Życie Pi

Ten artykuł dotyczy powieści Yanna Martela. Aby zapoznać się z adaptacją filmową, zobacz Życie Pi (film) . Aby zapoznać się z adaptacją teatralną, zobacz Życie Pi (sztuka) .

Życie Pi
Life of Pi cover.png
Życie Pi okładka
Autor Jan Martel
Oryginalny tytuł Życie Pi
Kraj Kanada
Język język angielski
Gatunek muzyczny Literatura przygodowa
Wydawca Knopf Kanada
Data publikacji
 11 września 2001 (Kanada)
ISBN 0-676-97376-0 (pierwsze wydanie, twarda okładka)
OCLC 46624335
Poprzedzony Samego siebie 
Śledzony przez Beatrycze i Wergiliusz 

Życie Pi to kanadyjska powieść filozoficzna Yanna Martela , opublikowana w 2001 roku. Głównym bohaterem jest Piscine Molitor „Pi” Patel, indyjski chłopiec z Pondicherry w Indiach , który od najmłodszych lat zgłębia zagadnienia duchowości i metafizyki . Przeżywa 227 dni po katastrofie statku , gdy utknął na łodzi ratunkowej na Oceanie Spokojnym z tygrysem bengalskim , co rodzi pytania o naturę rzeczywistości oraz sposób jej postrzegania i opowiadania.

Powieść sprzedała się w ponad dziesięciu milionach egzemplarzy na całym świecie. Została odrzucona przez co najmniej 5 londyńskich wydawnictw, zanim została zaakceptowana przez Knopf Canada , która opublikowała ją we wrześniu 2001 roku. Wydanie brytyjskie zdobyło Man Booker Prize w następnym roku. Został również wybrany do programu Canada Reads 2003 CBC Radio , gdzie był orędownikiem autorki Nancy Lee .

Francuskie tłumaczenie L'Histoire de Pi zostało wybrane we francuskiej wersji CBC konkursu Le Combat des livres , gdzie broniła go Louise Forestier . Powieść zdobyła w 2003 roku Boeke Prize , południowoafrykańską nagrodę za powieść. W 2004 roku zdobył amerykańską nagrodę Azji i Pacyfiku w kategorii najlepsza literatura dla dorosłych w latach 2001–2003. W 2012 roku został zaadaptowany do filmu fabularnego wyreżyserowanego przez Anga Lee na podstawie scenariusza Davida Magee .

W 2022 roku powieść znalazła się na liście „ Wielkiego Jubileuszu Przeczytanych ” 70 książek autorów Wspólnoty Narodów , wybranych dla uczczenia Platynowego Jubileuszu Elżbiety II .

Działka

Książkę rozpoczyna notatka od autora, która jest integralną częścią powieści. Co niezwykłe, notatka opisuje głównie fikcyjne wydarzenia. Służy do ustalenia i egzekwowania jednego z głównych tematów książki: względności prawdy.

Część pierwsza

W latach 60. narrator, Piscine Molitor Patel, dorasta jako syn kierownika zoo w Pondicherry . Opowiadając później o swoim tam życiu, daje wgląd w antagonizm ogrodów zoologicznych i wyraża swoje przemyślenia na temat tego, dlaczego zwierzęta reagują mniej negatywnie, niż sugerują zwolennicy tego pomysłu.

Narrator opisuje, w jaki sposób zyskał swoje pełne imię jako hołd dla basenu we Francji . Po tym, jak koledzy ze szkoły dokuczają mu, zmieniając jego imię na „Pissing”, ustanawia krótką formę swojego imienia jako „ Pi ”, kiedy zaczyna szkołę średnią. Mówi, że nazwa jest hołdem dla liczby przestępnej , która jest stosunkiem obwodu koła do jego średnicy.

Opowiadając o swoich doświadczeniach, Pi opisuje kilka innych niezwykłych sytuacji związanych z nazwami własnymi: dwóch odwiedzających zoo, jeden pobożny muzułmanin, a drugi zagorzały ateista, noszą identyczne imiona; a 450-funtowy tygrys bengalski w zoo nosi imię Richard Parker w wyniku błędu pisarskiego, który zamienił imię tygrysa na imię jego ludzkiego porywacza.

Pewnego dnia Pi i jego starszy brat Ravi otrzymują zaimprowizowaną lekcję na temat niebezpieczeństw związanych ze zwierzętami trzymanymi w zoo. Rozpoczyna się karmieniem kozy przez innego tygrysa, po czym następuje rodzinna wycieczka po zoo, podczas której jego ojciec wyjaśnia agresywne cechy biologiczne każdego zwierzęcia.

Pi wychowuje się jako Hindus i praktykuje wegetarianizm. W wieku czternastu lat bada chrześcijaństwo i islam i postanawia zostać wyznawcą wszystkich trzech religii, ku przerażeniu rodziców (i frustracji religijnych mentorów), mówiąc, że „po prostu chce kochać Boga”. Próbuje zrozumieć Boga przez pryzmat każdej religii i zaczyna dostrzegać korzyści płynące z każdej z nich.

Kilka lat później, w lutym 1976 roku, w okresie, gdy premier Indii Indira Gandhi ogłasza stan wyjątkowy , ojciec Pi postanawia sprzedać zoo i wyemigrować z żoną i synami do Kanady.

Część druga

Druga część powieści rozpoczyna się w lipcu 1977 roku, gdy rodzina Pi jest na pokładzie Tsimtsumu , japońskiego frachtowca, który przewozi zwierzęta z ich zoo do Ameryki Północnej. Kilka dni po wypłynięciu z portu w Manili statek napotyka burzę i tonie. Pi udaje się uciec w małej łodzi ratunkowej, tylko po to, by dowiedzieć się, że łódź zawiera również hienę cętkowaną , ranną zebrę Granta i orangutana o imieniu Orange Juice. Ku rozpaczy chłopca hiena zabija zebrę, a następnie sok pomarańczowy. plandeką łodzi : to Richard Parker, który wszedł na pokład łodzi ratunkowej z ambiwalentną pomocą samego Pi jakiś czas przed atakiem hieny. Nagle wyłaniając się ze swojej kryjówki, Richard Parker zabija i zjada hienę.

Przestraszony Pi konstruuje małą tratwę z ratunkowych urządzeń pływających, przywiązuje ją do dziobu łodzi i czyni z niej swoje miejsce na emeryturę. Zaczyna warunkować Richarda Parkera do przyjęcia uległej roli, używając jedzenia jako pozytywnego wzmocnienia i choroby morskiej jako mechanizmu kary, jednocześnie używając gwizdka do sygnałów. Wkrótce Pi twierdzi, że jest zwierzęciem alfa i ostatecznie jest w stanie dzielić łódź ze swoim kocim towarzyszem, przyznając w końcu, że to Richard Parker pomógł mu przetrwać tę mękę.

Pi opowiada różne wydarzenia podczas dryfowania po Oceanie Spokojnym . W najniższym punkcie narażenie czyni go ślepym i niezdolnym do łowienia ryb. W stanie delirium rozmawia z morskim „echem”, które początkowo identyfikuje jako Richard Parker, który uzyskał zdolność mówienia, ale okazuje się, że jest to kolejny ślepy rozbitek, Francuz, który wchodzi na łódź ratunkową z zamiarem zabijanie i zjadanie Pi, ale zostaje natychmiast zabity przez Richarda Parkera.

Jakiś czas później łódź Pi przybija do brzegu na pływającej sieci wysp glonów zamieszkałych przez setki tysięcy surykatek . Wkrótce Pi i Richard Parker odzyskują siły, ale odkrycie przez chłopca mięsożernej natury roślinności wyspy zmusza go do powrotu do oceanu.

Dwieście dwadzieścia siedem dni po zatonięciu statku łódź ratunkowa wpływa na plażę w Meksyku, po czym Richard Parker znika w pobliskiej dżungli, nie oglądając się za siebie, pozostawiając Pi załamanego nagłym odlotem bez pożegnania.

Część trzecia

Trzecia część powieści opisuje rozmowę Pi z dwoma urzędnikami japońskiego Ministerstwa Transportu, którzy prowadzą śledztwo w sprawie wraku statku. Spotykają go w szpitalu w Meksyku, gdzie dochodzi do siebie. Pi opowiada im swoją historię, ale urzędnicy odrzucają ją jako niewiarygodną. Następnie Pi przedstawia im drugą historię, w której dryfuje na łodzi ratunkowej nie ze zwierzętami z ogrodów zoologicznych, ale z kucharzem statku, tajwańskim marynarzem ze złamaną nogą i własną matką. Kucharz amputuje nogę marynarza, aby użyć go jako przynęty na ryby, a następnie zabija marynarza oraz matkę Pi w celu zdobycia pożywienia. Wkrótce potem kucharz zostaje zabity przez Pi, który go zjada.

Badacze zauważają podobieństwa między tymi dwiema historiami. Wkrótce dochodzą do wniosku, że hiena symbolizuje kucharza, zebra żeglarza, matkę orangutana Pi, a tygrys reprezentuje Pi. Pi zwraca uwagę, że żadnej historii nie można udowodnić i żadna nie wyjaśnia przyczyny katastrofy statku, więc pyta urzędników, którą wersję wolą: tę bez zwierząt czy tę ze zwierzętami. W końcu wybierają historię ze zwierzętami. Pi dziękuje im i mówi: „I tak jest z Bogiem”. Następnie śledczy wychodzą i składają raport, w którym wyrażają wiarę w pierwszą historię.

Motywy

Martel powiedział, że Życie Pi można podsumować w trzech stwierdzeniach: „Życie to historia”; „Możesz wybrać swoją historię”; „Historia z Bogiem jest lepszą historią”. Gordon Houser sugeruje, że książka zawiera dwa główne tematy: „że całe życie jest współzależne oraz że żyjemy i oddychamy dzięki wierze”.

Inspiracja

Martel powiedział w wywiadzie dla PBS z 2002 roku, że „szuka historii… która pokierowałaby moim życiem”. Mówił o samotności i potrzebie ukierunkowania w swoim życiu, i odkrył, że pisanie powieści zaspokoiło tę potrzebę.

Richard Parker i narracje o wrakach statków

Imię Richard Parker dla tygrysa zostało zainspirowane postacią z żeglarskiej powieści przygodowej Edgara Allana Poe The Narrative of Arthur Gordon Pym of Nantucket (1838). Richard Parker to buntownik, który utknął na mieliźnie i ostatecznie został zjedzony na kadłubie przewróconego statku, a na pokładzie jest pies o imieniu Tygrys. Martel miał również na myśli inne zdarzenie w słynnej sprawie sądowej R v Dudley and Stephens (1884), w której wrak statku ponownie skutkuje kanibalizmem chłopca okrętowego o imieniu Richard Parker, tym razem w łodzi ratunkowej. Trzeci Richard Parker utonął w zatonięciu Francisa Spaighta w 1846 roku, opisanego przez autora Jacka Londona , a później chłopiec okrętowy został kanibalizowany. „Tak wielu represjonowanych Richardów Parkerów musiało coś znaczyć” - zasugerował Martel.

Moacyr Scliar

Martel wspomniał, że recenzja książki brazylijskiego autora Moacyra Scliara z 1981 roku noweli Max and the Cats częściowo wyjaśnia założenia jego powieści. Historia Scliara opisuje żydowsko-niemieckiego uchodźcę przekraczającego Ocean Atlantycki z jaguarem w swojej łodzi. Scliar powiedział, że był zakłopotany tym, że Martel „wykorzystał ten pomysł bez konsultacji ze mną, a nawet bez poinformowania mnie” i wskazał, że analizuje sytuację, zanim zdecyduje, czy podjąć jakiekolwiek działania w odpowiedzi. Po rozmowie z Martelem Scliar postanowił nie zajmować się tą sprawą. Dedykacja dla Scliara „za iskrę życia” pojawia się w przypisie autora Życie Pi . Recenzje literackie opisują podobieństwa między Życiem Pi a Maxem i kotami jako powierzchowne . Recenzent Peter Yan napisał: „Czytając dwie książki obok siebie, można zdać sobie sprawę, jak nieodpowiednie są łyse streszczenia fabuły, jeśli chodzi o przekazanie wyjątkowego wpływu na wyobraźnię każdej książki” i zauważył, że charakterystyczna struktura narracyjna Martela nie występuje w noweli Scliara. Tematyka książek jest również odmienna, a Max i koty są metaforą nazizmu . W życiu Pi , 211 z 354 stron jest poświęconych doświadczeniom Pi w łodzi ratunkowej, w porównaniu do 17 z 99 stron w Max and the Cats przedstawiających czas spędzony w łodzi ratunkowej.

Postacie

Piscine Molitor „Pi” Patel

Zdobywa warstwę po warstwie różnorodnej duchowości i genialnie syntetyzuje ją w osobisty system wierzeń i życie oddania, które zapiera dech w piersiach swoją głębią i zakresem. Jego młodzieńcza eksploracja religii porównawczej kończy się swego rodzaju wspaniałym objawieniem.

—Phoebe Kate Foster z PopMatters

Piscine Molitor Patel, znany wszystkim jako „Pi”, jest narratorem i bohaterem powieści. Otrzymał imię na cześć basenu w Paryżu , mimo że ani jego matka, ani ojciec nie przepadali za pływaniem. Historia jest opowiedziana jako narracja z perspektywy Pi w średnim wieku, który jest żonaty i ma rodzinę, mieszka w Kanadzie. W czasie głównych wydarzeń tej historii miał szesnaście lat. Opowiada historię swojego życia i 227-dniowej podróży łodzią ratunkową, gdy statek, którym płynął, zatonął na środku Oceanu Spokojnego podczas rejsu do Ameryki Północnej.

Richarda Parkera

Tygrys bengalski

Richard Parker to dorosły tygrys bengalski, który utknął na łodzi ratunkowej z Pi, gdy statek tonie. Richard Parker mieszka na łodzi ratunkowej z Pi i jest utrzymywany przy życiu dzięki żywności i wodzie dostarczanej przez Pi. Richard Parker nawiązuje z Pi związek, który pozwala im współistnieć w walce.

W powieści myśliwy imieniem Richard Parker zostaje wynajęty do zabicia pantery, która terroryzuje mieszkańców małej wioski w Bangladeszu i uważa się, że zabiła siedem osób w ciągu dwóch miesięcy. Zamiast tego przypadkowo unieruchamia samicę tygrysa bengalskiego za pomocą strzałek uspokajających, podczas gdy jej młode zostaje przyłapane na ukrywaniu się w krzakach. Parker nazywa młode Spragnione po jego entuzjazmie podczas picia z pobliskiej rzeki. Dokumenty towarzyszące wysyłce dwóch tygrysów do rodzinnego zoo Pi w Pondicherry stwierdzają, że młode ma na imię „Richard Parker”, a imię myśliwego to „Spragniony”, a jego nazwisko to „None Given”, z powodu pomyłki. z nazwiskami. Ojciec Pi uważa tę historię za tak zabawną, że nadal nazywają tygrysa „Richardem Parkerem”.

Przyjęcie

Brian Bethune z Maclean's opisuje „Życie Pi” jako „przyprawiające o zawrót głowy połączenie gęstej alegorii religijnej, wiedzy zoologicznej i fascynującej opowieści przygodowej, napisanej z ciepłem i wdziękiem”. Master Plots zasugerował, że „główne tematy Life of Pi dotyczą religii i wiary człowieka w Boga”. Reutter powiedział: „Historia Pi jest tak wiarygodna, że ​​czytelnicy będą zdumieni”. Gregory Stephens dodał, że „osiąga coś bardziej spektakularnego”. Smith stwierdził, że „nie było tu żadnego zamieszania”. Gary Krist z The New York Times pochwalił książkę, ale dodał, że czasami Martel „zbyt mocno naciska na dydaktyczny program swojej historii”.

W 2010 roku prezydent USA Barack Obama napisał list bezpośrednio do Martela, opisując Życie Pi jako „elegancki dowód na istnienie Boga i moc opowiadania historii”.

Adaptacje

Wydanie ilustrowane

Pierwsze wydanie Life of Pi zostało zilustrowane przez Andy'ego Bridge'a. W październiku 2005 roku ogłoszono ogólnoświatowy konkurs mający na celu wyłonienie artysty, który zilustruje Życie Pi . Konkurs zorganizowało szkockie wydawnictwo Canongate Books i brytyjska gazeta The Times , a także australijska gazeta The Age i kanadyjska gazeta The Globe and Mail . Chorwacki artysta Tomislav Torjanac został wybrany jako ilustrator nowego wydania, które ukazało się we wrześniu 2007 roku.

Adaptacja filmowa

Główny artykuł: Życie Pi (film)

Adaptacja z 2012 roku wyreżyserowana przez Anga Lee i oparta na adaptowanym scenariuszu Davida Magee została szeroko rozpowszechniona w Stanach Zjednoczonych 21 listopada 2012 roku. Na 85. ceremonii rozdania Oscarów zdobyła cztery nagrody z jedenastu nominacji, w tym dla najlepszego reżysera .

Adaptacje teatralne

Ta powieść została również zaadaptowana jako sztuka przez Keitha Robinsona, dyrektora artystycznego skierowanego do młodzieży Twisting Yarn Theatre Company. Andy Rashleigh napisał adaptację, którą wyreżyserował Keith Robinson. Premierowa/oryginalna obsada składała się tylko z sześciu aktorów – Tony Hasnath (Pi), Taresh Solanki (Richard Parker), Melody Brown (matka), Conor Alexander (ojciec), Sanjay Shalat (brat) i Mark Pearce (wujek ) . Spektakl został wyprodukowany w Alhambra Theatre w Bradford w Anglii w 2003 roku. Zespół koncertował w Anglii i Irlandii ze sztuką w 2004 i 2007 roku.

Keith Robinson wyreżyserował także drugą wersję sztuki. Sprowadził część swojej firmy do pracy ze studentami studiów licencjackich (z wyróżnieniem) Dramat, Teatr Stosowany i Kurs Edukacyjny w Centralnej Szkole Mowy i Dramatu . Wspólna produkcja została wystawiona w Minack Theatre w Kornwalii w Anglii pod koniec czerwca 2008 roku.

Główny artykuł: Życie Pi (play)

Nowa adaptacja Lolity Chakrabarti miała swoją premierę w Crucible Theatre w Sheffield w czerwcu 2019 roku. Wyreżyserował ją Max Webster, a lalkarstwo i ruch wyreżyserował Finn Caldwell. Spektakl, który został jednogłośnie dobrze przyjęty przez krytyków, miał swoją premierę w listopadzie 2021 roku w Wyndham's Theatre na West Endzie . W 2022 roku produkcja zdobyła 5 Olivier Awards , w tym Best New Play , a następnie została przedłużona do października 2022 roku.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Opinie
Pobrano z „ https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Life_of_Pi&oldid=1138900516 ”