La Araucana
La Araucana (znany również w języku angielskim jako The Araucaniad ) to XVI-wieczny poemat epicki w języku hiszpańskim autorstwa Alonso de Ercilla , o hiszpańskim podboju Chile . Uznano ją za narodową epopeję Kapitana Generalnego Chile i jedno z najważniejszych dzieł hiszpańskiego Złotego Wieku ( Siglo de Oro ).
Poemat
Struktura
La Araucana składa się z 37 pieśni, które są rozmieszczone w trzech częściach poematu. Pierwsza część została opublikowana w 1569 roku ; część druga ukazała się w 1578 r . i została wydana wraz z częścią pierwszą; trzecia część została opublikowana wraz z pierwszą i drugą częścią w 1589 roku . Wiersz ukazuje Ercillę jako mistrza octava real (czyli włoskiej ottava rima ), skomplikowana zwrotka, w której napisano wiele innych eposów renesansowych w języku kastylijskim. Trudna ośmiowersowa jednostka 11-sylabowych wersetów, które są połączone ścisłym schematem rymów abababcc, octava real była wyzwaniem, któremu podołało niewielu poetów. Został zaadaptowany z języka włoskiego dopiero w XVI wieku.
Temat
Praca opisuje początkową fazę wojny Arauco , która wyewoluowała z hiszpańskiej próby podboju południowego Chile. Wojna miała przez wieki kształtować ekonomię, politykę i życie społeczne Chile. Ercilla umieścił mniejsze podboje Hiszpanów w Chile w centrum swojego wiersza, ponieważ autor był uczestnikiem podboju, a opowieść oparta jest na jego tamtejszych przeżyciach.
Rozwój
Na skrawkach papieru w przerwach w walkach Ercilla notował oktawy wierszowane o wydarzeniach wojny i swoim w niej udziale. Te strofy zebrał później razem i powiększył ich liczbę, tworząc swój epos. W umysłach Chilijczyków La Araucana jest rodzajem Iliady , która wychwala heroizm, dumę i pogardę dla bólu i śmierci legendarnych przywódców Araucana i czyni ich dzisiejszymi bohaterami narodowymi. Widzimy więc, jak Ercilla odwołuje się do koncepcji „szlachetnego dzikusa”, która wywodzi się z autorów klasycznych i nabrała nowego życia w renesansie – por. Montaigne esej „Des Canibales” i miał mieć szerokie zastosowanie literackie w literaturze europejskiej dwa wieki później. W rzeczywistości stworzył poemat historyczny o wojnie w Chile, który natychmiast zainspirował wiele naśladowców.
Wpływy
La Araucana jest celowo literacka i zawiera elementy fantastyczne, przypominające średniowieczne opowieści o rycerstwie . Narrator jest uczestnikiem historii, która w tamtym czasie była nowością w literaturze hiszpańskiej. Wpływy obejmują Orlando furioso Ludovico Ariosto . Zawiera również rozszerzony opis krajobrazu naturalnego . Sukcesy – i słabości – La Araucany jako poematu wynikają z niełatwej koegzystencji postaci i sytuacji zaczerpniętych ze źródeł klasycznych (głównie Wergiliusza i Lukana , obaj przetłumaczeni na język hiszpański w XVI wieku) i włoskich poetów renesansu ( Ludovico Ariosto i Torquato Tasso ) z materiałem zaczerpniętym z działań współczesnych Hiszpanów i Araukańczyków.
Mieszanka motywów klasycznych i araukańskich w La Araucana często wydaje się współczesnemu czytelnikowi niezwykła, ale przekształcanie rdzennych ludów przez Ercilla w starożytnych Greków, Rzymian lub Kartagińczyków było powszechną praktyką jego czasów. Dla Ercilli Araukańczycy byli szlachetni i odważni – brakowało im jedynie wiary chrześcijańskiej, tak jak ich klasycznym odpowiednikom. Caupolicán , indyjski wojownik i wódz, który jest bohaterem poematu Ercilli, ma za sobą wachlarz klasycznych bohaterów. Jego męstwo i szlachetność dają La Araucana wielkość, podobnie jak wywyższenie pokonanych w poemacie: pokonani Araukańczycy są mistrzami w tym wierszu, który został napisany przez jednego ze zwycięzców, Hiszpana. Przedstawienie Caupolicána przez Ercillę wznosi La Araucana ponad strukturalne wady wiersza i prozaiczne momenty, które pojawiają się pod koniec, kiedy Ercilla zbyt blisko podąża za Tasso, a narracja odbiega od przeżyć autora. Ercilla, poeta-żołnierz, ostatecznie wyłania się jako prawdziwy bohater własnego wiersza i jest postacią, która nadaje wierszowi jedność i siłę.
Opowieść jest uważana za pierwsze lub jedno z pierwszych dzieł literackich w Nowym Świecie (por. Naufragios Cabezy de Vaca - „Rozbitkowie” lub „Rozbitkowie” ) ze względu na elementy fantastyczne / religijne. Można się spierać, czy jest „relacją podróżnika” lub literaturą rzeczywistą; oraz Historia verdadera de la conquista de Nueva España Bernala Díaza del Castillo ( Podbój Nowej Hiszpanii ). La Araucana bardziej dramatyczne momenty stały się także źródłem dramatów. Ale epos renesansowy nie jest gatunkiem, który jako całość przetrwał dobrze, a dziś Ercilla jest mało znana, a La Araucana rzadko czytana, z wyjątkiem specjalistów i badaczy literatury hiszpańskiej i latynoamerykańskiej oraz oczywiście w Chile, gdzie jest przedmiotem szczególnej uwagi w nauczaniu w szkołach podstawowych zarówno w zakresie języka, jak i historii.
Autor
Alonso de Ercilla urodził się w szlacheckiej rodzinie w Madrycie w Hiszpanii . Zajmował kilka stanowisk w gospodarstwie domowym księcia Filipa (późniejszego króla Hiszpanii Filipa II), zanim poprosił i otrzymał powołanie na wyprawę wojskową do Chile w celu podporządkowania sobie Araukańczyków z Chile, dołączył do poszukiwaczy przygód. Wyróżnił się w następnej kampanii; ale po kłótni z towarzyszem został skazany na śmierć w 1558 roku przez swojego generała García Hurtado de Mendoza . Wyrok zamieniono na karę więzienia, ale Ercilla została szybko zwolniona i walczyła w bitwie pod Quipeo (14 grudnia 1558). Następnie został zesłany do Peru i wrócił do Hiszpanii w 1562 roku.
Przyjęcie
Ercilla ucieleśniał renesansowy ideał bycia jednocześnie człowiekiem czynu i literatem, jak nikt inny w jego czasach. Był biegły w łączeniu osobistych, przeżytych doświadczeń z tradycją literacką. Cieszył się dużym uznaniem w Hiszpanii. XVII-wiecznej powieści Miguela de Cervantesa Don Kichot jest epizod , w którym ksiądz i fryzjer przeglądają osobistą bibliotekę Don Kichota, aby spalić książki odpowiedzialne za doprowadzenie go do szaleństwa. La Araucana jest jednym z dzieł, które mężczyźni oszczędzają płomieniom, jako „jeden z najlepszych przykładów swojego gatunku”, całkowicie chrześcijański i honorowy, i jest uznawany za jeden z najlepszych wierszy w stylu heroicznym, jaki kiedykolwiek napisano, wystarczająco dobry, aby konkurować z Ariosto i Tasso.
Voltaire był znacznie bardziej krytyczny, opisując wiersz jako chaotyczny i bezkierunkowy oraz nazywając autora bardziej barbarzyńskim niż Indianie, o których jest. Wyraża jednak podziw dla mowy w Pieśni II, którą pozytywnie porównuje do mowy Nestora z Iliady .
W 1858 roku francuski prawnik Antoine de Tounens , po przeczytaniu książki w tłumaczeniu francuskim, postanowił udać się do Ameryki Południowej, aby proklamować królestwo Araukanii i Patagonii wraz z nim jako królem. De Tounenowie zyskali poparcie kilku przywódców Mapuche, którzy ogłosili go królem, ale jego królestwo i królestwo nigdy nie zostały uznane przez Chile, Argentynę ani państwa europejskie.
Wydarzenia
Bunt rozpoczyna się, gdy zdobywca Chile, Pedro de Valdivia, zostaje schwytany i zabity przez Indian Mapuche (znanych również jako Araucanian). Ercilla obwinia Valdivię za własną śmierć, maltretując tubylców, którzy wcześniej zgodzili się na hiszpańskie rządy, i prowokując ich do buntu. Jednak po wcześniejszym zaakceptowaniu rządów Karola V, Świętego Cesarza Rzymskiego , Araukańczycy zbuntowali się teraz przeciwko swojemu prawowitemu władcy. Oto stanowisko etyczne Ercilli: współczucie dla cierpień Indian, podziw dla odwagi ich oporu, krytyka hiszpańskiego okrucieństwa, ale wierność i akceptacja słuszności sprawy hiszpańskiej (prawowite rządy należycie ukonstytuowanego księcia i rozszerzenie chrześcijaństwa). Chociaż celem Ercilli było gloryfikowanie hiszpańskiej broni, postacie araukańskich wodzów, silnego Caupolicána , błyskotliwego Lautaro , starego i mądrego Colocolo oraz dumnego Galvarino , okazały się najbardziej zapadające w pamięć.
Kluczowe wydarzenia obejmują schwytanie i egzekucję Pedro de Valdivii; śmierć bohatera Lautaro w bitwie pod Mataquito i egzekucja Caupolicána Toqui za przewodzenie w powstaniu Araukańczyków (dzięki zdradzie jednego z nich); spotkanie z czarownikiem, który zabiera narratora w lot nad ziemię, by zobaczyć wydarzenia rozgrywające się w Europie i na Bliskim Wschodzie; oraz spotkanie z Indianką (Glaura) szukającą męża wśród zmarłych po bitwie. To ostatnie jest wskaźnikiem humanistycznej strony Ercilli i ludzkiej sympatii, jaką okazuje rdzennej ludności. Narrator twierdzi, że próbował ocalić życie indiańskiego wodza.
Historyczność niektórych wydarzeń i postaci została poddana w wątpliwość. Historyk Diego Barros Arana argumentował, że kobieca postać Janequeo jest wynalazkiem, który przeszedł bez kontroli jako historyczny w kronikach jezuitów Alonso de Ovalle i Diego de Rosales .
Zobacz też
- ^ Alonso de Ercilla y Zúñiga: La Araucana (w języku hiszpańskim).
- ^ Alonso de Ercilla y Zúñiga, hiszpański żołnierz i poeta, Encyclopædia Britannica.
- ^ Alonso de Ercilla y Zúñiga, hiszpański żołnierz i poeta, Encyclopædia Britannica.
- ^ Alonso de Ercilla y Zúñiga: La Araucana (w języku hiszpańskim).
- ^ Alonso de Ercilla, Biografías y Vidas.
- ^ Voltaire, en Essai Sur la Poesie Epique , prefacio de la edición virtual de La Araucana, Pehuen Editores.
- ^ Diego Barros Arana , Historia generalna Chile.
Źródła
- Herbermann, Charles, wyd. (1913). . Encyklopedia katolicka . Nowy Jork: Robert Appleton Company.
- Lerner, Izjasz (1989). „Don Alonso de Ercilla i Zuniga” . W Solé, Carlos A (red.). pisarze latynoamerykańscy . Wydawnictwo Macmillan. s. 23–35. ISBN 0684185970 .
- Ten artykuł zawiera tekst z publikacji znajdującej się obecnie w domenie publicznej : Chisholm, Hugh, wyd. (1911). „ Ercilla y Zúniga, Alonso de ”. Encyklopedia Britannica . Tom. 9 (wyd. 11). Wydawnictwo Uniwersytetu Cambridge. P. 734.
| Kontrola władz : Biblioteki narodowe |
|---|
