Czarny kot (opowiadanie)

„Czarny kot”
Edgara Allana Poe
Poe black cat byam shaw.JPG
Ilustracja z początku XX wieku autorstwa Byama Shawa
Kraj Stany Zjednoczone
Język język angielski
gatunek (y) Horror , literatura gotycka
Wydawca Stany Zjednoczone Saturday Post
Typ mediów Drukuj ( periodycznie )
Pełny tekst
The Black Cat w Wikiźródłach

„ Czarny kot ” to opowiadanie amerykańskiego pisarza Edgara Allana Poe . Po raz pierwszy została opublikowana w The Saturday Evening Post z 19 sierpnia 1843 roku . W tej historii bezimienny narrator ma silne przywiązanie do zwierząt domowych, dopóki perwersyjnie nie zaczyna ich znęcać. Jego ulubieniec, czarny kot, gryzie go pewnej nocy, a narrator karze go, wycinając mu oko, a następnie zawieszając je na drzewie. Dom spłonął, ale na jednej pozostałej ścianie widać spalony zarys kota wiszącego na pętli. Wkrótce znajduje innego czarnego kota, podobnego do pierwszego, z wyjątkiem białego znaku na piersi, ale wkrótce również go nienawidzi. Próbuje zabić kota siekierą, ale powstrzymuje go żona; zamiast tego narrator morduje swoją żonę. Ukrywa ciało za ceglaną ścianą w swojej piwnicy. Wkrótce przyjeżdża policja i po tym, jak narrator stuka w ścianę, spotykając się z wrzaskiem, znajduje nie tylko zwłoki żony, ale także czarnego kota, który został przypadkowo zamurowany z ciałem i zaalarmował ich swoim krzykiem.

Opowieść jest studium psychologii winy , często łączona z analizą „ Serca oskarżycieli ” Poego . W obu morderca starannie ukrywa swoją zbrodnię i wierzy, że jest nie do pokonania, ale w końcu załamuje się i ujawnia, powodowany dokuczliwym przypomnieniem o swojej winie. „Czarny kot”, który zawiera również pytania o zdrowie psychiczne i szaleństwo, jest najsilniejszym ostrzeżeniem Poego przed niebezpieczeństwami związanymi z alkoholizmem .

Działka

Historia jest przedstawiana jako narracja pierwszoosobowa z udziałem nienazwanego, niewiarygodnego narratora . On jest skazany człowiek na początku historii. Narrator mówi nam, że od najmłodszych lat kochał zwierzęta; on i jego żona mają wiele zwierząt domowych, w tym dużego, pięknego czarnego kota (jak opisał narrator) o imieniu Pluton. Ten kot szczególnie lubi narratora i vice versa. Ich wzajemna przyjaźń trwa kilka lat, aż narrator zostaje alkoholikiem. Pewnej nocy, po powrocie do domu kompletnie pijany, wierzy, że kot go unika. Kiedy próbuje go chwycić, spanikowany kot gryzie narratora, a ten w przypływie pijackiej wściekłości chwyta zwierzę, ciągnie za scyzoryk z kieszeni i celowo wyłupuje kocie oko.

Od tego momentu kot ucieka w przerażeniu na widok zbliżającego się pana. Początkowo narrator ma wyrzuty sumienia i żałuje swojego okrucieństwa. „Ale to uczucie wkrótce ustąpiło miejsca irytacji. A potem, jakby do mojego ostatecznego i nieodwołalnego obalenia, przyszedł duch przewrotności”. W kolejnym napadzie pijackiej furii narrator pewnego ranka zabiera kota do ogrodu i zawiązuje mu pętlę na szyi, zawieszając go na drzewie, gdzie umiera. Tej samej nocy jego dom w tajemniczy sposób zapala się, zmuszając narratora, jego żonę i służącego do opuszczenia lokalu.

Następnego dnia narrator wraca do ruin swojego domu, aby znaleźć odciśniętą na jedynej ścianie, która przetrwała pożar, zjawę gigantycznego kota z liną na szyi zwierzęcia.

Narrator, choć początkowo zaniepokojony, stopniowo znajduje dla tego logiczne wyjaśnienie; ktoś na zewnątrz odciął kota od drzewa i wrzucił jego zwłoki do sypialni, aby obudzić go podczas pożaru. Narrator zaczyna tęsknić za Plutonem i nienawidzić siebie za swoje czyny, czując się winny. Jakiś czas później znajduje w tawernie podobnego kota, który jest tego samego rozmiaru i koloru co oryginał, a nawet nie ma oka; jedyną różnicą jest duża biała plama na piersi kota. Narrator zabiera go do domu, ale wkrótce zaczyna się go bać i nienawidzić, ponieważ wzmacnia to jego wyrzuty sumienia. Po pewnym czasie biała plama futra zaczyna nabierać kształtu i ku przerażeniu narratora przybiera kształt szubienica . To go bardziej przeraża i złości, dlatego unika kota, kiedy tylko jest to możliwe.

Pewnego dnia, gdy narrator i jego żona odwiedzają piwnicę w swoim nowym domu, kot wpada swojemu panu pod nogi i omal nie potrąca go ze schodów. Rozwścieczony narrator próbuje zabić kota siekierą, ale zostaje zatrzymany przez żonę. Nie mogąc wyładować swojej pijackiej wściekłości na kocie, zamiast tego ze złością zabija swoją żonę siekierą. Pieczętuje zwłoki swojej żony w ścianie w piwnicy. Kilka dni później, kiedy policja przyjeżdża, by zbadać zniknięcie żony, niczego nie znajduje, a narrator zostaje uwolniony. Zaginął również kot, którego również zamierzał zabić. To daje mu swobodę snu, nawet z ciężarem morderstwa.

Ostatniego dnia śledztwa narrator odprowadza do piwnicy wciąż nieświadomą niczego policję. Całkowicie pewny własnego bezpieczeństwa, narrator komentuje solidność budynku i stuka w ścianę, którą zbudował wokół ciała swojej żony. Głośny, nieludzki krzyk wypełnia pokój. Zaalarmowana policja burzy mur i znajduje zwłoki żony. Na gnijącej głowie zwłok, ku całkowitemu przerażeniu narratora, siedzi skrzeczący czarny kot. Przerażony narrator jest natychmiast całkowicie zdruzgotany przypomnieniem o swojej zbrodni - którą uważał za bezpieczną od odkrycia - i pojawieniem się kota. Jak to mówi: „Zamurowałem potwora w grobowcu!”

Historia publikacji

Pierwsze pojawienie się w United States Saturday Post , 19 sierpnia 1843, pierwsza strona, Filadelfia

„Czarny kot” został po raz pierwszy opublikowany w The Saturday Evening Post z 19 sierpnia 1843 roku . W tym czasie publikacja używała tymczasowego tytułu United States Saturday Post . Historia została przedrukowana w The Baltimore Sun i The Pensacola Gazette w tym samym roku. Czytelnicy natychmiast pozytywnie zareagowali na tę historię, wywołując parodie, w tym Thomasa Dunna Englisha .

Analiza

The Tell-Tale Heart ” Poego , narrator „Czarnego kota” ma wątpliwe zdrowie psychiczne. Na początku opowieści narrator mówi, że byłby „naprawdę szalony”, gdyby spodziewał się, że czytelnik uwierzy w tę historię, co sugeruje, że został już oskarżony o szaleństwo.

Stopień, w jakim narrator twierdzi, że kochał swoje zwierzęta, sugeruje niestabilność psychiczną w postaci posiadania „za dużo dobrego”. Jego stronniczość dla zwierząt zastępuje „marną przyjaźń i pajęczą wierność zwykłego Człowieka”. Ponieważ żona narratora podziela jego miłość do zwierząt, prawdopodobnie myśli o niej jak o kolejnym zwierzaku, ponieważ nie ufa i nie lubi ludzi. Dodatkowo, jego niezrozumienie jego nadmiernej miłości do zwierząt zapowiada jego niezdolność do wyjaśnienia motywów swoich działań.

Jedna z najmroczniejszych opowieści Poego, „Czarny kot”, zawiera jego najsilniejsze potępienie alkoholu. Perwersyjne poczynania narratora są spowodowane jego alkoholizmem , „chorobą” i „diabłem”, który niszczy także jego osobowość. Użycie czarnego kota przywołuje różne przesądy , w tym ideę wyrażoną przez żonę narratora, że ​​wszyscy są czarownicami w przebraniu. Poe miał czarnego kota. W swoim „Instynkcie kontra rozsądek – Czarny kot” stwierdził: „Autor tego artykułu jest właścicielem jednego z najwspanialszych czarnych kotów na świecie – i to wiele mówi, gdyż należy pamiętać, że czarne koty są wszystkie z nich są czarownicami”. W mitologii szkockiej i irlandzkiej Cat-sìth jest opisywany jako czarny kot z białą plamą na piersi, podobnie jak kot, którego narrator znajduje w tawernie. Tytułowy kot nosi imię Pluton na cześć rzymskiego boga podziemi .

Chociaż Pluton jest postacią neutralną na początku historii, staje się antagonistą w oczach narratora, gdy narrator staje się alkoholikiem. Alkohol popycha narratora w napady nieumiarkowania i przemocy, do tego stopnia, że ​​wszystko go złości – w szczególności Pluton, który zawsze jest u jego boku, staje się złowrogą wiedźmą, która prześladuje go nawet wtedy, gdy unika jego obecności. Kiedy narrator odcina oko Plutona z oczodołu, można to postrzegać jako symbol częściowej ślepoty, którą sam sobie zadał, na własną wizję dobra moralnego .

Pożar, który niszczy dom narratora, symbolizuje „prawie całkowity rozkład moralny” narratora. Jedyną pozostałością jest odcisk Plutona na ścianie, który przedstawia jego niewybaczalny i niepoprawny grzech.

Z punktu widzenia retora skutecznym schematem pomijania, który stosuje Poe, jest diazeugma , czyli używanie wielu czasowników na jeden temat; pomija zaimki. Diazeugma kładzie nacisk na działania i sprawia, że ​​narracja jest szybka i zwięzła.

Adaptacje

Ilustracja do „Czarnego kota” Aubreya Beardsleya (1894–1895)
  • W latach 1910–11 futurysta Gino Severini namalował „Czarnego kota” w bezpośrednim nawiązaniu do opowiadania Poego.
  • Universal Pictures nakręciło dwa filmy zatytułowane Czarny kot , jeden w 1934 roku z Belą Lugosi i Borisem Karloffem , a drugi w 1941 roku z Lugosim i Basilem Rathbone w rolach głównych . Oba filmy twierdziły, że zostały „zasugerowane” historią Poego, ale żaden z nich nie przypomina opowieści, poza obecnością czarnego kota. Elementy historii Poego zostały jednak wykorzystane w filmie Maniac z 1934 roku .
  • „Czarny kot” został zaadaptowany do siedmiostronicowego komiksu w Yellowjack Comics # 1 (1944).
  • 18 września 1947, program radiowy Mystery in the Air z Peterem Lorre jako bohaterem „Czarnego kota”. Uwaga: kocie oko nie jest wyłupione. Zamiast tego ucho kota jest rozdarte.
  • Środkowa część antologii filmu reżysera Rogera Cormana z 1962 roku Tales of Terror łączy historię „Czarnego kota” z historią innej opowieści Poe, „ Beczki Amontillado ”. W tej wersji głównym bohaterem jest Peter Lorre (nadano mu imię Montresor Herringbone) i Vincent Price jako Fortunato Luchresi. Połączenie tych dwóch historii dostarcza motywu dla mordercy: Fortunato ma romans z żoną Montresora.
  • W 1966 roku ukazał się The Black Cat , wersja wyreżyserowana przez Harolda Hoffmana i luźno oparta na historii Poego, z udziałem Roberta Frosta, Robyn Baker i Sadie French.
  • W 1970 roku czeski pisarz Ludvík Vaculík w swojej powieści Świnki morskie ” [ cs ] wielokrotnie nawiązywał do „ Zejścia do Maelström ” oraz „ Czarnego kota .
  • W 1972 roku historia Poego została zaadaptowana we włoskim horrorze giallo Your Vice Is a Locked Room and Only I Have the Key , wyreżyserowanym przez Sergio Martino, z udziałem Edwige Fenech, Anity Strindberg i Luigiego Pistilli.
  • W 1973 roku James Stewart nagrał dla BBC Radio czytanie „Czarnego kota”.
  • Scenarzysta / reżyser Lucio Fulci s 1981 film Czarny kot jest luźno oparty na opowieści Poego.
  • Film Two Evil Eyes z 1990 roku przedstawia dwie opowieści Poego: „ Fakty w sprawie M. Valdemara ” i „Czarny kot”. Pierwszy został napisany i wyreżyserowany przez George'a A. Romero , a drugi został napisany i wyreżyserowany przez Dario Argento . W tej wersji główną rolę gra Harvey Keitel .
  • W 1997 roku ukazała się kompilacja prac Poe na podwójnej płycie CD zatytułowanej Closed on Account of Rabies , na której różne gwiazdy użyczyły swoich głosów opowieściom. „Czarnego kota” czytała awangardowa performerka Diamanda Galás .
  • „Czarny kot” został zaadaptowany i wystawiony z „The Cask of Amontillado” jako Poe, Times Two: Twin opowieści o tajemnicy, morderstwie… i moździerzu - podwójny zestaw krótkich, jednoosobowych sztuk napisanych i wykonanych przez Grega Olivera Bodine'a. Po raz pierwszy wyprodukowany w Nowym Jorku w Manhattan Theatre Source w 2007 r. I ponownie w WorkShop Theatre Company w 2011 r. Część sezonu 2012 na Cape May Stage w Cape May, NJ.
  • „ Czarny kot ” to jedenasty odcinek drugiego sezonu (2007) serialu telewizyjnego Masters of Horror . Fabuła zasadniczo opowiada opowiadanie w sposób na wpół autobiograficzny, a sam Poe przechodzi serię wydarzeń z udziałem czarnego kota, którego użył do zainspirowania historii o tym samym imieniu.
  • W 2012 roku Big Fish Games wydało tajemniczą grę typu „wskaż i kliknij”, luźno opartą na historii zatytułowanej The Black Cat: Dark Tales Edgara Allana Poe
  • W 2011 roku firma Hyper Aware Theatre Company wyprodukowała „The Black Cat”, jedną z kilku adaptacji scenicznych Poe napisanych przez Lance'a Taita , jako część produkcji „Gutterdrunk: The Poe Revisions” w Nowym Jorku. Ava Caridad napisała, że ​​w tej adaptacji scenicznej „niewiarygodny narrator [został zmieniony] z mężczyzny na kobietę”… i ten narrator został podzielony „na dwie odrębne postacie reprezentujące jedną osobę”.
  • Komiks Ahoy Comics 2020 Edgar Allan Poe's Snifter of Blood # 1 zawiera pastisz opowiadania Paula Cornella i Russella Brauna pod tytułem „The Black Cat Dog”. Jak sugeruje tytuł, kota zastępuje pies, który również opowiada historię. Jednak nie chce widzieć swojego pana w złym świetle i jest całkowicie nieświadomy nienawiści lub winy mężczyzny.

Linki zewnętrzne

Pobrano z „ https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=The_Black_Cat_(short_story)&oldid=1141671006 ”