Patronimiczny

Patronimika lub patronim jest składnikiem imienia osobistego opartego na imieniu ojca, dziadka ( avonymic ) lub wcześniejszego męskiego przodka .

Patronimika jest nadal używana, w tym obowiązkowa, w wielu krajach na całym świecie, chociaż ich użycie zostało w dużej mierze zastąpione lub przekształcone w nazwiska patronimiczne . Przykładami takich przekształceń są popularne angielskie nazwiska, takie jak Johnson (syn Jana).

Geneza terminów

Zwykły rzeczownik i przymiotnik w języku angielskim jest patronimiczny , ale jako rzeczownik występuje on w dowolnej odmianie obok patronimu . Pierwszy człon słowa patronim pochodzi od greckiego πατήρ patēr „ojciec” ( GEN πατρός patros , skąd forma łącząca πατρο- patro -); druga część pochodzi od greckiego ὄνυμα onoma , wariantu formy ὄνομα onoma „imię”. W formie patronimicznej , oznacza to dodanie sufiksu -ικός ( -ikos ), który pierwotnie był używany do tworzenia przymiotników w znaczeniu „odnoszący się do” (a więc „odnoszący się do imienia ojca”). Formy te są potwierdzone w hellenistycznej grece jako πατρώνυμος ( patrōnymos ) i πατρωνυμικός ( patrōnymikos ). Forma patronim , po raz pierwszy poświadczona w języku angielskim w 1834 r., Została zapożyczona na język angielski z francuskiego patronim , który wcześniej zapożyczył to słowo bezpośrednio z greki. Patronimiczny , po raz pierwszy potwierdzone w języku angielskim w 1612 roku, ma bardziej złożoną historię. Oba greckie słowa weszły do łaciny, a z łaciny do francuskiego. Angielska forma patronimiczna została zapożyczona przez wzajemny wpływ francuskiego i łaciny na angielski.

Historia

W wielu obszarach na całym świecie patronimy są starsze niż nazwiska rodowe . Nazwiska rodowe w wielu celtyckim , germańskim , iberyjskim , skandynawskim , gruzińskim , ormiańskim i słowiańskim wywodzą się od patronimów, np. Wilson (syn Williama ), FitzGerald (syn Geralda ), Powell (od „ap Hywel ”), Fernández (syn Fernando ), Rodríguez (syn Rodrigo ), Andersson lub Andersen (syn Andersa , skandynawska forma Andrew ), Carlsen (syn Carla ), Ilyin ( Ilya ), Petrov ( Piotra ), Grigorowicz (syn Grigorija , rosyjski postać Grzegorza ), Stefanović (syn Stefana , mały Stefan), MacAllister (od „mac Alistair”, czyli syn Alistaira , zangielizowana szkocka forma Aleksandra ) i O'Conor (od „Ó Conchobhair”, co oznacza wnuka/potomka Conchobhara ). Inne kultury, które wcześniej używały patronimów, przeszły na bardziej rozpowszechniony styl przekazywania dzieciom (i żonie) nazwiska ojca jako własnego. Na Islandii nazwiska rodowe są niezwykłe; Prawo islandzkie faworyzuje używanie patronimów (a ostatnio matronimów) zamiast nazwisk rodowych.

Wykorzystanie historyczne i obecne

Afryka

Tradycyjnie muzułmańscy i niearabskojęzyczni mieszkańcy Afryki, tacy jak Hausa i Fulani , zwykle (z pewnymi wyjątkami) stosują arabski wzorzec nazewnictwa. ^{[ potrzebne źródło ]} Pominięto jednak słowo lub wyrażenie oznaczające „syn”. W związku z tym Mohamed, syn Ibrahima, syna Ahmeda, to „Mohamed Ibrahim Ahmed”, a syn Mohameda Ibrahima Ahmeda, Ali, to „Ali Mohamed Ibrahim”.

Etiopii i Erytrei

Etiopczycy i Erytrejczycy nie mają pojęcia o imieniu i nazwisku rodowym. Jeśli ktoś ma odnosić się do osoby, ma to jedno imię i zawsze będą używać imienia danej osoby. Etiopczycy i Erytrejczycy używają wzorca nazewnictwa bardzo podobnego do wzorca nazewnictwa arabskiego, ale z jednym wyjątkiem: bez sufiksu ani przedrostka. Pełne imię i nazwisko osoby to zwykle dwa, ale oficjalnie zarejestrowane są trzy nazwiska. Imię osoby jest pierwsze, następnie imię ojca i (opcjonalnie, do celów oficjalnych) imię dziadka. Na przykład osoba o imieniu Lemlem Mengesha Abraha ma Lemlem jako swoje imię, Mengesha (od imienia jej ojca) Abraha (imię dziadka). Imię dziadka jest zwykle dodawane tylko w oficjalnych dokumentach i nie jest używane w życiu codziennym. Imię ojca nie jest uważane za drugie imię, ale za nazwisko, które nie jest nazwiskiem rodowym. Kobiety nie przyjmują nazwiska męża. Nadal chodzą niezależnie pod swoim imieniem, po którym następuje imię ojca, a następnie imię dziadka, nawet po ślubie. Zarówno w Etiopii, jak i Erytrei do osoby zawsze zwraca się po imieniu; na przykład pani Lemlem lub dr Lemlem.

Kenia

Niektóre społeczności kenijskie używały patronimów. Od 2010 r. Praktyka ta w dużej mierze zanikła, gdy jako nazwisko używano tylko nazwiska ojca. Kalenjin używa słowa „arap” oznaczającego „syn”; Kikuju użył „wa” oznaczającego „z”. Ze względu na poligamię używano również matronimów i „wa” do określenia, z której żony urodziło się dziecko; Masajowie używają „ole” w znaczeniu „syn”; Meru używa „mto” w skrócie M”, więc syn Mkindii brzmiałby M'Mkindia, wymawiane jako Mto Mkindia.

Mozambik

Nazewnictwo patronimiczne jest bardzo powszechne w niektórych częściach Mozambiku. Chociaż praktyka ta nie jest powszechna, w prowincji Zambezia udokumentowano nadawanie imion patronimicznych.

Nigeria

Teraz ^{[ kiedy? ]} nie tak widoczne jak wcześniej ^{[ kiedy? ]} , wielu mieszkańców południowej Nigerii przyjęło imię ojca jako nazwisko. Może to być również wybitne przezwisko ojca, które zastępuje imię. Przykładem może być człowiek o imieniu Kolade Fabiyi, który miał syna o imieniu Dele. Imię syna brzmiałoby teraz Dele Kolade, a nie Dele Fabiyi. Służy do rozróżnienia dalszej rodziny, która w przeciwnym razie nosiłaby to samo nazwisko, na przykład między kuzynami. Ten zwyczaj spadł do współczesnego angielskiego z powodu wzrostu edukacji w stylu brytyjskim. ^{[ potrzebne źródło ]}

Somali

Somalijczycy używają imienia swojego dziadka ze strony ojca jako prawnego nazwiska do celów dokumentacyjnych. Używają również terminu „ina” lub „iña”, oznaczającego „syn” lub „córkę”, co jest podobne do innych afrykańskich i arabskich wzorców nazewnictwa. Na przykład imię „Ahmed Mohamed Ali Farah” oznacza „Ahmed syn Mohameda, syn Alego, syn Farah”. Podając swój rodowód, powie się „Ahmed ina Mohamed” (co oznacza Ahmed, syn Mahometa). Aby zidentyfikować siebie i podklan, do którego należą, Somalijczycy zapamiętują swoje długie pochodzenie sięgające wspólnego przodka. Kobiety nigdy nie przyjmują patronimu męża, ale zachowują go na całe życie.

Afryka Południowa

Wśród Zulusów patronimika była używana w epoce przedkolonialnej. Przedrostek „ka” został dołączony do imienia ojca, na przykład Shaka kaSenzangakhona oznacza Shaka syn Senzangakhona. Praktyka ta zniknęła z codziennego użytku wraz z wprowadzeniem nowoczesnego systemu nazwisk w stylu europejskim, ale nadal pozostaje częścią tradycyjnych praktyk kulturowych, szczególnie w przypadku wodzów i członków rodziny królewskiej, gdzie recytowanie linii rodowych jest częścią wielu uroczystych okazji.

wschodnia Azja

Chiny

Wiele rdzennych grup etnicznych w Yunnan , takich jak Yi , Hani , Jingpo , Jino , Derung , Nu , Wa , Hmong i Yao , używa patronimicznego systemu nazewnictwa syn-ojciec ( 亲子连名制 ). Historycznie Naxi i Bai używali również systemu patronimicznego. Ostatnia sylaba lub dwie sylaby imienia ojca zamieniają się w pierwszą lub dwie sylaby imienia syna. Ostatnia jedna lub dwie sylaby imienia syna są następnie używane jako pierwsza lub dwie sylaby imienia wnuka. Tradycja nazewnictwa jest ściśle związana z tradycjami tybetańsko-birmańskimi .

Ten system można zobaczyć w imionach władców Nanzhao, Dali i Lijiang.

Nanzhao : Xinuluo (細奴邏)－ Luo sheng (邏盛)－ Sheng luopi (盛邏皮)－ Pi luoge (皮邏閣)－ Ge luofeng (閣邏鳳)－ Feng jiayi (鳳迦異)－ Yi mouxun (異牟尋)－ Xun gequan (尋閣勸)－ Quan longsheng (勸龍晟)

Dali : Duan Zhixiang (段智祥)－Duan Xiang xing (段祥興)－Duan Xing zhi (段興智)

Regenci Królestwa Dali : Gao Shengtai (高升泰)－Gao Tai ming (高泰明)－Gao Ming shun (高明順)－Gao Shun zhen (高順貞)－Gao Zhen shou (高貞壽)－Gao Shou chang (高壽昌)

Wodzowie Lijiang : A-ts'ung A-liang (阿琮阿良)－ A-liang A-hu (阿良阿胡)－ A-hu A-lieh (阿胡阿烈)－ A-lieh A-chia (阿烈阿甲)－ A-chia A-te (阿甲阿得)－ A-te A-ch'u (阿得阿初)－ A-ch'u At'u (阿初阿土)－ At'u A-ti (阿土阿地)－ A-ti A-hsi (阿地阿習)－ A-hsi A-ya (阿習阿牙)－ A-ya A-ch'iu (阿牙阿秋)－ A-ch'iu A-kung (阿秋阿公)－ A-kung A-mu (阿公阿目)－ A-mu A-tu (阿目阿都)－ A-tu A-sheng (阿都阿勝)－ A-sheng A-chai (阿勝阿宅)－ A-chai A-ssu (阿宅阿寺)－ A-ssu A-ch'un (阿寺阿春)－ A -ch'un A-su (阿春阿俗)－ A-su A-wei (阿俗阿胃)－ A-wei A-hui (阿胃阿揮)－ A-hui A-chu (阿揮阿)住)

Tajwańscy Aborygeni

Po imionach ludzi Atayal następuje imię ich ojca; zarówno syn, jak i córka używają patronimów. Po imionach synów ludu Amis następuje również imię ich ojca, podczas gdy po imionach córek następuje imię ich matki. Dla kontrastu, Seediqowie często wybierają, który rodzic ma nosić imię po swoim.

Mongolia

ludu mongolskiego są poprzedzone imieniem ich ojca i znacznikiem dzierżawczym; zarówno syn, jak i córka są patronimami.

południowa Azja

Indie

Patronimika jest powszechna w niektórych częściach Indii . Na przykład, jeśli ojciec nazywa się Abram Sachin (imię męskie), może nazwać swojego syna Ismail Abram, który z kolei może nazwać swojego syna Patrick Ismail. W rezultacie, w przeciwieństwie do nazwisk, patronimika nie przechodzi przez wiele pokoleń.

W Tamil Nadu i niektórych częściach Kerali i Południowej Karnataki dominuje patronimia. Jest to znaczące odejście od reszty kraju, gdzie nazwiska kastowe są najczęściej używane jako nazwiska. Weszło to do powszechnego użytku w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku, kiedy ruch drawidyjski prowadził kampanię przeciwko używaniu czyjejś kasty jako części nazwy.

Jednak zamiast pełnego imienia ojca, do imienia poprzedza się tylko pierwszą literę - popularnie zwaną inicjałem. Na przykład, jeśli imię danej osoby to Nikhilesh , a jego ojca Rajaraman , to pełne imię to R. Nikhilesh i rzadko jest rozszerzany, nawet w oficjalnych dokumentach. Tylko tam, gdzie jest to wymuszone przez zastrzeżenia - na przykład podczas ubiegania się o indyjski paszport, który zwykle nie dopuszcza inicjałów - inicjał jest rozszerzany, a imię jest tłumaczone jako „Nikhilesh Rajaraman”. Niektóre rodziny przestrzegają tradycji zachowywania nazwy miasta rodzinnego, imienia dziadka lub obu jako inicjałów. Słynny indyjski powieściopisarz angielski RK Narayan urodził się po urodzeniu jako Rasipuram Krishnaswami Ayyar Narayanaswami, co zostało skrócone na polecenie jego przyjaciela pisarza Grahama Greene'a . Rasipuram to toponim a Krishnaswami Ayyar jest patronimem.

W Tamil Nadu używanie inicjałów i / lub nazwiska jest prerogatywą osoby, bez ścisłych zasad. Nieżyjący już główny minister Karunanidhi wolał, aby nazywano go M. Karunanidhi, gdzie początkowe M oznaczało Muthuvel - imię jego ojca. Syn M. Karunanidhiego woli, aby nazywano go MK Stalin, łącząc imiona ojca i dziadka. Jednak syn MK Stalina woli być określany jako Udhayanidhi Stalin , z Udhayanidhi jako jego imieniem i Stalinem, imieniem jego ojca, raczej jako nazwisko niż inicjał.

Podobnie, krykiecista Ravichandran Ashwin , którego ojciec nazywa się Ravichandran, woli być określany jako R. Ashwin lub Ravichandran Ashwin. Dzieje się tak, ponieważ komentatorzy sportowi często zwracają się do zawodników tylko po nazwisku, a zwracanie się do niego po imieniu ojca byłoby niepoprawne, dlatego na końcu umieszcza swoje imię.

Innym nadchodzącym trendem jest rozszerzenie inicjałów, aby odzwierciedlić ich brzmienie w języku ojczystym. Na przykład Karuppiah woli nazywać się Pala. Karuppiah zamiast P. Karuppiaha i jego syna Palaniappana woli Karu. Palaniappan. Reżyser kina Ranjith woli Pa. Ranjith zamiast P. Ranjith, ponieważ Pa brzmi bliżej imienia w języku tamilskim niż P, które brzmi jak Pe, w przeciwieństwie do pierwszej sylaby Pa.

Znany naukowiec M. Annadurai rozszerzyłby swoje nazwisko na Mayilsami Annadurai; jednakże należy go nazywać Annadurai, ponieważ odnosi się do niego tak, jak Mayilsami odnosiłby się do niego imieniem jego ojca, co mogłoby być dla niego krępujące.

Chociaż używanie nazw kastowych jako nazwisk / nazwisk jest odradzane (ale nie zakazane) w Tamil Nadu, takie użycie przez osoby spoza stanu jest przyjmowane z obojętnością. Tak więc Lakshmi Menon, Shilpa Shetty itp. są określani przez ich preferowane imiona, które obejmują ich nazwy kastowe. Podobnie, stare nazwy tamilskie z kastą w nich są również w pełni używane w odniesieniu do nich, takie jak Pasumpoan Muthuramalinga Thevar, U.Ve. Swaminatha Iyera itp.

W stanach Andhra Pradesh i Telangana wzorzec nazewnictwa to nazwisko rodowe, imię i nazwa kasty, w tej kolejności. Ale czasami nazwa kasty jest pomijana. Jeśli imię pojawia się jak Alugupally Sudhir Reddy, Alugupally to nazwisko rodowe, Sudhir to imię, a Reddy to nazwa kasty. Jeśli znajdziesz imię takie jak Gorle Sunil Kumar, Gorle to nazwisko rodowe, a Sunil Kumar to imię. Tutaj nazwa kasty jest pominięta. Ostatnio niektórzy ludzie zapisują swoje imiona w kolejności imion, nazw kastowych i nazwisk rodowych. Czasami nazwa kasty jest tutaj również pomijana. Można to zobaczyć w nazwach takich jak Satyanarayana Bandi, gdzie Satyanarayana to imię, a Bandi to nazwisko rodowe.

W Maharasztrze , Karnatace i Gudżaracie bardzo powszechną konwencją wśród społeczności hinduskich jest posiadanie patronimii jako drugiego imienia. Przykłady:

pierwszego wicepremiera i pierwszego ministra spraw wewnętrznych Sardara Vallabhbhai Patel to Vallabhbhai Jhaverbhai Patel, gdzie Jhaverbhai to imię jego ojca.
Pełne imię krykieta Sachina Tendulkara to Sachin Ramesh Tendulkar, gdzie Ramesh to imię jego ojca.
Pełne imię krykieta Sunila Gavaskara to Sunil Manohar Gavaskar, gdzie Manohar to imię jego ojca. Syn Sunila Gavaskara, Rohan Gavaskar , byłby Rohanem Sunilem Gavaskarem i tak dalej.
Piętnasty premier Indii, Narendra Modi, złożył przysięgę na urząd premiera Indii jako Narendra Damodardas Modi, gdzie Damodardas to imię jego ojca. Woli pisać swoje pełne imię i nazwisko, w tym imię ojca jako drugie imię.

Ten system działa zarówno dla chłopców, jak i dziewcząt, z tym wyjątkiem, że po ślubie kobieta przyjmuje imię męża jako swoje drugie imię – jej nowe drugie imię nie jest już patronimem. Wschodniosłowiańskie zwyczaje nadawania imion są podobne, z wyjątkiem tego, że przyrostek -yevich , -yevna lub coś podobnego jest używany w patronimice języka rosyjskiego.

Indianie, zwłaszcza Tamilowie w Singapurze, często kontynuują tradycję patronimiczną; pociąga to za sobą posiadanie jednego imienia, po którym następuje syn / córka, po którym następuje imię ich ojca.

Indianie z Malezji mogą również przestrzegać tego zwyczaju, zastępując „syna” lub „córkę” odpowiednio przez „anak lelaki” lub „anak perempuan”.

Indianie z muzułmańskiej sekty Isma'ili mają również patronimiczne drugie imiona, które używają imienia ojca i imienia dziadka oraz nazwiska rodowego. Ktoś o imieniu „Ramazan Rahim Ali Manji” może nazywać swojego syna „Karim Ramazan Rahim Manji”, a jego wnuczka może nazywać się „Zahra Karim Ramazan Manji”.

Azja Południowo-Wschodnia

W Malezji , Singapurze i Brunei etniczni Malajowie i Indianie na ogół stosują arabski system imion patronimicznych: imię + bin/binti lub syn/córka (często w skrócie SO/DO) + imię ojca . Nie-muzułmańscy rdzenni Malezyjczycy w Sabah i Sarawak używają „anak” zamiast bin / binti lub SO / DO, przy czym „anak” to malajskie słowo oznaczające „dziecko”.

W Brunei rządząca rodzina monarchy używa imienia + ibni + imienia ojca zamiast bin/binti.

W Indonezji istnieje wiele grup etnicznych o różnych systemach nazewnictwa. Batak z Północnej Sumatry (Sumatra Utara) nadają każdemu dziecku imię rodziny. Czasami nazwa rodziny jest poprzedzona przedrostkiem Huta-, Batu- itp., Ale większość używa Si-, na przykład Sitanggang, Sihombing, Sibutar-butar, Sinaga lub Sitohang. Nazwisko rodziny pochodzi od rodziny ojca. Na przykład, jeśli ojciec ma na imię Boggi Sinaga, który poślubił Moetię Siregar, wówczas wszystkie dzieci otrzymają imię rodziny Sinaga.

W Sunda obowiązuje podobna zasada kulturowa jak w Batak. Nazwisko rodziny Sunda to -Wijaya, ale nie dotyczy to wszystkich rodzin sundajskich .

Azja Zachodnia

ormiański

Używanie patronimiki zostało wprowadzone w Armenii przez Rosjan w czasach Imperium Rosyjskiego i Związku Radzieckiego. Przed tym okresem użycie patronimii było bardzo ograniczone. Patronimika jest zwykle tworzona przez dodanie „i” („of”, wymawiane jako ee ) do imienia ojca, np. jeśli ojciec ma na imię „Armen”, odpowiednim patronimem byłoby „Armeni” (z Armen). Zrusyfikowana wersja tego samego patronimika brzmiałaby „Armenowicz” dla mężczyzn i „Armenovna” dla kobiet. Po odzyskaniu przez Armenię niepodległości od Związku Radzieckiego w 1991 roku nastąpił ogromny spadek używania zrusyfikowanych patronimów; obecnie niewielu Ormian używa patronimów poza oficjalnymi kontekstami.

Wiele ormiańskich nazwisk było kiedyś patronimami używanymi po raz pierwszy przez odległych przodków lub założycieli klanów. Charakteryzują się one przyrostkiem „-ian” w zachodnim ormiańskim, często transliterowanym jako „-yan” we wschodnim ormiańskim. Są one dołączone do danego imienia, tj. Kardash ian , Asdvadzadour ian , Tank ian , Hagop ian , Khachadour ian , Mardiros ian , Bedros ian , Sarkissian , itp. Zauważ, że przyrostek „-ian” był również dodawany do zawodów, ponieważ w Adakhtsakordzian (wydany od stolarza), Chalian ( wydany przez wytwórcę świec), Darbinian ( wydany przez kowala).

Na szczególną uwagę zasługują nazwiska dzieci żonatych księży, czyli kahanów . Chociaż obecnie nie jest to tak powszechne, przez długi czas zwyczajem tych dzieci (zwłaszcza synów) było zmienianie nazwisk na religijne imię ojca. Na przykład syn Tera (wielebnego) Barteva zmienił nazwisko na Ter Bartevian.

azerbejdżański

W języku azerskim patronimiki są tworzone przez -oğlu (czasami transliterowane jako ogly ) dla mężczyzn i qızı (często transliterowane jako gizi lub kizi ) dla kobiet. Przed końcem XIX i początkiem XX wieku patronimika była istotną częścią pełnego imienia osoby, tj. Sardar Ilyas oğlu („Sardar, syn Ilyasa”) i Mina Nabi qızı („Mina, córka Nabiego”), od nazwiska w większości nie istniały przed sowietyzacją (z wyjątkiem rodzin wyższych i niektórych rodzin z klasy średniej). Po tym, jak nazwiska zostały powszechnie przyjęte w Azerbejdżanie w latach dwudziestych XX wieku, patronimika nadal pozostawała częścią pełnych imion, tj. Sardar Ilyas oğlu Aliyev („Sardar Aliyev, syn Ilyasa”). Obecnie w Azerbejdżanie patronimiki czasami zastępują nazwiska w nieoficjalnym użyciu. Zwykle w takim przypadku zapisuje się je jako jedno słowo (tj. Eldar Mammadoğlu , Sabina Yusifqızı ). Wiele azerbejdżańskich nazwisk wywodzi się również od patronimów w stylu perskim zakończonych na -zadeh ( Kazimzadeh , Mehdizadeh itp.). Występują zarówno wśród kaukaskich, jak i irańskich Azerów. Jednak w przeciwieństwie do pierwszego, Azerowie w Iranie na ogół nie używają patronimiki w oglu / qizi . Azerskich patronimów nie należy mylić z tureckimi nazwiskami na -oğlu i greckimi nazwiskami na -ογλού ( -oglou ), które nie mają konkretnych wersji żeńskich i nie odzwierciedlają imion ojców.

kultury semickie

Wspólną cechą historycznych nazw semickich jest stosowanie systemu patronimicznego. Od czasów starożytnych przy użyciu tego systemu nadano imiona kobietom i mężczyznom. Nie ograniczało się to do żadnego określonego regionu ani religii. Dopiero w XVII i XVIII wieku w narodach europejskich wprowadzono prawa, które wymagały od narodów pochodzenia semickiego porzucenia patronimicznego schematu nazewnictwa na rzecz spójnych nazwisk prawnych. Dopiero po ratyfikacji tych praw większość Żydów i muzułmanów w tych krajach otrzymała nazwiska.

arabski

W języku arabskim słowo ibn ( ابن lub بن : bin , ben , a czasem ibni i ibnu , aby pokazać przypadek gramatyczny rzeczownika) jest odpowiednikiem omówionego powyżej sufiksu „-son”. Ponadto bint ( بنت ) oznacza „córkę”. Tak więc na przykład Ali ibn ʿAmr oznacza „Ali syn ʿAmr”. W klasycznym języku arabskim słowo ibn zapisuje się jako bn między dwoma imionami, ponieważ końcówka przypadku imienia zawiera wtedy samogłoskę. Ibn jest często zapisywane jako b. , ponieważ bint jest często zapisywane jako bt. , w formułach nazw przetłumaczonych z języka arabskiego na znaki łacińskie . Tak więc Hisham ibn al-Kalbi jest alternatywnie zapisywane jako Hisham b. al-Kalbi . Jednak wymowa bin jest dialektalna i nie ma nic wspólnego ani z pisownią, ani z wymową w klasycznym języku arabskim. Słowo Abu ( Aba lub Abi w różnych przypadkach gramatycznych) oznacza „ojciec”, więc Abu ʿAli to inna nazwa ʿAmr . W północno-zachodniej Afryce patronimika jest latynizowana jako ben , odzwierciedlając lokalną wymowę filtrowaną przez francuski lub hiszpański. Zobacz na przykład Ahmed Ben Bella ( أحمد بن بلّة ).

W średniowieczu nieślubne dziecko o nieznanym pochodzeniu było czasami nazywane ibn Abihi , „synem jego ojca” (zwłaszcza Ziyad ibn Abihi ). W Koranie Jezus ( Isa po arabsku) jest konsekwentnie określany jako Isa ibn Maryam - matronimiczny (w Koranie Jezus nie ma ojca; patrz islamski pogląd na Jezusa ). Arabski patronimik można rozszerzyć tak daleko, jak pozwalają na to zapisy drzewa genealogicznego: na przykład Ibn Khaldun podał swoje pełne imię i nazwisko jako Abd ar-Rahman ibn Muhammad ibn Muhammad ibn Muhammad ibn al-Hasan ibn Muhammad ibn Jabir ibn Muhammad ibn Ibrahim ibn ʿAbd ar-Rahman ibn Khaldun .

Patronimika jest nadal standardem w niektórych częściach świata arabskiego, zwłaszcza w Arabii Saudyjskiej i Iraku. (W przypadku Iraku z pominięciem ibn lub bint .) Jednak część świata arabskiego przeszła na system nazw rodowych. ^{[ kiedy? ]} Podobnie jak w języku angielskim, nowe nazwiska są czasami oparte na tym, co wcześniej było patronimem. Formą najczęściej używaną w świecie arabskim jest używanie zarówno nazwiska patronimicznego, jak i nazwiska rodowego, często przy użyciu imienia ojca i dziadka ze strony ojca, kolejno po własnym imieniu, a następnie nazwisku rodowym. w Iraku na przykład pełne imiona są tworzone przez połączenie imienia osoby z imieniem jej ojca (czasami pomija się ojca i zamiast niego używa się imienia dziadka ze strony ojca, czasami używa się zarówno ojca, jak i dziadka ze strony ojca), wraz z miasto, wieś lub nazwa klanu. Na przykład Hayder Muhammed al-Tikriti jest synem Mahometa o imieniu Hayder i pochodzi z miasta Tikrit . W Arabii Saudyjskiej konwencje nadawania imion są podobne do tych w Iraku, ale nazwiska rodowe są używane znacznie częściej.

aramejski

W języku aramejskim przedrostek bar- oznacza „syn” i jest używany jako przedrostek oznaczający „syn”. W Biblii Piotr jest nazywany Bar-Jonasz w Mateusza 16:17 , a Natanael jest prawdopodobnie nazywany Bartłomiejem , ponieważ jest synem Tolmaja (lub synem Ptolemeusza, gdzie „P” jest zredukowane). Tytuły mogą być również symboliczne, na przykład w Dziejach Apostolskich 4: 36–37 mężczyzna imieniem Józef jest nazwany Barnaba , co oznacza „syn pocieszenia”. Kobiecy odpowiednik, b'rat- znajduje się w Talmudzie i Targumimie ,

Nazwy mandajskie również często używają przedrostka bar- .

hebrajski

W hebrajskim systemie patronimicznym, powszechnie używanym przez Żydów, po imieniu następuje ben- lub bat- (odpowiednio „syn” i „córka”), a następnie imię ojca, imię matki lub jedno i drugie.

asyryjski

Asyryjczycy od wieków używali patronimicznego zakładu lub bitu dosłownie oznaczającego „ dom ” w asyryjskim neoaramejskim ; jednak w kontekście imienia oznacza to „z domu [imię ojca]”.

perski

W języku perskim patronimika پَسوَند jest tworzona przez imiona zakończone przyrostkiem „-pur” پور dla mężczyzn i „-dokht” دُخت dla kobiet. Na przykład: Shahpur (syn króla) i Sinapur (syn Siny). W zależności od kraju niektóre przyrostki są bardziej powszechne niż inne. Na przykład w Iranie przyrostek „-pur” jest powszechny, podczas gdy w Afganistanie przyrostek „-Zadah” زاده lub „-Zad” زاد jest powszechny, chociaż -- Zadeh jest powszechny w Iranie.

turecki

W języku tureckim sufiksy używane do wskazania przodków ze strony ojca to -oğlu i -zade , które wskazują , że pochodzenie pochodzi od określonego mężczyzny. Podobnie jak wiele innych patronimów w innych językach, wraz z sformalizowaniem konwencji nazewnictwa przez prawa w późnej epoce nowożytnej wiele z nich zmieniło się w nazwiska. Po „ rewolucji nazwisk ” w 1934 r. wiele osób wybrało zawody lub siedliska jako nazwiska z przyrostkiem -oğlu lub bez , na przykład Elbeyioğlu , Bakkaloğlu lub Giritlioğlu iz -zade , takimi jak Beyzade , Mehmedzade , Yusufzade .

Europa

W Europie patronimy były wcześniej szeroko rozpowszechnione, ale później ograniczyły się do Skandynawii, Islandii i niektórych kultur wschodniosłowiańskich.

język angielski

W Anglii imiona kończące się na przyrostek „-son” lub „-ing” były często pierwotnie patronimiczne. Ponadto archaiczny francuski (dokładniej normański ) przedrostek fitz (spokrewniony ze współczesnym francuskim fils , oznaczającym „syn”) pojawia się w angielskich arystokratycznych liniach rodzinnych pochodzących z podboju normańskiego , a także wśród anglo-irlandzkich . Tak więc istnieją nazwiska takie jak Fitzgerald i Fitzhugh. Szczególnie interesujące jest imię „Fitzroy”, oznaczające „syn [króla]”, które było czasami używane przez nieślubne dzieci królewskie.

irlandzki, szkocki i Manx

Użycie „Mac” w jakiejś formie było powszechne w szkockim gaelickim , irlandzkim i manx , z których wszystkie oznacza „syn”. „Mc” jest również częstą anglicyzacją zarówno w Szkocji, jak iw Irlandii. W Irlandii spotyka się formy „Mag” i „M”. Przedrostek „Mac” jest używany do utworzenia patronimu, takiego jak „Mac Coinnich” - lub zangielizowany „Mackenzie” - syn Coinneach / Kenneth. Żeńskim odpowiednikiem Maca jest Nic , skondensowane z nighean mhic (w szkockim gaelickim) lub iníon mhic (po irlandzku), oba oznaczają córkę. Na przykład szkockie nazwisko gaelickie Nic Dhòmhnaill oznacza „córkę syna Dòmhnalla” (po angielsku Donald), jak w Mairi Nic Dhòmhnaill lub Mary MacDonald.

Na północnym krańcu Morza Irlandzkiego , w Ulsterze , na Wyspie Man i w Galloway (tak daleko na północ, jak Argyll ), „Mac” było często skracane w mowie do / k /. Doprowadziło to do takich anglicyzacji jak „Qualtrough” (syn Waltera) i „Quayle” (syn Pawła, por. MacPhail ), zwykle rozpoczynające się na literę „C”, „K” lub „Q”. W Irlandii to skrócenie skutkowało nazwiskami takimi jak „Guinness” (syn Aonghus, por. MacAonghusa), zaczynającymi się zwykle na „C” lub „G” dla patronimiki poprzedzonej przedrostkiem Mac oraz na „H” (np. „Hurley” [potomek Iarlatha, por. Ua h-Iarfhlatha / O'Hurley]) dla nazwisk poprzedzonych literą „O”. Potoczny szkocki gaelicki ma również inne patronimiki o nieco innej formie dla jednostek, nadal w użyciu (więcej informacji można znaleźć w: szkocki gaelicki system nazewnictwa osobistego ).

walijski i kornwalijski

Przed aktem unii z 1536 r . Walijczycy na ogół nie używali nazwisk, ale zamiast nich używali epitetów (np. Selyf Sarffgadau , „Selyf the Battle-Serpent”), patronimów (np . znacznie rzadziej) matronimy (np. Rhodri map Nest , „Rhodri syn Nest”) do identyfikacji osób.

Walijski, jako język P-celtycki , pierwotnie używał map lub mab zamiast Q-Celtic mac używanego w Irlandii i Szkocji. Zostały one później uproszczone do współczesnych walijskich ap i ab . Powszechną praktyką jest używanie mab / ab przed imieniem ojca zaczynającym się na samogłoskę (np. Llywelyn mab Iorwerth ), ale w wielu źródłach arbitralnie stosowane są te dwie alternatywne formy.

Córki były wskazywane przez ferch lub verch ( zmutowane z merch , „dziewczyna, córka”). Angharad verch Owain byłaby „Angharad, córką Owaina”.

Po aktach unii doprowadziło to do tego, że wiele walijskich nazwisk było wariantami imienia ich ojca lub przodka: ap lub ab Ieuan często stawały się „Evans”; ap Rhys , "Cena"; ap lub ab Owain , „Bowen”; ap Hywel , „Powell” czy „Howell”. Oprócz tych zanglicyzowanych imion chrzcielnych i oficjalnych, patronimy były nadal powszechnie używane w języku walijskim aż do rewolucji przemysłowej , zwłaszcza w północnej i zachodniej części Walii. Patronimy były czasami stosowane również w angielskich imionach, używając imienia ojca jako drugiego imienia synów .

Być może dlatego , że Kornwalia została prawnie włączona do Anglii wcześniej niż Walia, patronimy (np. [m]ap Ros>Rouse, [m]ap Richard>Pritchard, Davies, Evans ) są tam mniej powszechne niż toponimy (np. Tresillian , Trevithick, Nanskeval/ Nankeville ) i nazwiska zawodowe (np. An Gof , [An] Gove, ( Kowal ) ; Helyer (dialekt kornwalijski – prawdopodobnie slater lub myśliwy ( helgher )).

Holenderski

W języku niderlandzkim patronimiki były często używane zamiast imion rodowych lub jako drugie imiona. Patronimika składała się z imienia ojca plus końcówka -zoon dla synów, -dochter dla córek. Na przykład Abel Janszoon Tasman to „Abel syn Jana Tasmana”, a Kenau Simonsdochter Hasselaer : „Kenau, córka Simona Hasselaera”. W formie pisanej końcówki te były często skracane jako -sz. i -dr. odpowiednio np. Jeroen Corneli sz . „Jeroen, syn Cornelisa”, czyli Dirck Jacobsz . Końcówki -s , -se i -sen były również powszechnie używane w odniesieniu do synów, a często także do córek. W północnych prowincjach -s jako dopełniacz było prawie powszechnie używane zarówno w odniesieniu do synów, jak i córek. Sufiks - x jak w „Tacx” lub „Hendrix” również oznaczał syna lub córkę… i jest teraz zintegrowany jako pełne imię i nazwisko.

Patronimika była powszechna w Zjednoczonych Prowincjach Holenderskich aż do inwazji francuskiej w 1795 r. I późniejszej aneksji w 1810 r. Ponieważ Holandia była teraz prowincją Francji, w 1811 r. Utworzono rejestr urodzeń, zgonów i małżeństw, po czym cesarz Napoleon zmusił Holendrów do zarejestrować się i przyjąć odrębne nazwisko.

Francuski

We Francji terminy patronime i nom patronymique były od dawna używane zamiennie do określania nazwiska rodowego, co oznacza, że jest ono dziedziczone po ojcu.

Tradycja linii patronimicznej jest nadal używana wśród niektórych kanadyjskich potomków francuskich kolonistów: na przykład w tradycji ustnej wielu Akadyjczyków Marc à Pierre à Gérard (dosł. „Marc of Pierre of Gérard”) oznacza „Marc, syn Pierre, wnuk Gérarda”.

Włoski

Język włoski był używany do oznaczania patronimiki w formalnym piśmie do 1975 r., Używając przyimka di (angielski of ) dla żyjącego ojca i fu (angielski późny ) dla zmarłego. Oznacza to, że Mario di Giovanni Rossi miał na myśli, że Mario Rossi jest synem żyjącego mężczyzny o imieniu Giovanni; Francesco fu Pietro Verdiego oznaczało, że Francesco Verdi jest synem zmarłego mężczyzny o imieniu Pietro. Gdy imię ojca było nieznane, instytucje mogły użyć formuły NN ( Nomen nescio , łac. „Nie znam imienia”) lub użyć imienia matki lub całkowicie pominąć tę część.

W metrykach parafialnych pisanych po łacinie imię ojca zapisywane było w dopełniaczu bez przyimka. W przypadku zmarłego ojca dodano quondam partykuły (angielskie kiedyś / dawniej ). Powyższe przykłady zostałyby przetłumaczone jako Marius Johannis Rossi i Franciscus quondam Petri Verdi .

Patronimika nie jest powszechnie używana we współczesnym języku włoskim. Jednak niektóre z nich były źródłem różnych nazwisk. Na przykład osoby wywodzące się od mężczyzny o imieniu Paolo mogły otrzymać patronimiczne nazwiska Paolo , Di Paolo , De Paoli , Paoli , Polo , Pagolo , Pagoli , Paolino , Lino itp.

języki iberyjskie

W przeszłości, zarówno w języku hiszpańskim, jak i portugalskim, końcówki -ez i -es były często mylone, ponieważ wymowa była dość podobna w obu językach. Obecnie język portugalski został w pełni ustandaryzowany do -es ; Hiszpański jest również znormalizowany do -ez , ale bardzo często spotyka się archaiczne zakończenia na -es . Na przykład Pires / Peres i Pérez to współczesne odpowiedniki angielskiego „ Peterson ” w języku portugalskim i hiszpańskim.

W Portugalii istnieje kilka nazwisk, które miały genezę patronimiczną, ale chociaż są nadal powszechne, nie wskazują już na użycie patronimiczne. Na przykład Álvares był synem Álvaro , a Gonçalves był synem Gonçalo (tak było w przypadku Nuno Álvaresa Pereiry , syna Álvaro i Gonçalvesa Pereiry, syna Gonçalo Pereiry). Inne przypadki to Rodrigues ( syn Rodrigo ), Nunes ( syn Nuno ) i Fernandes ( syn Fernando ). W ten sam sposób nazwisko Soares oznacza syna Soeiro (po łacinie Suarius). Pochodzi od łacińskiego Suaricius (syn Suariusa); łaciński przyrostek dopełniacza -icius / a był używany do wskazania patronimiki. Później stało się to Suáriz, Suárez (obaj hiszpańscy) i ostatecznie Soares (portugalski). Inna teoria przypisuje patronimię w stylu iberyjskim -ez wpływom germańskim ( wizygockim ), a nie łacińskim.

Hiszpańskie patronimy mają podobny wzór jak portugalskie (np. López : syn Lope; Fernández : syn Fernando; Martínez : syn Martína; Rodríguez : syn Rodrigo; Álvarez : syn Álvaro). Typowe zakończenia to -ez, -az, -iz, -is i -oz. Jednak nie wszystkie nazwiska z podobnymi końcówkami są koniecznie patronimiczne. Na przykład Chávez nie jest synem Chavo , ale pochodzi z galicyjskich lub portugalskich chaves , co oznacza „klucze”, przy czym „s” oznacza liczbę mnogą wyrazu chave , tak jak w przypadku słowa klucz/klucze w języku angielskim.

Jednak tego rodzaju nazwiska były niezwykłe poza Koroną Kastylii . Oprócz naturalnych odmian pisowni (takich jak użycie Giménez lub Ximénez), nowoczesna standaryzacja ortograficzna w każdym dialekcie iberyjskim przyniosła szereg wersji krzyżowych. Można spotkać katalońskiego polityka Jordiego Sàncheza (którego nazwisko, choć hiszpańskie, ma poważny akcent – charakterystyczny dla katalońskiego – zamiast ostrego akcentu używanego w języku hiszpańskim) czy dziennikarza Vicença Sanchisa (który pisze swoje nazwisko w sposób, który jest bliższe katalońskiemu, ale z digrafem ch charakterystycznym dla hiszpańskiego).

Ze względu na to, że litery z i s wymawia się podobnie w latynoamerykańskich dialektach języka hiszpańskiego, wiele niepatronimicznych nazwisk z -es zaczęto zapisywać z -ez. W hiszpańskim hiszpańsko-amerykańskim pisownia -ez Cháveza ( Hugo Chávez ), Corteza ( Alberto Cortez ) i Valdeza ( Nelson Valdez ) nie jest nazwiskami patronimicznymi, ale po prostu wariantami pisowni iberyjskiej pisowni hiszpańskiej z -es, jak w imionach Manuela Chavesa , Hernána Cortésa i Víctora Valdésa . Aby uzyskać więcej informacji na temat nazwisk na -z w języku hiszpańskim, zobacz Wpływy na język hiszpański .

Lista niektórych patronimów iberyjskich:

Oryginalne imię	kastylijski patronimik	Patronimika galicyjsko-portugalska
Álvaro	Álvarez	Álvares, Alves
Antom, Antão, António	Antunez	Antunes
Benito, Bento, Bieito	Benitez	Bentes, Bieites, Viéitez
Bermudo, Vermudo	Bermúdez, Vermúdez	Bermudy
Bernardo	Bernárdez	Bernardyny
Diego , Diogo	Díaz, Diez, Diéguez	Dias, Diegues
Domingo, Domingo	Dominguez	Domingues
Egaz, Egas	Viegaz	Viegas
Henryk, Henryk	Enríquez	Henriques
Ermigio, Hermigio	Ermiguez	Hermigi
Esteban, Estêvão	Estébanez	Esteves, Estevez
Facundo	Fagúndez	fagundy
Fafila, Favila	Fáfez, Fáfilaz	Fafes, Fafilas
Fernao, Fernando	Fernandez	Fernandesa
Froila, Fruela	Fróilaz, Fruelaz	Froilas, Fruelas
Garcia, Garcia	Garcés	Garces
Geraldo	Geráldez	Geraldes
Godinho, Godim	Godins, Godínez	Godins
Gomes ¹	Gomez	Gomes
Gonzalo, Gonçalo	Gonzalez	Gonçalves
Gutier, Gutierre, Guterre²	Gutierrez	Guterres
Juan, João (z łac. Ioannes )	Yáñez, Yanes, Ibáñez	Eanes, Anes
Lope, Lopo ¹	Lopez	Lopes
Marco, Marcos	Marquez	Marki
Martín, Martim, Martinho	Martínez	Martinsa
Mendo, Mendo, Mem, ¹	Menendez, Mendez	Mendesa
Muño, Monio ¹	Munoz	Moniz
Nuno, Nuno	Núñez	Nunes
Ordoño, Ordonho	Ordónez	Ordonhes
Pelayo, Paio ¹	Peláez, Paez	Pais, Pais
Pero, Pedro	Perez, Piriz	Peres, Pires
Ramiro	Ramírez	Ramires
Rodrigo	Rodriguez	Rodriguesa
Ruy, Rui-Roi³	Ruiz	Ruis, Rois
Sancho	Sánchez	Sanches
Suero, Soeiro ¹	Suárez	Soaresa
Tello, Telo	Tellez	Tele
Varão	Waron	Varão
Velasco, Vasco	Velázquez, Vazquez	Vasques, Vaz
Vimara	Vimaránez	Vimaranes, Guimarães

Imię archaiczne, nie używane.
Imię archaiczne, nie używane. Odpowiednik niemieckiego Gunthera .
Ruy lub Rui to archaiczna hipokorystyczna forma Rodrigo .

języki nordyckie

W zwyczaju nordyckim patronimy i matronimy były tworzone przez użycie końcówki -son (później -søn i -sen w języku duńskim , norweskim i niemieckim) do dopełniacza imienia ojca na oznaczenie „syn” oraz -dóttir ( islandzki i farerski -dóttir, szwedzki i norweski -dotter, duński i norweski -datter) dla „córki”. Powstały patronimik na ogół nie był używany jako nazwisko; jednak trzecie imię, tak zwane przezwisko oparte na lokalizacji lub cechach osobistych, było często dodawane w celu odróżnienia ludzi i mogło ostatecznie przekształcić się w rodzaj nazwisko rodowe . Niektóre wczesne nowożytne przykłady tej ostatniej praktyki, w których patronimika została umieszczona po imieniu, a po nim następowało nazwisko, to Norweg Peder Claussøn Friis , syn Nicolasa Thorolfsena Friisa (Claus in Claussøn to skrót od Nicolas) i Duńczyk Thomas Hansen Kingo , syn Hansa Thomsena Kingo.

Ostatecznie większość krajów skandynawskich zastąpiła lub uzupełniła ten system dominującym „międzynarodowym” standardem dziedziczonych nazwisk. Na przykład w Norwegii parlament uchwalił w 1923 r. ustawę o nazwiskach rodowych, powołując się na rosnącą populację i potrzebę unikania pomieszania nowych nazwisk w każdym pokoleniu. Prawo zezwala osobie na zachowanie patronimiki jako drugiego imienia oprócz nazwiska, jak to było powszechne we wczesnych czasach nowożytnych; nie jest to powszechna praktyka, ale się zdarza, czego współczesnym przykładem jest Audhild Gregoriusdotter Rotevatn . Rząd duński zdelegalizował tę praktykę w 1856 r. I złagodził przepisy w 1904 r., Aby poradzić sobie z ograniczoną liczbą patronimów. W Szwecji praktyka utrzymywania przez dzieci ojców i żon przyjmujących patronimię męża jako nazwiska pojawiła się w XVIII wieku, ale po raz pierwszy rozpowszechniła się pod koniec XIX wieku. Patronimika była normalna w Szwecji, przynajmniej na obszarach wiejskich, aż do XIX wieku. Od końca XIX wieku patronimika stawała się coraz mniej powszechna w Szwecji, aż do jej zniesienia w 1966 roku. W 1982 roku częściowo przywrócono prawo do używania patronimów (i matronimów); osoba (lub rodzice dziecka) musiała złożyć wniosek i uiścić opłatę. 1 lipca 2017 r. rodzice w Szwecji mogą swobodnie nadawać swoim dzieciom patronim/matronim po urodzeniu zamiast odziedziczonych imion rodowych, a każda osoba może zmienić swoje nazwisko na matronimiczne lub patronimiczne.

Matronimy były używane wyjątkowo, jeśli dziecko urodziło się poza związkiem małżeńskim lub jeśli matka była znacznie bardziej urodzona lub bardziej znana niż ojciec, czego historycznym przykładem jest Sweyn Estridsson .

Na Islandii nazwiska patronimiczne lub matronimiczne są nadal używane jako nazwiska i jest to w rzeczywistości obowiązkowe przez prawo, z kilkoma wyjątkami. Imię ojca (zwykle w dopełniaczu) plus słowo syn dla synów, dóttir dla córek. Na przykład Jóhanna Sigurðardóttir (tj. „Jóhanna, córka Sigurð [ur]”). Osoby, które nie identyfikują się jako mężczyzna lub kobieta ( osoby niebinarne ) mogą również używać przyrostka -bur , co oznacza dziecko'' .

W 2022 roku mieszkanka wyspy Gotlandia poprosiła o używanie jej nazwiska z końcówką gutnish -dotri (zamiast szwedzkiego -dotter ). Władza odwołała się od pozytywnej decyzji sądu administracyjnego w Sztokholmie, ale ostatecznie Sąd Apelacyjny orzekł, że pozwolono jej używać nazwiska Gutnish.

fiński

W Finlandii użycie patronimiki było wynikiem stosunkowo niedawnych wpływów szwedzkich i pozostawało rzadkością poza oficjalnymi dokumentami. Dopiero w XIX wieku stosowanie patronimiki zyskało jakąkolwiek popularność wśród fińskojęzycznych klas niższych. Nazwiska rodowe stały się obowiązkowe w Finlandii na mocy prawa w 1920 r.

Historycznie rzecz biorąc, patronimika była tworzona na sposób szwedzki: imię ojca i przyrostek -n'' dla dopełniacza plus słowo poika dla synów, tytär dla córek. Na przykład Tuomas Abrahaminpoika oznacza „Tuomas, syn Abrahama”, a Martta Heikintytär oznacza „Martta, córka Heikki”.

bułgarski

W języku bułgarskim patronimiki to -ov / -ev i -ova / -eva odpowiednio dla mężczyzn i kobiet. Są one identyczne z zakończeniami imion rodowych w języku bułgarskim i niektórych innych słowiańskich, na przykład w języku rosyjskim i czeskim . W bułgarskich dokumentach urzędowych patronimika występuje przed nazwiskiem, więc Ivan Marinov Yordanov byłby Ivanem , synem Marina Yordanova .

gruziński

W języku gruzińskim patronimiki, jeśli są używane, dodają s na końcu imienia ojca, po którym następuje dze dla mężczyzny i asuli dla kobiety. Na przykład oryginalne imię Józefa Stalina brzmiało Ioseb Besarionis Dze Jugaszwili. Po upadku Związku Radzieckiego patronimiki w Gruzji przestały być używane jako tradycja rosyjska. ^{[ potrzebne źródło ]}

Gruzińskie nazwiska wywodzą się głównie z patronimów, pseudonimów i miejsc pochodzenia. Dwa wspólne elementy, dze i shvili, oznaczają odpowiednio „syn” i „dziecko”.

grecki

Większość greckich nazwisk to patronimiki z pochodzenia, choć w różnych formach w zależności od miejsca pochodzenia przodków. Drobne sufiksy, które oznaczają „syna” lub, bardziej ogólnie „ potomka ”, zaczynają od podanej nazwy, takiej jak δημήτριος dēmétrios , a następnie mają patronmiczne nazwisko, takie jak dēmētr Óulos ( Peloponnese ) , dēmētr ákos ( laconia ) Mani ), Dēmētr átos ( Kefalonia ), Dēmētr ákēs ( Kreta ), Dēmētr iádēs /Dēmētr -ídēs ( Pont , Azja Mniejsza ), Dēmētr éllēs ( Lesbos ), Dēmétr oglou ( Azja Mniejsza ) (identyczny z tureckim patronimem -oğlu ) lub po prostu Dēmētríou (szczególnie powszechny na Cyprze , z pierwszym imię w dopełniaczu ) są tworzone. Ta sama zasada może dotyczyć nazwisk wywodzących się z zawodów. Na przykład od παπάς, papás „kapłan” wywodzą się od nazwisk Papadópoulos , Papadákos , Papadéas , Papadátos , Papadákēs , Papadéllēs , Papazoglou itp., z których wszystkie oznaczają „syna księdza”. Ta sama zasada może mieć zastosowanie w połączeniu: Papanikoláou, Papanikolópoulos , „syn księdza Nikolaosa”. Nazwisko rodowe córki jest takie samo jak syna, ale jest zawsze odmieniane w dopełniaczu: Dēmētropoúlou, Papanikoláou .

Oprócz tych nazwisk, w oficjalnych dokumentach używane są rzeczywiste patronimiki jako „drugie imiona” poprzedzające nazwisko. Na przykład dziećmi Ioánnisa Papadópoulosa mogą być María Ioánnou Papadopoúlou i Andréas Ioánnou Papadópoulos ( Ioánnou jest dopełniaczem Ioánnisa ). Tradycyjnie zamężna kobieta przyjmowała nazwisko rodowe męża. Teraz jednak kobiety w Grecji mogą zachować swoje nazwiska, jeśli zechcą.

język węgierski

W języku węgierskim patronimy były tradycyjnie tworzone z końcówką -fi (czasami zapisywaną jako -fy lub -ffy ). Ten system nie jest już w powszechnym użyciu, ale jego ślady nadal można znaleźć w niektórych częstych obecnych nazwiskach, takich jak Pálfi (syn Pawła), Győrfi , Bánfi lub Sándor Petőfi (słynny poeta, który wybrał formę węgierską zamiast swojego słowiańskiego nazwiska rodowego , Petrović ). W okresie starowęgierskim (X – XVI wiek, zob. Historia języka węgierskiego ), nazwiska nie były w powszechnym użyciu, a pełny dopełniacz był reprezentowany jak w Péter fia András ( syn Piotra Andrzej ). Takie formy są często używane w statutach i dokumentach prawnych z tego okresu. W języku węgierskim nazwisko poprzedza imię.

rumuński

W języku rumuńskim używano końcówek -escu i -eanu , jak w Petrescu , „syn Petre (Piotra)”; z takich patronimów powstało wiele współczesnych rumuńskich nazwisk. Rzadziej stosowano matronimikę utworzoną z dopełniacza (przy użyciu przedrostka a- ), jak w Amariei , „(syn/córka) Marii”.

Rosyjski

W języku rosyjskim końcówki -ovich, -evich i -ich są używane do tworzenia patronimiki dla mężczyzn. Byłoby spokrewnione z łacińskim dopełniaczem -ici, używanym do oznaczenia linii rodowej, a także jako odpowiednik „małego” -Vladic= „małego Vlada”-. W przypadku kobiet zakończeniem jest -yevna, -ovna lub -ichna . Na przykład w języku rosyjskim mężczyzna imieniem Iwan, którego ojcem był Mikołaj, byłby znany jako Iwan Nikołajewicz lub „Iwan, syn Mikołaja” ( Nikołajewicz bycie patronimem). Podobnie kobieta o imieniu Ludmiła z ojcem imieniem Nikołaj byłaby znana jako Ludmiła Nikołajewna lub „Ludmiła, córka Mikołaja” ( Nikołajewna jest patronimem ). W przypadku imion męskich kończących się na samogłoskę, takich jak Ilya lub Foma, gdy są one używane jako podstawa patronimiki, odpowiednie zakończenia to -ich (dla mężczyzn) i -inichna (dla kobiet). Przykłady w tytułach klasycznej literatury rosyjskiej obejmują Opowieści zmarłego Iwana Pietrowicza Biełkina , Śmierć Iwana Iljicza i „ Opowieść o tym, jak Iwan Iwanowicz pokłócił się z Iwanem Nikiforowiczem ”.

W Rosji patronimika jest oficjalną częścią imienia, używaną we wszystkich oficjalnych dokumentach oraz podczas zwracania się do kogoś zarówno formalnie, jak i wśród przyjaciół. Prawidłowy porządek zapisu pełnego imienia to nazwisko, imię, następnie patronim – taki porządek można znaleźć na oficjalnych dokumentach, wizytówkach i adresach urzędowych. Na przykład kobieta o imieniu Mariya Iosifovna Zhukova wręczy ci wizytówkę z napisem Zhukova Mariya Iosifovna. Użycie imienia, po którym następuje patronimika w języku rosyjskim, jest zawsze neutralnym, poprawnym i uprzejmym sposobem zwracania się do dowolnej osoby z wyjątkiem bliskich przyjaciół, członków rodziny lub dzieci - w takich przypadkach użycie patronimii dodaje humoru. Ta forma byłaby zgodna z zachodnim użyciem słowa Mr. i nazwiska dla grzecznego i właściwego użycia i odniesienia. Zamiast nazywania przez uczniów nauczyciela panią i nazwiskiem, właściwą formą byłoby nadanie imienia i patronimii. Na przykład nauczycielka Anna Borisovna Kopylova była zawsze nazywana przez swoich uczniów Anną Borisovną. Zwracając się do znacznie młodszej osoby, powszechnie używa się tylko imienia. W wielu sytuacjach, w tym przy oficjalnych okazjach, przez kolegów z pracy, znajomych lub osobę młodszą, do osób zwraca się imię, po którym następuje patronim (np. „Michaił Nikołajewicz”). Młodsze osoby (poniżej 50 roku życia) coraz częściej porzucają patronimię w pracy. W sytuacjach nieformalnych, jeśli osoba jest wezwana przez a zdrobnienie (takie jak Misha dla Michaiła lub Nastya dla Anastazji), patronimika nie jest używana.

W mowie potocznej , nieformalnej możliwe jest również zakontraktowanie końcówki patronimiki: w ten sposób Nikołajewicz staje się Nikołajczem, a Stiepan Iwanowicz Stiepanem Iwanowiczem lub po prostu Iwanym, gdyż imię można całkowicie pominąć . W tym przypadku skrócenie, jeśli to możliwe, jest obowiązkowe: Iwana Siergiejewicza Sidorowa można nazwać „Siergiejewiczem” lub rzadziej „Siergiejewiczem”. W przeciwieństwie do imion męskich, jeśli kobieta jest nazywana imieniem patronimicznym bez imienia, patronimika zwykle nie jest zakontraktowana: „Iwanowna”, ale „Mar 'Ivanna”; „Siergiejewna”/„Siergiewna” to jeden wyjątek, gdzie obie formy są w porządku. Zazwyczaj samo imię patronimiczne jest znaną formą zwracania się do starszej kobiety.

serbski

Vuk Karadžić donosił w XIX wieku, że Serbowie czasami używali swoich starych nazwisk rodowych, a czasem patronimów. Sam Vuk Karadžić używał patronimika Stefanović (syn Stevena), a czasem Karadzić, stare nazwisko rodowe. Jednak obecnie imiona patronimiczne w Serbii są najczęściej używane w dokumentach prawnych i mają formę imienia ojca, które mówi, że dziecko jest „takie a takie”… Przykład: Marija Dragoljuba Pavlović, gdzie Dragoljub to imię ojca a „Dragoljuba” dosłownie oznacza „z Dragoljub”. Istnieją również inne formy, jak np. włączenie – imienia ojca – w nawiasie: Maria (Dragoljub) Pavlović.

Coraz powszechniejsze stało się umieszczanie nazwiska któregokolwiek z rodziców w dokumentach prawnych („ime jednog roditelja”) – w praktyce jest to zwykle nadal nazwisko ojca

W Serbii, Chorwacji i Bośni imiona patronimiczne nie zmieniają formy z rodzaju męskiego na żeński . Przykład: Marija Dragoljuba Pavlović (Dragoljub to imię ojca; Dragoljuba to forma, która mówi, że jest jego córką lub dosłownie „od Dragoljuba”).

ukraiński

W języku ukraińskim patronimika żeńska zawsze kończy się na -івна (-ivna ) lub -ївна (-yivna ) . Męski patronimik zawsze kończy się na -ович (- ovych ) lub -йович (- yovych ). Wyjątek: Illia (Ілля) → Illich (Ілліч) (np. Illia Illich Mechnikov ), Sava (Сава) → Savych (Савич), Jakiv (Яків) → Yakovych (Якович).

Patronimy są częścią pełnej nazwy i są obowiązkowe w przekazach formalnych. Często występują w mowie potocznej, na przykład zwracają się do osoby z szacunkiem (używając imienia, po którym następuje patronim) i akcentują nieformalny przekaz w formalnych środowiskach, jak między kolegami mającymi dobre relacje w pracy (używając patronim bez imienia i nazwiska).

Zobacz też

Notatki

Linki zewnętrzne

„Duńskie tradycje nazewnictwa” . Zarchiwizowane od oryginału w dniu 7 stycznia 2012 r.
„Walijskie nazwiska patronimiczne” . 25 września 2019 r. Zarchiwizowane od oryginału w dniu 15 października 2006 r.
Nazwiska holenderskie z XVII wieku
Data Wales Nazwiska (archiwum 27 marca 2009)
Jaka jest historia z holenderskimi nazwiskami? Zarchiwizowane 2 grudnia 2008 w Wayback Machine