węgierskie wyrażenie rzeczownikowe

Ta strona jest o wyrażeniach rzeczownikowych w gramatyce węgierskiej .

Składnia

Kolejność elementów we frazie rzeczownikowej to zawsze determinant , przymiotnik, rzeczownik.

Oznaczenie gramatyczne

Z kilkoma ważnymi wyjątkami język węgierski nie ma rodzaju gramatycznego ani gramatycznego rozróżnienia między istotami ożywionymi i nieożywionymi.

Mnogość

Rzeczowniki węgierskie są oznaczone liczbą: pojedynczą lub mnogą.

Jednak język węgierski rzadko używa liczby mnogiej dla rzeczowników, tj. tylko wtedy, gdy ilość nie jest oznaczona inaczej. Dlatego liczba mnoga nie jest używana z liczbami lub wyrażeniami ilościowymi. Przykłady: öt fiú („pięć chłopców”); sok fiú („wielu chłopców”); fiú k („chłopcy”).

W wyrażeniach, które odnoszą się do istnienia / dostępności podmiotów, a nie ich ilości, w języku węgierskim używana jest liczba pojedyncza (w przeciwieństwie do angielskiego): Van szék a szobában „W pokoju są krzesła”, Nincs szék a szobában „Nie ma krzesła w pokoju” lub „nie ma krzesła w pokoju”. (Liczbę pojedynczą można tutaj uznać za cząstkową ). Ponadto nazwy produktów są zwykle zapisywane w liczbie pojedynczej, np. Lámpa „Lampy”.

Węgierski używa również rzeczownika w liczbie pojedynczej, gdy posiadacz jest w liczbie mnogiej, ale posiadana rzecz jest w liczbie pojedynczej, np. fejünk („nasze głowy” lub „głowa każdego z nas”, gdzie każda osoba ma jedną głowę: anglojęzyczni mogą powiedzieć potocznie "każdej z naszych głów", chociaż wzięte dosłownie mogło to powiedzieć tylko osoba wielogłowa).

Znacznik rzeczownika w liczbie mnogiej to przyrostek -ok/(-ak)/-ek/-ök/-k .

Przed sufiksami dzierżawczymi liczba mnoga k występuje jako ai lub ei , np.:

• ( lakás vs) lakás ok („mieszkania / apartamenty”)
• ( lakásom vs) lakás ai m („moje mieszkania / apartamenty”)

W przypadku użycia predykatywnego przymiotniki są również oznaczane liczbą (patrz oznaczanie przymiotników ). Przyrostek to -ak/-ek/-k .

Pary części ciała

Węgierski używa sparowanych części ciała w liczbie pojedynczej, nawet jeśli para ma na myśli razem, a nawet jeśli chodzi o pary części ciała kilku osób. Jeden kawałek pary jest opisany jako: „egyik lába” („jedna z jego nóg”). Jak widać, w języku węgierskim pary części ciała traktowane są jako jedna.

lab – noga	Pojedynczy posiadacz	Posiadacz liczby mnogiej
Pojedyncze posiadanie	laba lit. „jego / jej noga” w rzeczywistości: jego / jej nogi	lábuk lit. „ich noga” w rzeczywistości: ich nogi
Posiadanie liczby mnogiej	lábai jego/jej nogi	labaik nogi

Zwróć uwagę na numer rzeczownika w poniższych przykładach:

Tánc közben összegabalyodott a lába. (dosł. „jego / jej noga”)	Jego/jej nogi zaplątały się podczas tańca (z własnymi).
Tánc közben összegabalyodott a lábuk. (dosł. „ich noga”)	Ich nogi zaplątały się podczas tańca. Nogi każdej osoby zaplątały się – lub – Nogi każdej osoby zaplątały się w nogi innej osoby, dotykając co najwyżej jedną nogę na osobę – lub – Obie nogi każdej osoby zaplątały się, albo ze sobą, albo z nogami innych osób. Innymi słowy, prawdopodobnie nie pozostała żadna noga, która by się nie zaplątała.

można również użyć rzeczywistej liczby mnogiej ( Tánc közben összegabalyodtak a lábaik , dosł. „Ich nogi”), ale powyższa (liczba pojedyncza) opcja może w pełni wystarczyć również w tym przypadku.

Pozorne końcówki liczby mnogiej i homonimia

Litera k występuje również na końcu niektórych słów, które w związku z tym mogą występować w liczbie mnogiej. Przykłady obejmują emlék („[kawałek] pamięci”), farok („ogon”), köldök („pępek”), könyök („łokieć”), sarok („róg” / „pięta”), pocok („nornik "), püspök ("biskup"), érsek ("arcybiskup"), szemöldök ("brwi"), zsák („worek”) itp. - nazwa kreta brzmiała kiedyś vakondok , ale ta forma nabrała znaczenia w liczbie mnogiej i słowo to jest dziś najczęściej używane jako vakond .

Homonimia może wystąpić między słowem w liczbie pojedynczej a innym słowem w liczbie mnogiej. Przykłady:

Słowo homonimiczne	Znaczenie jako forma pojedyncza	Znaczenie i parsowanie jako liczba mnoga
farok	"ogon"	„dna”, „pośladki” daleko + -ok (zwykle nie używane w liczbie mnogiej)
paczka	„facet”, „facet”	„plamy”, „plamy” paca + ‑k (por. wydłużenie a/e/o/ö przed przyrostkami )
tel	„dużo” (nieruchomości)	"zimy" tél + -ek (por. skracanie samogłosek )

Osoba

Formularze dla „ty”

Oprócz te (liczba mnoga ti ), które są używane nieformalnie, istnieją formy grzecznościowe dla zaimków drugiej osoby: ön (liczba mnoga önök ) i maga (liczba mnoga maguk ). Ön jest oficjalne i zdystansowane, maga jest osobista, a nawet intymna, a niektórzy uważają, że ma niegrzeczne konotacje. (Istnieje dla ciebie kilka starszych form , takich jak kend , które są nadal używane na obszarach wiejskich.) Zobacz bardziej szczegółowo: Rozróżnienie telewizyjne dla języka węgierskiego .

Grzeczne formy drugiej osoby ön i maga przyjmują formy gramatyczne trzeciej osoby, np. dla czasowników i sufiksów dzierżawczych. Na przykład te kérsz (druga osoba, nieformalna), ale ön kér lub maga kér (druga osoba, formalna), podobnie jak ő kér (trzecia osoba).

Użycie bezosobowe

Węgierski nie ma odrębnego zaimka bezosobowego ani rodzajowego (por. Angielski „jeden”), ale istnieją dwa sposoby wyrażenia tego:

• Trzecia osoba liczby mnogiej (por. angielskie „oni”), na przykład Azt mondják, hogy a lány bolond . („Mówią, że dziewczyna jest szalona”).
• Wyrażenie az ember (dosł. „Człowiek”), na przykład Az ember nem to gondolna rá . („Nigdy byś o tym nie pomyślał”).

Determinatory

Artykuły

Węgierski ma przedimki określone i nieokreślone. Przedimek określony, a , zmienia się na az przed samogłoską. Rodzajnik nieokreślony to egy [wymawiane z długą końcową spółgłoską], nieakcentowana wersja słowa oznaczającego liczbę „jeden”. Artykuły są niezmienne (tj. nieoznaczone numerem, wielkością liter itp.)

Różnice w używaniu przedimka określonego

Przedimek określony „a (z)” jest stosowany częściej niż w języku angielskim, na przykład w stwierdzeniach ogólnych, nawet przed rzeczownikami niepoliczalnymi, np. A szerelem csodálatos („Miłość jest cudowna”) oraz z rzeczownikami w liczbie mnogiej, np. A kiskutyák aranyosak ( „Szczenięta są słodkie”). To ostatnie zdanie może zatem mieć dwojakie znaczenie, albo odnoszące się do konkretnych psów, albo ogólnie do szczeniąt. Jednak w sensie półspecyficznym (kiedy można było wstawić „niektóre” w języku angielskim) przedimek w języku węgierskim jest pomijany, np. Ceruzákat tett az asztalra („On / on położył [niektóre] ołówki na biurku”).

„A (z)” jest używane przed świętami, w odniesieniu do nadchodzącego lub niedawnego wydarzenia ( A karácsonyt a rokonokkal töltjük „Spędzimy Boże Narodzenie z krewnymi”), a także w odniesieniu do firm ( A Coca Colánál dolgozik „S / pracuje dla Coca Coli”).

„A (z)” jest używane przed nazwami miesięcy i dni tygodnia w sensie ogólnym ( Kedvenc hónapom a május, kedvenc napom a szombat „Mój ulubiony miesiąc to maj, a moim ulubionym dniem jest sobota”). Jednak jest pomijany w stwierdzeniach dotyczących bieżącego miesiąca lub dnia, z czasownikiem van / volt / lesz ( Aznap szombat volt „Tego dnia była sobota”, Holnap már május van „Jutro jest maj”).

Artykuł ten jest również używany po ez / az jako wyznacznik („to, tamto”), np. ez a szék („to krzesło”), a także (zwykle) przed posiadaniem ( az asztalom lub az én asztalom „moje biurko ").

Różnice w używaniu przedimka zerowego

Zwykle nie używa się żadnego przedimka (zwłaszcza w języku literackim):

• przed nieokreślonymi wyrażeniami rzeczownikowymi jako predykatami, np. A nővérem tanár („Moja starsza siostra jest [a] nauczycielką”),
• przed „teatrem” i „kinem” ( színházba / moziba megy „idź do teatru / kina”), chyba że chodzi o konkretne, konkretne miejsce,
• w stwierdzeniach „mieć” przed posiadaniem na czas nieokreślony, zwłaszcza jeśli liczba jest nieważna lub nieznana, np. Van gyerekük? („Czy masz dzieci?”, Dosłownie: „Czy masz [a] dziecko?”) Lub opłatę Van nálam („Mam ze sobą długopis / długopisy”) i
• przed podmiotem w konstrukcjach „jest”, zwłaszcza na początku zdania, np. Szellem van a konyhában („W kuchni jest duch”).

Przed nazwami krajów

Przedimek określony jest używany przed nazwami krajów w następujących przypadkach:

• gdy zawiera przymiotnik utworzony z -i : a Dél-afrika i Köztársaság [Republika Południowej Afryki], a Dominika i Közösség, a Dominika i Köztársaság, a Kongó i Köztársaság, a Kongó i Demokratikus Köztársaság, a Közép-afrika i Köztársas AG [Republika Środkowoafrykańska], a Zöld-fok i Köztársaság [Republika Zielonego Przylądka], w tym dłuższe nazwy krajów, które zawierają przymiotnik z „-i”, np. Kína i Népköztársaság „Chińska Republika Ludowa”
• które formalnie występują w liczbie mnogiej: az (Amerikai) Egyesült Állam ok [USA], az Egyesült Arab Emírség ek [ZEA], a forma skrócona a Bahamá k (~ a Bahama-szigetek )
  • włączając liczbę mnogą sziget ek („wyspy ") na końcu nazwy: Bahama-szigetek, Comore-szigetek, Fidzsi-szigetek, Fülöp-szigetek [Filipiny], Saint Vincent és a Grenadine-szigetek, Salamon-szigetek, Maldív- szigetek, Marshall-szigetek, Seychelle-szigetek,
• a przed nazwami az Egyesült Királyság [Wielka Brytania] i Vatikán.

(Uwaga: Gambia i Holandia nie są wyjątkami; nie mają artykułu w języku węgierskim).

Inne rzeczowniki własne

Miasta nigdy nie mają artykułów w języku węgierskim (nawet w Hadze, po prostu Hága ).

W przeciwieństwie do angielskiego, „the” jest używane przed następującymi typami:

• ulice, place i parki ( Váci utca „Váci Street”, Central Park )
• budynki użyteczności publicznej ( canterburyi katedrális ), w tym dworce kolejowe i lotniska ( Waterloo pályaudvar „Waterloo Station”)
• mosty ( a Szabadság híd „Most Wolności”)
• wzgórza i góry ( Gellért-hegy „Gellért Hill”, Mount Everest )
• lasy, lasy, ogrody i doliny ( Szilícium-völgy „Dolina Krzemowa”)
• jeziora, zatoki i zatoki ( Balaton „Lake Balaton”, az Ontario-tó „Lake Ontario”, a Hudson-öböl „Hudson Bay”)
• wyspy i półwyspy ( Margit-sziget „Wyspa Małgorzaty”)
• i planety ( Mars, Szaturnusz, Jowisz ).

W rezultacie Niger odnosi się do rzeki, podczas gdy Niger odnosi się do kraju. Ludzie mogą potocznie powiedzieć Mórizon találkozunk (dosłownie „spotkamy się nad Móriczem”), gdzie przedimek określony wskazuje kwadrat , a nie osobę ( Zsigmond Móricz ). Również sam Japán odnosi się do kraju, podczas gdy japán może odnosić się do osoby lub rzeczy Japończyka.

Wyznaczniki demonstracyjne

Wyznaczniki wskazujące (często niedokładnie nazywane w języku angielskim przymiotnikami wskazującymi) to ez a / ez az („to”) i az a / az az („tamto”).

Cyfry

Liczby węgierskie mają bardzo regularny format dziesiętny. Istnieją różne słowa dla liczb od 1 do 9, 10, 20, 30, 100, 1000 i 1000000. Dziesiątki od 40 do 90 tworzy się dodając -van/-ven do cyfry. Kiedy po liczbach 10 i 20 następuje cyfra, dodaje się do nich przyrostek -on/-en/-ön/-n (na ukośnej łodydze). Liczby złożone są tworzone po prostu przez połączenie elementów razem. Przykłady:

• öt („pięć”)
• tíz („dziesięć”)
• tizenöt („piętnaście”)
• ötvenöt („pięćdziesiąt pięć”)
• százötvenöt („sto pięćdziesiąt pięć”)

Podobnie jak w języku angielskim, liczba może funkcjonować jako wyznacznik lub jako samodzielny rzeczownik. Jako rzeczownik może przyjmować wszystkie zwykłe przyrostki.

Przyrostki używane tylko w cyfrach i hány („ile?”):

• -odik/(-adik)/-edik/-ödik dla liczebników porządkowych, np. ötödik („piąty”)
• -od/(-ad)/-ed/-öd dla liczb ułamkowych, np. ötöd („piąta”)
• -os/(-as)/-es/-ös dla liczb przymiotnikowych (przymiotników numerycznych), np. ötös

Przymiotniki numeryczne nie mają dokładnego odpowiednika w języku angielskim. Są używane, gdy angielski używa konstrukcji, takiej jak „autobus numer 11”: a tizenegyes busz , „pokój 303”: a háromszázhármas szoba .

Wyrażenia ilościowe

Przyrostki używane w szczególności z cyframi, hány („ile?”) I innymi wyrażeniami ilościowymi:

• -szor / -szer / -ször ile razy, np. ötször („pięć razy”), sokszor („wiele razy”)
• -féle i -fajta dla „rodzajów”, np. ötfajta („pięć rodzajów”)
• -an/-en/-n dla przysłówków numerycznych

Użycie przysłówków zakończonych końcówką -an/-en/-n najlepiej ilustrują przykłady: Sokan voltunk. („Było nas wielu”). Öten vannak. („Jest ich 5”). Ketten mentünk. („Poszło nas dwóch”).

Posiadanie

Przyrostki dzierżawcze

W języku węgierskim posiadanie zaimkowe jest wyrażane przez przyrostki stosowane do rzeczownika. Następujące przyrostki są używane dla rzeczowników w liczbie pojedynczej:

	Pojedynczy	Mnogi
1. osoba	-om/-am/-em/-öm/-m az (én) ház jestem w moim domu	-unk/-ünk/-nk a (mi) ház unk nasz dom
2. osoba (nieformalna)	-od/(-ad)/-ed/-öd/-d a (te) ház ad twój (liczba pojedyncza) dom	-otok/(-atok)/-etek/-ötök/-tok/-tek/-tök a (ti) ház atok twój (liczba mnoga) dom
3. osoba i 2. osoba (formalna lub oficjalna)	-a/-e/-ja/-je a(z ő) ház a jego/jej/jego dom a(z ön) ház a twój (formalny) dom	-uk/-ük/-juk/-jük a(z ő ) ház uk ich dom a ház uk / az ön ök ház a (!) twój (fml, pl) dom.

Następujące przyrostki są używane dla rzeczowników w liczbie mnogiej:

	Pojedynczy	Mnogi
1. osoba	-aim/-eim/-im az (én) ház celuj w moje domy	-aink/-eink/-ink a (mi) ház aink nasze domy
2. osoba (nieformalna)	-aid/-eid/-id a (te) ház pomoc twoim (liczbie pojedynczej) domom	-aitok/-eitek/-itok/-itek a (ti) ház aitok twoje (liczba mnoga) domy
3. osoba i 2. osoba (formalna lub oficjalna)	-ai/-ei/-i a(z ő) ház ai jego/jej/jego domy a(z ön) ház ai twoje (formalne) domy	-aik/-eik/-ik a(z ő ) ház aik ich domy a ház aik / az ön ök ház ai (!) twoje (fml, pl) domy

háza , házai (tj. jak ten z pojedynczym posiadaczem) jest używany w 3. osobie liczby mnogiej, z wyjątkiem sytuacji, gdy przed nim nie występuje żaden zaimek lub występuje tylko ő , np . a szülő k ház a „dom rodziców”. Innymi słowy, liczba mnoga -k przyrostka trzeciej osoby jest pozostawiona od rzeczownika, jeśli poprzedza go leksykalny posiadacz.

Zwykle używany jest przedimek określony. Można go pominąć w stylu poetyckim lub literackim. Można go również pominąć na początku zdania w mowie potocznej.

Posiadacza można podkreślić, dodając zaimek podmiotowy, np. az én házam („ mój dom”). W takim przypadku należy użyć przedimka określonego. Dla 3. osoby liczby mnogiej używany jest zaimek 3. osoby liczby pojedynczej, np. az ő házuk (nie az ők házuk ).

Słowa z -j

Niektóre rdzenie końcowe spółgłoski zawsze używają przyrostków z -j dla rzeczownika w liczbie pojedynczej z trzecią osobą posiadającą liczbę pojedynczą, np. kalap („kapelusz”): kalap ja ( „jego / jej kapelusz”). Ta grupa używa również -j dla rzeczownika w liczbie pojedynczej z trzecią osobą w liczbie mnogiej, np. kalap j uk („ich kapelusz”). -j kalap j mnogiej (z posiadaczem dowolnej osoby i liczby), np. aim („moje kapelusze”), kalap j aid („twoje (sg. Fam.) Kapelusze”), kalap j ai („jego czapki”) itp.

Dwa najczęstsze typy to:

Typ	jego/jej xxx	ich xxx	mój twój jego / jej nasz twój ich	xxx	Inne przykłady
Bez -j (patrz wyżej)	haz a	haz uk	ház ai itp		(wszystkie słowa z c cs dzs sz zs zs j ny ty gy h )
	×	×	×
Głównie z -j	×	(kałapek)	×		powiesić, papír, program
	kalap ja	kalap juk	kalap jai itp.

Istnieje wiele wariancji, ale generalnie wariant -j jest zwykle bezpieczniejszy niż wariant bez -j , z wyjątkiem określonych zakończeń wymienionych powyżej. (Zwykle wariant bez -j jest bardziej tradycyjny, a wariant z -j nowszy).

Tam, gdzie formularz stosuje j , inne formy również go zastosują. Wyjątkiem jest rzadki typ barát („przyjaciel”), w którym typ -j jest niepoprawny z rzeczownikiem w liczbie mnogiej: barátja („jego / jej przyjaciel”), barátjuk („ich przyjaciel”), ale barátaik („ich przyjaciele”) , bez j . Inne najczęstsze przykłady tego typu to előd , „poprzednik” i utód , „następca”. Istnieją jednak obszary, w których -j typ jest poprawny również dla tych słów.

Końcówki wyrazów i typy sufiksów

Kilka zakończeń ( c, cs, dzs, sz, z, s, zs, j, ny, ty, gy, h, tj. afrykaty, spiranty, głoski podniebienne/zowane i h ) dopuszcza wariant bez -j zarówno w liczbie pojedynczej i mnogiej, jak pokazano na powyższych wykresach. Z drugiej strony słowa, które zawsze przyjmują -j , tworzą raczej niewielką grupę: tylko te, które kończą się na f lub ch .

W przypadku pozostałych zakończeń nie ma jednoznacznych reguł (tak więc tych form należy uczyć się pojedynczo), ale są pewne prawidłowości. Wyrazy z długą samogłoską lub inną spółgłoską poprzedzającą końcową spółgłoskę często przyjmują -j , podobnie jak słowa międzynarodowe (np. programja, oxigénje, fesztiválja "jego program, tlen, festiwal"). Tematy opuszczające i skracające samogłoski zawsze używają wariantu bez -j , tak jak większość słów używających -a jako samogłoski łączącej (np. házat, házak "dom": háza „jego dom”).

• Końcówki v, l, r, m, g, k zwykle przyjmują wariant bez -j (np. gyereke, asztala "jego/jej dziecko, stół"), ale mniejszość spośród nich przyjmuje go (np. ha ng ja, di ák ja „jego / jej głos, uczeń”, ale znowu kö nyv e, sz ám a „jego / jej książka, numer”).
• W przypadku słów kończących się na n, p, t prawidłowości są zasadniczo podobne, ale istnieje duża rozbieżność. Jednak słowa kończące się na -at/-et (przyrostek) zwykle przyjmują wariant bez -j .
• Większość słów kończących się na b, d używa przyrostka -j (np. darabja, családja "jego/jej/jego kawałek, rodzina" ale lába, térde "jego/jej noga, kolano").

Pozorne sufiksy dzierżawcze i homonimia

Niektóre słowa (z przyrostkami lub bez) mają końcówki identyczne z przyrostkiem dzierżawczym. Przykłady:

Słowo homonimiczne	Interpretacja bez sufiksu dzierżawczego		Interpretacja z sufiksem dzierżawczym
	Rozbiór gramatyczny zdania	Oznaczający	Rozbiór gramatyczny zdania	Oznaczający	Osoba	Numer
szam	(podstawowa forma)	„numer”/„piosenka”	szaj + -m	"moje usta"	1. miejsce	pojedynczy
hullám	(podstawowa forma)	„fala” (rzecz.)	hulla + -m	„moje zwłoki”
lam	(podstawowa forma)	„państwo” (jak w polityce)	wszystko + -am	"mój podbródek"
ram	(podstawowa forma)	„prąd” (jak w wodzie / elektryczności)	ár + ‑am	„moja cena”
trwała	(podstawowa forma)	"(rondo"	za + -em	„mój pozew”
karom	(podstawowa forma)	"pazur"	kar + -om	"moja ręka"
błąd	(podstawowa forma)	"twierdza"	erő + -d	"Twoja siła"	2. miejsce
kacsa	(podstawowa forma)	"kaczka"	kacs + -a	„jego wąs ”	3
waza	(podstawowa forma)	"wazon"	váz + -a	„jego ramy”
fank	(podstawowa forma)	"pączek"	fa + -nk	„nasze drzewo”	1. miejsce	mnogi
apátok	apát + –ok liczba mnoga	„opaci”	apa + –tok	„twój [l.mn.] ojciec”	2. miejsce
falatok	falat + -ok liczba mnoga	„kawałki / kęsy jedzenia”	fal + -atok	„twoja [l.mn.] ściana”
szemetek	szemét + –ek liczba mnoga	"kawałki śmieci"	szem + -etek	„twoje [l.mn.] oko [oczka]”
sütőtök	(podstawowa forma)	„squash” (dosł. „pieczona dynia”)	sütő + -tök	„twój [l.mn.] piekarnik”
aruk	áru + -k liczba mnoga	„towary, produkty”	ár + -uk	„ich cena”	3

Uwagi:

• Aby zapoznać się ze zmianą szemét → szemet (ek) , patrz Ukośny rdzeń rzeczownika .
• Aby zapoznać się ze zmianą apa → apá (tok) , hulla → hullá (m) , zobacz Ukośny rdzeń rzeczownika .
• Dla liczby mnogiej oznaczonej „[s]” w „twoje [l.mn.] oko [oczka]”, patrz Pary części ciała .
• Aby zapoznać się z różnymi samogłoskami łączącymi po słowach uznawanych za rdzenie bezwzględne lub względne (jak tutaj fánk i sütőtök ), zobacz Sufiks biernika po innych przyrostkach .

Możliwa jest również homonimia między tym samym zakończeniem dzierżawczym dwóch niepowiązanych ze sobą słów, jeśli jedno kończy się na spółgłoskę, a drugie na samogłoskę: falunk można przeanalizować jako falu + -nk („nasza wieś”) lub fal + -unk („ nasz mur").

Podobny rodzaj homonimii może powstać w przypadku słów opuszczających samogłoski (patrz typ dolog/dolg pod rdzeniem rzeczownika skośnego ). Przykłady:

Leksem z rdzeniem opuszczającym samogłoskę		Leksem z rdzeniem regularnym
Mianownikowy	Mianownik z sufiksem dzierżawczym	Mianownikowy	Mianownik z sufiksem dzierżawczym
alom (miot [zwierząt])	alma (jego/jej/jego miot)	alma (jabłko)	almája (jego/jej/jej jabłko)
Erem (medal)	érme (jego / jej medal)	Erme (moneta)	érméje (jego/jej moneta)
halom (stos, stos)	halma (jego stos / stos)	halma ( halma )	halmája (jego/jej halma)
karizom (mięsień ramienia)	karizma (jego / jej mięsień ramienia)	karizm (charyzma)	karizmája (jego/jej/jego charyzma)
karom (pazur [y])	karma (jego pazury)	karma ( karma )	karmája (jego/jej/jego karma)

Zauważ, że pierwsza osoba liczby pojedynczej dzierżawczej formy hal (ryba) nie jest powyższym halom , ale wyjątkowo halam, por. samogłoska łącząca .

Przykłady:

A kiskutya bepiszkította az almat. (Szczeniak zabrudził swoją ściółkę LUB jabłko.)

Bedobta az érmét a folyóba. (On / ona wrzucił swój medal LUB monetę do rzeki.)

A macskának fontos a karma. (Jego pazury LUB karma jest/są ważne dla kota.)

Wreszcie, inny rodzaj homonimii może powstać między rzeczownikiem z sufiksem dzierżawczym a czasownikiem: hasad „twój żołądek (brzuch)” lub „to łzy / rozdziera”, árad „twoja cena” lub „zalewa”, fogad „twój ząb " lub "on/ona/ono otrzymuje/akceptuje"/"on/ona/ono stawia".

Konstrukcja dzierżawcza z 2 rzeczownikami

Istnieją 2 możliwe formy konstrukcji dzierżawczej z 2 rzeczownikami. W obu rzeczownik, który jest opętany, przyjmuje przyrostek dzierżawczy trzeciej osoby.

1. Posiadacz to rzeczownik bez sufiksu, np. István lakása („mieszkanie / mieszkanie Istvána”)
2. Posiadacz jest rzeczownikiem zakończonym końcówką -nak/-nek, a rzeczownik posiadany poprzedzany jest przez a / az , np. Istvánnak a lakása („Mieszkanie/mieszkanie Istvána”)

Pierwsza forma jest używana jako domyślna, a druga służy do podkreślenia posiadacza lub dla przejrzystości. Umożliwia także poruszanie się posiadacza w obrębie zdania, np. Ennek a lakásnak sehogy se találom a kulcsát („Nie mogę znaleźć klucza do tego mieszkania/mieszkania”). Zwróć uwagę na sehogy se találom („Nie mogę znaleźć”) wciśnięte między części struktury zaborczej.

Jeśli posiadacz w trzeciej osobie liczby mnogiej jest słowem leksykalnym, a nie zaimkiem (stąd zaznaczono na nim liczbę mnogą), posiadanie zostanie oznaczone jak trzecia osoba w liczbie pojedynczej: a szülők lakása (nie a szülők lakásuk ) („mieszkanie rodziców /apartament"). Innymi słowy, liczba mnoga 3. osoby liczby mnogiej jest zaznaczona tylko raz: albo na posiadaczu (w przypadku wyrazów leksykalnych), albo na posiadaniu (w przypadku zaimków), por. az ő lakásuk (powyżej).

Zaimki

Następujące zaimki są używane do zastąpienia rzeczowników w liczbie pojedynczej:

		Pojedynczy	Mnogi
1. osoba		az enyém	mienk / a mienk
2. osoba	(nieformalny) (formalny) (oficjalny)	związany/a związany a magáé az öné	a tietek/a tiétek a maguké az önöké
Trzecia osoba		az ve	az övék

Uwaga: Tam, gdzie podano dwa warianty, bardziej literacki jest wariant z długą samogłoską.

Następujące zaimki są używane do zastąpienia rzeczowników w liczbie mnogiej:

		Pojedynczy	Mnogi
1. osoba		az enyéim	mięczak
2. osoba	(nieformalny) (formalny) (oficjalny)	a tieid a magáéi az önéi	a tieitek a magukéi az önökéi
Trzecia osoba		az övei	az övéik

-é/-éi zamiast posiadanego rzeczownika

Przyrostki -é/-éi są używane do wyrażenia posiadania, gdy rzeczownik nie jest podany:

• Istváné : „Istvan's”, dla rzeczownika w liczbie pojedynczej: „rzecz należąca do Istvana”,
• Istvánéi : „Istvan's”, dla rzeczownika w liczbie mnogiej: „rzeczy należące do Istvana”.

Stąd pochodzi niezwykła sekwencja samogłosek: fiaiéi , co oznacza „należy do jego/jej synów”. Fia- (jego/jej syn) -i- (kilku synów) -é- (należący do) -i (kilku posiadłości).

Przyrostki są również używane do tworzenia słowa pytającego kié („czyj?”).

Sufiksy pozycyjne

Węgierski przestrzega ścisłej logiki dla przyrostków odnoszących się do pozycji. Pozycja może być „in”, „on” lub „by”. Kierunek może być statyczny (brak ruchu), ruch w kierunku lub w kierunku przeciwnym. Połączenie ich daje 9 różnych opcji.

	Wnętrze	Powierzchnia	Przyleganie
Pozycja statyczna	-ban/-ben in lakásban w mieszkaniu	-on/-en/-ön/-n on lakáson na mieszkaniu/mieszkaniu	-nál/-nél by, at lakásnál by/w mieszkaniu/mieszkaniu
Ruch w kierunku	-ba/-be in lakásba do mieszkania	-ra/-re na lakásra na mieszkanie	-hoz/-hez/-höz to lakáshoz do mieszkania/mieszkania
Ruch daleko	-ból/-ből z lakásból z mieszkania/mieszkania	-ról/-ről off lakásról off the flat/apartament	-tól/-től z lakástól z mieszkania/mieszkania

Uwaga 1: -nál/-nél jest również używane w znaczeniu „w domu” (por. francuskie chez , niemieckie bei ).

Uwaga 2: -ban/-ben jest czasami wymawiane bez końcowego n , to jednak niesie ze sobą konotację wiejskiej lub nieskomplikowanej mowy.

Nazwy miejscowości

W przypadku nazw miejscowości zasady wyboru odpowiedniej grupy są następujące:

1. Miasta poza historycznym Królestwem Węgier (tj. miasta, które nie mają rodzimej węgierskiej nazwy) używają grupy -ban/-ben
2. Większość miast na Węgrzech używa grupy -on/-en/-ön/-n
3. Około. pięćdziesiąt miast na Węgrzech używa grupy -ban / -ben
   • Ta grupa obejmuje wszystkie nazwy miast kończące się na -n, -ny i -város („miasto / miasto”), większość z -m, -i , a niektóre z -r . Na przykład Sopro n zakaz, Debrece n ben; Gárdo ny ban; Dunaúj város zakaz; Esztergo m ban, Komáro m ban, Veszpré m ben; Zamárd i ban; Eger ben , Győ r ben

Kilka miast na Węgrzech tradycyjnie używa innego zakończenia, -ott/-ett/-ött/-t dla pozycji, patrz przykłady miejscownika . Miejscownik ten jednak zawsze można zastąpić jednym z powyższych przyrostków. Te miasta, które mogą również używać -on/-en/-ön/-n (np. Pécsett lub Pécsen ) używają -ra/-re i -ról/-ről do ruchu. Jednakże Győr , gdzie formą alternatywną jest -ban/-ben , używa -ba/-be i -ból/-ből do ruchu.

Rozróżnianie nazw miejscowości za pomocą grup sufiksów

Różnica między dwiema grupami sufiksów może mieć różne znaczenie:

Przypadki „wewnętrzne”: inessive , illative , elative (in, into, out of)	Przypadki „powierzchniowe”: superessive , sublative , delative (on, on, off)
miast w krajach innych niż Węgry niektóre miasta na Węgrzech powiaty, prowincje Państwa	większość miast na Węgrzech wyspy

Poniższe przypadki mogą ilustrować powyższe tendencje, ale w rzeczywistym użyciu nie zawsze są one przestrzegane tak ściśle, jak opisano:

• Tajvanon oznacza „na (wyspie) Tajwanu ”, ale Tajvanban to „w (kraju) Tajwanu ” (tutaj użycie jest równoległe do angielskiego) - Uwaga: Tajvanon może również odnosić się do kraju
• Tolnán oznacza „w (mieście) Tolna ”, ale Tolnában jest „w hrabstwie Tolna ” - Uwaga: Tolnában może również odnosić się do miasta
• Velencén oznacza „w węgierskim mieście Velence ”, ale Velencében to „we włoskim mieście Wenecja (po węgiersku: Velence )” - Uwaga: Velencében może również odnosić się do węgierskiego miasta

Użycie wewnętrzne i zewnętrzne

Mogą również istnieć różnice między użyciem „wewnętrzny” i „zewnętrzny”: jeden może preferować przyrostki wyrażające relację „wewnętrzną”, a inne wyrażające relację „powierzchniową” (różnica rozciąga się na przyrostki pozycji statycznej i przyrostki dwa rodzaje ruchu).

W niektórych przypadkach zachęca się do lokalnego użycia w oparciu o tradycyjne użycie w literaturze i historii językoznawstwa, np. Csíkszeredá ban [1] (zamiast Csíkszeredá n ) oraz Nagyszombat ban (zamiast Nagyszombat on , co pokrywa się z formą „na św. sobota "). W innych przypadkach użycie „outsidera” jest uważane za bardziej przyjęte lub nawet normatywne, na przykład:

ogólne/ postronne	Sátoraljaújhely en (powierzchnia)	Balmazújváros ból (wnętrze)
Wykorzystanie poufne	Sátoraljaújhely ben (wnętrze)	Balmazújváros rola (powierzchnia)

Przypadki i inne przyrostki rzeczowników

Uwaga dotycząca terminologii

Pojęcie przypadków gramatycznych zostało po raz pierwszy użyte w opisie gramatyki starożytnej greki i łaciny, które są językami fuzyjnymi . Na przestrzeni wieków terminologia ta była również używana do opisywania innych języków, o bardzo odmiennych strukturach gramatycznych od języków indoeuropejskich . Niektórzy lingwiści uważają, że koncepcja ta nie pasuje zbyt dobrze do języków aglutynacyjnych . Zamiast używać paradygmatu i terminologii „przypadku” do opisu gramatyki węgierskiej, wolą używać terminów „ przyrostki (przypadek) ” i „zakończenia”. Pomimo tych opinii, termin „przypadek” jest obecnie używany przez większość węgierskich językoznawców.

Kryterium uznania końcówki za przypadek (zgodnie z dzisiejszą generatywną gramatyką lingwistyczną języka węgierskiego) jest to, że słowo z taką końcówką może być obowiązkowym argumentem czasownika. Ta różnica jest zwykle nieistotna dla przeciętnych osób uczących się języka.

Warto jednak wiedzieć, że tylko rzeczywiste przypadki mogą następować po innych przyrostkach słowa (takich jak liczba mnoga lub sufiks dzierżawczy), a inne zakończenia rzeczowników można dodawać tylko do tematów absolutnych. Na przykład lakás-om-mal istnieje („z moim mieszkaniem/mieszkaniem”), ale * lakás-om-ostul nie.

Zakończenia spraw

lakás - mieszkanie

Przyrostek	Oznaczający	Przykład	Znaczenie przykładu	Nazwa przypadku
∅	temat	laki	mieszkanie (jako podmiot)	Mianownik
-ot/(-at)/-et/-öt/-t	Celem bezpośrednim	lakást	mieszkanie (jako przedmiot)	Biernik
-nak/-nek	niebezpośredni obiekt	lakásnak	do mieszkania	Przypadek celownika
-val/-vel ( przysł. )	z	lakással	z mieszkaniem	Przypadek instrumentalno-komitatywny
-ert	dla, w celu	lakásért	dla mieszkania	Przypadek przyczynowo-ostateczny
-vá/-vé ( Assim. )	do	lakássá	[zamienić] się w mieszkanie	Przypadek tłumaczący
-ig	o ile, do	lakásig	aż do mieszkania	Sprawa końcowa
-ként	jako, w charakterze	lakásként	w charakterze mieszkania, jako mieszkanie	Przypadek essywno-formalny
-ul/-ul	w drodze (rzadziej)	lakásul	w drodze mieszkania	Przypadek essywno-modalny
-ban/-ben	W	lakásban	w apartamencie	Nieistotny przypadek
-on/-en/-ön/-n	NA	lakáson	na mieszkaniu	Nadzwyczajny przypadek
-nál/-nél	przez, o godz	lakásnál	przy/w mieszkaniu	Adesujące etui
-dziecko	do	lakásba	do mieszkania	Illatywny przypadek
-rzadki	na	lakasra	na mieszkanie	Przypadek sublatywny
-hoz/-hez/-höz	Do	lakáshoz	do mieszkania	Przypadek allatywny
-ból/-ből	poza	lakásból	z mieszkania	Elatywny przypadek
-ról/-ről	wyłączony, dotyczący, dotyczący	lakásról	z mieszkania o/dotyczące mieszkania	Delatywny przypadek
-tól/-től	od, z dala od	lakástól	(z dala) od mieszkania	Przypadek ablacyjny

Asymilacja działa z -val/-vel i -vá/-vé : początkowy dźwięk tych przyrostków zmieni się na dźwięk poprzedzający, jeśli jest to spółgłoska inna niż v , np. lakás + -val pojawia się jako laká ss al . (W słowach kończących się na samogłoskę lub v , nie ma zmiany, np. sáv·val "z torem", hajó·val "ze statkiem".)

Przyrostek w bierniku

Po -l , -r , -j , -ly , -n , -ny , -s , -sz , -z i -zs przyrostek biernika jest zwykle dodawany bezpośrednio do rzeczownika, zamiast używać samogłoski łączącej, np. lakást . W przypadku innych spółgłosek używana jest samogłoska łącząca.

-l, -r, -j, -ly, -n, -ny, -s, -sz, -z, -zs	aszta l t, ember t , ba j t, sú ly t, telefo n t, lá ny t, laká s t, bu sz t, pén z t, ri zs t itp.
Inne spółgłoski ( -b, -c, -cs, -d, -dz, -dzs, -f, -g, -gy, -h, -k, -m, -p, -t, -ty, -v )	dara bot , lá b at, e b et, kö b öt pad dot , hold d at, ebé d et, kö d öt itd.

Przyrostek w bierniku po innych przyrostkach

Jak pokazano na powyższym wykresie, -ot/(-at)/-et/-öt/-t jest sufiksem biernika dla rzeczowników bez innego sufiksu. Jeśli jednak sufiks biernika jest dodany do tematu względnego, to znaczy do rzeczownika, który ma już inny sufiks (tj. przyrostek liczby mnogiej lub dzierżawczej), stosuje się -at/-et . Przykłady:

	Rdzeń bezwzględny z biernikiem	Rdzeń względny z biernikiem
Z powrotem	ablak o t („okno”)	ablakom a t („moje okno”) ablakok a t („okna”) ablakaim a t („moje okna”)
Przód (zaokrąglony)	gyümölcs ö t („owoc”)	gyümölcsöm e t („mój owoc”) gyümölcsök e t („owoce”) gyümölcseim e t („moje owoce”)

Czasami jakość samogłoski łączącej biernika może odróżnić słowa homonimiczne :

Wyraz homonimiczny w mianowniku	Słowo jako rdzeń absolutny z biernikiem	Słowo jako rdzeń względny z biernikiem
fank	fánk o t („pączek”): fánk („pączek”) + - o t (wg.)	fánk a t („nasze drzewo”): fa („drzewo”) + -nk („nasze”) + - a t (wg.)
sütőtök	sütőtök ö t („dynia”): sütőtök („dynia”) + - ö t (wg.)	sütőtök e t („twój/lm. piekarnik”): sütő („piekarnik”) + -tök (twój/lm.) + - e t (wg.)

Biernik bez oznaczenia

Biernik można wyrazić bez morfemu -t po przyrostkach dzierżawczych pierwszej i drugiej osoby (zwłaszcza w liczbie pojedynczej). Na przykład:

• Látom a kalapod ∅ . lub Látom a kalapod o godz . „Widzę twój kapelusz”.
• Látod a kalapom ∅ . lub Látod a kalapom o godz . „Możesz zobaczyć mój kapelusz”.

Zaimki osobowe w bierniku engem („ja”) i téged („ty”) są również używane bez przyrostka -t ( engemet i tégedet są raczej rzadkie).

Trzecim przypadkiem, w którym biernik pozostaje nieoznaczony, jest bezokolicznik , np. Szeretek kirándulni („Lubię wędrować”, dosł. „Lubię wędrować”). (Kiedy to samo znaczenie jest wyrażone rzeczownikiem pochodnym, pojawia się biernik -t : Szeretem a kirándulást .)

Pozorne końcówki biernika i homonimia

Litera t występuje również na końcu niektórych słów, które w ten sposób mogą wyglądać na biernik. Przykłady obejmują eset („ przypadek ”), falat („odrobina jedzenia”), hét („tydzień”), kabát („płaszcz”), kert („ogród”), kötet („tom” [książek]) , lakat („kłódka”), lapát („łopata”), część („brzeg”, „bank”, „wybrzeże”), część („ impreza ”), sajt („ser”) itp.

Rozróżniając je:

Kończący się	Funkcjonować	Przykłady	Notatki
-et	część łodygi	füzet „zeszyt ćwiczeń” (nom.)	Jeśli występuje po słowie z ö lub ü , jest bardziej prawdopodobne, że jest częścią rdzenia, ponieważ takie słowa zwykle przyjmują ö jako samogłoskę łączącą przed -t , np. köd+öt, öt+öt . (Wyjątki obejmują föld+et, könyv+et, tüz+et i fül+et .) Tak więc kötet jest raczej samodzielnym słowem niż formą sufiksową hipotetycznego rdzenia rzeczownika * köt (ponieważ jego biernikiem byłoby prawdopodobnie * kot+öt ).
	przyrostek w bierniku	hegy+et "góra" (wg.)
	Homonimy: szelet "plasterek" (nom.) vs. szél+et (skrócenie podstawy) "wiatr" (wg.)
-Na	część łodygi	lakat „kłódka”, bocsánat „ułaskawienie”
	tradycyjny sufiks biernika	ágy+at "łóżko" (wg.), haj+w "włosy" (wg.), háj+w "tłusty" (wg.), vaj+w "masło" (wg.)	w przypadku kilku słów
	Homonimy: állat „zwierzę” (nom.) vs. áll+ at „broda” (wg.), falat „trochę jedzenia” (nom.) vs. fal+ w „ścianie” (wg.), fogat „zespół koni” (nom.) vs. mgła+przy „zębie” (wg.)
Spółgłoska + t	część łodygi	sajt "ser" (nom.)
	przyrostek w bierniku	baj+t "kłopoty" (wg.), faj+t "gatunek" (wg.), zaj+t "hałas" (wg.)
	Homonimy: párt „partia [polityczna]” (nom.) vs. pár + t „para” lub „para” (wg.)
-át, -ét	wydłużona forma wyrazów kończących się na a lub e	anya "matka" → anyá + t (wg.), mese "bajka" → mesé + t (wg.)
	wydłużenie a / e poprzedniego sufiksu dzierżawczego	láb + a "jego / jej noga" → lábá + t (wg.), kez + e "jego / jej ręka" → kezé + t (wg.)
	część łodygi	lapát „łopata”, pecset „pieczęć”
	Homonimy: Bez sufiksu dzierżawczego: apát może oznaczać „opat” (nom.) lub „ojciec” (wg.). Z sufiksem dzierżawczym: sörét może oznaczać „ pelet ” (nom.) lub „jego/jej piwo” (wg.); szemét może oznaczać „odpady/śmieci” (nom.) lub „jego/jej oko [oczka]” (wg.); menyét może oznaczać „łasica” (nom.) Lub „jego / jej synowa” (wg.).
-ót	biernik słowa kończącego się na ó	takaró + t "koc", metró + t " metro / metro "
	biernik wyrazu kończącego się na o	allegro → allegró+t , Oslo → Oslo+t	głównie obce słowa w języku węgierskim
	część łodygi	kompot „konserwowane owoce” spenót „szpinak”	w przypadku kilku słów
-ot	biernik wyrazu kończącego się na spółgłoskę	rab + ot "więzień", pad + ot "ławka"	najczęstszy przypadek
	błędnie napisany biernik wyrazów kończących się na o	* allegrot , * Oslot (należy pisać jak wyżej, z długim zakończeniem ó przed t )	głównie obce słowa w języku węgierskim
	część łodygi	bot „kij”, állapot „stan” lub „stan”, gyapot „bawełna”	te trzy słowa i ich związki

Homonimia może również powstać między rzeczownikami i czasownikami w bierniku, np. választ może oznaczać „odpowiedź” (n, acc.) lub „on/on wybiera/wybiera”, a nevet może oznaczać „imię” (n, acc., od név ) lub „ ona się śmieje".

Biernikiem terem („pokój”/„sala”) jest termet (patrz opuszczanie samogłosek ) zamiast zwykłego teremet (co może pochodzić od tér ze skróceniem samogłosek , co oznacza „mój kwadrat”, wg.). Z drugiej strony teremt oznacza „on / on tworzy”. Termet to kolejna homonimia, ponieważ może to być inne słowo w mianowniku („wzrost”). – Ta ostatnia grupa przykładów wymownie pokazuje, że znajomość rodzajów rdzeni i ich rozpoznawanie są niezbędne do prawidłowej interpretacji węgierskiego słowa.

Inne końcówki rzeczowników

Przyrostek	Oznaczający	Przykład	Znaczenie przykładu	Nazwa „Sprawa”.
∅ lub -nak/-nek	of (morfologicznie identyczny z mianownikiem lub celownikiem)	lakás lub lakásnak	mieszkania/apartamentu	Przypadek dopełniacza
-képp(en)	jako, w drodze	lakásképp , lakásképpen	tytułem mieszkania/apartamentu, jako mieszkanie/apartament	Sprawa formalna
-onként/(-anként)/-enként/-önként/-nként	za, przez	lakásonként	za mieszkanie/apartament, za mieszkanie/apartament	Sprawa rozdzielcza
-ostul/(-astul)/-estül/-östül/-stul/-stül, -ostól/(-astól)/-estől/-östől/-stól/-stől	razem z (ograniczone użycie)	lakásostul , lakásostól	wraz z mieszkaniem/apartamentem	Sprawa socjalna
-ott/(-att)/-ett/-ött/-t	in (tylko dla niektórych węgierskich nazw miast)	(Győr)ött / (Pécs)ett	w Győr /w Peczu	Przypadek miejscowy
-onta/(-anta)/-ente/-önte	co xxx (tylko dla słów związanych z czasem)	(drzemka) na	codziennie	Przypadek dystrybucyjno-czasowy
-kor	o (tylko dla słów związanych z czasem)	(kapelusz)kor	o szóstej	Przypadek tymczasowy

Uwagi:

• Więcej przykładów zakończeń można znaleźć w artykule Lista przypadków gramatycznych .
• Szczególny status dopełniacza można zilustrować następującym przykładem: „klucz do mieszkania” to lakás kulcs a lub lakás nak a kulcs a (mianownik lub celownik). Oznaczenie przypadku znajduje się na posiadanym przedmiocie, a nie na posiadaczu.

Błędne klasyfikacje

Następujące końcówki są czasami liczone jako przypadki, ale w rzeczywistości są przyrostkami pochodnymi, patrz Przymiotniki i przysłówki

Przyrostek	Oznaczający	Przykład	Znaczenie przykładu	Nazwa „Sprawa”.
-an/-en/-n		(rövid)en	krótko	„Przypadek modalny” nr 1
-opóźnienie/-noga		lakásilag	jeśli chodzi o mieszkanie/apartament	„Przypadek modalny” # 2
-szor/-szer/-ször		(három)szor	trzy razy	„Przypadek multiplikatywny”

Niewielkie nieprawidłowości rzeczownikowe

a/e/o/ö wydłużenie przed sufiksami

Słowa kończące się na a, e, o lub ö wydłużają się przed większością przyrostków:

Mianownikowy	Formularze sufiksowe
jabłuszko _ _	alm à t	alm á k*	alm à m*	alm à nak	alm á val	alm á ért	alm á vá	alm à ig	alm ul _
	alm a zakaz	alm á n	alm á nál	alm a ba	alm a ra	alm a hoz	alm a ból	alm á rola	alm à tól
kort i „gruszka”	kört é t	kört é k*	kört é m*	körté nek _	kört é vel	kört é ért	körté vé _	kört é ig	kört é ül
	kört é ben	kört é n	kört é nél	körté be _	körté re _	kört é hez	kört é ből	kört é ről	kört é től
Osl o	Osło t _	Osło k *	Osło m *	Osló nak _	Osló val _	Osló ért _	Osló vá _	Osló ig _	Osl ul _
	Osló zakaz _	Osl n _	Osló nál _	Osło ba _	Osło ra _	Osło hoz _	Osłoń ból _	Osló role _	Osló tól _
Malm ö	Malm ő t	Malm ő k*	Malm ő m*	Malm ő nek	Malm ő vel	Malm ő ért	Malm ő vé	Malm ő ig	Malm ő ül
	Malm ő ben	Malm ő n	Malm ő nél	Malm ő be	Malm ő re	Malm ő höz	Malm ő ből	Malm ő ről	Malm ő től

Gwiazdka oznacza, że ​​almák/körték (liczba mnoga) i almám/körtém (formy dzierżawcze) mogą być dodatkowo uzupełnione, np. almákat, almáknak etc., almámat, almádat, almáját etc., almáimat, almáidat, almáit etc., almámnak, almádnak, almájának itp.

Przypadki z małymi literami można utworzyć, ale nie mają one znaczenia, chyba że w przenośni (np. Oslók dosł. oznacza „Oslos”, ale naturalnie w Oslo nie ma liczby mnogiej, chociaż technicznie rzecz biorąc można je utworzyć; Oslóul oznacza „jako Oslo ", co również jest wątpliwe).

Przyrostek -ként jest wyjątkiem , ponieważ nie wydłuża a/e , np. almaként, körteként . Złożenia również nie wydłużają samogłoski, np. almalé, körtelé („sok jabłkowy/gruszkowy”).

W przeciwnym razie reguła ta rozciąga się na wszystkie rzeczowniki i przymiotniki, np. Coca-Cola → Coca-Colát, Coca-Colának itp.

Krótkie końcówki o i ö występują tylko w obcych słowach (jak Oslo i Malmö powyżej), ponieważ słowa węgierskie lub węgierskie wydłużają te samogłoski na końcu słowa, np. euró, metró, videó, sztereó, fotó, diszkó itp.

samogłoska łącząca

Niektóre rzeczowniki z tylną samogłoską, np. ház („dom”), zawsze używają samogłoski a jako samogłoski łączącej, gdzie samogłoska łącząca to zwykle -o/-e/-ö , z wyjątkiem nadrzędnego przypadku -on/-en/- ön/-n .

Samogłoska łącząca -o/(-a)/-e/-ö występuje z następującymi przyrostkami:

• -ok/(-ak)/-ek/-ök/-k dla rzeczownika w liczbie mnogiej, np. ház a k („domy”)
• -om/(-am)/-em/-öm/-m dla 1. liczby pojedynczej zaimka dzierżawczego, np. ház a m („mój dom”)
• -od/(-ad)/-ed/-öd/-d dla drugiej liczby pojedynczej zaimka dzierżawczego, np. ház a d („twój (liczba pojedyncza) dom”)
• -otok/(-atok)/-etek/-ötök/-tok/-tek/-tök dla drugiej liczby mnogiej zaimka dzierżawczego, np. ház a tok („twój (liczba mnoga) dom”)
• -ot/(-at)/-et/-öt/-t dla biernika, np. ház a t („dom”)
• -onként/(-anként)/-enként/-önként/-nként , np. ház a nként („na dom”)
• -ostul/(-astul)/-estül/-östül/-stul/-stül , np. ház a stul („razem z domem”)
• -odik/(-adik)/-edik/-ödik dla liczebników porządkowych, np. nyolc a dik („ósmy”)
• -od/(-ad)/-ed/-öd dla liczb ułamkowych, np. nyolc a d („ósemka”)
• -os/(-as)/-es/-ös dla liczb przymiotnikowych, np. nyolc a s („numer osiem”)
• -onta / (-ante) / -ente / -önte na okazje rozdzielcze, np. nyar a nta („każdego lata”, od nyár „lato”)

Teoretyczny:

• -ott/(-att)/-ett/-ött/-t dla pozycji

Ta nieprawidłowość czasami pomaga rozróżnić czasowniki i rzeczowniki skądinąd homonimiczne:

Słowo homonimiczne	Znaczenie jako rzeczownik macierzysty	Wszystko	podbródek	mgła	ząb	fala	ściana	hal	ryba	smoła	magazynek / magazynek	var	zamek	zar	zamek
	Znaczenie jako zwykły czasownik		on stoi		on łapie		on pożera		on umarł		on otwiera coś w górę		on czeka		on zamyka
Liczba mnoga rzeczownika rdzenia		lalak	podbródki	mgła	zęby	falak	ściany	halak	ryba	tarak	magazyny/magazyny	várak	zamki	zarak	zamki
1. osoba liczby pojedynczej czasownika		wszystko ok	Ja stoję	mgła	łapię	falok	pożeram	aureola	umieram	tarok	otwieram cz. w górę	várok	czekam	zarok	zamykam

Przypadek nyúl jest podobny („królik” lub „on wyciąga rękę”), z wyjątkiem tego, że staje się krótki w liczbie mnogiej jako rzeczownik ( nyulak , por. typ hét ) i pozostaje długi jako czasownik ( nyúlok ). Oprócz árak (liczba mnoga rdzenia słowa ár , „cena”) istnieje również árok („rów”). Wreszcie, obok vágyak („pragnienia”), vágyok może również występować jako czasownik („pragnę”), chociaż w standardowym języku węgierskim jest wyrażany jako vágyom (por. -ik czasowniki ).

Ukośny rdzeń rzeczownika

Niektóre rzeczowniki mają alternatywny rdzeń, który jest używany z pewnymi przyrostkami. Jest to najczęściej wyprowadzane z głównego rdzenia poprzez skrócenie lub usunięcie ostatniej samogłoski. Kilka rzeczowników wstawia literę „v”, aby uzyskać ukośny rdzeń.

Jest używany z następującymi przyrostkami:

Podstawa / rdzeń mianownika (podany dla porównania)		hé t ) („tydzień”	dol og („rzecz”)	tó ) („jezioro”
Mnogi		he tek _	dol ok _	t av ak
Zaborczy	1. osoba liczby pojedynczej	on tem _	dol g om	t śr _
	2. osoba liczby pojedynczej	on ted _	dol boże _	reklama t av
	3. osoba liczby pojedynczej	on i te	dol g a	t śr _
	1. osoba liczby mnogiej	on tünk _	dol g unk	t av unk
	2. osoba liczby mnogiej	he tetek _	dol g otok	t av atok
	trzecia osoba liczby mnogiej	on i tuk	dol g wielka brytania	t av uk
Biernik		he tet _	dol g ot	t śr . o godz
Dystrybucyjny		on tenként _	dol g onként	t av anként
Towarzyski		he testül _	dol go ostul	t av astul
Dystrybucyjno-czasowy		on tente _	×	×
Nadzwyczajny		(héten)	dol g dalej	t śr _
Przymiotnik pochodny		on tes _	dol g os	t śr _

Uwaga: podobnie jak w przypadku innych rzeczowników, liczba mnoga i formy dzierżawcze (pierwsze siedem rzędów) są niezależne od przypadków, więc mogą przyjmować przyrostki innych przypadków niż mianownik: hetek|ből, dolgom|hoz, dolgaimhoz itd. Formy w ostatnie pięć rzędów (które mają sufiksy niektórych przypadków) nie może mieć dołączonych więcej sufiksów.

Rdzeń z -on/-en/-ön/-n

Dla -on/-en/-ön/-n podstawa skracania samogłosek używa rdzenia mianownika, np. hé ten . , ale inne typy (z opuszczaniem samogłosek i -v- podstawy) używają rdzenia ukośnego, np dol g on , t av on , jak pokazano w powyższych przykładach.

Również rzeczowniki z tylną samogłoską, które używają samogłoski łączącej, mają zamiast tego o jako samogłoskę łączącą, np. ház o n („w domu”).

Jak zauważono powyżej, kiedy jest dodawane do tíz („dziesięć”) i do húsz („dwadzieścia”) w celu utworzenia liczb złożonych, np. tizenegy („jedenaście”), huszonegy („dwadzieścia jeden”), te skracające samogłoski podstawy użyj ukośnego trzonu.

Odróżnianie -an/-en od -on/-en/-ön/-n

Sufiksu -an/-en używanego z liczbami i przymiotnikami nie należy mylić z powyższym przyrostkiem -on/-en/-ön/-n . Ich samogłoską może być tylko a lub e , nawet w słowach, które normalnie używałyby o lub ö : por. ötön (na numer pięć) i öten (numer pięć), haton i hatan (dla tej drugiej formy patrz Wyrażenia ilościowe ).

Kolejność przyrostków rzeczowników

Tam, gdzie występuje więcej niż jeden rodzaj sufiksu rzeczownika, sufiks liczby mnogiej jest pierwszy (zwykle -k , ale -i z zaimkami dzierżawczymi). Po tym następuje przyrostek dzierżawczy, a przyrostek przypadku jest ostatni.

Formy zaimkowe

Zaimek wskazujący

Zaimki wskazujące to ez („to”) i az („tamto”). Mogą przyjmować pełen zakres zakończeń spraw. W przypadku większości przyrostków występuje asymilacja spółgłosek konserwujących.

Zaimki podmiotowe i przedmiotowe

Zaimki istnieją w formie podmiotowej (mianownik) i przedmiotowej (biernik).

Ponieważ przyrostek czasownika jest oznaczony zarówno dla podmiotu, jak i dopełnienia, zaimki zwykle nie są używane, tj. jest to język pro-drop . Zaimki są używane dla kontrastu lub podkreślenia lub gdy nie ma czasownika.

		Pojedynczy		Mnogi
		Temat	Obiekt	Temat	Obiekt
1. osoba		en	inżynier	mi	minket lub bennünket
2. osoba	(nieformalny) (formalny) (oficjalny)	te maga on	téged magát önt	ti maguk önök	titeket lub benneteket magukat önöket
Trzecia osoba		ő	őt	OK	őket

Dlatego angielski zaimek „ty” może mieć nie mniej niż trzynaście tłumaczeń na język węgierski.

Przypadki z osobistymi przyrostkami

W przypadku innych form, które są wymienione powyżej jako przypadki, odpowiednik zaimka jest tworzony przy użyciu rdzenia pochodzącego z przyrostka, po którym następuje przyrostek osobowy. Na przykład benned („w tobie”) lub dla podkreślenia tebenned („w tobie”) ma rdzeń benn- , który pochodzi od przedniego wariantu przyrostka pozycji -ban / -ben („w”).

Uwaga: Gdy rdzeń kończy się długą samogłoską, trzecia osoba liczby pojedynczej ma sufiks ∅.

maga i ön nie używają tych form. Odmieniają się jak rzeczowniki z przyrostkami wielkości liter, np. magában , önben .

Przyrostki, które używają tylnego rdzenia samogłoski:

Przyrostek	Trzon	-am/-m	-dodać	-a/-ja	-unk/-nk	-tok/-tok	-uk/-juk	Oznaczający
-NÁL/-nél	nal-	nalam	nalad	nala	nałóg	nalatok	Naluk	przez/u mnie itp.
-RÓL/-ről	rola-	rolam	rzucić	rola	okrągły	rolatok	roluk	ode mnie itp. o mnie itp.
-Rzadki	Ra- (!)	Baran	rad	ra	ranga	ratok	rajuk	na mnie itp.
-HOZ/-hez/-höz	hozzá- (!)	hozzám	hozzad	hozzá	hozzánk	hozzátok	hozzájuk	do mnie itp.
-on/-en/-ön/-n	rajt- (!)	rajtam	rajtad	rajta	rajtunk	rajtatok	rajtuk	na mnie itp.

Przyrostki używające rdzenia samogłoski przedniej :

Przyrostek	Trzon	-em/-m	-ed/-d	-e/-je	-ünk/-nk	-etek/-tek	-ük/-jük	Oznaczający
-val/-VEL	vel-	welem	aksamitny	bardzo	velünk	veletek	velük	ze mną itp.
-tól/-TŐL	től-	tőlem	tőled	tőle	tőlünk	tőletek	tőlük	(z dala) ode mnie itp.
-ÉRT	ert-	ertem	erted	erte	ertünk	ertetek	ertük	dla mnie itp.
-nak/-NEK	nek-	nekem	neked	nek i	nekunk	nektek	nek ik	do mnie itp.
-ban/-BEN	ben- (!)	Benem	zgięty	Benne	bennunk	benetek	benuk	we mnie itp.
-bol/-BŐL	belől- (!)	belőlem	belőled	belőle	belőlünk	belőletek	belőlük	ode mnie itp.
-dziecko	bele- (!)	belém	Beléd	biały	Belek	Belek	Belejük	we mnie itp.

Nie istnieją żadne formy osobowe dla innych przyrostków: -vá/-vé, -ig, -ként, -ul/-ül, -képp(en) , -stul/-stül, -onként/(-anként)/-enként/ -önként/-nként, -ott/(-att)/-ett/-ött/-t, -onta/(-anta)/-ente/-önte, -kor . Ich osobiste warianty mogą być jedynie parafrazami (np. dodatek, ahol ő állt „doszedł tak daleko, jak on” > „… tak daleko, jak stał”).

Postpozycje z przyrostkami osobowymi

Większość postpozycji ( patrz tam ) łączy się z sufiksami osobowymi w podobny sposób, np. alattad („pod tobą”).

Uwaga: formy osobowe samodzielnych postpozycji to parafrazy, np . rajtam túl „poza mną”, hozzám képest „w porównaniu ze mną”.

Sufiksy osobowe na końcu postpozycji:

-am/-em -m	-ad/-ed -d	-a/-e -ja/-je	-unk/-ünk -nk	-tok/-etek -tok/-tek	-uk/-ük -juk/-jük

Zobacz także sekcję Przegląd zakończeń osobistych: typowe elementy dźwiękowe .

Notatka:

• Podobnie jak w przypadkach z sufiksami osobowymi, gdy postpozycja (rdzeń) kończy się długą samogłoską, trzecia osoba liczby pojedynczej ma sufiks ∅ (patrz pogrubione formy w ostatnim rzędzie).
• Postpozycje w czystej (bez sufiksu) formie są pisane wielką literą.

Postpozycje z trójstopniowym rozróżnieniem

	…pod/pode mną itp	… nade mną/nad mną itp	…obok/obok mnie itp	… przede mną itp	…za mną itp	…między mną (i innymi) itp	… wokół mnie itp	…(z/do) w moim kierunku itp
Z…	ALÓL alólam alólad alóla alólunk alólatok alóluk	FÖLÜL fölülem fölüled fölüle fölülünk fölületek fölülük	MELLŐL mellőlem mellőled mellőle mellőlünk mellőletek mellőlük	ELŐL előlem előled előle előlünk előletek előlük	MÖGÜL mögülem mögüled mögüle mögülünk mögületek mögülük	KÖZÜL közülem közüled közüle közülünk közületek közülük	×	FELŐL felőlem felőled felőle felőlünk felőletek felőlük
(w/w…)	ALATT alattam alattad alatta alattunk alattatok alattuk	FÖLÖTT fölöttem fölötted fölötte fölöttünk fölöttetek fölöttük	MELLETT mellettem mellette mellette mellettünk mellettetek mellettük	ELŐTT előttem előtted előtte előttünk előttetek előttük	MÖGÖTT mögöttem mögötted mögötte mögöttünk mögöttetek mögöttük	KÖZÖTT lub KÖZT közöttem lub köztem közötted lub közted közötte lub közte közöttünk lub köztünk közöttetek lub köztetek közöttük lub köztük	KÖRÜL (!) körül ött em körül ött ed körül ött e körül ött ünk körül ött etek körül ött ük	×
Do…	ALÁ alám alád alá alánk alátok alájuk	FÖLÉ fölém föléd fölé fölénk fölétek föléjük	MELLÉ mellém melléd mellé mellénk mellétek melléjük	ELÉ elém eléd elé elénk elétek eléjük	MÖGÉ mögém mögéd mögé mögénk mögétek mögéjük	KÖZÉ közém közéd közé közénk közétek közéjük	KÖRÉ körém köréd köre körenk körétek köréjük	FELÉ felém feléd felé felénk felétek feléjük

Postpozycje bez trójstronnego rozróżnienia

za mną itp	zamiast mnie itp	beze mnie itp	przez/przeze mnie itp. ( przenośne )	przeciwko mnie itp	przeze mnie itp	w moim celu itp	„według mnie”, moim zdaniem itp	w stosunku do mnie itp. ( przenośne )
UTÁN utánam utánad utána utánunk utánatok utánuk	HELYETT helyettem helyetted helyette helyettünk helyettetek helyettük	NÉLKÜL nélkülem nélküled nélküle nélkülünk nélkületek nélkülük	ÁLTAL általam általad általa általunk általatok általuk	ELLEN ellenem ellened ellene ellenünk ellenetek ellenük	MIATT miattam miattad miatta miattunk miattatok miattuk	VÉGETT (nigdy nie używany jako zaimek)	SZERINT szerintem szerinted szerinte szerintünk szerintetek szerintük	IRÁNT irántam irántad iránta irántunk irántatok irántuk

Postpozycje pochodne z sufiksami dzierżawczymi

Poniższe są odrzucane jak słowa z sufiksami dzierżawczymi i przypadkami :

dla mnie/dla mnie itp		przy mojej pomocy itp		w moim przypadku itp	z mojej strony itp
részemre részedre RÉSZÉRE részünkre részetekre részükre	számomra számodra SZÁMÁRA számunkra számotokra számukra	révemen réveden RÉVÉN révünkön réveteken révükön	segítségemmel segítségeddel SEGÍTSÉGÉVEL segítségünkkel segítségetekkel segítségükkel	esetemben esetedben ESETÉBEN esetünkben esetetekben esetükben	részemről részedről RÉSZÉRŐL részünkről részetekről részükről

Részére i számára są często wymienne. Aby wyrazić wysyłanie lub dawanie czegoś ( komuś ), zwykle preferowane jest részére . Z drugiej strony, aby wyrazić dotkniętą stronę jakąś percepcję lub osąd (dobry, zły, nowy, szokujący, nie do przyjęcia dla kogoś itp.), można użyć tylko számára , jak również przy wyrażaniu celu, celu, intencji lub innego celach figuratywnych.

Symbole zastępcze w języku węgierskim

Zobacz Nazwy zastępcze w języku węgierskim

Duplikacja z wyznacznikami demonstracyjnymi

Kiedy rzeczownik ma przyrostek w liczbie mnogiej, przyrostek „przypadek” lub postpozycję, jest to powielane w formie wskazującej. Podobnie jak w przypadku zaimków wskazujących, w przypadku większości przyrostków występuje również konserwująca asymilacja spółgłosek. Przykłady:

Podstawowa forma z przedimkiem określonym	Z determinatorem demonstracyjnym
a lakás ok („mieszkania / apartamenty”, temat)	ez ek a lakás ok („te mieszkania / apartamenty”, temat)
a lakás t („mieszkanie / mieszkanie”, obiekt)	ez t a lakás t („to mieszkanie / mieszkanie”, obiekt)
a lakás zakaz („w mieszkaniu”)	eb ben a lakás ban („w tym mieszkaniu / mieszkaniu”)
a lakás sal („z mieszkaniem / mieszkaniem”)	ez zel a lakás sal („z tym mieszkaniem / mieszkaniem”)
a lakás alatt („pod mieszkaniem / mieszkaniem”)	ez alatt a lakás alatt („pod tym mieszkaniem / mieszkaniem”)

Jako zjawiska peryferyjne istnieją również formy nieduplikujące się, jak e, ezen, eme, azon i ama (dwa ostatnie odnoszą się do odległych obiektów), ale są one poetyckie lub przestarzałe (por. „tam”). Na przykład: e ház ban = eme ház ban = eb ben a ház ban („w tym domu”). Ezen i azon są używane przed słowami rozpoczynającymi samogłoskę, np. ezen ember ek = ez ek az ember ek ("Ci ludzie"). Powielające się formularze (jak na powyższym wykresie) są znacznie bardziej rozpowszechnione niż te.

Linki zewnętrzne

• Sekcja HungaryReference.com dotycząca przypadków rzeczowników Przewodnik po węgierskich przypadkach rzeczowników
• (w języku węgierskim) Galla után szabadon - új magyar automatikus nyelvtan : żarty na temat słów macierzystych pojawiających się jako mające określone przyrostki (użyte jako źródło w tym artykule)