Samkhjakarika

Samkhyakarika ( sanskryt : सांख्यकारिका , Sāṁkhyakārikā ) to najwcześniejszy zachowany tekst szkoły filozofii indyjskiej Samkhya . Oryginalna data powstania tekstu jest nieznana, ale data jego terminus ad quem (ukończona wcześniej) została ustalona na podstawie chińskiego tłumaczenia, które stało się dostępne do 569 roku n.e. Przypisuje się go Iśwara Krysznie ( Iśvarakṛṣṇa , 350 n.e.).

W tekście autor określił siebie jako następcę uczniów od wielkiego mędrca Kapili , poprzez Āsuri i Pañcaśikha . Jego Sāṁkhya Kārikā składa się z 72 ślok zapisanych w metrum Ārya , przy czym ostatni werset zapewnia, że ​​oryginalna Samkhya Karika miała tylko 70 wersetów.

Najwcześniejszy ważny komentarz do jego Kārikā został napisany przez Gaudapadę . Yuktidipika, której rękopisy z epoki średniowiecza zostały odkryte i opublikowane około połowy XX wieku, jest jednym z najważniejszych zachowanych recenzji i komentarzy dotyczących Samkhyakarika.

Sāṁkhya Kārikā została przetłumaczona na język chiński w VI wieku n.e. W 1832 roku Christian Lassen przetłumaczył tekst na łacinę. HT Colebrooke jako pierwszy przetłumaczył ten tekst na język angielski. Windischmann i Lorinser przetłumaczyli go na niemiecki, a Pautier i St. Hilaire na francuski.

Autorstwo i chronologia

Sankhja jest ważnym filarem indyjskiej tradycji filozoficznej, zwanej shad-darshana , jednak ze standardowych dzieł Sankhji obecnie dostępne są tylko trzy. Są to: Sankhya Sutry przypisywane założycielowi Sankhya, Kapili ; Tattva Samasa , którą niektórzy autorzy (Max Muller) uważają przed Samkhya Sutras i Samkhya Karika autorstwa Iśwary Kryszny. Iśwara Kryszna podąża za kilkoma wcześniejszymi nauczycielami Sankhji i podobno pochodzi z rodziny Kausika. Nauczał przed Vasubandhu i jest umieszczany po Kapili, Asuri, Panca Shikha, Vindhyavasie, Varsaganyi, Jaigisavii, Vodhu, Devala i Sanace.

Znaczenie Oprócz szkoły wedanty , szkoła sankhja jest tą, która wywarła największy wpływ na historię myśli indyjskiej, a połączenie i syntezę myśli obu szkół można często znaleźć w ważnych dziełach myślowych w Indiach. Samkhyakarika to klasyczny podręcznik szkoły samkhji.

—Hajime Nakamura

Samkhya karika powstała prawdopodobnie w okresie Imperium Guptów , między 320-540 n.e. Przekład Paramarthy na język chiński wraz z komentarzem powstał w latach 557-569 n.e., zachował się w Chinach i stanowi najstarszą zachowaną wersję Samkhya karika. Znanych jest kilka rękopisów z nieznacznie różniącymi się wersetami, ale nie podważają one podstawowej tezy ani ogólnego znaczenia tekstu.

braminów z epoki wedyjskiej i najstarszych Upaniszad hinduizmu na temat natury człowieka i że ogólnie przyjmuje się, że sformułowanie Sankhji miało miejsce najwcześniej po napisaniu najstarszych Upaniszad (~ 800 pne).

Jeśli chodzi o porównawczą chronologię tekstu, stwierdza Larson, ostateczna redakcja Jogasutry i spisanie Samkhya-karika były prawdopodobnie współczesne. Literatura sankhji rozrosła się wraz z późniejszymi wydarzeniami, takimi jak Bhashya na temat Samkhya karika w IX-wiecznej Samkhya Tattva Kaumudi z Vacaspati Mishra.

Struktura

Liczba wersetów

Karika , napisali starożytni hinduscy uczeni Gaudapada i Vacaspati Misra, zawiera siedemdziesiąt dwa wersety . Jednak Gaudapada skomentował pierwsze sześćdziesiąt dziewięć, prowadząc dziewiętnastowiecznych uczonych epoki kolonialnej do sugestii, że ostatnie trzy mogły zostać dodane później. Wraz z odkryciem rękopisów tłumaczeń tekstu indyjskiego na język chiński z VI wieku stało się jasne, że do VI wieku Karika miał siedemdziesiąt dwa wersety. Chińska wersja zawiera komentarz do Karika , ale z nieznanych powodów pomija lub pomija komentarz do wersetu sześćdziesiątego trzeciego.

w Indiach odkryto pierwszy rękopis Yuktidipiki , będący recenzją i komentarzem do Kariki . Yuktidipika z nieznanych powodów pominął komentowanie wersetów od sześćdziesiątego do sześćdziesiątego trzeciego, sześćdziesiątego piątego i sześćdziesiątego szóstego, ale przegląda i analizuje pozostałe 66 z 72 wersetów.

Średniowieczny tekst Matharavrtti mówi, że Karika ma siedemdziesiąt trzy wersety. W przeciwieństwie do tego, werset siedemdziesiąty drugi zachowanej Kariki z VI wieku n.e. deklaruje, że jego oryginał miał tylko siedemdziesiąt wersetów, co sugeruje, że kiedyś istniała starsza wersja Sankhya-karika. Uczeni próbowali stworzyć wydanie krytyczne , identyfikując najstarszy oryginalny zestaw siedemdziesięciu wersetów, ale wysiłek ten nie doprowadził do konsensusu wśród uczonych. Pod względem treści, wagi i znaczenia tekst jest zasadniczo taki sam, niezależnie od tego, do której wersji rękopisu się odnosi.

Metr

Każdy werset filozoficznego tekstu Samkhya-karika jest skomponowany w precyzyjnym metrum matematycznym, powtarzającym się w rytmie muzycznym metrum arya (zwanego także metrum Gatha, czyli pieśń). Każdy wers składa się z dwóch połówek strofy z następującą zasadą: obie połowy mają dokładnie powtarzające się momenty całkowite i powtarzający się wzór sumy częściowej na sposób wielu starożytnych kompozycji sanskryckich. Strofa podzielona jest na stopy, każda stopa ma cztery momenty, przy czym jej krótka sylaba liczy się jako jedna chwila ( matra ), podczas gdy długa sylaba liczy prozodycznie dwie sekundy.

Każda zwrotka Kariki jest przedstawiona w czterech ćwiartkach (dwie ćwiartki to jedna połowa), pierwsza ćwiartka ma dokładnie trzy stopy (12 uderzeń), druga ćwiartka cztery i pół stopy (18 uderzeń), trzecia ćwiartka każdej zwrotki ma trzy stopy (ponownie 12 uderzeń), podczas gdy czwarta kwarta ma trzy i pół plus dodatkową krótką sylabę na końcu (15 uderzeń). Tak więc, metrycznie, pierwsza połowa zwrotki każdego wersetu tego tekstu filozoficznego ma trzydzieści momentów, a druga dwadzieścia siedem.

Zawartość

Gerald Larson twierdzi, że Sankhja pojawiła się w tradycji wedyjskiej, a Karika jest ważnym tekstem, który był owocem tych wysiłków.

Cel tekstu: wersety od 1 do 3

Samkhya karika rozpoczyna się stwierdzeniem, że dążenie do szczęścia jest podstawową potrzebą wszystkich istot ludzkich. Jednak człowiek jest dotknięty trzema formami cierpienia, prawda, która motywuje ten tekst do studiowania sposobów przeciwdziałania cierpieniu:

दुःखत्रयाभिघाताज्जिज्ञासा तदभिघातके हेतौ । Zgłoś błąd त् ॥ १ ॥ Z powodu męki potrójnego cierpienia powstaje to pytanie, aby poznać środki przeciwdziałania temu. Jeśli mówi się, że takie dociekania są bezużyteczne, ponieważ istnieją zauważalne sposoby usunięcia, mówimy nie, ponieważ środki te nie są ani trwałe, ani skuteczne. (1)

— Samkhya karika, werset 1

Trzy przyczyny nieszczęścia (lub problemu cierpienia, zła w życiu) to adhjatmika , która jest spowodowana przez jaźń; adhibhautika , która jest spowodowana przez innych i zewnętrzne wpływy; oraz adhidaivika , która jest spowodowana przez naturę i siły nadprzyrodzone. Cierpienia są dwojakiego rodzaju, cielesne i umysłowe. Do dostrzegalnych środków leczenia należą lekarze, lekarstwa, magia, zaklęcia, wiedza ekspercka z zakresu nauk moralnych i politycznych, podczas gdy dostępne są również dostrzegalne środki unikania poprzez przebywanie w bezpiecznych miejscach. Te oczywiste środki, uczeni państwowi, są uważane przez Sankhya karika za tymczasowe, ponieważ nie zapewniają całkowitego ani ostatecznego usunięcia cierpienia.

Werset 2 zapewnia, że ​​pisma święte również są dostępnymi środkami widzialnymi, ale one również są ostatecznie nieskuteczne w łagodzeniu smutku i zapewnianiu duchowego zadowolenia, ponieważ pisma święte dotyczą nieczystości, rozkładu i nierówności. Werset następnie stawia swoją tezę, stwierdza Larson, że istnieje „lepsza metoda, różna od obu” i to jest ścieżka wiedzy i zrozumienia. Mówiąc dokładniej, wyzwolenie od cierpienia pochodzi z rozróżniającej wiedzy o Vyakta (ewoluujący, przejawiony świat), Avyakta (nierozwijający się, niezamanifestowany świat empiryczny, Prakrti) i Jna (znawca, jaźń, Purusza). Werset 3 dodaje, że pierwotna natura jest niestworzona, siedem zaczynających się od Mahat (intelekt) jest zarówno stworzonych, jak i twórczych, szesnaście jest stworzonych i ewoluuje (ale nie jest twórczych), podczas gdy Purusha nie jest ani stworzona, ani twórcza, ani nie ewoluuje (i po prostu istnieje).

Środki poznania: wersety od 4 do 8

Werset 4 wprowadza epistemologię szkoły filozofii hinduskiej Sankhja i stwierdza, że ​​istnieją trzy pramana , czyli niezawodne ścieżki do rzetelnej wiedzy: percepcja, wnioskowanie i świadectwo wiarygodnej osoby. Wszystkie inne ścieżki do poznania czegokolwiek wywodzą się z tych trzech, stwierdza Karika . Następnie dodaje, że te trzy ścieżki mogą umożliwić poznanie dwudziestu pięciu tattw które istnieją. Werset 5 Samkhya-karika definiuje percepcję jako bezpośrednią wiedzę, którą uzyskuje się poprzez interakcję narządu zmysłu z czymkolwiek; wnioskowanie definiuje jako wiedzę zdobytą na podstawie medytacji nad własną percepcją; i świadectwo jako wiedza, którą zdobywa się dzięki wysiłkom tych, których uważa się za wiarygodne źródło; następnie zwięźle stwierdza, że ​​istnieją trzy rodzaje wnioskowania dla epistemicznych poszukiwań człowieka, bez wyjaśniania, czym są te trzy rodzaje wnioskowania.

Werset 6 zapewnia, że ​​przedmioty można poznać albo za pomocą narządów zmysłów, albo za pomocą nadzmysłu (wewnętrzne wyprowadzenie z obserwacji). Werset 7 Kariki stwierdza , że ​​sama percepcja nie jest wystarczającym środkiem do poznania obiektów i zasad stojących za obserwowaną rzeczywistością, pewne istniejące rzeczy nie są postrzegane i są wyprowadzane. Tekst w wersecie 8 stwierdza, że ​​istnienie Prakriti (natura empiryczna, substancje) jest udowodnione przez percepcję, ale jej subtelne zasady są niedostrzegalne. Umysł ludzki, między innymi, wyłania się z Prakriti, stwierdza tekst, ale nie są one bezpośrednio dostrzegalne, raczej wywnioskowane i pochodzące od siebie. Rzeczywistość umysłu i tym podobne różnią się i przypominają Prakriti w różnych aspektach.

Teoria przyczynowości i doktryna Gunas: wersety od 9 do 14

Samkhya karika w wersecie 9 przedstawia swoją teorię satkaryavada (przyczynowości), twierdząc, że „skutek istnieje wcześniej w przyczynie”. To, co istnieje, stwierdza Karika , ma przyczynę; to, co nie istnieje, nie ma przyczyny; a kiedy istnieje przyczyna, jest w niej ziarno i tęsknota za skutkiem; że potężna przyczyna wytwarza to, do czego jest zdolna. Stąd natura istnienia polega na tym, że „w naturze istnieją dostrzegalne zasady”, a skutki są przejawem dostrzegalnych zasad. Samkhja teoria przyczynowości, Satkāryavāda , nazywana jest również teorią efektu istniejącego.

Werset 10 stwierdza, że ​​we wszechświecie działają dwa rodzaje zasad: dyskretne i niedyskretne. To, co dyskretne, jest niestałe, izolowane i nieprzenikające, zmienne, wspierające, łączące się, połączone i ze sprawcą. To, co niedyskretne, jest stałe, podobne do pola, wszechobecne, niezmienne, niewspierające, niełączące się, rozdzielne i niezależne od agenta. Zarówno dyskretne, jak i niedyskretne, opisuje Karika w wersecie 11, są jednocześnie nasycone trzema cechami, a te cechy ( guna ) są obiektywne, wspólne, płodne, nie rozróżniają i są wrodzone. Właśnie pod tym względem, zapewnia Karika , że są odwrotnością natury Duszy (Jaźni, Atmana ), ponieważ Dusza jest pozbawiona tych cech.

Tekst w wersecie 12 mówi, że trzy guṇa (cechy), to jest sattva , tamas i radżas , odpowiadają odpowiednio przyjemności, bólowi i otępieniu, wzajemnie panują, wytwarzają się nawzajem, opierają się na sobie, zawsze są wzajemnie obecne i działają razem. Ta teoria cech sankhji została szeroko przyjęta przez różne szkoły hinduizmu do kategoryzacji zachowań i zjawisk naturalnych.

Wersety 13-14 stwierdzają, że sattva jest dobra, oświecająca i oświecająca, radżas jest naglący, poruszający się i niespokojny, podczas gdy tamas jest ciemnością, zaciemniającą i niepokojącą; działają one razem w obserwowanej naturze, tak jak olej, knot i ogień razem w lampie. Natura jedynie podlega modyfikacji, przemianie lub zmianie wyglądu, ale jest to efekt wrodzony, który już był w przyczynie, ponieważ, jak twierdzi Karika , nic nie może czegoś wytworzyć.

Natura Prakrti: wersety od 15 do 16

Karika definiuje Prakriti jako „tę naturę , która ewoluuje” i twierdzi, że jest materialną przyczyną obserwowanego empirycznie świata. Prakriti, zgodnie z tekstem, zarówno fizyczna, jak i psychiczna, jest tym, co manifestuje się jako matryca wszystkich modyfikacji. Prakriti nie jest pierwotną materią ani metafizycznym uniwersalizmem, jest raczej podstawą wszelkiej obiektywnej egzystencji, materii, życia i umysłu.

Prakriti ma dwa wymiary, ten, który jest Vyakta (przejawiony) i ten, który jest Avyakta (nieprzejawiony). Obaj mają trzy Guṇa, które, jak stwierdza tekst, są ze sobą w ciągłym napięciu i to ich wzajemne oddziaływanie na Prakriti powoduje pojawienie się świata, jaki znamy. Kiedy sattwa-radźas-tamas są w równowadze, nie następuje żadna modyfikacja; kiedy jedna z trzech wrodzonych cech jest bardziej aktywna, proces ewolucji jest w toku, pojawia się zmiana ( Gunaparinama ). Larson stwierdza, że ​​te dwa wersety są znaczące, aforystycznie przedstawiając doktryny Sankhji dotyczące związku przyczynowego, związku między vyakta i avyakta oraz jej doktrynę dotyczącą tego, co napędza ewolucję.

Natura Puruszy: wersety od 17 do 19

Samkhya-karika twierdzi, stwierdza Larson, że oprócz Prakriti i wyłaniającej się kreacji, równowagi i ewolucji, istnieje Purusza ( lub jaźń, dusza). Purusha jest czystą świadomością, sam jest nieaktywny, jednak jego obecność zakłóca równowagę trzech Guṇa w ich niezamanifestowanym stanie. Zakłócenie powoduje pojawienie się zamanifestowanego stanu rzeczywistości empirycznej, której doświadczamy, czytamy w tekście.

Mówiąc dokładniej, werset 17 przedstawia następujący dowód na istnienie duszy:

Polub ्ठानात् । Polub त्तेश्च ॥ १७ ॥ Ponieważ zbiór obserwowanych empirycznie obiektów służy komuś innemu (zasada I); ponieważ musi istnieć odwrotność tego, co ma trzy cechy z innymi właściwościami (z zasady regressus ad infinitum ); ponieważ musi istnieć nadzór (nadzorujący świadomy agent lub zasada rydwanu); ponieważ musi być jeden, z którego można się cieszyć; ponieważ istnieje tendencja do abstrakcji; dlatego dusza istnieje.

— Samkhya-karika 17,

Werset 18 Karika stwierdza, że ​​musi istnieć wiele dusz, ponieważ rodzi się, umiera i istnieje wiele żywych istot; ponieważ cechy (guny) działają i wpływają na każdego inaczej; i ponieważ każdy jest wyposażony w narzędzia poznania i działania. Werset 19 stwierdza, że ​​dusza jest świadomym „świadkiem, oddzielnym, neutralnym, widzącym i nieaktywnym”.

Związek między Prakriti i Puruszą: wersety od 20 do 21

Żywa istota jest związkiem Prakryti i Puruszy, stwierdza Sankhya-karika w wersetach 20-21. Prakriti jako nieświadoma ewolucja łączy się z Puruszą, która jest świadomą świadomością.

Karika stwierdza, że ​​celem tego zjednoczenia Prakriti i Puruszy, tworzącego rzeczywistość obserwowanego wszechświata, jest urzeczywistnienie podwójnej symbiozy. Po pierwsze, daje jednostce możliwość cieszenia się i kontemplowania Prakryti i Puruszy poprzez samoświadomość; a po drugie, połączenie Prakryti i Puruszy wzmacnia ścieżkę Kaivalya i Moksha (wyzwolenie, wolność).

Werset 21 aforystycznie podaje przykład „niewidomego i kulawego”, nawiązując do indyjskiej legendy o pozostawionym w lesie niewidomym i kulawym, którzy odnajdują się, wzbudzają wzajemne zaufanie i zaufanie, zgadzają się dzielić obowiązki z niewidomy chodzi, a chromy widzi, kulawy siedzi na ramieniu niewidomego iw ten sposób eksploruje i podróżuje po lesie. Dusza (Purusha) w tej alegorii jest podobnie symbiotycznie połączona z ciałem i naturą (Prakriti) w wędrówce życia. Dusza pragnie wolności, sensu i wyzwolenia, a to może osiągnąć poprzez kontemplację i abstrakcję.

Gerald Larson twierdzi, że wersety te przedstawiają szczególną formę dualizmu, ponieważ z jednej strony potwierdzają nieświadomą pierwotną „materiał”, az drugiej czystą świadomość. Kontrastuje to z dualizmem prezentowanym w innych szkołach filozofii hinduskiej, gdzie dualizm koncentruje się na naturze indywidualnej duszy i Brahmana (rzeczywistości uniwersalnej).

Teoria powstawania zasad: wersety od 22 do 38

Te wersety, stwierdza Larson, zawierają szczegółową dyskusję na temat teorii emergencji, czyli tego, co się pojawia, jak i funkcjonowania różnych emergentów. Dyskusja obejmuje wyłonienie się buddhi (inteligencji), ahamkary (ego), manasu (umysłu), pięciu buddhindriya (organów zmysłów), pięciu karmendriya (organów działania), pięciu tanmantr (elementów subtelnych), pięciu mahabhut (elementy brutto), a następnie tekst przechodzi do uszczegółowienia swojej teorii procesu poznania.

Werset 22 Kariki stwierdza, że ​​Mahat (Wielka Zasada, intelekt) jest pierwszą ewolucją natury (Prakriti, ludzkie ciało), z której wyłania się ego ( Ahamkara , I-zasada), z którego łączy się „zbiór szesnastu” (omówiony w późniejszych wersetach). Wersety 23-25 ​​opisują sattwę jako cechę poszukiwania dobroci, mądrości, cnoty, braku przywiązania. Odwrotnością Sattvy, twierdzi Karika, jest Tamasa. Sattva jest cechą intelektu, stwierdza tekst.

Karika wymienia narządy zmysłów jako oczy, uszy, nos, język i skórę, podczas gdy narządy czynnościowe to głos , ręce, stopy, narządy wydalnicze i prokreacyjne. Umysł, stwierdza tekst, jest zarówno narządem zmysłów w niektórych aspektach, jak i organem działania w innych aspektach. Umysł rozważa, jest pokrewny, integruje informacje, a następnie wchodzi w interakcje z organami działania, jest również modyfikowany przez trzy wrodzone cechy i różne jego przejawy, stwierdza tekst. Ego (Ahamkara), stwierdza tekst, to samostanowienie. Narządy zmysłów i narządy działania pod wpływem sattwy tworzą Vaikritę forma Ahamkary, podczas gdy wpływ Tamasy tworzy Bhutadi Ahamkarę lub Tanmatrę.

Wersety 29-30 tekstu stwierdzają, że wszystkie narządy zależą od prany (oddechu lub życia) i że to prana łączy je z tym, co niewidzialne, czyli z duszą. Karika w wersecie 29 stwierdza, że ​​trzy wewnętrzne wyłaniające się zdolności ( Trayasya ) to umysł, ego i zdolność rozumowania. Narządy zmysłów i czynności spełniają swoje funkcje, współpracując ze sobą, napędzane siłą życiową, podczas gdy dusza jest niezależnym obserwatorem. Narządy manifestują przedmiot i cel duszy, a nie cel czegokolwiek poza nami, stwierdza werset 31 tekstu. Wersety od 32 do 35 Kariki przedstawiają jej teorię, w jaki sposób różne narządy zmysłów działają i współpracują w celu zdobycia informacji, w jaki sposób narządy działania pojmują i manifestują, kierując się umysłem, ego i trzema wrodzonymi cechami (gunami). Wersety 36 i 37 twierdzą, że wszystkie narządy zmysłów współpracują, aby przekazać informacje umysłowi, i to umysł przedstawia wiedzę i uczucia duszy (Purusza wewnątrz).

Teoria rzeczywistości: wersety od 39 do 59

Samkhya-karika w tych wersetach, stwierdza Larson, omawia swoją teorię rzeczywistości i sposób, w jaki się jej doświadcza. Tekst zawiera omówienie impulsów i bhaw (dyspozycje, pragnienia), które wytwarzają ludzkie doświadczenie i determinują subiektywną rzeczywistość. Karika twierdzi, że istnieje dwojakie wyłanianie się rzeczywistości, jedno obiektywne, elementarne i zewnętrzne; inny, który jest subiektywny, formułowany w umyśle i wewnętrzny. Łączy je ze swoją epistemiczną teorią wiedzy, czyli percepcją, wnioskowaniem i świadectwem wiarygodnej osoby, a następnie przedstawia swoją teorię błędu, teorię samozadowolenia, teorię cnoty i warunki konieczne cierpienia, szczęścia i wyzwolenia.

Teoria zrozumienia i wolności: wersety od 60 do 69

Wersety 60-69 rozpoczynają się stwierdzeniem teorii dwoistości szkoły sankhji, która głosi, że prakryti (natura) i purusza (dusza) są całkowicie odrębne.

Dlatego żadna dusza (Purusza) nie jest związana, nikt nie jest uwolniony, podobnie nikt nie transmigruje.; Tylko przyroda (Prakriti) w swoich różnych formach wędruje, jest związana i uwalniana.

— Samkhya-karika 62,

Stan wolności Dzięki tej czystej, jedynej wiedzy dusza patrzy na naturę , jak widz siedzący na sztuce patrzy na aktorkę.

Bhashya Gaudapady na temat Samkhya-karika 65

Karika w wersecie 63 twierdzi, że natura ludzka wiąże się w różny sposób za pomocą kombinacji siedmiu środków: słabości, występku, ignorancji, mocy, pasji, beznamiętności i cnoty. Ta sama natura, raz świadoma przedmiotu duszy, wyzwala w jeden sposób: wiedzę. Werset 64 tekstu stwierdza, że ​​tę wiedzę uzyskuje się ze studiowania zasad, że istnieje różnica między bezwładną naturą a świadomą duszą, natura nie jest świadomością, świadomość nie jest zniewolona przez naturę i że świadomość jest „kompletna, wolna od błędów , czysty i kevala (samotny)”. Najgłębsza osobowość człowieka w tych wersetach Kariki, stwierdza Larson, nie jest jego empirycznym ego ani inteligencją, ale raczej jego świadomością, a „ta wiedza o absolutnej inności świadomości uwalnia człowieka od iluzji niewoli i prowadzi najgłębszą osobowość człowieka do absolutnej wolności ( kaivalya )”.

Komentarze

Dobrze znane i szeroko badane średniowieczne recenzje i komentarze na temat Samkhya-karika obejmują Gaudapada Samkhya Karika Bhasya (niejasna data, na pewno przed VIII wiekiem), chińskie tłumaczenie Paramarthy (VI wiek), Matharavrtti , Samkhya tattva kaumudi ( IX wieku), Jayamangala (prawdopodobnie przed IX wiekiem) i niedawno odkryta Yuktidipika .

Sāṁkhyatattvakaumudī Vacaspatiego Mishry jest dobrze przestudiowanym komentarzem, oprócz jego dobrze znanego komentarza do Jogasutr Patanjalego .

Ateizm w Sankhjakarice

Karika milczy na temat Boga, stwierdza Johannes Bronkhorst , nie zaprzeczając ani nie potwierdzając istnienia Boga. Tekst omawia istnienie i świadomość, jak powstał świat i jaki jest związek między naturą a duszą. Bronkhorst stwierdza, że ​​liczne sanskryckie komentarze do Samkhya-karika od pierwszego tysiąclecia do drugiego tysiąclecia ne szeroko wykorzystują Karikę do omówienia pytania, czy Bóg jest przyczyną świata, czy nie.

Tattvakaumudi Vācaspatiego Mishry stwierdza, że ​​stworzenie nie mogło być nadzorowane przez Boga, ponieważ Bóg jest bezczynny i nie potrzebuje działania. Ponadto, cytując wersety 56-57 i inne Kariki, że innym powodem, dla którego Boga nie można uważać za stwórcę świata, jest to, że Bóg nie ma pragnień i żaden cel nie służy Bogu poprzez stworzenie wszechświata. Tekst stwierdza, że ​​żywe istoty doświadczają cierpienia i zła, ale Bóg, którego uważa się za wolnego od trzech gun, (cechy) nie mogły być tworzeniem Guny w żywych istotach i perypetiach żywych istot, dlatego Bóg nie jest ani przyczyną cierpienia i zła, ani przyczyną świata.

Komentarz, który został przetłumaczony na język chiński w VI wieku n.e. przez Paramarthę, stwierdza w swoim przeglądzie i analizie Samkhya-karika:

Mówisz, że przyczyną jest Bóg. To nie jest poprawne. Dlaczego tak? Ponieważ jest On pozbawiony składników genetycznych (guna). Bóg nie posiada trzech składników genetycznych, podczas gdy świat posiada trzy składniki genetyczne. Przyczyna i skutek nie byłyby do siebie podobne; dlatego Bóg nie jest przyczyną.

— Paramārtha tłumaczenie komentarza Samkhya-karika 61, przetłumaczone z chińskiego przez Johannesa Bronkhorsta

XI-wieczny komentator buddyjski Jnanasribhadra często cytuje różne hinduskie szkoły filozoficzne w swoim Arya-Lankavatara Vritti , z których najpowszechniejsza jest szkoła Samkhya i Samkhya-karika. Jnanasribhadra stwierdza, cytując Samkhya-karika, że ​​Sankhyanie wierzą w istnienie duszy i świata, w przeciwieństwie do nauk buddyjskiego tekstu Laṅkāvatāra Sūtra , dodając, że wielu Sankhyan jest ateistami.

Sankhja jest filozofią ateistyczną według Paula Deussena i innych uczonych.

Wyzwolenie i wolność od cierpienia

Jnanasribhadra, XI-wieczny buddyjski uczony, cytuje Samkhya-karika, Gaudapada-bhasya i Mathara-Vritti na temat Karika, aby podsumować stanowisko szkoły Samkhya na ścieżce do wyzwolenia:

Mówi się (w Sankhji), że wygaśnięcie złych pragnień, zrozumienie różnicy między prakryti i puruszą, pozwala osiągnąć wyzwolenie.

— Jnanasribhadra, Arya-lankavatara-vrtti 15a-b

Zobacz też

• Sankhja

Dalsza lektura

•   Mikel Burley (2012), Classical Samkhya and Yoga - An Indian Metaphysics of Experience , Routledge, ISBN 978-0415648875 (Dodatek A: Tłumaczenie Samkhyakarika)
•   Digambarji, Sahai i Gharote (1989), Glosariusz Sankhyakarika, Kaivalyadhama Samiti, ISBN 978-8189485108
• Daniel P. Sheridan, Īshvarakrishna , w Great Thinkers of the Eastern World , Ian McGreal, red., Nowy Jork: Harper Collins, 1995, s. 194–197.

Linki zewnętrzne

Teksty

• Samkhyakarika of Iswara Krishna Henry Colebrook (tłumacz), Oxford University Press, Oxford
• Samkhyakarika of Iswara Krishna John Davis (tłumacz), Trubner, Londyn, University of Toronto Archives
• Samkhya Karika z komentarzem Gaudapady (format html), tłum. przez dr Har Dutt Sharma (1933)
• Samkhya Karika (tłumaczenie EA Welden) w Internet Archive
• Sankhja Karika w formacie PDF
• Samkhya karika z Gaudapadą Bhasyą , oryginał w sanskrycie
• Yuktidipika - tekst z epoki średniowiecza, który recenzuje i komentuje Samkhyakarika , oryginał sanskrycki (jedno z dwóch opublikowanych wydań)

Dokumenty tożsamości

• Knut Jacobsen (2006), Co robią porównania w Sankhji: porównanie porównań w tekstach Samkhya w Mahabharacie, „Samkhyakarika and the Samkhyasutra” , Journal of Indian filozofia, 34 (6), strony 587-605