Kalantaka
| Kalantaka | |
|---|---|
Raja Ravi Varma przedstawienie Kalantaki
| |
| Dewanagari | कालान्तक |
| Przynależność | Forma Shivy , Rudry , Mahakaala , Sadashivy |
| Siedziba | Kailash |
| Mantra | ॐ हम जूम सहायता: om haum joom saha oṃ tryámbakaṃ yajāmahe sugandhíṃ puṣṭi-vardhánam urvārukam íva bandhánān mṛtyor mukṣīya mā 'mṛtā́t |
| Broń | Scimitar , Miecz , Trishula (Trójząb), Parashu |
| Festiwale | Mahaśiwaratri , Śraawana |
| Małżonek | Kali |
Kalantaka lub Kalinjar ( sanskryt : कालान्तक, koniec śmierci i czasu ) jest aspektem hinduskiego boga Shivy jako Zdobywcy Czasu i Śmierci, uosabianego przez boga Yamę . Jest przedstawiany jako pokonujący lub zabijający Yamę, gdy ten przychodzi, by odebrać życie wyznawcy Shivy, Markandeyi . Shiva jest często przedstawiany jako tańczący na Śmierci, uosabiany przez Jamę. Uważa się, że ten incydent miał miejsce w Triprangode , Tirur , dystrykt Malappuram , Kerala gdzie znajduje się Świątynia Kalasamharamurthy. Inna główna świątynia poświęcona Kalantace znajduje się w Thirukkadavoor w stanie Tamil Nadu w południowych Indiach , jednak ikona Kalantaki jest wyrzeźbiona w wielu świątyniach Śiwy na południu.
Etymologia i inne nazwy
Słowo Kalantaka oznacza „Ten, który kończy śmierć”. Nazwa pochodzi od dwóch sanskryckich słów - kala (काल), co oznacza „śmierć lub czas” i antaka (अन्तक), co oznacza „ten, który kończy”. Jego inne imiona to-
- Kalakala (कालकाल) - osoba, która jest śmiercią śmierci lub możemy powiedzieć, że osoba, która może zabić śmierć.
- Kalasamhara (कालसंहार) - pogromca Śmierci.
- Kalari (कालारि) - wróg Śmierci.
- Kalahara (कालहार) - ten, który niszczy Śmierć.
- Kalahari (कालहारी) - ten, który zabiera Śmierć.
- Markandeyanugraha (मार्कण्डेयानुग्रह) - nadanie łaski Markandeji.
- Mrityunjaya (मृत्युञ्जय) - ten, który zwyciężył śmierć.
Do nazw tych można dodać przyrostek „ murti ” oznaczający obraz lub ikonę, np. Kalarimurti , Kalaharamurti lub Kalantakamurti .
Legenda i jej przesłanie
Legenda o Śiwie jako zbawicielu Markandeji jest ważną legendą o zbawieniu w tamilskim śiwaizmie (sekcie poświęconej Śiwie). Poniższa opowieść pochodzi ze Thirukkadavoor , która jest poświęcona Kalantace. Mędrzec Mrikandu modlił się do Śiwy w Vilvavanam o syna. Shiva dał mu wybór: cnotliwy syn, który będzie żył 16 lat, lub 100 długowiecznych, głupich synów. Mrikandu wybrał to pierwsze i zgodnie z tym miał syna, którego nazwał Markandeya. Gdy Markandeya zbliżał się do końca piętnastego roku życia, bóg Brahma nauczył go mantry nazwanej Mahamrityunjaya Mantra ( sanskryt oznacza „wielką pokonującą śmierć” mantrę ), która pokonała śmierć i pobłogosławiła go długim życiem. Zgodnie z radą Brahmy, Markandeya modlił się do Shivy, oddając cześć linga (anikoniczny symbol Shivy) na południe od Vilvavanam, później utożsamiany z obecnym Thirukkadavoor. Bogowie błagali Shivę o przedłużenie życia Markandeyi, a Shiva się zgodził.
Zgodnie z jego przeznaczeniem, posłańcy Jamy przybyli, aby zabrać duszę Markandeji, ale nie zbliżyli się do niego, gdy nieustannie powtarzał imię Śiwy. Yama sam przybył, aby zabrać duszę Markandeyi i powiedział Markandeyi, aby zaprzestał oddawania czci i poszedł z nim zgodnie z jego przeznaczeniem. Markandeya odmówił, ostrzegając Yamę, że popełnia obrazę przeciwko Shivie. Yama jednak ogłosił, że nawet Shiva nie może go powstrzymać. Wściekły Yama przybrał przerażającą postać i rzucił pętlę, by schwytać Markandeję, który mocno przytulił lingę. Kiedy pętla dotknęła lingi, Śiwa wyłonił się z niej w całym swoim gniewie i uderzył Jamę swoją Triśulą i kopnął go w pierś, zabijając Pana Śmierci.
Mędrcy, bogowie i inne istoty pojawili się, by wychwalać Shivę, który pobłogosławił Markandeyę, aby pozostał młodzieńcem w wieku 16 lat przez siedem kalp (eonów). Ponieważ na świecie nie pozostał nikt, kto mógłby sprawić, by istoty umierały, Ziemia została obciążona złymi istotami. Ziemia , bogowie i Markandeya wezwali Shivę, aby ożywił Yamę. Po raz kolejny Shiva dotknął Yamy stopą, przywracając go do życia. Kontynuacja Thiruvanmiyur do tej opowieści opowiada, jak Shiva wskrzesił Yamę na prośbę bogów, a Yama czcił Shivę w Thiruvanmiyur , aby odpokutować za swój grzech. Legendy o świątyniach Thirukkadavoor i Thiruvanmiyur opowiadają, jak Yama obiecuje, że nigdy nie dotknie wielbicieli Shivy. Wielbiciele Śiwy po śmierci są bezpośrednio zabierani Góra Kailash , siedziba Śiwy, po śmierci, a nie do piekła Jamy.
Legenda głosi, że prawdziwy wielbiciel osiąga wolność od śmierci i samsary poprzez wielbienie Śiwy. Pokazuje również, że egoizm i duma (tutaj Jamy) są zawsze upokarzane. Stwierdzona zostaje również wyższość Śiwy i jego zwycięstwo nad własną naturą – sam Śiwa utożsamiany jest ze śmiercią. Legenda o Thirukkadavoor określa podstawowe zasady Śiwy
Adoracja
Przedstawianie Śiwy jako Kalantaki jest popularne w południowych Indiach , ale ogranicza się głównie do tego regionu. Płaskorzeźba Kalantaki w świątyni Chidambaram została zamieniona w sanktuarium i jest ofiarowana specjalnemu kultowi w Kartik Purnima , dzień pełni księżyca w hinduskim miesiącu Kartik . Świątynia Shivy w Thirukkadavoor niedaleko Mayiladuthurai jest uważana za miejsce, w którym Shiva pokonał Śmierć w tradycji tamilskiej. Thirukkadavoor lub Thirukadaiyur lub Tirukkatavur lub Tirukkadavur lub Katavur (jak nazwany w Tevaram) jest jednym z Atta-virattam, ośmiu miejsc heroicznych czynów Śiwy.
W poezji Tamil Tevaram stopy Shivy są równie często wychwalane, jak te, które kopnęły Śmierć, nawiązując do legendy Kalantaki. W Tevaram Campantar śpiewa, jak Shiva pomógł wielbicielowi, który mu służył, kopiąc Śmierć i zadekretował, że Śmierć nie dotknie jego wielbiciela. Appar opowiada, jak Markandeya czcił Śiwę w Thirukkadavoor z oddaniem, a Pan pojawił się, aby ocalić go od śmierci.
Jednak, jak wierzenia z Kerali , świątynia Triprangode Siva w Kerali jest uznawana za miejsce zwycięstwa Śiwy nad Śmiercią.
Ikonografia
Opis Kalantaki znajduje się w tekstach agamicznych . Prawa stopa powinna być oparta na lotosowym piedestale ( padma-pitha ), a lewa uniesiona do kopnięcia Yamy, dotykając tylko jego klatki piersiowej. Pozycje nóg są odwrócone w niektórych opisach tekstowych. Czasami Shiva jest przedstawiany jako wyłaniający się z linga, który czci Markandeya, a jego prawa noga jest zakopana w linga, podczas gdy lewa podnosi się, by uderzyć Yamę. Shiva, przedstawiony na czerwono ze złości, powinien mieć trzecie oko na czole, jatamukutę (koronę splątanych włosów), boczne kły i cztery lub osiem ramion.
W formie czteroramiennej jedna z prawych rąk trzymająca Triśulę powinna być uniesiona, wskazując na Yamę lub czasami nawet przebijając jego tors lub szyję, podczas gdy druga prawa ręka powinna trzymać w parashu lub być w varada mudra (gest błogosławieństwa ) . Lewe ręce powinny być trzymane w wismaya mudra (gest zdziwienia) i suchi mudra (gest igły). W ośmioramiennej formie prawe ręce trzymają triśulę, paraśu, wadżrę i khadgę (miecz). Lewe ramiona trzymają khetakę (tarczę), paszę (pętlę) oraz mudry wismaya i suchi. Czasami może nawet trzymać kapalę lub mrigę.
Yama jest często przedstawiany jako kłaniający się Shivie ze złożonymi rękami i trzymający między nimi pętlę. Przedstawiany jest drżący ze strachu, z szeroko rozstawionymi nogami, co sugeruje, że próbuje się uspokoić po tym, jak został kopnięty przez Shivę. Inna konfiguracja przedstawia go leżącego zemdlonego na ziemi po tym, jak został kopnięty przez Shivę. Shiva może być przedstawiony jako stojący lub tańczący na upadłej Jamie. Yama jest czasami mylony jako apasmara (krasnolud) w tej konfiguracji, a obraz jako Shiva jako Nataraja , Pan Tańca, który jest przedstawiony jako depczący apasmarę.
Markandeya jest zwykle przedstawiany jako przerażony widokiem Yamy. Siedząc w pobliżu lingi, czci ją kwiatami lub kłania wschodzącemu Śiwie, swemu wybawcy. Markandeya może być również przedstawiony jako przytulający lingę lub po prostu stojący w kącie ze złożonymi rękami.
Zobacz też
- Yamāntaka jest „panem śmierci” bóstwem buddyzmu wadżrajany.
Notatki
- Taniec Śiwy: religia, sztuka i poezja w południowych Indiach; Davida Smitha; Wydawnictwo Uniwersytetu Cambridge. ; 0 521 52865 8
- Rao, TA Gopinatha (1916). Elementy ikonografii hinduskiej . Tom. 2: Część I. Madras: Drukarnia prawnicza. ISBN 0-89581-761-6 .
- Wiersze do Śiwy: hymny świętych tamilskich Indira Viswanathan Peterson ; Motilal Banarsidass Publ; 81-208-0784-7
- Shulman, Dawid (1984). „Wewnętrzny wróg: idealizm i sprzeciw w południowoindyjskim hinduizmie”. w Eisenstadt, SN; Shulman, D.; Kahane, R. (red.). Ortodoksja, heterodoksja i sprzeciw w Indiach . Waltera de Gruytera. ISBN 3-11-009659-5 .