Als Luise die Briefe ihres ungetreuen Liebhabers verbrannte

Strona 1 z 2 autografu

„ Als Luise die Briefe ihres ungetreuen Liebhabers verbrannte ” („Gdy Luiza paliła listy swojej niewiernej kochanki”), K. 520 , to pieśń na fortepian i głos ( sopran ) Wolfganga Amadeusza Mozarta do wiersza Gabriele von Baumberg .

Historia

Mozart napisał utwór 26 maja 1787 r., kiedy dopiero zaczynał pisać Don Giovanniego , w wiedeńskiej dzielnicy Landstraße w pokoju swojego przyjaciela i okazjonalnego kompozytora Gottfrieda von Jacquina (1767–1792), który miał wówczas 21 lat. Oparta jest na słowach poety Gabriele von Baumberg (1768–1839), znajomego Mozarta i Jacquina. W rzeczywistości Mozart napisał ten utwór na użytek Jacquina, który kazał go skopiować - za wiedzą Mozarta - do śpiewnika sześciu pieśni pod własnym autorstwem; cztery inne piosenki były autorstwa Jacquina. Innym wkładem Mozarta w ten śpiewnik był „ Das Traumbild ”, K. 530, który Mozart wysłał Jacquinowi później tego samego roku z Pragi, gdzie przygotował Don Giovanniego .

Emil Gottfried Edler von Jacquin był synem Nikolausa Josepha von Jacquina i młodszym bratem Josepha Franza von Jacquina . Mikołaj i Mozart często dawali koncerty domowe , na których Mikołaj grał na flecie. Gottfried miał także młodszą siostrę Franziskę (9 października 1769 - 12 sierpnia 1850), która pobierała lekcje gry na fortepianie u Mozarta. W liście do Gottfrieda z 15 stycznia 1787 r. chwali jej pracowitość i pracowitość. Mozart poświęcił znaczną liczbę swoich dzieł rodzinie Jacquin, zwłaszcza Kegelstatt Trio . Po raz pierwszy zagrano to w domu Jacquinów w sierpniu 1786 r., Kiedy Mozart grał na altówce, Anton Stadler na klarnecie i Franziska na fortepianie.

Gottfried von Jacquin dodał różne dedykacje do każdej z sześciu pieśni, a jego broszura została opublikowana w Wiedniu przez Laurenza Lauscha w 1791 r .; zmarł w następnym roku, 25 lat. Jego rodzina ponownie opublikowała go jako część swojej posiadłości około 1803 roku przez Johanna Cappi. Dedykacją Jacquina do tej pracy (K. 520) była Dem Fräulein von Altomonte . Sybille Dahms uważa, że ​​jest to kontraltowa Katharina von Altomonte, która śpiewała – obok szwagierki Mozarta i byłej ukochanej Marii Aloysii Lange , „niezrównanego” ( Józef II ) tenor Valentin Adamberger i bas Ignaz Saal – w Marzec 1789 wykonanie Mesjasza Händla w orkiestracji Mozarta . Katharina von Altomonte była przypuszczalnie spokrewniona z malarzem Bartolomeo Altomonte (1694–1783), który zasłynął z malowania sufitów w wielu austriackich kościołach.

27 marca 1799 r. Constanze Mozart napisała do wydawnictwa Breitkopf & Härtel :

Rozważając powyższe pieśni muszę stwierdzić dla waszej i publiki, że dwa: "Erzeugt von heisser Phantasie" [K520] oraz "Wo bist du, bild etc" [K530] przeszły tutaj, a stąd najprawdopodobniej także w innych miejsc, za pracę zmarłego tu Emila Gotfrieda Edlera v. Jacquin, bliskiego przyjaciela mojego męża. Jednak z oryginalnej partytury wynika, że ​​pochodzi ona od samego mojego męża; na jednym z nich [K520] jest nawet napisane jego własną ręką, że zostało wykonane w domu Jacquina przy Landstraße (tutaj przedmieście).” Następnie K. 520 został po raz pierwszy opublikowany pod nazwiskiem Mozarta w Breitkopf & Härtel Œuvres z 1799 roku , gdzie został zatytułowany przez wydawców „ Unglückliche Liebe ” („Nieszczęśliwa miłość”).

Po tym, jak Constanze sprzedał autograf jako część dużej kolekcji kapelmistrzowi Johannowi Antonowi André , autograf przeszedł na jego syna Johanna Augusta André. Przybył wówczas do ambasadora Austrii w Berlinie, hrabiego György Esterházy (1809–1856), a później został zakupiony przez Louisę Emily Charlotte, Lady Revelstoke, żonę Edwarda Baringa, 1. barona Revelstoke ; po jej śmierci w 1892 r. przypadła jej druga córka Margaret, żona Charlesa Spencera, 6.hrabiego Spencera . Pozostał w rodzinie Spencerów, dopóki nie został wystawiony na sprzedaż 16 października 1985 r. Jako działka 146 w Christie's w Londynie, kiedy to nabył go Janez Mercun z Genewy. Ponownie pojawił się na aukcji w Christie's 3 grudnia 2003 r., Gdzie został sprzedany za 251 650 funtów (wtedy 435 355 dolarów).

Poemat

Choć znana w swoim czasie jako „niemiecka Safona ” i chwalona przez Goethego , niewiele dzieł Gabriele von Baumberg jest dziś godnych uwagi, ale Franz Schubert umieścił muzykę w sześciu jej wierszach. Baumberg urodził się 25 marca 1768 r. w Linzu ; była żoną węgierskiego radykalnego poety wyzwoleńczego Jánosa Batsányi ; zmarła 24 lipca 1839 r. w Linzu. Napisała ten wiersz prawdopodobnie w 1786 roku, mając 18 lat, przypuszczalnie w wyniku osobistych przeżyć.

Mozart znalazł wiersz w Wiener Musenalmanch auf das Jahr 1786 ( Wiedeński Almanch muz na rok 1786 ).

„Als Luise die Briefe ihres ungetreuen Liebhabers verbrannte”
Wykonywane w 1952 roku przez Janny van Wering [ nl ] (fortepian), Elisabeth Margano (sopran)
Wersja instrumentalna (1:30)
Flet, fortepian
Masz problemy z odtwarzaniem tych plików? Zobacz pomoc dotyczącą multimediów .














Erzeugt von heißer Phantasie, In einer schwärmerischen Stunde Zur Welt gebrachte, geht zu Grunde, Ihr Kinder der Melancholie! Ihr danket Flammen euer Sein, Ich geb' euch nun den Flammen wieder, Und all' die schwärmerischen Lieder, Denn ach! er śpiewał nicht mir allein. Ihr brennet zakonnica, und łysy, ihr Lieben, Ist keine Spur von euch mehr hier. Doch ach! der Mann, der euch geschrieben, Brennt lange noch vielleicht in mir.














Z tak gorącej fantazji zrodzona, W hulankach i tak obfitym tryskaniu Sprowadzona na świat, o zgiń, potomstwo melancholii! Płomienie, które cię stworzyły, oddaję ci teraz płomieniom, I wszystkie te pieśni hulanki, Niestety! śpiewał nie tylko dla mnie. Kochałeś listy, tam płoniesz, I wkrótce nie ma po tobie śladu. Niestety! człowiek, który kiedyś cię napisał, Prawdopodobnie długo będzie się we mnie palił.

Muzyka

Utwór jest napisany w metrum wspólnego czasu iw tonacji c- moll ; ma długość 20 barów . Jak zwykle w tym okresie Mozart napisał utwór kluczem sopranowym . Piosenka nie zawiera prawie żadnych melizmatów , a kilka fragmentów zawiera znaczny element dramatu operowego . Rolki arpeggiacyjne lewej ręki w taktach od 6 do 9 ilustrują zarówno płonące płomienie, jak i wściekłość śpiewaka z powodu niewiernego kochanka. Po tym następują pauzy i chromatyczne figury wyrażające wahanie i rozpacz. Wznoszące się trzydziestosekundowe nuty „Ihr brennet nun, und bald, ihr Lieben, ist keine Spur von euch mehr hier” (t. 12 do 14) powracają do obrazu lizania, wznoszących się płomieni i iskier, zanim ponownie chromatycznie popadną w wątpliwość o właśnie popełnionym akcie i utrzymujących się uczuciach piosenkarza do niewiernego kochanka.

Język muzyczny w taktach od 12 do 14 często pojawia się w operach Mozarta w celu zwiększenia efektu emocjonalnego; głos recytatywu wznosi się nad progresją Dominanta molowa → dominanta durowa → 3. odwrócenie akordu septymowego → septyma zmniejszona → dominanta durowa w La finta giardiniera (nr 12 „ Numi! che incanto è questo ”, t. 295–299 ), Idomeneo (nr 6 „ Vedrommi intorno ”, t. 52–58), Figaro (nr 18 „ Hai già vinta la causa! ”, t. 40–44) oraz w Entführung (nr 4 „ Konstanze, dich wiederzusehen ”, t. 34–39); we wszystkich, jak i tutaj, efekt jest wzmocniony dynamiką sforzando lub crescendo .

Pierwsza próba Mozarta na takt 5
Druga próba, nieco zmieniony rozkład sylab
Wersja ostateczna

Mozart trzykrotnie próbował sformułować jedną konkretną frazę: „ Kinder der Melancholie ”. Zobacz jego pierwszą próbę po prawej stronie. Następnie przekreślił słowa i nieco je przestawił w swojej drugiej wersji. Obie te wersje spowodowały nadmierne akcenty w słowie „Me-lan-cho-lie” (akcentowane na 2. i 4. sylabie w języku niemieckim). Na koniec przekreślił całą sekcję i napisał nową wersję (patrz po prawej) w wolnym miejscu na dole arkusza. To teraz poprawia akcenty, a porzucając wcześniejszą synkopę, czyni to również bardziej żałośnie.

Kolejną zmianą było zakończenie, które pierwotnie było prostym akordem tonicznym na ostatniej sylabie linii wokalnej; Mozart dobitnie przekreślił końcową dwutaktową linię ośmioma znakami i dodał małe postludium fortepianowe , które dopełnia utwór, powtarzając figurę początkową.

Alfred Einstein napisał:

[Piosenka jest] „w ogóle nie piosenką, ale dramatycznie pomyślaną sceną, w której nie tylko wyczuwa się zraniony nastrój młodej damy, w narzekającej chromatyce c-moll, ale także widzi się ogień w palenisku - małe arcydzieło, jednocześnie wolne i doskonale zaokrąglone”.

Notatki

  1. ^ Tytuł jest zwykle tłumaczony na angielski jako „ Kiedy Luise spaliła listy swojego niewiernego kochanka”; jednak z tekstu wiersza tłumaczenie „ Jak Luiza paliła listy swojego niewiernego kochanka” wydaje się bardziej odpowiednie.
  2. ^ Ojciec Mozarta, Leopold , zmarł dwa dni później.
  3. ^   Sześć pieśni Schuberta do wierszy Baumberga to: „Lebenstraum” ( D. 39) (raczej nieudana próba Schuberta); „Lob des Tokayers” (D. 248); „Cora an die Sonne” (D. 263); "Der Morgenkuss" (D. 264); "Abendständchen - An Lina" (D. 265); „An die Sonne” (D. 270). Wszystko to zostało opisane przez Fischera-Dieskau w Pieśniach Schuberta (1977) jako „zwykłe miniatury o niewielkim znaczeniu”. (Harry Peter Clive: Schubert i jego świat , Oxford University Press 1997, s. 9, ISBN 978-0-19-816582-8 )
  4. ^ Klucz sopranowy wkrótce potem wyszedł z użycia na rzecz klucza wiolinowego, w którym jest tutaj pokazany.
  5. ^ Tekst piosenki składa się z 84 sylab; 10 jest melizmatycznych, 9 z nich powyżej 2 nut, 1 powyżej 3.

Linki zewnętrzne

Pobrano z „ https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Als_Luise_die_Briefe_ihres_ungetreuen_Liebhabers_verbrannte&oldid=1108596001 ”