Anna Achmatowa

Ten artykuł dotyczy radzieckiego poety. Dla rosyjskiego biologa, patrz Anna Achmanowa .
„Achmatowa” przekierowuje tutaj. W przypadku innych zastosowań zobacz Achmatowa (ujednoznacznienie) .
W tym imieniu, które jest zgodne ze wschodniosłowiańską konwencją imion , patronimem jest Andriejewna , a nazwisko rodowe to Gorenko .
Anna Achmatowa
Akhmatova in 1922 (Portrait by Kuzma Petrov-Vodkin)
Achmatowa w 1922 r. (portret autorstwa Kuźmy Pietrowa-Wodkina )
Urodzić się

Anna Andreevna Gorenko 23 czerwca [ OS 11 czerwca] 1889 Odessa , gubernia chersońska , Imperium Rosyjskie
Zmarł
5 marca 1966 (05.03.1966) (w wieku 76) Moskwa , Rosyjska FSRR , Związek Radziecki
Zawód Poeta, tłumacz, pamiętnikarz
Ruch literacki ameizm
Współmałżonek
​
​
( m. 1910; dz. 1918 <a i=5>) . ​

​
​
( m. 1918; dz. 1926 <a i=5>) . ​
Partner Nikolai Punin (zmarł w obozie pracy GUŁAG w 1953 r.)
Dzieci Lew Gumilow

Anna Andreyevna Gorenko (23 czerwca [ OS 11 czerwca] 1889 - 5 marca 1966), lepiej znana pod pseudonimem Anna Achmatowa , była jedną z najważniejszych poetek rosyjskich XX wieku. Została nominowana do Nagrody Nobla w 1965 roku i otrzymała drugą co do wielkości (trzy) nominacje do tej nagrody w następnym roku.

Twórczość Achmatowej rozciąga się od krótkich wierszy lirycznych po misternie ustrukturyzowane cykle, takie jak Requiem (1935–40), jej tragiczne arcydzieło o stalinowskim terrorze . Jej styl, charakteryzujący się oszczędnością i powściągliwością emocjonalną, był uderzająco oryginalny i charakterystyczny dla jej współczesnych. Silny i wyraźny wiodący kobiecy głos uderzył w nową strunę w rosyjskiej poezji. Można powiedzieć, że jej pisarstwo dzieli się na dwa okresy - twórczość wczesną (1912–25) i późniejszą (od około 1936 r. Do śmierci), podzielone dekadą zmniejszonej twórczości literackiej. Jej twórczość została potępiona i ocenzurowana przez władze stalinowskie , a ona jest znana z tego, że zdecydowała się nie emigrować i pozostać w Związku Radzieckim , występując jako świadek wydarzeń wokół niej. Jej odwieczne tematy obejmują medytacje nad czasem i pamięcią oraz trudności życia i pisania w cieniu stalinizmu.

Pierwotne źródła informacji o życiu Achmatowej są stosunkowo skąpe, ponieważ wojna, rewolucja i reżim sowiecki spowodowały zniszczenie dużej części pisemnych zapisów. Przez długi czas była w oficjalnej niełasce, a wielu jej bliskich zmarło w następstwie rewolucji. Pierwszy mąż Achmatowej, Nikołaj Gumilow , został stracony przez sowiecką tajną policję , a jej syn Lew Gumilow i jej mąż Nikołaj Punin spędzili wiele lat w Gułagu , gdzie zmarł Punin.

Wczesne życie i rodzina

Achmatowa urodziła się w Bolszoj Fontan, kurorcie na przedmieściach czarnomorskiego portu w Odessie . Jej ojciec, Andrey Antonovich Gorenko, był inżynierem marynarki wojennej i potomkiem szlacheckiej ukraińskiej rodziny kozackiej , a jej matka, Inna Erazmovna Stogova, była potomkinią rosyjskiej szlachty blisko związanej z Kijowem. Ona napisała:

W mojej dużej rodzinie nikt nie pisał wierszy. Ale pierwsza rosyjska poetka, Anna Bunina , była ciotką mojego dziadka Erasma Iwanowicza Stogowa. Stogowowie byli skromnymi właścicielami ziemskimi w możajskim w obwodzie moskiewskim. Zostały tu przeniesione po powstaniu za czasów Posadnitsa Marfa . W Nowogrodzie byli bogatszą i bardziej dystyngowaną rodziną. Khan Akhmat , mój przodek, został zamordowany pewnej nocy w swoim namiocie przez rosyjskiego zabójcę do wynajęcia. Karamzin mówi nam, że oznaczało to koniec mongolskiego jarzma nałożonego na Rosję. [...] Powszechnie wiadomo było, że ten Achmat był potomkiem Czyngiz-chana . W XVIII wieku jedna z księżniczek Achmatowa – Praskowia Jegorowna – poślubiła bogatego i sławnego z Symbirska Motowiłowa. Jegor Motowiłow był moim pradziadkiem; jego córka, Anna Jegorowna, była moją babcią. Zmarła, gdy moja matka miała dziewięć lat, a ja zostałam nazwana na jej cześć. Z jej broszki wykonano kilka pierścionków z brylantami i jeden szmaragd. Chociaż moje palce są szczupłe, to jej naparstek nadal na mnie nie pasował.

Jej rodzina przeniosła się na północ, do Carskiego Sioła , niedaleko Petersburga , gdy miała jedenaście miesięcy. Rodzina mieszkała w domu na rogu ulicy Shirokaya i Bezymyanny (budynku już tam nie ma), spędzając wakacje w wieku od 7 do 13 lat na daczy niedaleko Sewastopola . Studiowała w Liceum Maryjskim, przeniosła się do Kijowa (1906–10) i tam ukończyła szkołę po separacji rodziców w 1905 r. Następnie studiowała prawo na Uniwersytecie Kijowskim , wyjeżdżając rok później na literaturę w Sankt Petersburg.

Achmatowa zaczęła pisać wiersze w wieku 11 lat i została opublikowana jako nastolatka, zainspirowana poetami Nikołajem Niekrasowem , Jeanem Racine'em , Aleksandrem Puszkinem , Jewgienijem Baratynskim i symbolistami ; jednak żaden z jej nieletnich nie przeżył. Jej siostra Inna również pisała wiersze, choć nie uprawiała tej praktyki i wyszła za mąż wkrótce po ukończeniu szkoły średniej. Ojciec Achmatowej nie chciał widzieć żadnych wersetów drukowanych pod jego „poważanym” nazwiskiem, więc zdecydowała się przyjąć wyraźnie tatarskie nazwisko swojej babci „Achmatowa” jako pseudonim.

Anna Achmatowa z mężem Nikołajem Gumilowem i synem Lwem , 1915 r

Poznała młodego poetę Nikołaja Gumilowa w Wigilię 1903 roku. Gumilow zachęcał ją do pisania i intensywnie ją ścigał, składając liczne propozycje matrymonialne począwszy od 1905 roku. W wieku 17 lat w swoim dzienniku Syriusz opublikowała swój pierwszy wiersz, który mógłby być przetłumaczone jako „Na jego dłoni widać wiele błyszczących pierścieni”, (1907) podpisanie go „Anna G.” Wkrótce dała się poznać w kręgach artystycznych Petersburga, regularnie wygłaszając publiczne odczyty. W tym samym roku bez entuzjazmu napisała do przyjaciela: „Kocha mnie już od trzech lat i wierzę, że moim przeznaczeniem jest zostać jego żoną. Nie wiem, czy go kocham, ale wydaje mi się, że co robię”. Poślubiła Gumilowa w Kijowie w kwietniu 1910; jednak nikt z rodziny Achmatowej nie był obecny na weselu. Para spędziła miesiąc miodowy w Paryżu, gdzie poznała i zaprzyjaźniła się z włoskim artystą Amedeo Modiglianim .

Pod koniec 1910 roku wraz z takimi poetami jak Osip Mandelsztam i Siergiej Gorodecki założyła Gildię Poetów . Promował ideę rzemiosła jako klucza do poezji, a nie inspiracji czy tajemnicy, podejmując tematy konkretu, a nie bardziej efemerycznego świata symbolistów . Z biegiem czasu rozwinęli wpływową antysymbolistyczną szkołę Acmeist , równolegle z rozwojem imagizmu w Europie i Ameryce. Od pierwszego roku ich małżeństwa Gumilow zaczął drażnić się z jego ograniczeniami. Napisała, że ​​„stracił do niej pasję” i pod koniec tego roku wyjechał w sześciomiesięczną podróż do Afryki.

Miała „swój pierwszy smak sławy”, stając się znana nie tyle ze swojej urody, ale z intensywnego magnetyzmu i uroku, przyciągając zafascynowaną uwagę wielu mężczyzn, w tym wielkich i dobrych. Wróciła, aby odwiedzić Modiglianiego w Paryżu, gdzie stworzył co najmniej 20 jej obrazów, w tym kilka aktów.

Później nawiązała romans ze słynnym akmeistycznym poetą Osipem Mandelsztamem, którego żona Nadieżda oświadczyła później w swojej autobiografii, że z czasem wybaczyła Achmatowej. Syn Achmatowej, Lew , urodził się w 1912 roku i został znanym historykiem neoeurazjatyzmu .

srebrny wiek

Anny Achmatowej w 1914 r

W 1912 roku Cech Poetów opublikował tomik wierszy Achmatowej Wieczór ( Vecher ) – pierwszy z pięciu od dziewięciu lat. Mały nakład 500 egzemplarzy szybko się wyprzedał, aw prasie literackiej otrzymała kilkanaście pozytywnych recenzji. Dokonała silnej selekcji utworów - w tym tylko 35 z 200 wierszy, które napisała do końca 1911 r. (Zauważyła, że ​​​​Pieśń o ostatnim spotkaniu z 29 września 1911 r. Była jej 200. wierszem). Książka zapewniła jej reputację nowej i uderzającej młodej pisarki, wiersze Szarooki król , W lesie , Nad wodą i Nie potrzebuję już nóg, dzięki którym stała się sławna. Pisała później: „Te naiwne wierszyki frywolnej dziewczyny z jakiegoś powodu były wznawiane trzynaście razy […] I wyszły w kilku przekładach. Sama dziewczyna (o ile pamiętam) nie przewidziała dla nich takiego losu i służył do ukrywania numerów czasopism, w których zostały opublikowane po raz pierwszy pod poduszkami kanapy”.

Drugi zbiór Achmatowej, Różaniec (lub Koraliki - Czetki ), ukazał się w marcu 1914 roku i ugruntował jej pozycję jednej z najpopularniejszych i najbardziej poszukiwanych poetek tamtych czasów. Tysiące kobiet skomponowało wiersze „na cześć Achmatowej”, naśladując jej styl i skłaniając Achmatową do wykrzyknięcia: „Nauczyłem nasze kobiety mówić, ale nie wiem, jak je uciszyć”. Jej arystokratyczne maniery i artystyczna uczciwość przyniosły jej tytuły „Królowej Newy” i „ Duszy Srebrnego Wieku ”, jak okres ten zaczęto nazywać w historii rosyjskiej poezji. W Poemacie bez bohatera , najdłuższym i jednym z najbardziej znanych jej dzieł, napisanym kilkadziesiąt lat później, wspominała ten czas jako błogosławiony czas swojego życia.

Achmatowa zaprzyjaźniła się z Borysem Pasternakiem (który, choć żonaty, wielokrotnie się jej oświadczył) i zaczęły krążyć pogłoski, że ma romans z wpływowym poetą lirycznym Aleksandrem Błokiem . W lipcu 1914 r. Achmatowa napisała: „Zbliżają się przerażające czasy / Wkrótce ziemię pokryją świeże groby”; 1 sierpnia Niemcy wypowiedziały wojnę Rosji, wyznaczając początek „ciemnej burzy” wojny światowej , wojny domowej, rewolucji i totalitarnych represji wobec Rosji. Srebrny Wiek dobiegł końca.

Portret Anny Achmatowej, Olga Della-Vos-Kardovskaya , 1914

Achmatowa miała związek z mozaikowcem i poetą Borysem Anrepem ; wiele jej wierszy z tego okresu jest o nim, a on z kolei stworzył mozaiki, na których ona jest przedstawiona. Wybrała wiersze do swojego trzeciego zbioru, Belaya Staya ( White Flock ), w 1917 r., Tomu, który poeta i krytyk Joseph Brodsky opisał później jako pisanie osobistego liryzmu zabarwionego „nutą kontrolowanego terroru”. Później została upamiętniona przez jego opisanie jej jako „tęskniącej muzy”. Eseista John Bayley opisuje jej pisarstwo w tamtym czasie jako „ponure, oszczędne i lakoniczne”.

W lutym 1917 r. Rewolucja rozpoczęła się w Petersburgu (wówczas Piotrogrodzie); żołnierze strzelali do maszerujących protestujących, a inni zbuntowali się. Patrzyli w przeszłość, w której przyszłość „gniła”. W mieście bez elektryczności i kanalizacji, z niewielką ilością wody i żywności, groziło im głód i choroby. Przyjaciele Achmatowej zginęli wokół niej, a inni masowo wyjechali do bezpieczniejszych przystani w Europie i Ameryce, w tym Anrep, który uciekł do Anglii. Miała możliwość wyjazdu i rozważała to przez jakiś czas, ale zdecydowała się zostać i była dumna ze swojej decyzji o pozostaniu.:






Jesteś zdrajcą i dla zielonej wyspy, Zdradziłeś, tak, zdradziłeś swoją ojczyznę , Porzuciłeś wszystkie nasze pieśni i święte ikony, I sosnę nad cichym jeziorem.

— Zielona Wyspa , przeł. Jane Kenyon

Achmatowa napisała o własnej pokusie wyjazdu:










Doszedł do mnie głos. Zawołało to pocieszająco. Mówiło: „Chodź tutaj, opuść swoją głuchą i grzeszną ziemię, opuść Rosję na zawsze, zmyję krew z twoich rąk, wykorzenię czarną hańbę z twojego serca, [...] spokojnie i obojętnie zakryłem uszy moje ręce, aby mój smutny duch nie został splamiony tymi haniebnymi słowami.

— W udręce samobójczej , przeł. Jane Kenyon

U szczytu sławy Achmatowa, w 1918 r., rozwiodła się z mężem iw tym samym roku, choć wielu jej przyjaciół uważało to za błąd, Achmatowa poślubiła wybitnego asyriologa i poetę Władimira Szylejkę . Później powiedziała: „Czułam się taka brudna. Myślałam, że to będzie jak oczyszczenie, jak pójście do klasztoru, wiedząc, że stracisz wolność”. Nawiązała romans z reżyserem teatralnym Michaiłem Zimmermanem i kompozytorem Arthurem Lourié , który umieścił muzykę w wielu jej wierszach.

1920 i 1930

W 1921 r. były mąż Achmatowej, Nikołaj Gumilow, został oskarżony o udział w monarchistycznym spisku antybolszewickim , aw sierpniu został rozstrzelany wraz z 61 innymi osobami. Według historyka Rayfielda zabójstwo Gumilowa było częścią odpowiedzi państwa na powstanie kronsztadzkie . Czeka (tajna policja) oskarżyła o bunt intelektualistów Piotrogrodu, co skłoniło starszego oficera Czeka Jakowa Agranowa do wymuszenia wydobycia nazwisk „spiskowców” od uwięzionego profesora, gwarantując im amnestię przed egzekucją. Gwarancja Agranowa okazała się bez znaczenia. Skazał na śmierć dziesiątki wymienionych osób, w tym Gumilowa. Maksym Gorki i inni apelowali o złagodzenie kary, ale zanim Lenin zgodził się na kilka ułaskawień, skazańców już zastrzelono. W ciągu kilku dni od śmierci Achmatowa napisała:




Terror dotyka wszystkiego w ciemnościach, Doprowadza światło księżyca do topora. Za ścianą rozlega się złowieszcze pukanie: duch, złodziej czy szczur...

Egzekucje wywarły potężny wpływ na inteligencję rosyjską, niszcząc grupę poezji acmeistów i piętnując Achmatową i jej syna Lwa (autorstwa Gumilowa). Późniejsze aresztowanie Lwa podczas czystek i terroru lat trzydziestych XX wieku było oparte na tym, że był synem jego ojca. Z nowej perspektywy marksistowskiej uznano, że poezja Achmatowej reprezentuje introspekcyjną „estetykę burżuazyjną”, odzwierciedlającą jedynie trywialne „kobiece” troski, niezgodne z nową rewolucyjną polityką tamtych czasów. Była ostro atakowana przez państwo oraz byłych zwolenników i przyjaciół i postrzegana jako anachronizm. W okresie, który nazwała „latami wegetarianizmu”, twórczość Achmatowej została nieoficjalnie zakazana uchwałą partyjną z 1925 r. I trudno jej było ją publikować, chociaż nie przestała pisać wierszy. Dokonała uznanych tłumaczeń dzieł Victora Hugo , Rabindranatha Tagore'a i Giacomo Leopardiego oraz kontynuowała prace naukowe nad Puszkinem i Dostojewskim . Pracowała jako krytyk i eseista, chociaż wielu krytyków i czytelników ZSRR i zagranicznych stwierdziło, że zmarła.

Miała mało jedzenia i prawie żadnych pieniędzy; jej synowi odmówiono dostępu do studiów w instytucjach akademickich z powodu rzekomej antypaństwowej działalności jego rodziców. Ogólnokrajowe represje i czystki zdziesiątkowały jej petersburski krąg przyjaciół, artystów i intelektualistów. Jej bliski przyjaciel i kolega poeta Mandelstam został deportowany, a następnie skazany na karę śmierci w obozie pracy Gułag . Achmatowa cudem uniknęła aresztowania, chociaż jej syn Lew był wielokrotnie więziony przez reżim stalinowski, oskarżany o działalność kontrrewolucyjną. Często godzinami stała w kolejce, aby dostarczyć mu paczki z jedzeniem i błagać w jego imieniu. Opisuje, jak stała przed kamiennym więzieniem:



Pewnego dnia ktoś z tłumu mnie zidentyfikował. Za mną stała kobieta z ustami sinymi od zimna, która oczywiście nigdy wcześniej nie słyszała, żebym zwracał się do niej po imieniu. Teraz wyrwała się ze wspólnego nam wszystkim odrętwienia i zapytała mnie szeptem (tam wszyscy szeptali): „Czy możesz to opisać?” A ja powiedziałem: „Mogę”. Potem coś w rodzaju uśmiechu przemknęło przez to, co kiedyś było jej twarzą.

Achmatowa napisała, że ​​do 1935 roku za każdym razem, gdy szła spotkać się z kimś na stacji kolejowej, kiedy wyjeżdżał na wygnanie, na każdym kroku witała przyjaciół, ponieważ tak wielu intelektualnych i kulturalnych postaci Sankt Petersburga wyjeżdżało tym samym pociągiem . W jej kręgach poetyckich Majakowski i Jesienin popełnili samobójstwo, a Marina Cwietajewa poszła w ich ślady w 1941 roku, po powrocie z wygnania.

Achmatowa była konkubiną Nikołaja Punina , znawcy sztuki i przyjaciela na całe życie, z którym przebywała do 1935 roku. On też był wielokrotnie aresztowany, zmarł w Gułagu w 1953 roku. Jej tragiczny cykl Requiem dokumentuje jej osobiste doświadczenia z tym czas; jak pisze, „sto milionów głosów krzyczy” przez jej „umęczone usta”.








Siedemnaście miesięcy błagałem , żebyś wróciła do domu. Rzuciłem się do stóp kata. Mój terror, o mój synu. I nie mogę zrozumieć. Teraz wszystko jest wiecznym zamieszaniem. Kto jest bestią, a kto człowiekiem? Ile do egzekucji?

— Requiem , tłum. AS Kline, 2005

1939–1960

W 1939 roku Stalin zatwierdził publikację jednego tomu poezji Z sześciu ksiąg ; jednak kolekcja została wycofana i rozdrobniona już po kilku miesiącach. W 1993 roku ujawniono, że władze założyły podsłuch w jej mieszkaniu i utrzymywały ją pod stałą obserwacją, prowadząc od tego czasu szczegółowe akta, na których zgromadzono około 900 stron „donosów, raportów z podsłuchów telefonicznych, cytatów z pism, zeznań osób bliskich do niej". Chociaż oficjalnie stłumiona, praca Achmatowej nadal krążyła w tajemnicy. Bliska przyjaciółka Achmatowej, kronikarka Lydia Chukovskaya, opisała, jak pisarze pracujący nad utrzymaniem poetyckiego przekazu przy życiu stosowali różne strategie. Na przykład mały zaufany krąg zapamiętywałby nawzajem swoje prace i rozpowszechniał je tylko ustnie. Opowiada, jak Achmatowa pisała swój wiersz dla gościa na skrawku papieru do przeczytania za chwilę, a następnie spalenia w swoim piecu. Wiersze były starannie rozpowszechniane w ten sposób, ale jest prawdopodobne, że wiele skompilowanych w ten sposób zaginęło. „To było jak rytuał” – napisała Czukowskaja. „Ręce, zapałki, popielniczka. Rytuał piękny i gorzki”.

Podczas II wojny światowej Achmatowa była świadkiem 900-dniowego oblężenia Leningradu (obecnie Sankt Petersburg). W 1940 roku Achmatowa rozpoczęła swój Poemat bez bohatera , kończąc pierwszy szkic w Taszkencie , ale pracowała nad „Poematem” przez dwadzieścia lat i uważała go za główne dzieło swojego życia, dedykując go „pamięci pierwszej publiczności”. – moich przyjaciół i współobywateli, którzy zginęli w Leningradzie podczas oblężenia”. Wiosną 1942 roku została ewakuowana do Czystopola , a następnie wraz z innymi artystami, m.in. Szostakowiczem , do bardziej zielonego, bezpieczniejszego Taszkientu w Uzbekistanie . W czasie nieobecności ciężko zachorowała na tyfus ( w młodości chorowała na ciężkie zapalenie oskrzeli i gruźlicę ). Po powrocie do Leningradu w maju 1944 r. Pisze o tym, jak bardzo była zaniepokojona znalezieniem „strasznego ducha, który udawał moje miasto”.





Jeśli knebel zaślepi moje udręczone usta, przez które krzyczy sto milionów ludzi, niech się za mnie modlą, tak jak ja modlę się za nich


Z Requiem (1940). Trans. Kunitza i Haywarda

Regularnie czytała żołnierzom w szpitalach wojskowych i na froncie; jej późniejsze prace wydają się być głosem tych, którzy walczyli i wielu, których przeżyła. Odeszła od romantycznych motywów w kierunku bardziej zróżnicowanego, złożonego i filozoficznego dorobku, a niektóre z jej bardziej patriotycznych wierszy trafiły na pierwsze strony Prawdy .

W 1946 roku Komitet Centralny KPZR , działając na rozkaz Stalina, rozpoczął oficjalną kampanię przeciwko „burżuazyjnej”, indywidualistycznej twórczości Achmatowej i satyryka Michaiła Zoszczenki . Została skazana za wizytę liberalnego, zachodniego, żydowskiego filozofa Izajasza Berlina w 1945 r., A Andriej Żdanow publicznie nazwał ją „pół nierządnicą, pół zakonnicą”, jej twórczość „poezją zdenerwowanej damy z wyższej klasy”, jej praca produkt „erotyki, mistycyzmu i politycznej obojętności”. Zakazał publikowania jej wierszy w czasopismach Zvezda i Leningrad , oskarżając ją o zatruwanie umysłów sowieckiej młodzieży. Zwiększono jej inwigilację i wydalono ją ze Związku Pisarzy Radzieckich .

Berlin opisał swoją wizytę w jej mieszkaniu: „Było bardzo słabo umeblowane - praktycznie wszystko w nim, jak zrozumiałem, zostało wywiezione - zrabowane lub sprzedane - podczas oblężenia ... Dostojna siwowłosa dama, biały szal udrapowana na ramionach, powoli podniosła się, by nas powitać. Anna Achmatowa była niezwykle dostojna, o niespiesznych gestach, szlachetnej głowie, pięknych, nieco surowych rysach i wyrazie ogromnego smutku”.

Syn Achmatowej, Lew, został ponownie aresztowany pod koniec 1949 roku i skazany na 10 lat łagru na Syberii. Spędziła większość następnych lat, próbując zapewnić jego uwolnienie; w tym celu po raz pierwszy opublikowała jawnie propagandową poezję „Pochwała pokoju” w czasopiśmie „ Ogoniok ” , otwarcie wspierając Stalina i jego reżim. Lew pozostał w obozach do 1956 roku, długo po śmierci Stalina, a jego ostateczne uwolnienie mogło być możliwe dzięki wspólnym wysiłkom jego matki. Bayley sugeruje, że jej okres prostalinowskiej pracy mógł również uratować jej życie; w szczególności jednak Achmatowa nigdy nie uznała tych elementów w swoim oficjalnym korpusie. Pozycja Achmatowej wśród sowieckich poetów była powoli uznawana przez urzędników partyjnych, jej nazwisko nie było już cytowane tylko w zjadliwych kontekstach, aw 1951 r. Została ponownie przyjęta do Związku Pisarzy, gdzie ponownie została w pełni uznana po śmierci Stalina w 1953 r. Z prasą nadal mocno kontrolowaną i ocenzurowane za Nikity Chruszczowa , tłumaczenie Achmatowej zostało docenione w publicznym przeglądzie w 1955 r., a jej własne wiersze zaczęły pojawiać się ponownie w 1956 r. W tym samym roku Lew został zwolniony z obozów, rozgoryczony, wierząc, że jego matce bardziej zależy na niej poezję niż dla niego i że nie pracowała ciężko na jego uwolnienie. Status Achmatowej został potwierdzony w 1958 r., Wraz z publikacją Stikhotvoreniya (Wiersze), a następnie Stikhotvoreniya 1909–1960 (Wiersze: 1909–1960) w 1961 r . Beg vremeni ( Ucieczka czasu ), prace zebrane 1909–1965, opublikowane 1965, było najbardziej kompletny tom jej dzieł za jej życia, chociaż wyraźnie nie było długiego potępiającego poematu Requiem , potępiającego czystki stalinowskie. Isaiah Berlin przewidział wówczas, że nigdy nie zostanie opublikowana w Związku Radzieckim.

Ostatnie lata














Ziemia nie moja, wciąż niezapomniana, wody oceanu chłodne i świeże. Piasek na dnie bielszy niż kreda, a powietrze pijane jak wino, późne słońce obnaża różowe konary sosen. Zachód słońca w eterycznych falach: Nie mogę powiedzieć, czy kończy się dzień , czy świat, czy też tajemnica tajemnic znów jest we mnie.

Ziemia nie moja , 1964

W ostatnich latach życia Achmatowej nadal mieszkała z rodziną Puninów w Leningradzie, nadal tłumacząc, badając Puszkina i pisząc własną poezję. Choć nadal cenzurowana, starała się odtworzyć dzieło, które zostało zniszczone lub stłumione podczas czystek lub które stanowiło zagrożenie dla życia jej syna w obozach, takie jak zaginiona, na wpół autobiograficzna sztuka Enûma elisz . Pracowała nad swoimi oficjalnymi wspomnieniami, planowała powieści i pracowała nad swoim epickim Poematem bez bohatera , pisanym przez 20 lat.

Achmatowa była powszechnie szanowana w ZSRR i na Zachodzie. W 1962 odwiedził ją Robert Frost ; Isaiah Berlin próbował ją ponownie odwiedzić, ale odmówiła mu, obawiając się, że jej syn może zostać ponownie aresztowany z powodu rodzinnych powiązań z podejrzanym ideologicznie zachodnim filozofem. Inspirowała i doradzała szerokiemu gronu kluczowych młodych radzieckich pisarzy. Jej daczę w Komarowie odwiedzali tacy poeci jak Jewgienij Rein i Józef Brodski , których była mentorką. Brodski, aresztowany w 1963 roku i internowany za pasożytnictwo społeczne , zdobył literacką Nagrodę Nobla (1987) i został laureatem poety (1991) jako wygnaniec w USA

Jako jedna z ostatnich głównych poetek epoki srebrnej została niedawno uznana przez władze sowieckie za dobrego i lojalnego przedstawiciela ich kraju i pozwolono jej podróżować. Jednocześnie dzięki dziełom takim jak Requiem Achmatowa była okrzyknięta w kraju i za granicą nieoficjalną przywódczynią ruchu dysydenckiego i sama wzmacniała ten wizerunek. Stawała się reprezentantką zarówno Związku Sowieckiego, jak i carskiej Rosji, popularniejsza w latach 60. niż przed rewolucją, a reputacja ta rosła dopiero po jej śmierci. Z okazji jej 75. urodzin w 1964 roku ukazały się nowe zbiory jej wierszy.

Grób Anny Achmatowej, Komarowo, Sankt Petersburg

Achmatowa mogła spotkać się z niektórymi ze swoich przedrewolucyjnych znajomych w 1965 r., kiedy pozwolono jej podróżować na Sycylię i do Anglii , aby otrzymać nagrodę Taorminy i tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Oksfordzkiego , w towarzystwie wieloletniej przyjaciółki i sekretarki Lydii . Czukowskaja . Requiem Achmatowej w języku rosyjskim ostatecznie ukazało się w formie książkowej w Monachium w 1963 r., Całość została opublikowana w ZSRR dopiero w 1987 r. Jej długi wiersz Droga całej ziemi lub Kobieta z Kiteża ( Kieżanka ) został opublikowany w całości w 1965 r.

W listopadzie 1965 roku, wkrótce po wizycie w Oksfordzie, Achmatowa doznała zawału serca i trafiła do szpitala. Wiosną 1966 roku została przeniesiona do sanatorium w Moskwie i zmarła na niewydolność serca 5 marca w wieku 76 lat. Tysiące osób uczestniczyło w dwóch uroczystościach upamiętniających, które odbyły się w Moskwie i Leningradzie. Po wystawieniu w otwartej trumnie została pochowana na Komarowskim w Petersburgu.

Isaiah Berlin opisał wpływ jej życia, tak jak je widział:

Powszechny dziś kult jej pamięci w Związku Radzieckim, zarówno jako artystki, jak i nieugiętej istoty ludzkiej, nie ma, o ile wiem, żadnego odpowiednika. Legenda o jej życiu i nieustępliwy bierny opór wobec tego, co uważała za niegodne swojego kraju i siebie, przekształciły ją w postać [...] nie tylko literatury rosyjskiej, ale także historii Rosji [XX] wieku.

W 1988 roku, aby uczcić setne urodziny Achmatowej, Uniwersytet Harvarda zorganizował międzynarodową konferencję poświęconą jej życiu i twórczości. Dziś jej prace można oglądać w Muzeum Literatury i Pamięci im. Anny Achmatowej w Petersburgu.

Praca i motywy

Wiersz Achmatowej na murze w Leiden

Achmatowa dołączyła do akmeistycznej grupy poetów w 1910 roku wraz z poetami takimi jak Osip Mandelsztam i Siergiej Gorodecki , działając w odpowiedzi na szkołę symbolistów , równolegle z rozwojem imagizmu w Europie i Ameryce. Promował użycie rzemiosła i rygorystycznej formy poetyckiej zamiast mistycyzmu lub duchowych dróg do kompozycji, faworyzując konkret nad efemerycznością. Achmatowa wzorowała swoje zasady pisania na jasności, prostocie i zdyscyplinowanej formie. Jej pierwsze kolekcje Wieczór (1912) i Różaniec (1914) spotkały się z szerokim uznaniem krytyków i przyniosły jej sławę od początku kariery. Zawierały krótkie, napięte psychologicznie utwory, cenione za klasyczną dykcję, szczegółowość i umiejętne użycie koloru. Wieczór i jej następne cztery książki to głównie liryczne miniatury na temat miłości, przesiąknięte smutkiem.

Jej wczesne wiersze zwykle przedstawiają mężczyznę i kobietę uwikłanych w najbardziej przejmujący, niejednoznaczny moment ich związku, często naśladowany, a później parodiowany przez Nabokova i innych. Krytyczka Roberta Reeder zauważa, że ​​wczesne wiersze zawsze przyciągały wielu wielbicieli: „Albowiem Achmatowa była w stanie uchwycić i przekazać szeroki zakres ewoluujących emocji doświadczanych w romansie, od pierwszego dreszczyku spotkania, do pogłębiającej się miłości walczącej z nienawiścią , a ostatecznie do gwałtownej, niszczycielskiej pasji lub całkowitej obojętności. Ale [...] jej poezja jest radykalnym zerwaniem z erudycyjnym, ozdobnym stylem i mistycznym przedstawieniem miłości, tak typowym dla poetów takich jak Alexander Blok i Andrey Bely. Jej teksty są skomponowane krótkich fragmentów prostej wypowiedzi, które nie układają się w spójny logicznie układ, odzwierciedlają nasz sposób myślenia, powiązania między obrazami są emocjonalne, a proste przedmioty codziennego użytku nacechowane psychologicznymi skojarzeniami. Jak Aleksander Puszkin, który był jej jako model pod wieloma względami, Achmatowa zamierzała przekazać światy znaczeń poprzez precyzyjne szczegóły”.

Achmatowa często skarżyła się, że krytycy „zamurowali ją” w postrzeganiu jej twórczości we wczesnych latach romantycznej pasji, pomimo poważnych zmian tematu w późniejszych latach Terroru . Wynikało to głównie z tajnego charakteru jej pracy po upublicznieniu i krytycznego zachwytu nad jej pierwszymi tomami. Ryzyko podczas czystek było bardzo duże. Wielu jej bliskich przyjaciół i rodziny zostało zesłanych, uwięzionych lub rozstrzelanych; jej syn był stale zagrożony aresztowaniem, ona często była pod ścisłą obserwacją. Po represjach artystycznych i publicznym potępieniu ze strony państwa w latach dwudziestych XX wieku wielu w kręgach literackich i publicznych w kraju i za granicą uważało, że zmarła. Jej czytelnicy na ogół nie znali jej późniejszego dzieła, pogardliwej pasji Requiem lub Poematu bez bohatera i innych jej zjadliwych dzieł, które były udostępniane tylko nielicznym zaufanym osobom lub rozpowszechniane w tajemnicy pocztą pantoflową ( samizdat ).

W latach 1935-1940 Achmatowa w tajemnicy skomponowała, opracowała i przerobiła długi wiersz Requiem , liryczny cykl lamentacji i świadectwa, przedstawiający cierpienia zwykłych ludzi pod sowieckim terrorem. Nosiła go ze sobą, pracując i mieszkając w miastach w całym Związku Radzieckim. Było to wyraźnie nieobecne w jej dziełach zebranych, biorąc pod uwagę wyraźne potępienie czystek. Dzieło w języku rosyjskim ukazało się ostatecznie w formie książkowej w Monachium w 1963 r., a całe dzieło zostało opublikowane w ZSRR dopiero w 1987 r. Składa się z dziesięciu ponumerowanych wierszy, które badają serię stanów emocjonalnych, eksplorując raczej cierpienie, rozpacz, oddanie niż jasną narrację . Motywy biblijne, takie jak ukrzyżowanie Chrystusa i zniszczenie Marii, Matki Jezusa i Marii Magdaleny , odzwierciedlają spustoszenie Rosji, zwłaszcza nękanie kobiet w latach trzydziestych XX wieku. Stanowiło to do pewnego stopnia odrzucenie jej własnej wcześniejszej romantycznej pracy, gdy przyjęła publiczną rolę kronikarza Terroru. Tę rolę pełni do dziś.

Jej eseje o Puszkinie i Poemacie bez bohatera , jej najdłuższa praca, zostały opublikowane dopiero po jej śmierci. Ten długi wiersz, napisany w latach 1940-1965, jest często uważany przez krytyków za jej najlepsze dzieło, a także jeden z najwspanialszych wierszy XX wieku. Zawiera głęboką i szczegółową analizę jej epoki i podejścia do niej, w tym ważnego spotkania z Izajaszem Berlinem (1909–1997) w 1945 r. Jej talent kompozytorski i tłumaczeniowy potwierdzają znakomite przekłady dzieł poetów piszących w francuski, angielski, włoski, ormiański i koreański.

Wpływ kulturowy

  • Amerykańska kompozytorka Ivana Marburger Themmen umieściła poezję Achmatowej w muzyce.
  • Tłumaczenia niektórych jej wierszy autorstwa Babette Deutsch i Lyn Coffin znalazły się w muzyce na albumie The Trackless Woods z 2015 roku autorstwa Iris DeMent .
  •   Anna Achmatowa jest główną bohaterką australijskiej sztuki The Woman in the Window autorstwa Almy De Groen , której premiera odbyła się w Fairfax Studio w Melbourne w 1998 roku; Sydney: Waluta Prasa , ISBN 978-0-86819-593-3 .
  • Holenderski kompozytor Marjo Tal umieścił poezję Achmatowej w muzyce.
  • Ukraińska kompozytorka Inna Abramovna Zhvanetskaia umieściła muzykę w kilku wierszach Achmatowej.
  • Porcelanowa figurka: Kiedy Anna Achmatowa była u szczytu swojej popularności, dla upamiętnienia jej 35. urodzin (1924 r.) wyprodukowano masowo porcelanową figurkę przedstawiającą ją w szarej sukience z kwiatowym wzorem okrytej czerwonym szalem. W kolejnych latach figurka była wielokrotnie reprodukowana przy różnych okazjach: raz w 1954 roku, w jej 65 . -wymieniona do Nagrody Nobla w 1965 r. i rok wcześniej na swoje 75. urodziny. To był ostatni raz, kiedy porcelanowa figurka została wyprodukowana za jej życia. śmierci , raz z okazji jej 85 . Po rozpadzie Związku Radzieckiego w 1993 roku nastąpił ogromny wzrost popularności Achmatowej i jej porcelanowa figurka została ponownie wyprodukowana masowo, tym razem w zwykłej szarej sukience z żółtym szalem. Jej postać stoi teraz w prawie każdym poradzieckim domu. [ potrzebne źródło ]

Korona

Wybrane zbiory poezji

Opublikowane przez Achmatową

  • 1912 - Vecher / Вечер ( Wieczór )
  • 1914 – Czetki ( Różaniec lub dosłownie Koraliki )
  • 1917 – Belaya Staya ( białe stado )
  • 1921 - Podorozhnik ( przydrożna trawa / babka ). 60 stron, 1000 opublikowanych egzemplarzy.
  • 1921 – Anno Domini MCMXXI
  • Reed – dwutomowy zbiór wybranych wierszy (1924–1926); skompilowany, ale nigdy nie opublikowany.
  • Nierówny - skompilowany, ale nigdy nie opublikowany.
  • 1940 - From Six Books (publikacja zawieszona wkrótce po wydaniu, kopie zniszczone i zakazane).
  • 1943 – Izbrannoe Stikhi ( Wybory poezji ). Taszkent, redagowane przez rząd.
  • Iva – nie publikowane oddzielnie
  • Sed'maya kniga ( Siódma Księga ) - nie opublikowana oddzielnie
  • 1958 - Stikhotvoreniya ( Wiersze ) (25 000 egzemplarzy)
  • 1961 - Stikhotvoreniya 1909–1960 ( wiersze: 1909–1960 )
  • 1965 - Beg vremeni ( Ucieczka czasu: dzieła zebrane 1909–1965 )

Późniejsze wydania

  • 1967 – Wiersze Achmatowej. wyd. i trans. Stanleya Kunitza z Bostonu
  • 1976 – Anna Achmatowa: Wiersze wybrane (tłum. DM Thomas); Książki o pingwinach
  •   1985 – Dwadzieścia wierszy Anny Achmatowej (tłum. Jane Kenyon ); Prasa z lat osiemdziesiątych i prasa sojusznicza; ISBN 0-915408-30-9
  •   1988 - Wybrane wiersze (tłum. Richard McKane); Bloodaxe Books Ltd; ISBN 1-85224-063-6
  •   2000 – The Complete Poems of Anna Achmatova (tłum. Judith Hemschemeyer; red. Roberta Reeder); Prasa Zefir; ISBN 0-939010-27-5
  •   2004 - Słowo, które powoduje klęskę śmierci: wiersze pamięci (Annals of Communism) (tłum. Nancy Anderson). Wydawnictwo Uniwersytetu Yale. ISBN 0-300-10377-8
  •   2006 – Wiersze wybrane (tłum. DM Thomas); Klasyka pingwina; ISBN 0-14-042464-4
  •   2009 – Wiersze wybrane (tłum. Walter Arndt); Widok na TP; ISBN 0-88233-180-9

Zobacz też

Notatki

Źródła

Linki zewnętrzne

Pobrano z „ https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Anna_Akhmatova&oldid=1142272961 ”