Oliver Twist

W przypadku innych zastosowań zobacz Oliver Twist (ujednoznacznienie) .

Oliver Twist
Olivertwist front.jpg

Strona tytułowa i strona tytułowa, pierwsze wydanie 1838 Ilustracja i projekt: George Cruikshank
Autor Karola Dickensa
Oryginalny tytuł Oliver Twist; lub Postęp chłopca z parafii
Ilustrator Jerzego Cruikshanka
Kraj Anglia
Język język angielski
Gatunek muzyczny Serialowa powieść
Opublikowany W odcinkach 1837–1839; księga z 1838r
Wydawca
Serial: Bentley's Miscellany Book: Richard Bentley
OCLC 185812519
Poprzedzony Dokumenty Pickwicka 
Śledzony przez Mikołaja Nickleby'ego 
Tekst Oliver Twist w Wikiźródłach

Oliver Twist; lub, The Parish Boy's Progress , to druga powieść angielskiego autora Charlesa Dickensa . Pierwotnie był wydawany jako serial od 1837 do 1839, a jako trzytomowa książka w 1838. Historia opowiada o tytułowej sierocie , która po wychowaniu w przytułku ucieka do Londynu, gdzie spotyka gang młodocianych kieszonkowców kierowany przez starszego przestępcę Fagina , odkrywa sekrety swojego pochodzenia i ponownie łączy się z pozostałą rodziną.

Oliver Twist w nieromantyczny sposób przedstawia brudne życie przestępców i ujawnia okrutne traktowanie wielu sierot w Londynie w połowie XIX wieku. Alternatywny tytuł, The Parish Boy's Progress , nawiązuje do The Pilgrim's Progress Bunyana , a także XVIII-wiecznej serii karykatur malarza Williama Hogartha , A Rake's Progress i A Harlot's Progress .

We wczesnym przykładzie powieści społecznej Dickens satyruje pracę dzieci , przemoc domową , rekrutację dzieci jako przestępców oraz obecność dzieci ulicy . Powieść mogła być zainspirowana historią Roberta Blincoe , sieroty, którego relacja z pracy jako robotnik dziecięcy w przędzalni bawełny była szeroko czytana w latach trzydziestych XIX wieku. Jest prawdopodobne, że przyczyniły się również własne doświadczenia Dickensa jako młodzieńca, biorąc pod uwagę, że spędził dwa lata swojego życia w przytułku w wieku 12 lat, a następnie przegapił część swojej edukacji.

Oliver Twist był przedmiotem wielu adaptacji, w tym filmu z 1948 roku pod tym samym tytułem , w którym Alec Guinness wcielił się w Fagina; bardzo udany musical, Oliver! (sam zaadaptowany do wielokrotnie nagrodzonego Oscarem filmu z 1968 r. ) oraz filmu animowanego Disneya Oliver & Company z 1988 r.

Publikacje

Powieść została po raz pierwszy opublikowana w miesięcznych odcinkach, od lutego 1837 do kwietnia 1839, w czasopiśmie Bentley's Miscellany . Pierwotnie miał stanowić część serialu Dickensa, The Mudfog Papers . George Cruikshank dostarczał jedną akwafortę w stali miesięcznie, aby zilustrować każdą część. Powieść ukazała się po raz pierwszy w formie książkowej sześć miesięcy przed zakończeniem początkowej serializacji, w trzech tomach opublikowanych przez Richarda Bentleya, właściciela firmy Bentley's Miscellany , pod pseudonimem autora „Boz”. Zawierał 24 grawerowane na stali tablice autorstwa Cruikshanka.

Pierwsze wydanie nosiło tytuł: Oliver Twist, czyli postęp chłopca z parafii .

Okładka pierwszego wydania serialu zatytułowanego „Przygody Olivera Twista” styczeń 1846 r

Daty wydania seryjnego:

  • I – luty 1837 (rozdziały 1–2)
  • II - marzec 1837 (rozdziały 3-4)
  • III - kwiecień 1837 (rozdziały 5-6)
  • IV - maj 1837 (rozdziały 7-8)
  • V – lipiec 1837 (rozdziały 9–11)
  • VI - sierpień 1837 (rozdziały 12-13)
  • VII - wrzesień 1837 (rozdziały 14-15)
  • VIII - listopad 1837 (rozdziały 16-17)
  • IX - grudzień 1837 (rozdziały 18-19)
  • X - styczeń 1838 (rozdziały 20-22)
  • XI - luty 1838 (rozdziały 23-25)
  • XII - marzec 1838 (rozdziały 26–27)
  • XIII - kwiecień 1838 (rozdziały 28-30)
  • XIV - maj 1838 (rozdziały 31-32)
  • XV - czerwiec 1838 (rozdziały 33-34)
  • XVI - lipiec 1838 (rozdziały 35–37)
  • XVII - sierpień 1838 (rozdziały 38 - część 39)
  • XVIII - październik 1838 (zakończenie rozdziału 39–41)
  • XIX - listopad 1838 (rozdziały 42–43)
  • XX - grudzień 1838 (rozdziały 44–46)
  • XXI - styczeń 1839 (rozdziały 47–49)
  • XXII – luty 1839 (rozdział 50)
  • XXIII – marzec 1839 (rozdział 51)
  • XXIV - kwiecień 1839 (rozdziały 52–53)

Działka

Mr Bumble autorstwa Kyda (Joseph Clayton Clarke)

Oliver Twist rodzi się w biedzie i nieszczęściu, dorastając w przytułku w fikcyjnym mieście Mudfog . Pracujące tam dzieci otrzymują bardzo mało jedzenia; po sześciu miesiącach ciągną losy, a przegrany prosi o kolejną porcję kleiku . Oliver zostaje wyznaczony, więc zwraca się do kierownika przytułku, pana Bumble, i pokornie prosi o kolejną porcję. Wielki wrzawa wynika z tego rzekomego aktu buntu.

Oliver zostaje usunięty z przytułku i wysłany na służbę do przedsiębiorcy pogrzebowego, pana Sowerberry . Pewnego dnia niezdarny współuczennica Noah Claypole obraża matkę Olivera i dochodzi do wściekłej fizycznej sprzeczki. Oliver ucieka do Londynu w poszukiwaniu lepszego życia.

George'a Cruikshanka przedstawiająca Artful Dodger (w środku), tutaj przedstawiająca Olivera (po prawej) i Fagina (po lewej)

Oliver zadaje się z niesławnym przestępcą Faginem , który szkoli chłopców z sierot na kieszonkowców. Podczas szkolenia Oliver zostaje zatrzymany przez swoją zamierzoną ofiarę, starszego dżentelmena, pana Brownlowa. Brownlow zabiera Olivera do domu i opiekuje się nim. Gdy Oliver dochodzi do siebie, Brownlow i jego gospodyni zauważają, że Oliver przypomina kobietę przedstawioną na portrecie wiszącym w domu Brownlowa.

Bill Sikes autorstwa Freda Barnarda

Fagin wysyła młodą kobietę o imieniu Nancy i jej agresywnego kochanka, rabusia Billa Sikesa , aby sprowadzili Olivera z powrotem do legowiska Fagina. Fagin zmusza go do udziału we włamaniu. Napad idzie nie tak, a Oliver trafia pod opiekę ludzi, których miał obrabować: panny Rose i jej opiekunki, pani Maylie.

Fagin przez „Kyd” (1889)

Tajemniczy krewny Olivera, znany tylko jako „Mnisi”, łączy siły z Faginem, aby uniemożliwić Oliverowi poznanie jego przeszłości. Monks przekupuje pana Bumble'a i jego nową żonę, wdowę Corney, za informacje o Oliverze. Razem pozbywają się pierścionka i medalionu, które kiedyś należały do ​​matki Olivera. Nancy, dręczona poczuciem winy za swoją rolę w porwaniu Olivera, potajemnie ich szpieguje i przekazuje informacje Rose Maylie, która mówi o tym panu Brownlowowi.

Noah Claypole, który od tego czasu dołączył do gangu Fagina, odkrywa, że ​​Nancy regularnie spotyka się z Brownlows i Maylies w trosce o dobro Olivera. Fagin przekazuje informacje Sikesowi, który w przypływie wściekłości bije Nancy na śmierć i ukrywa się. Zostaje rozpoznany przez wściekły tłum i przypadkowo wiesza się podczas próby ucieczki.

Fagin w swojej celi – brytyjski karykaturzysta George Cruikshank

Pan Brownlow zmusza Monks do ujawnienia swoich sekretów: jest przyrodnim bratem Olivera i miał nadzieję ukraść Oliverowi połowę ich prawowitego dziedzictwa. Brownlow błaga Olivera, aby oddał połowę swojego dziedzictwa Monksowi i dał mu drugą szansę, na co Oliver szczęśliwie się zgadza. Monks emigruje do Ameryki, ale trwoni pieniądze, popada w przestępczość i umiera w więzieniu. Fagin zostaje aresztowany i skazany na szubienicę. Dzień przed egzekucją Oliver i pan Brownlow odwiedzają go w więzieniu Newgate . Rose Maylie, która okazuje się być ciotką Olivera ze strony matki, wychodzi za mąż i cieszy się długim życiem. Oliver żyje szczęśliwie z panem Brownlowem jako jego przybranym synem.

Postacie

  • Oliver Twist – sierota, którego matka zmarła przy jego narodzinach; ojciec nie żyje, gdy wychodzi na jaw ojcostwo Olivera.
  • Pan Bumble - beadle w parafialnym domu pracy, w którym urodził się Oliver
  • Pani Mann - kuratorka, w której umieszczany jest mały Oliver do 9 roku życia, który nie jest w stanie opiekować się „winowajcami”, ponieważ jest egocentryczny i chciwy.
  • Pan Sowerberry - przedsiębiorca pogrzebowy , który przyjął Olivera na ucznia
  • Pani Sowerberry - żona pana Sowerberry
  • Noah Claypole - tchórzliwy łobuz, uczeń Sowerberry
  • Charlotte - służąca Sowerberrys, kochanka Noego
  • Pan Gamfield – kominiarz w miasteczku, w którym urodził się Oliver
  • Pan Brownlow - życzliwy dżentelmen, który przyjmuje Olivera, swojego pierwszego dobroczyńcę
  • Pan Grimwig – przyjaciel pana Brownlowa
  • Pani Bedwin - gospodyni pana Brownlowa
  • Rose Maylie - drugi dobroczyńca Olivera, później okazał się jego ciocią
  • Pani Lindsay Maylie - matka Harry'ego Maylie. Przybrana ciotka Rose Maylie
  • Harry Maylie - syn pani Maylie
  • Pan Losberne - lekarz rodzinny pani Maylie
  • kamerdyner pani Maylie
  • złota rączka pani Maylie
  • Duff i Blathers – dwóch niekompetentnych policjantów
  • Fagin - paser i szef przestępczego gangu młodych chłopców i dziewcząt
  • Bill Sikes – zawodowy włamywacz
  • Bull's Eye - wściekły pies Billa Sikesa
  • The Artful Dodger - najbardziej biegły kieszonkowiec Fagina
  • Charley Bates – kieszonkowiec w gangu Fagina
  • Toby Crackit - współpracownik Fagina i Sikesa, włamywacz
  • Nancy - jedna z gangu Fagina, obecnie mieszkająca z Billem Sikesem
  • Bet - dziewczyna z gangu Fagina, kiedyś przyjaciółka Nancy
  • Barney – przestępcza kohorta Fagina
  • Agnes Fleming – matka Olivera
  • Pan Leeford – ojciec Olivera i Monks
  • Old Sally - pielęgniarka, która uczestniczyła w narodzinach Olivera
  • Pani Corney - opiekunka przytułku dla kobiet
  • Mnisi - chorowity przestępca, współpracownik Fagina i dawno zaginiony przyrodni brat Olivera
  • Matka mnichów – dziedziczka, która nie kochała męża
  • Pan Fang – sędzia
  • Tom Chitling – jeden z członków gangu Fagina, który w czasie morderstwa wrócił z zagranicy

Główne motywy i symbole

Bill Sikes autorstwa Kyda (Joseph Clayton Clarke)
Pomysłowy Dodger autorstwa Kyda (Joseph Clayton Clarke)

W Oliver Twist Dickens miesza ponury realizm z bezlitosną satyrą, aby opisać wpływ industrializmu na XIX-wieczną Anglię i skrytykować nowe surowe prawa ubogich . Oliver, niewinne dziecko, jest uwięziony w świecie, w którym jego jedynymi opcjami wydają się być dom pracy, życie przestępcze symbolizowane przez gang Fagina, więzienie lub wczesny grób. Jednak z tego mało obiecującego otoczenia przemysłowego/instytucjonalnego bajka . Pośród zepsucia i degradacji zasadniczo bierny Oliver pozostaje czystego serca; odsuwa się od zła, gdy poddają się mu otaczający go ludzie, iw baśniowy sposób w końcu otrzymuje swoją nagrodę – wyjeżdża do spokojnego życia na wsi, w otoczeniu życzliwych przyjaciół. W drodze do tego ze szczęśliwym zakończeniem , Dickens odkrywa, jakiego życia mógł oczekiwać samotny chłopiec z sieroty w Londynie lat 30. XIX wieku.

Bieda i klasa społeczna

Ubóstwo jest głównym problemem Olivera Twista . W całej powieści Dickens rozwinął ten temat, opisując slumsy tak zniszczone, że całe rzędy domów są bliskie ruiny. We wczesnym rozdziale Oliver uczestniczy w pogrzebie biedaka z panem Sowerberry i widzi całą rodzinę stłoczoną w jednym nędznym pokoju. Ta powszechna nędza sprawia, że ​​spotkania Olivera z dobroczynnością i miłością są bardziej przejmujące. Oliver kilkakrotnie zawdzięcza swoje życie życzliwości zarówno dużej, jak i małej.

Oliver zostaje ranny podczas włamania przez George'a Cruikshanka .

Symbolizm

Dickens w znacznym stopniu wykorzystuje symbolikę. Na przykład „wesoły stary dżentelmen” Fagin ma cechy satanistyczne: jest weteranem korumpującym młodych chłopców, który przewodzi swojemu własnemu zakątkowi przestępczego świata; po raz pierwszy pojawia się stojąc nad ogniem, trzymając widelec do opiekania i odmawia modlitwy w noc poprzedzającą egzekucję.

Postacie

Ostatnia szansa, Cruikshank.

Zgodnie z tradycją Restoration Comedy i Henry Fielding Dickens nadaje swoim bohaterom odpowiednie imiona. Sam Oliver, choć „oznaczony plakietką i biletem” jako skromna sierota i nazwany zgodnie z systemem alfabetycznym, w rzeczywistości jest „całkowicie pokręcony”. Jednak Oliver i jego imię mogły być oparte na młodym chłopcu z domu pracy o imieniu Peter Tolliver, którego Dickens znał, gdy dorastał.

Pies Billa Sikesa, Bull's-eye, ma „wady charakteru wspólne z jego właścicielem” i jest symbolem charakteru jego właściciela. Zaciekłość psa reprezentuje zwierzęcą brutalność Sikesa, podczas gdy autodestruktywność Sikesa jest widoczna w wielu bliznach psa. Pies, ze swoją chęcią skrzywdzenia kogokolwiek na kaprys Sikesa, pokazuje bezmyślną brutalność pana. Jest to również zilustrowane, gdy Sikes umiera, a pies również natychmiast umiera.

Nancy natomiast odkupuje się kosztem własnego życia i umiera w modlitewnej pozie. Jest jedną z nielicznych postaci w Oliverze Twist, która wykazuje wiele ambiwalencji. Jej fabuła w powieści mocno odzwierciedla motywy przemocy domowej i psychicznego znęcania się z rąk Billa. Chociaż Nancy jest pełnoprawną przestępczynią, indoktrynowaną i szkoloną przez Fagina od dzieciństwa, zachowuje wystarczającą empatię, by odpokutować za swoją rolę w porwaniu Olivera i podjąć kroki w celu odpokutowania. Jako jedna z ofiar Fagina, skorumpowana, ale jeszcze nie martwa moralnie, daje wymowny głos okropnościom małego przestępczego imperium starca. Chce ocalić Olivera przed podobnym losem; jednocześnie wzdraga się przed pomysłem zostania zdrajcą, zwłaszcza Billa Sikesa, którego kocha. Kiedy Dickens został później skrytykowany za to, że dał „złodziejce, prostytutce ulicznej dziwce” tak niewytłumaczalne odwrócenie charakteru, przypisał jej przemianę serca „ostatniej kropli wody na dnie wyschniętego chwastu… dobrze się udusił".

Zarzuty antysemityzmu

Zobacz też: Fagin § Zarzuty antysemityzmu

Dickens został oskarżony o przedstawianie antysemickich stereotypów z powodu roli Żyda Fagina w filmie Oliver Twist . Paul Vallely pisze, że Fagin jest powszechnie postrzegany jako jeden z najbardziej groteskowych Żydów w literaturze angielskiej i jeden z najbardziej żywych z 989 postaci Dickensa. Nadia Valman w Antisemitism: A Historical Encyclopedia of Prejudice and Persecution argumentuje, że przedstawienie Fagina zostało zaczerpnięte z obrazu Żyda jako z natury złego, że obrazy te kojarzyły go z diabłem i bestiami.

Powieść odnosi się do Fagina 274 razy w pierwszych 38 rozdziałach jako „Żyda”, podczas gdy pochodzenie etniczne lub religia innych postaci jest rzadko wspominana. W 1854 r. Kronika żydowska zapytał, dlaczego „sami Żydzi powinni być wykluczeni z„ współczującego serca ”tego wielkiego autora i potężnego przyjaciela uciśnionych”. Dickens (który miał rozległą wiedzę na temat londyńskiego życia ulicznego i wykorzystywania dzieci) wyjaśnił, że uczynił Fagina Żydem, ponieważ „niestety było prawdą, że w czasach, do których odnosi się ta historia, ta klasa przestępców prawie zawsze była Żydem”. Powszechnie uważa się, że Fagin był wzorowany na konkretnym żydowskim przestępcy tamtej epoki, Ikeyu Solomonie . Dickens skomentował, że nazywając Fagina Żydem, nie miał na myśli żadnego zarzutu przeciwko narodowi żydowskiemu, mówiąc w liście: „Nie mam uczucia do Żydów, ale przyjacielskie. Zawsze dobrze o nich mówię, czy to publicznie, czy prywatnie, i złożyć moje świadectwo (tak jak powinienem) o ich doskonałej dobrej wierze w transakcjach, jakie kiedykolwiek z nimi prowadziłem”. Eliza Davis, której mąż kupił dom Dickensa w 1860 roku, kiedy wystawił go na sprzedaż, napisała do Dickensa w proteście przeciwko przedstawieniu przez niego Fagina, argumentując, że „zachęcał do nikczemnych uprzedzeń wobec pogardzanego Hebrajczyka” i że miał wyrządził wielką krzywdę narodowi żydowskiemu. Podczas gdy Dickens najpierw zareagował obronnie po otrzymaniu listu Davisa, następnie wstrzymał drukowanie Oliver Twist i zmienił tekst części książki, które nie zostały ustawione, co wyjaśnia, dlaczego po pierwszych 38 rozdziałach Fagin jest prawie w ogóle nazywany „Żydem” w następnych 179 odniesieniach do niego. Zmianę w jego perspektywie widać w jego późniejszej powieści Nasz wspólny przyjaciel , kiedy odkupuje obraz Żydów.

Adaptacje filmowe, telewizyjne i teatralne

Film

Telewizja

Teatr

Najwcześniejszy znany afisz przedstawienia Olivera Twista . Teatr Marylebone , 1838

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Wersje internetowe
Analiza krytyczna
Pobrano z „ https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Oliver_Twist&oldid=1139606874 ”