Ipomadon

Ulubionym zajęciem Ipomadona było polowanie i obserwowanie biegających chartów. Nie chciał słuchać opowieści o rycerstwie, co bardzo niepokoiło „Dumnych”.

„Jazonie, pozdrów ode mnie swoją panią i powiedz jej, że rozmawiałeś ze mną, kiedy byłem białym rycerzem, a teraz czerwonym rycerzem, bo nie mogę zostać”.

Anglo -normański romans Ipomedon autorstwa Hue de Rotelande , skomponowany w pobliżu Hereford około 1180 roku, przetrwał w trzech oddzielnych wersjach średnioangielskich , długi wiersz Ipomadon skomponowany w wierszu rymowanym , prawdopodobnie w ostatniej dekadzie XIV wieku, krótszy wiersz The Lyfe of Ipomydon , pochodzący z XV wieku i wersja prozy, Ipomedon , również z XV wieku. W każdym przypadku historia jest brana niezależnie od anglo-normańskiego romansu Ipomedon , napisany w języku starofrancuskim przez Hue de Rotelande „niedługo po 1180”, prawdopodobnie w Herefordshire w Anglii. Znajduje się na liście popularnych romansów angielskich autorstwa Richarda Hyrde'a z lat dwudziestych XVI wieku.

Najwcześniejsza wersja średnioangielska znajduje się wyłącznie w MS Chetham 8009 (Manchester), prawdopodobnie skomponowanej w West Yorkshire na północy Anglii. Opowieść o Ipomadon jest „pełna skomplikowanych opisów i szczegółów” i opowiada o przygodach młodego rycerza, Ipomadona, który ma pasję do polowania i który przez większą część romansu ukrywa swoją tożsamość przed ukochaną damą, której kulminacją jest koniec opowieści w scenie, w której bohater, pokonawszy rycerza w bitwie, przez chwilę twierdzi, że jest tym samym rycerzem, którego pokonał.

Rękopisy i wersje drukowane

Ipomedon w języku średnioangielskim występuje w trzech wersjach, z których wszystkie prawdopodobnie wywodzą się niezależnie od anglo-normańskiego oryginału z końca XII wieku.

Najwcześniejszą z tych zachowanych wersji w języku średnioangielskim jest Ipomadon i pojawia się w rękopisie Chetham 8009 (Manchester), który zawiera unikalną kopię 8891-liniowego romansu z rymami, datowanego na „gdziekolwiek między ostatnią dekadą XIV wieku wiek i połowa XV wieku” Ta wersja opowieści dość dokładnie śledzi historię Hue de Rotelande , chociaż nieco ją skraca, wycinając szczegóły bitwy i większość raczej szorstkich lub prozaicznych wtrąceń narracyjnych Hue. Skomponowany w dialekcie, który sugeruje, że został pierwotnie napisany przez mieszkańca West Yorkshire w jego ojczystym języku West Yorkshire , w północnej Anglii , sama kopia rękopisu pochodzi z końca XV wieku, pochodzi z londyńskiego Scriptorium i zawiera wskazówki, że dzieło, z którego pochodzi ta kopia, zostało ponownie skopiowane, gdzieś w dół linii, w południowo-zachodniej Anglii.

Naleganie bohatera Ipomadona, w tej średnioangielskiej wersji, do ukrywania swojej tożsamości przed swoją ukochaną, nawet jeśli zdobył ją uczciwie i jednoznacznie, walcząc w przebraniu, w turnieju zorganizowanym specjalnie w celu wybrania mąż dla tej młodej królowej, którą kocha, traktowany jest nieco inaczej niż jego źródło. Anonimowy autor tego średnioangielskiego wiersza postanawia spróbować zracjonalizować to zachowanie, podczas gdy oryginalny autor Hue de Rotelande chętnie wskazuje na jego irracjonalność. Jednak „brak motywacji do oszustwa i zwłoki bohatera nie umniejsza znacząco wierszowi”.

Piętnastowieczna, 2346-liniowa dwuwierszowa wersja opowieści, zatytułowana The Lyfe of Ipomydon , znajduje się w MS Harley 2252, a także w dwóch drukowanych kopiach Wynkyn de Worde , z których jedna jest niekompletna. Badania tej wersji, a także romans z rymami w MS Chetham 8009 (Manchester), sugerują, że wiersze te mogły być skomponowane głównie do czytania na głos zgromadzonej publiczności, a nie wyłącznie do czytania prywatnego.

Istnieje również średnioangielska wersja prozy Ipomedona , datowana na XV wiek i znaleziona (niekompletna) w XV-wiecznym welinie MS Longleat 257.

Działka

(To podsumowanie jest oparte na romansie z rymowanym ogonem Ipomadon znalezionym w MS Chatham 8009 (Manchester).)

Większość imion postaci w tym średniowiecznym romansie pochodzi ze starożytnej Grecji , poprzez starofrancuskiego Romana de Thèbes z połowy XII wieku , a akcja toczy się w południowych Włoszech ; kiedyś Magna Graecia lub Megálē Hellás, „Wielka Grecja”. Król Sycylii Melyagere (Meleager) ma siostrzenicę, która przejęła władzę w Kalabrii w wieku piętnastu lat i ku rozbawionej pobłażliwości jej szlachciców ślubowała poślubić mężczyznę tylko wtedy, gdy udowodni, że jest najlepszym rycerzem na świecie. Wkrótce młody mężczyzna o imieniu Ipomadon, który jest synem Ermagynesa (Hermogenesa), króla Apulii , zabiera swojego nauczyciela Talamewe (Ptolomy) na dwór damy, zakochanej już w niej z daleka. Znana jest tylko jako „Dumna”, ale pomimo tego budzącego grozę tytułu traktuje Ipomadona życzliwie i wkrótce się w nim zakochuje. Ipomadon jednak bardziej interesuje się polowaniem na jelenie niż walką i potyczkami , fakt, który nie jest stracony dla innych szlachciców na jej dworze, którzy zaczynają się z niego nabijać. Próbuje zawstydzić go, aby zainteresował się bardziej męskimi zajęciami, ale jej nagana przynosi odwrotny skutek i Ipomadon potajemnie opuszcza jej dwór następnego ranka z całym swoim bagażem. Był znany podczas swojego pobytu po prostu jako „dziwny lokaj” lub „dziwny lub nieznany młody człowiek”, a Dumna z przerażeniem zdaje sobie sprawę, że nic o nim nie wie, ani jak się nazywa, ani skąd pochodzi, i tak ma małą nadzieję, że kiedykolwiek go odnajdzie.

Tego samego dnia Ipomadon dowiaduje się, że jego matka umiera; wraca do Apulii i dowiaduje się od niej na łożu śmierci, że ma przyrodniego brata. Znacznie później w opowieści dowiadujemy się, że imię tego przyrodniego brata to Cabanus, a na samym końcu opowieści odbywa się scena wielkiego uznania między Ipomadonem a jego bratem. Cabanus mieszka na dworze króla Meleagera na Sycylii , który, jak pamiętacie, jest wujem Dumnego, a po jego nagłym odejściu z królewskiego dworu tego dumnego nastolatka i sezonie potyczek w odległych zakątkach chrześcijaństwa, Ipomadon przybywa na Sycylię i na dwór króla Maleagera, stając się znanym w raz jako ulubieniec królowej, może nawet jej kochanek. Ale znowu staje się zabawną postacią wśród innych szlachciców z powodu swojej (udawanej) niechęci do potyczek na rzecz polowania.

Tymczasem Dumna popada w przygnębienie, a jej szlachcice, zaniepokojeni tym, że musi znaleźć odpowiedniego męża, w końcu namawiają ją, by zgodziła się na turniej i poślubiła rycerza, który okaże się najsilniejszy w walce. Turniej , a król i królowa Sycylii zabierają ze sobą Ipomadona do Kalabrii , by wziąć udział w pojedynkach .

Podczas pobytu w Kalabrii Ipomadon przybiera różne przebrania. Jeśli chodzi o królową Sycylii, jej ukochany ukochany poluje całymi dniami i ku szyderstwu jej dam dworu wieczorem nie przynosi nic bardziej zaszczytnego niż dziczyzna dać królowi, który bierze udział w turnieju. W rzeczywistości jednak Ipomadon przez cały dzień walczył na turnieju, wygrywając dla siebie konie, a to jego wychowawca Ptolomy polował. Ipomadon walczy pierwszego dnia w białej zbroi, przebrany w nią głęboko w lesie i zdobywa uznanie wszystkich. Drugiego dnia walczy w czerwonej zbroi, a trzeciego dnia w czerni. Każdego dnia zdobywa nagrodę, a Dumny jest zdruzgotany, gdy zwycięski rycerz nie pojawia się następnego ranka; zwłaszcza odkąd każdego wieczoru dowiaduje się od swojego kuzyna Jasona, że ​​zwycięskim rycerzem był nikt inny jak jej „dziwny lub nieznany młodzieniec”. Ipomadon był ostrożny, szukając tego kuzyna każdego wieczoru po walkach, aby ujawnić swoją tożsamość. Cóż, nie całkiem jego pełna tożsamość. Wygrywając walki przez trzy kolejne dni, Ipomadon ponownie potajemnie odchodzi, pozostawiając Dumnego ponownie zrozpaczonego jego odejściem.

Ipomadon podróżuje po świecie, walcząc w turniejach, zostaje królem Apulii po śmierci ojca i pewnego dnia słyszy, że Proud jest oblegany w jej mieście przez rycerza imieniem Lyoline. Ten paskudny rycerz grozi, że zabierze ją ze sobą do Indii. Ipomadon ponownie udaje się na dwór króla Maleagera, w samą porę, by być świadkiem przybycia posłańca Prouda, błagającego o pomoc dla jej pani. Co ciekawe, Ipomadon zdecydował się przybyć na dwór króla Maleagera w taki sposób, że nie został rozpoznany nawet przez królową. Udaje głupca, a czytelnik (lub słuchacz) zostaje potraktowany komiczną sceną, w której głupiec Ipomadon zostaje najpierw wyśmiany, a następnie zaakceptowany przez rycerzy i szlachtę, nie wiedząc, kim naprawdę jest. Z tej okazji Cabanus jest dogodnie nieobecny na dworze. Dziewica, która została wysłana jako posłaniec przez Dumnego, nie jest pod wrażeniem, że głupiec chce podjąć wyzwanie, ale ponieważ nikt inny na dworze nie wydaje się być skłonny do zaoferowania swoich usług, król pozwala Ipomadonowi głupcowi podjąć się wyzwania. to w górę.

Ipomadon podąża za dziewczyną i jej krasnoludkiem, a dziewczyna rzuca obelgi i wyraźnie każe mu odejść, podobnie jak dziewczyna reprezentująca uwięzioną damę z Synadoun zrobi bohaterowi czternastego wieku Thomasa Chestre'a Średnioangielski romans arturiański Libeaus Desconus . W końcu, pokonawszy po drodze wielu wrogich rycerzy, Ipomadon, dziewczyna i jej krasnolud docierają w pobliże miasta, w którym oblegany jest Dumny. Lyoline jedzie konno za murami miejskimi i wykrzykuje wielkie przechwałki. Ipomadon przenosi się do pobliskiego lasu, podczas gdy dziewczyna wchodzi do miasta. Ipomadon wysyła swojego kuzyna, aby odkrył, jaki kolor ma na sobie zbroja Lyoline. Ma na sobie czarną zbroję i jedzie na czarnym koniu. Ipomadon przywdziewa czarną zbroję i jedzie na czarnym koniu, by wyzwać Lyoline na pojedynek o rękę Dumnego.

Walka jest długa i ciężka, trwa przez setki linii, ale w końcu Ipomadon zwycięża. Lyoline leży martwa u jego stóp. Ale teraz dzieje się bardzo ciekawa rzecz, a mianowicie Hue de Rotelande jest szczęśliwy, że pozostaje niewytłumaczalny, chociaż autor tego średnioangielskiego romansu z rymowanym ogonem próbuje nas przekonać, że dzieje się tak przez utrzymującą się niepewność ze strony Ipomadona, brak pewności, że naprawdę dotrzymał przysięgi Dumnego. Ipomadon idzie do namiotu Lyoline, bierze swój sztandar i ogłasza zwycięstwo Lyoline! Mówi się nam, że odkąd ich konie zostały podbite spod ich nóg, nikt w mieście nie miał pojęcia, który rycerz jest który:

„On [Ipomadon] nie chciał lengur byde,

Do wallys gan on ryde

I zawołał nisko na wysokości:

„Haue done i walcz z tobą, damysell,

Teraz możesz zobaczyć siebie w pełni zdrów,

Ten Lyolyne ys wyght!

Wete, dobrze, jestem hee;

Tomorowe do Yndde wyniesiecie mnie,

bo zabiłem waszego rycerza!”

Dopiero wraz z przybyciem Cabanusa, który ma zamiar uratować samego Dumnego, Ipomadon jest zmuszony porzucić to niedorzeczne przebranie, ujawnić swoje prawdziwe ja i ku swojej radości dowiedzieć się, kim naprawdę jest Cabanus – jego dawno zaginionym bratem. I tym radosnym akcentem romans kończy się, gdy Dumna i jej mistrz Ipomadon, jej „dziwny młodzieniec”, w końcu znajdują się w swoich ramionach.

Wpływy późnego średniowiecza na anglo-normański Ipomedon

Ipomedon został napisany przez Hue de Roteland około 1180 lub 1190 roku. Twierdzi, że przetłumaczył go z łacińskiego rękopisu, co jest powszechnie uważane za mistyfikację z jego strony. W pewnym momencie uważano, że jest inspirowana bizantyjskim źródłem, ale teraz wydaje się, że jest wymyśloną opowieścią, ale mimo to zawiera wiele motywów wspólnych dla gatunku romansów .

Sir Lancelocie

W latach siedemdziesiątych XIV wieku Chretien de Troyes napisał romans zatytułowany Rycerz na wozie , w którym nieznany rycerz, znacznie później okazuje się, że jest to Sir Lancelot , podróżuje do krainy, do której można się dostać jedynie przez „Most Miecza” i „Podwodny Most”. Most'. Pod koniec tej opowieści, po uwolnieniu wielu ludzi z dworu króla Artura , którzy byli przetrzymywani w niewoli na tej ziemi, w tym królowej Ginewry , Lancelot bierze udział w turnieju w przebraniu, nosząc czerwoną tarczę. Jest niezwyciężony, ale potem, zgodnie z tajnymi instrukcjami królowej Ginewry, zachowuje się jak niekompetentny głupiec, a potem ponownie jako niezwyciężony rycerz, zanim opuści turniej i nikt oprócz królowej nie będzie wiedział, kto to jest.

Po śmierci matki Ipomadon dużo podróżuje, zdobywając nagrody na każdym turnieju. Ale nie chce być znany:

„Ludzie, którzy nie nazywali go tam, przybyli,

ale„ godny rycerz, który nie miał imienia ”

W cuntres fere i nere”.

Ludzie nie mieli innego wyboru, jak tylko nazywać go „zacnym rycerzem, który nie ma imienia”, gdziekolwiek się pojawił.

Sir Lancelot , na początku XIII wieku, przedcykliczny romans starofrancuski Lancelot , spędza prawie całą długość romansu incognito, przybierając kilkanaście lub więcej rycerskich przebrań przed końcem opowieści, starając się nie zostać rozpoznanym. Przybywa nawet na dwór królewski, gdzie jego powrót powinien być powitany w przebraniu głupca; dwór, na którym rośnie romantyczne przywiązanie między nim a królową, chociaż ona go nie rozpoznaje. W tym przypadku królową jest oczywiście Ginewra.

Jednym z zauważalnych odchyleń od miłości dworskiej przedstawionej w opowieści Lancelota jest to, że Ipomadon i jego ukochana są zjednoczeni w małżeństwie i mają dzieci, a nawet opisywani jako kochankowie po ślubie - odchylenie od pierwotnego sformułowania miłości dworskiej, które stało się powszechne w romansach tego era.

Tristana

Thomas of Britain 's XII-wieczny romans Tristan , przerobiony na średnio-wysoko-niemiecki przez Gottfrieda von Strassburga , zawiera wiele epizodów, w których Tristan zakłada przebranie, zarówno przed, jak i po tym, jak Izolda zostaje królową króla Marka Kornwalii , wuja Tristana.

Bajka ludowa

Turniej, w którym bohater walczy w przebraniu i twierdzi, że był zajęty, to baśniowa codzienność (na przykład w The Golden Crab lub The Magician's Horse lub w Little Johnny Sheep-Dung i The Hairy Man , gdzie toczy się prawdziwa bitwa), a stamtąd przeszedł do takich romansów jak Robert Diabeł , Sir Gowther i Lanzelet . Epizod jest tak ściśle powiązany z tym w Lanzelet że sugeruje, że Hue znał francuski oryginał tego romansu, ale dodatkowo zawiera informację, że rycerz zdobył w ten sposób pannę młodą, co sugeruje znajomość baśni z takim motywem.

Średniowieczne angielskie pochodne z opowieści o Ipomedonie

„Trzy różne średnioangielskie wersje anglo-normańskiego Ipomedona świadczą o popularności tego tekstu w Anglii”, a jego wpływ można dostrzec w innych pracach.

Opowieść Thomasa Chestre'a o targach nieznanych

Thomas Chestre napisał romans arturiański Lybeaus Desconus pod koniec XIV wieku, w którym młody mężczyzna przybywa na dwór króla Artura, nie znając własnego imienia, wychowany w odosobnieniu w lesie przez matkę. Pomimo braku doświadczenia w walce, prosi, jak głupiec Ipomadon, aby pierwsza prośba do króla o mistrza została mu przekazana. Król Artur, podobnie jak król Meleager, spełnia tę dziwną prośbę, nazywając młodego mężczyznę Pięknym Nieznanym. Wkrótce potem pojawia się dziewczyna o imieniu Ellyne, prosząc o mistrza, który pokona wrogów jej kochanki. Podobnie jak Ipomadon, Piękna Nieznana przypomina królowi o jego obietnicy i ku konsternacji damy i jej krasnoluda pozwala się z nią wyruszyć. Tylko udowadniając swoją wartość w walce podczas podróży, tak jak Ipomadon, gdy podąża za wściekłą dziewczyną Imayne przebraną za głupca, Fair Unknown powstrzymuje pogardę, drwiny i werbalne obelgi, którymi obdarzyła go daleka od szczęścia dziewczyna. Podobnie jak Imayne, Ellyne zakochuje się w swoim rycerzu, który zaczyna sprawdzać się w walce. Pod koniec podróży oczywiście oboje ratują swoje damy.

Sir Gowthera

Główny artykuł: Sir Gowther

W anonimowym XV-wiecznym średnioangielskim romansie zatytułowanym Sir Gowther tytułowy antybohater otrzymuje od papieża pokutę tylko po to, by zjeść jedzenie, które było w pysku psa. Sir Gowther jada pod stołem wielkiego pana w przebraniu „Hob tho fole” – Hob głupiec – ale kiedy atakują Saraceni, skromny Hob walczy w polu przez trzy kolejne dni w czarnej zbroi, czerwonej zbroi i wreszcie w białej zbroję, wszystko w cudowny sposób dla niego zapewnione. Pod koniec każdego dnia te ramiona w tajemniczy sposób znikają i nikt nie wie, kim był niezwyciężony rycerz.

Roswall i Lillian

Główny artykuł: Roswall i Lillian

Ten szkocki romans, „z pewnością już w XVI wieku i być może [należący] do XV”, można znaleźć tylko w wydaniach drukowanych, z których najwcześniejszy pochodzi z 1663 roku. Roswell, niesprawiedliwie okradziony z książęcej tożsamości w obcym kraju, staje się bardzo przyjazny z córką króla tej ziemi. Ona, wierząc, że ma skromne pochodzenie (i nie otrzymując od niego najmniejszej wskazówki, że jest inaczej), namawia go do wzięcia udziału w turnieju, który został zorganizowany w celu znalezienia dla niej odpowiedniego męża. Każdego z trzech dni tego turnieju Roswall, podobnie jak Ipomadon, udaje się do lasu na polowanie. Jednak za każdym razem podchodzi do niego rycerz w zbroi, który wymienia swój sprzęt z bohaterem, dzięki czemu Roswall może wspaniale, choć anonimowo, występować podczas codziennych potyczek; najpierw w białych ramionach na mlecznobiałym koniu, potem w czerwonych ramionach na siwym koniu, a na koniec w zielono-czerwonej zbroi.

Sir Thomasa Malory'ego

„Wpływ jakiejś wersji Ipomadona ” można również prześledzić w opowieści Sir Garetha z Orkadów, w XV-wiecznym eposie arturiańskim Le Morte d'Arthur Sir Thomasa Malory'ego :

„Damesell”, seyde sir Beawmaynes, „mów mi, co chcesz, ale nie odejdę od ciebie, dokądkolwiek się udasz, bo mam drogę do króla Artura, aby zaczarować twoją przygodę, więc dotrę do końca, inne Ellys więc ufarbuję.

„Fy, kychyn łobuzie!”

Linki zewnętrzne

• Artykuł: Kwartalnik Filologiczny .
• Ipomadon z MS Chetham 8009 (Manchester), współczesne tłumaczenie na język angielski i skrót