Nali

Nali
Wizerunek Nali w Sulaymaniyah w irackim Kurdystanie
Imię ojczyste	نالی
Urodzić się	1800 Xâk-û-Xôl, Shahrazur , Sulaymaniyah (dzisiejszy Kurdystan Południowy )
Zmarł	1877
Pseudonim	Nali
Zawód	Poeta , językoznawca , tłumacz , matematyk, prawnik
Narodowość	kurdyjski
Okres	Klasyczny

Nalî ( kurdyjski : نالی ), znany również jako Mallah Xidir Ehmed Şawaysî Mîkayalî ( kurdyjski : مەلا خدر (خضر) کوڕی ئەحمەدی شاوەیسی ئاڵی ب ەگی میکایلی ) (1800 Shahrizor - 1856 w Konstantynopolu), urodził się w Khakoo Khol, wiosce w prowincji Sulaymani . Był kurdyjskim poetą i tłumaczem , uważanym za jednego z największych poetów kurdyjskich w kurdyjskim okresie klasycznym, głównie ze względu na jego wkład w sorani . szkoła poezji.

Wczesne życie i kariera

Nali urodziła się w Khaku-Khol, wiosce należącej do Sharazur w Sulaimany , w regionie Kurdystanu w Iraku. Zgodnie z dawnym zwyczajem w Kurdystanie , zaczął najpierw uczyć się Koranu i języka arabskiego w meczetach w Kurdystanie, potem został faqi. „Faqi” to uczeń mułły, tak nazywają się uczniowie w meczetach. Stając się Faqi, odwiedził wiele miast w całym Kurdystanie czy Iranie i Iraku , takich jak: Sennah , Mahabad , Halabja i Sulaimany . W Qaradakh studiował u Szejka Muhammeda Ibina al Khayata, w Sulaimany w meczecie Saiyda Hasana, studiował u mułły Abdoullaha Rash, także w Qaradax studiował matematykę u Szejka Alego Mullaha. Spędził długi czas w Khanaqa Mawlana Khalid w Sulaimany. Studiował również pod Shaikh Awla Kharpani.

Lata narodzin i śmierci Nali

Istnieją wątpliwości co do jego roku urodzenia; Muhammed Amin Zaki Bag powiedział, że (Nali żył w latach 1215-1273 z rokiem islamskim ) ta data to około 1800-1856. Dr Marif Khaznadar i dr Kamal Foad również wskazują na tę samą datę, ale Aladdin Sajadi mówi, że urodził się w 1797 i zmarł w 1855.

We współczesnym wykładzie o śmierci Nali; Wiele osób, które żyły w okresie Nali, mówiło o Nali, Aleksander Hodiszkow (1804–1891) był dyplomatą imperium rosyjskiego w 1857 r., Opublikował przemówienie w Asia Magazine pt. „Badania filologiczne nad językiem kurdyjskim ” wspomniał o tym; (Wielki kurdyjski naukowiec mieszka teraz w Damaszku w Syrii , nazywa się Molla Hezir , ale najbardziej znany jest pod pseudonimem „ Naeli Effendi ”. Ten człowiek spędził dużo czasu na studiowaniu dialektów i języka, przetłumaczył także arabską książkę gramatyczną na kurdyjski , Ahmed Khan ( Ahmed Pashay Baban – The King of Baban ), który jest przyjacielem Nali, obiecał mi przedstawić największego językoznawcę w swoim kraju).

W Nazhat al Fikr księga historyczna podaje, że, jak wspomniał (Al Shaikh Khidir Affandi Nali al Kurdi; urodził się w Południowym Kurdystanie w Shârazûr . Rozpoczął studia pod kierunkiem wybitnych uczonych i opanował wiele dyscyplin z dyscyplin religijnych, matematyki, i inne - zwłaszcza językoznawstwo.W roku osiemdziesiątym dwunastym przybył do Mekki został przyjacielem naszego prezydenta, szeryfem Abdoullahem Pasha Bin On… ma duże doświadczenie w literaturze arabskiej…) te dwa odniesienia odrzucają dzień śmierci Nali w 1855 lub 1858 r., w Nazhat al Fikr roku (w roku dwunastym osiemnaście coś 128-) możemy uznać, że od 1280-1289 to około 1863-1873.

W książce Muhammeda Tahira Borsali (Otmanli Mualifleri) opowiadającej o powrocie Nali z Hidżazu lub Arabii Saudyjskiej do Stambułu , wspomniał, że Nali powrócił w 1290 r., czyli w 1873 r.

Jeszcze przed znalezieniem tych ksiąg badacze wątpili w rok śmierci Nali, 1856.

Pseudonim Nali

Imię Nalî to słowo wywodzące się z sanskrytu, praindoeuropejski rdzeń lub „nala” lub „nalika”, czyli „gatunek trzciny, instrument dęty „nali”, który we współczesnym języku kurdyjskim odnosi się do ludu kurdyjskiego instrument muzyczny podobny do fletu zwany Szimszalem; a także ołówki, które tradycyjnie były wykonane z trzciny. Oczywiście ujawnia to dwa ważne aspekty zarówno pseudonimu, jak i języka kurdyjskiego. Jednym z nich jest to, że język kurdyjski ma pokrewny język tak głęboko zakorzeniony i przestarzały jak sanskryt. Drugim jest to, że ten konkretny pseudonim został do niego zaapelowany za jego poezję i umiejętności literackie, aby oczarować swoich słuchaczy jak stroik, ponieważ instrumenty dęte są uważane za ekstatyczne.

Nali i jego kochanek

Nali miał kochanka, wymienił jej imię w ponad ośmiu wierszach i wymienił jej imię jako (Habiba) (حبيبة), Aladdin Sajadi wspomina, że ​​w Qaradax Nali miała innego kochanka, nazywała się Aisha, ta (Aisha) (عائشة) zawsze była z siebie dumna, bo była kochanką Nali, nawet Shaikh Nuri Baba Ali też wspomina ten temat, że mówi, że spotkał ją żywą. Ale nadal nie ma na to żadnego znaku ani słowa w całych wierszach Nali (Aisha).

Wiele razy Nali wspominał imię Habiby, ale czasami wspominał też jej imię jako (Mahbuba). Ale są duże wątpliwości co do prawdziwego imienia tej kobiety, zarówno Aladdin Sajadi w swojej książce (Historia literatury kurdyjskiej; Mêjûy edebî kurdî), jak iw (Diwani Nali) Abdul Karim Mudarris i jego syn wspomnieli o tej wątpliwości. Powodem jest okres Nali jako „ Mułła ” był przywódcą wioski lub przywódcą ludu nie mógł publicznie wymienić czyjegoś imienia ze względu na tradycyjny strój, co było trudne dla mułły. Habiba było sekretnym imieniem, którego używał Nali. Czasami Nali opowiada o swoich wspólnych nocach; Mułła nie mógł opowiadać o nocy spędzonej z dziewczyną czy kobietą na wsi czy w tych małych, starych miastach Kurdystanu . Oto kilka wierszy Nali, w których wspomniano imię Habiby:

• Cenanî wek cînan kirdim be Mawa, Hebîbey Malîyawa malî awa
• Xendew demî Mehbube kewa zor nimekîn, Bes xoşe eger xo nimekî zexmu birînin
• Pêm delên Mehbube xêlu qîçe meylî şer deka, Xêlu qîçe ya tirazuy nazî nextê ser deka?

Niektórzy twierdzą, że Nali ożenił się z Habibą, ale jeśli to prawda, to nic nie wskazuje na to, by Nali zabrał Habibę do Hidżazu , Damaszku czy Stambułu . Aladyn Sajadi wspomina, że ​​Habiba mógł umrzeć, zanim Nali wyjechał do Hidżazu . Nie mieli też dzieci. Dla wyjaśnienia Aladyn Sajadi przynosi jeden z wierszy Nali, który mówi o utracie przyjaciół:

Znaczenie w kulturze kurdyjskiej

Wraz z Kurdi i Salim , Nali uczynił sorani językiem literackim południowego Kurdystanu . Powszechnie przyjmuje się, że literatura Nali znacząco przyczyniła się do odrodzenia języka kurdyjskiego. Jego najsłynniejsze dzieła zostały napisane w dolnym dialekcie Kurmanji, sorani , w kontekście zamieszek spowodowanych uciskiem osmańskim. Do dziś można rozpoznać wpływ Nali na kulturę kurdyjską , ponieważ sorani jest podstawowym dialektem kurdyjskim w irackim i irańskiego Kurdystanu .

Linki zewnętrzne

•   Dîwanî Nalî. Zbadane i wyjaśnione przez Abdula Karima Mudarrisa i Fatiha Abdoulkarima. ISBN 964-6546-74-9
• Keith Hitchins, „NALΔ w Encyclopædia Iranica, wydanie internetowe.
• Mistyczna miłość i mistyczny nacjonalizm w sznurku Farhada Shakely'ego
• Klasyczna i współczesna poezja kurdyjska