez ciemne chmury”), a jej wątpliwości powróciły z powodu złego snu, w którym była białą gołębicą, którą zastrzelił Max. Ęnnchen próbuje ją rozweselić straszną opowieścią (Aria: Einst träumte meiner sel'gen Base — „Mój zmarły kuzyn miał sen”). Druhny przynoszą pudełko z wieńcem ślubnym (Piosenka: Wir winden dir den Jungfern-Kranz - „Owijamy wokół ciebie wieniec ślubny”). Ale kiedy je otwierają, znajdują wieniec pogrzebowy. Powołując się na obietnicę pustelnika, że białe róże będą ją chronić, Agathe proponuje przywiązać je do ślubnego wieńca.
Próba strzelecka
Książę Ottokar czeka na Maxa w swoim namiocie (Chór leśników: Was gleicht wohl auf Erden - „Co przewyższa przyjemności pościgu”). W ramach testu Max otrzymuje polecenie zastrzelenia wskazanego mu gołębia. Max celuje, strzela, a Agathe, która właśnie wkroczyła na scenę, upada jak trafiona (finał: Schaut, o schaut - „Patrz, och patrz”). Ale jej wieniec ślubny i pustelnik za nią odbili kulę. To uderza Kaspara. Agathe budzi się z omdlenia, a Kaspar, widząc u jej boku świętego pustelnika, zdaje sobie sprawę, że zawiódł. Samiel chwyta go zamiast Maxa, po czym Kaspar umiera, przeklinając piekło i niebo.
Książę Ottokar nakazuje wrzucić zwłoki do Wolf's Glen. Następnie żąda i otrzymuje wyjaśnienia od Maxa, który przyznaje się do strzelania magicznymi kulami. Mimo próśb Kuno, Agathe, chłopów i myśliwych, rozwścieczony książę zakazuje małżeństwa i wypędza Maksa z kraju.
Pustelnik stara się uspokoić księcia (Aria: Wer legt auf ihn so strengen Bann! Ein Fehltritt, ist er solcher Büssung wert? - „Kto nakłada na niego tak surowy wyrok? Błąd, czy jest godny takiej pokuty?”) . Tylko miłość do Agathe i strach przed jej utratą spowodowały, że Max odszedł od życia, które wcześniej było bez skazy. Kto ma wznieść pierwszy kamień? Któż nie zagląda we własne serce? Po ukończeniu bezbłędnego roku próbnego Max powinien móc poślubić Agathe. Ku wielkiej radości wszystkich Książę przyjmuje ten wyrok. Po okresie próbnym sam położy rękę Agathe na dłoni Maksa.
Na koniec wszyscy przyłączają się do modlitwy dziękczynnej.
Oprzyrządowanie
Opera przeznaczona jest na standardową orkiestrę złożoną z:
- W orkiestrze : 2 pikola , 2 flety , 2 oboje , 2 klarnety , 2 fagoty , 4 rogi , 2 trąbki , 3 puzony , kotły , instrumenty smyczkowe ( skrzypce I i II, altówka , wiolonczela , kontrabas );
- Na scenie: 1 klarnet , 2 rogi , 1 trąbka , skrzypce , wiolonczele .
Nagrania
Prace pochodne
- Franz Liszt napisał fortepianową transkrypcję uwertury w 1846 r. (S.575).
- Carolus Arnoldus Craeyvanger napisał wstęp i wariacje na temat z Der Freischütz na gitarę w ok. 1851.
- Stephen Heller skomponował 4 etiudy fortepianowe na tematy Freischütz (op. 127)
- Sigismond Thalberg zawarł aranżację duetu „Schelm, halt fest!” (Ęnnchen i Agathe) w jego L'art du chant appliqué au piano (op. 70).
Notatki
Cytaty
Źródła
- Boyden, David D. (1959). Wprowadzenie do muzyki . Londyn: Faber i Faber. ISBN 978-0-571-09149-2 .
- Brązowy, Clive (1992). „ Freischütz, Der ( strzelec wolny )” . W Stanley Sadie (red.). The New Grove Dictionary of Opera . Londyn: Macmillan. s. 296–299. ISBN 978-1-56159-228-9 . .
- Casaglia, Gherardo (2005). „ Der Freischütz , 18 czerwca 1821” . L'Almanacco di Gherardo Casaglia (w języku włoskim) .
- Kobbé, Gustaw (1997). Hrabia Harewood ; Antony Peattie (red.). Nowa książka operowa Kobbégo . Nowy Jork: Synowie GP Putnama. ISBN 978-0-399-14332-8 .
Dalsza lektura
- Finscher, Ludwig (1983–1984). „Weber's Freischütz : koncepcje i nieporozumienia”. Obrady Królewskiego Stowarzyszenia Muzycznego . Taylora i Franciszka . 110 : 79–90. doi : 10.1093/jrma/110.1.79 . JSTOR 766237 .
- Fisher, Burton (2002). Weberowski „Wolny strzelec” . Wydawnictwo Opera Journeys. ISBN 1-930841-56-6 .
- Singleton, Estera (1899). „ Der Freischütz ”, Przewodnik po operze , s. 77–90. Dodd, miód pitny i spółka
- Tusa, Michael C. (2006). „Kosmopolityzm i Opera Narodowa: Der Freischütz Webera ”. Dziennik historii interdyscyplinarnej . MIT Naciśnij . 36 (3): 483–506. doi : 10.1162/002219506774929809 . JSTOR 3656477 . S2CID 144738574 .
Linki zewnętrzne
- Der Freischütz : Partytury w International Music Score Library Project
- Libretto , opera-guide.ch (w języku niemieckim)
- Angielskie libretto , opera-arias.com
- Nagrania Der Freischütz , Creative Commons - na licencji w formatach Ogg i MP3
- Der Freischütz ( The Marksman ) Zarchiwizowane 2016-10-17 w Wayback Machine , szczegóły i streszczenie, Naxos Records [ martwy link ]
- Dyskografia , opera.stanford.edu
| Opery |
|
|---|---|
| Prace orkiestrowe |
|
| Koncertujący |
|
| Muzyka kameralna |
|
| Muzyka fortepianowa |
|
| Powiązany | |
| Ogólny | |
|---|---|
| Biblioteki Narodowe | |
| Inny | |
