Persjusz

Nie mylić z Perseuszem .
Persjusz

Aulus Persius Flaccus ( / był p ɜːr ʃ i ə s , p ɜːr ʃ ə s - / ; 4 grudnia 34 24 listopada 62 rne) rzymskim poetą i satyrykiem pochodzenia etruskiego . W swoich utworach, wierszach i satyrach wykazuje stoicką mądrość i ostrą krytykę tego, co uważał za stylistyczne nadużycia współczesnych mu poetów. Jego prace, które stały się bardzo popularne w Średniowiecze , zostały opublikowane po jego śmierci przez jego przyjaciela i mentora, stoickiego filozofa Lucjusza Anneusza Kornutusa .

Życie

Według Życia zawartego w rękopisach Persjusz urodził się w rodzinie jeździeckiej w Volterra (po łacinie Volaterrae), małym etruskim mieście w prowincji Piza , dobrze urodzonym po stronie obojga rodziców. W wieku sześciu lat stracił ojca; jego ojczym zmarł kilka lat później. W wieku dwunastu lat Persjusz przybył do Rzymu, gdzie uczył go Remmius Palaemon i retor Verginius Flavus. W ciągu następnych czterech lat zaprzyjaźnił się ze stoikiem Lucjuszem Anneuszem Kornutusem , poetą lirycznym Cezjusz Bassus i poeta Lukan . Lucan stał się hojnym wielbicielem wszystkiego, co napisał Persius. Zaprzyjaźnił się także z Thraseą Paetusem , mężem Arrii, krewnej Persjusza; w ciągu następnych dziesięciu lat Persius i Thrasea Paetus odbywali razem wiele podróży. Później spotkał Senekę , ale nie był pod wrażeniem jego geniuszu.

W dzieciństwie Persius napisał tragedię dotyczącą epizodu z historii Rzymu i inną pracę, prawdopodobnie o podróżach (chociaż byłoby to przed podróżami z Thrasea Paetus). Czytanie satyr Luciliusa sprawiło, że Persius zapragnął pisać tak jak on i zabrał się do pracy nad książką z własnymi satyrami. Ale pisał rzadko i powoli; przedwczesna śmierć ( uitio żołądkai ) uniemożliwiły mu ukończenie książki. Opisywano go jako mającego „łagodne usposobienie, dziewczęcą skromność i piękno osobiste” i podobno żył wzorowym oddaniem dla swojej matki Fulvii Sisenni, jego siostry i ciotki. Swojej matce i siostrze pozostawił pokaźny majątek. Cornutus stłumił wszystkie swoje prace z wyjątkiem satyr, w których dokonał niewielkich zmian, zanim przekazał je Bassusowi do redakcji. Okazał się natychmiastowym sukcesem.

Wątpliwości co do jego biografii

Persius.jpg

Scholia dodaje kilka szczegółów - co do tego, jaki autorytet jest, jak zwykle w przypadku takich źródeł, bardzo wątpliwy . Samo Życie , choć nie wolne od podejrzeń o interpolację i niewątpliwie miejscami skorumpowane i nieuporządkowane, jest prawdopodobnie godne zaufania . Rękopisy mówią, że pochodzi on z komentarza Valeriusa Probusa , bez wątpienia uczonego wydania Persiusa, takiego jak Wergiliusza i Horacego , autorstwa tego samego słynnego „gramatyka” Berytusa , współczesnego poecie. Jedyny przypadek, w którym wydaje się to kolidować z satyrami ( Saturae ) jest w swoim oświadczeniu co do śmierci ojca Persjusza. Wygłoszenie suasorii w jego obecności (sob. 3,4 nn.) sugeruje bardziej dojrzały wiek wykonawcy niż wiek sześciu lat. Ale pater może tu oznaczać „ojczyma” albo Persius mógł zapomnieć o własnej autobiografii, może po prostu odtwarzać jeden ze swoich modeli. Sam fakt, że Życie i satyry zgadzają się tak ściśle, nie dowodzi oczywiście autentyczności pierwszego. Jeden z punktów harmonii jest jednak zbyt subtelny, abyśmy mogli uwierzyć, że fałszerz wyewoluował go z dzieł Persjusza: Życie sprawia wrażenie „książkowego” młodzieńca, który nigdy nie oddalał się od domu i rodziny. Taki jest też obraz rysowany przez Satyry ; wiele postaci, które tworzy Persius, ma takie same imiona, jak postacie znalezione w Horacym.

Będąc uważnym obserwatorem tego, co dzieje się w jego wąskim horyzoncie, Persjusz nie stronił od opisywania mrocznej strony życia (por. np. takie wskazówki jak Sob. III.110), zwłaszcza związku między ekscesami konsumpcji a moralnym upadkiem; niewiele pokazuje beztroską akceptację ludzkich słabości przez Horacego. Być może wrażliwą, domową naturę Persjusza można również dostrzec w jego częstych odniesieniach do kpin, czy to wielkich ludzi ze strony ulicznych giermków, czy kulturalnych przez filistrów . Montaigne kilkakrotnie wspomina Persiusa. [ potrzebne źródło ]

Praca

XVII-wieczny szkocki nagrobek z cytatem z Persiusa: Vive memor lethi fugit hora , „Żyj pamiętając o śmierci, bo czas leci”.

Głównym przedmiotem zainteresowania pracy Persiusa jest jej związek z rzymską satyrą w jej interpretacji rzymskiego stoicyzmu oraz w używaniu języka łacińskiego. Wpływ Horacego na Persjusza, pomimo milczenia Życia , nie mógł być mniejszy niż wpływ Luciliusza. Nie tylko postacie, jak wspomniano powyżej, ale całe frazy, myśli i sytuacje pochodzą bezpośrednio od niego. Podobieństwo tylko podkreśla różnicę między karykaturzystą stoicyzmu a jego kaznodzieją. Persius uderza najwyższą nutę, jaką osiągnęła rzymska satyra; w powadze i moralnym celu znacznie przewyższa polityczną urazę lub dobroduszną persyflaż swoich poprzedników i retoryczne oburzenie młodzieńczy . Od niego dowiadujemy się, jak ta filozofia mogła oddziaływać na umysły, które wciąż zachowywały głębię i czystość starego rzymskiego gravitas. Niektóre z równoległych fragmentów w dziełach Persiusa i Seneki są bardzo bliskie i nie można ich wyjaśnić, zakładając użycie wspólnego źródła. Podobnie jak Seneka, Persius potępia ówczesny styl i naśladuje go. Rzeczywiście, w niektórych swoich najgorszych wadach, naciąganiu wypowiedzi, nadmiarze szczegółów, przesadzie, przelicytował Senekę, podczas gdy niejasność, która czyni jego małą książeczkę liczącą zaledwie siedemset wierszy tak trudną do odczytania i w żaden sposób nie wynika z wielkiej głębi myśli, słabo wypada w porównaniu z zwięzłą jasnością Epistolae morales . Ciekawy kontrast z tą tendencją stanowi swobodne używanie przez niego „popularnych” słów. Od Platona , więc o Persiusie słyszymy, że naśladował Sophron ; autorytet jest późny (bizantyjski Lydus , De mag. I.41), ale możemy przynajmniej rozpoznać go w scenie otwierającej sob . 3 pokrewieństwo z takimi dziełami jak Theocritus ' Adoniazusae i Mimes Herodas .

Satyry Persiusa składają się z heksametrów , z wyjątkiem scazonów krótkiego prologu, o którym mowa powyżej. Pierwsza satyra krytykuje ówczesne gusta literackie jako odzwierciedlenie upadku moralności narodowej. Temat 114. listu Seneki jest podobny. Opis recytatora i literackich bełkotów po obiedzie jest bardzo naturalny, ale interesujący fragment, w którym przytoczono okazy płynnej wersyfikacji i omdlewający styl, jest znacznie zepsuty przez trudność w zrozumieniu zawartych w nim punktów, a nawet w rozłożeniu dialogu (nierzadka sedno w Persiusie). Pozostałe satyry zajmują się kolejno (2) pytaniem, o co słusznie możemy prosić bogów (por. Drugi Alcibiades ), (3) znaczenie posiadania określonego celu w życiu, (4) konieczność samopoznania dla ludzi publicznych (por. Pierwszy Alcibiades Platona ), (5) stoicka doktryna wolności (wprowadzona hojnymi aluzjami z naukami Kornutusa ) oraz (6) właściwe korzystanie z pieniędzy.

Życie mówi nam, że satyry nie zostały ukończone; niektóre linie zostały wzięte (przypuszczalnie przez Cornutusa lub Bassusa) z końca dzieła, aby mogło to być quasi finitus. Być może oznacza to, że zdanie, w którym Persjusz pozostawił niedoskonały wers lub akapit, którego nie dokończył, musiało zostać pominięte. Ten sam autorytet mówi, że Kornutus zdecydowanie zamazał obraźliwą aluzję do literackiego gustu cesarza i że jemu zawdzięczamy lekturę rękopisów w Sob. i.121,—" auriculas asini quis non (dla Mida rex ) zwyczaj! Ślady braku rewizji są jednak nadal widoczne; por. np. v176 (nagłe przejście od ambicji do przesądów) i vi.37 (gdzie krytyka greckich doctores nie ma nic wspólnego z kontekstem). Podobieństwa do fragmentów Horacego i Seneki są zapisane w komentarzach: w świetle tego, co Życie mówi o Lukanie, słowne podobieństwo Sat. III.3 do Fars . x.163 jest interesujące . Przykłady śmiałego języka lub metafory: i.2 5, rupto iecore exierit capricus, 60, linguae quantum sitiat canis ; iii.42, intus palleat, 81, silentia rodunt ; v.92, ueteres auiae de pulmone reuello. Przejścia takie jak iii.87, 100 sqq. pokazać dopracowanie wykraczające poza zasady dobrego smaku. „Popularne” słowa: baro , cerdo , ebullire , glutto , lallare , mamma , muttire , obba , palpo , scloppus . Cienkie linie itp. W i.116 sqq., II.6 sqq., 61 sqq., 73 sqq., iii.39 sqq.

Władze

Rękopisy Persjusza dzielą się na dwie grupy, jedną reprezentowaną przez dwóch najlepszych z nich, drugą przez Petrusa Pithoeusa , tak ważnego dla tekstu Juvenala . Od czasu opublikowania dorsza de Persii J. Biegera. miękisz. recte aestimando (Berlin, 1890) istnieje tendencja do preferowania tradycji tego ostatniego.

Pierwsze ważne wydania to: (1) z objaśnieniami: Isaac Casaubon (Paryż, 1605, powiększone wydanie Johanna Friedricha Dübnera , Lipsk, 1833); Otto Jahn (ze scholią i cennymi prolegomenami, Lipsk, 1843); John Conington (z tłumaczeniem; wyd. 3, Oxford, 1893) itd.; ale istnieje kilka współczesnych wydań.

Wydania

  • Braund, Susanna M. (2004) Juvenal i Persius . Biblioteka klasyczna Loeba. Wydawnictwo Uniwersytetu Harvarda.

Notatki

  • Bartsch, Shadi. Persius: A Study in Food, Philosophy and the Figural . (Chicago: University of Chicago Press, 2015).
  • Hooley, DM The Knotted Thong: Struktury Mimesis in Persius (Ann Arbor: University of Michigan Press, 1997).
  • Reckford, Kenneth J. Rozpoznawanie Persiusa (Princeton; Oxford: Princeton University Press, 2009) (Martin Classical Lectures).

Linki zewnętrzne

Pobrano z „ https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Persius&oldid=1139183422 ”