Barlaama i Jozafata

W przypadku innych zastosowań zob. Barlaam i Jozafat .

Chrześcijański wizerunek Jozafata, rękopis z XII wieku

Barlaam i Jozafat , znani również jako Bilawhar i Budhasaf , to legendarni chrześcijańscy święci . Historia ich życia oparta była na życiu Buddy Gautamy i opowiada o nawróceniu Jozafata na chrześcijaństwo . Według legendy król Indii prześladował Kościół chrześcijański w swoim królestwie. Po tym, jak astrologowie przepowiedzieli, że jego własny syn pewnego dnia zostanie chrześcijaninem, król uwięził młodego księcia Jozafata, który jednak spotkał pustelnika św. Barlaama i nawrócił się na chrześcijaństwo. Po wielu udrękach ojciec młodego księcia przyjął wiarę chrześcijańską, przekazał tron ​​Jozafatowi i udał się na pustynię, aby zostać pustelnikiem. Sam Jozafat później abdykował i udał się do odosobnienia ze swoim starym nauczycielem Barlaamem.

Historia

Przedstawienie przypowieści Barlaama i Jozafata w baptysterium w Parmie we Włoszech

Historia Barlaama i Jozafata lub Joasafa jest schrystianizowaną i późniejszą wersją historii Siddharthy Gautamy , który został Buddą . Opowieść wywodzi się z sanskryckiego tekstu buddyjskiego mahajany z drugiego do czwartego wieku , poprzez wersję manichejską , a następnie arabski Kitāb Bilawhar wa-Būd̠āsaf (Księga Bilawhar i Budhasaf), obecna w Bagdadzie w VIII wieku, skąd weszła na Bliski Wschód kręgach chrześcijańskich przed pojawieniem się w wersjach europejskich.

Pierwszą schrystianizowaną adaptacją był gruziński epos Balavariani z X wieku. Gruziński mnich Eutymiusz z Athos przetłumaczył tę historię na język grecki na jakiś czas przed śmiercią w wypadku podczas wizyty w Konstantynopolu w 1028 r. Tam grecka adaptacja została przetłumaczona na łacinę w 1048 r. i wkrótce stała się dobrze znana w Europie Zachodniej jako Barlaam i Jozafat . Grecka legenda „Barlaam i Ioasaph” jest czasami przypisywana Janowi z Damaszku z VII wieku , ale FC Conybeare argumentował, że została przepisana przez Eutymiusza w XI wieku.

Historia Barlaama i Jozafata była popularna w średniowieczu , pojawiała się w takich dziełach, jak Złota Legenda , a scena z trzema trumnami ostatecznie pojawiła się, poprzez angielskie tłumaczenie wersji łacińskiej Caxtona , w „ Kupcu ” Szekspira Wenecji ". Poeta Chardri stworzył anglo-normandzką wersję La vie de seint Josaphaz w XIII wieku. Historia Jozafata i Barlaama zajmuje również dużą część XV księgi Speculum Historiale (Zwierciadło historii) autorstwa XIII-wiecznego francuskiego encyklopedysty Wincentego z Beauvais .

Jeden z rękopisów Marco Polo odnotowuje niezwykłe podobieństwo między opowieścią o „Sakyamuni Burkham” (imię, którego Polo używa dla Buddy ) a św. Jozafatem, najwyraźniej nieświadomym pochodzenia historii Jozafata.

Powstały dwie średnio-wysoko-niemieckie wersje: jedna, „Laubacher Barlaam ”, autorstwa biskupa Freising Ottona II , a druga, Barlaam und Josaphat , romans wierszowany, autorstwa Rudolfa von Emsa . Ten ostatni został opisany jako „być może kwiat religijnej twórczości literackiej w niemieckim średniowieczu” przez Heinricha Heinego .

W XVI wieku historia Jozafata została ponownie opowiedziana jako obrona życia monastycznego podczas reformacji protestanckiej i wolnej woli przeciwko protestanckim doktrynom dotyczącym predestynacji .

Legenda

Książę Jozafat pozdrawia trędowatego i kalekiego. Ilustracja z XIV-wiecznej kopii Speculum Historiale Vincenta de Beauvais.

Według legendy król Abenner w Indiach prześladował Kościół chrześcijański w swoim królestwie , założonym przez apostoła Tomasza . Kiedy astrologowie przewidzieli, że jego własny syn pewnego dnia zostanie chrześcijaninem, Abenner kazał odizolować młodego księcia Jozafata od zewnętrznych kontaktów. Mimo uwięzienia Jozafat spotkał pustelnika św. Barlaama i nawrócił się na chrześcijaństwo. Jozafat zachował wiarę nawet w obliczu gniewu i perswazji ojca. W końcu Abenner nawrócił się, przekazał swój tron ​​Jozafatowi i udał się na pustynię, aby zostać pustelnikiem. Sam Jozafat później abdykował i udał się do odosobnienia ze swoim starym nauczycielem Barlaamem.

Nazwy

Imię Jozafat pochodzi od sanskryckiego bodhisattwy . Sanskryckie słowo zostało zmienione na Bodisav w tekstach środkowo-perskich w VI lub VII wieku, a następnie na Būdhasaf lub Yūdhasaf w dokumencie arabskim z VIII wieku (inicjał arabski „b” ﺑ został zmieniony na „y” ﻳ przez powielenie kropki pismem ręcznym). Stało się to Iodasaph w języku gruzińskim w X wieku, a imię to zostało zaadaptowane jako Ioasaph ( Ἰωάσαφ ) w Grecji w XI wieku, a następnie zostało zasymilowane z Iosaphat / Jozaphat po łacinie.

Nazwa Barlaam wywodzi się od arabskiego imienia Bilawhar ( بِلَوْهَر ) zapożyczonego przez gruziński ( ბალაჰვარ Balahvar ) do bizantyjskiej greki ( Βαρλαάμ Barlaám ). Historycznie uważano, że arabski Bilawhar pochodzi od sanskryckiego bhagawana , epitetu Buddy, ale to pochodzenie nie zostało udowodnione i zaproponowano inne. Almuth Degener sugeruje wyprowadzenie z sanskrytu purohita przez hipotetyczny środkowoperski produkt pośredni.

Imię ojca Jozafata, króla Abennera, wywodzi się od greckiego imienia Abenner ( Ἀβεννήρ ), chociaż inna grecka wersja legendy podaje to imię jako Avenir ( Ἄβενιρ ). Te greckie imiona zostały zaadaptowane z gruzińskiego Abenesar ( აბენესერ ; później skrócone do აბენეს , Abenes ), które samo wywodzi się z arabskiej wersji legendy, w której nazywa się on królem Junaysar ( جُنَيسَر ). Według IV Abuladze, podczas zapożyczeń z arabskiego na gruziński, źle umieszczone i'jām spowodowało błędne odczytanie Junaysara jako Habenesera , po czym pominięto inicjał H -. Pochodzenie nazwy arabskiej jest niejasne.

Świętość

W średniowieczu obaj zostali zidentyfikowani jako chrześcijańscy święci, chociaż nigdy nie zostali formalnie kanonizowani .

Dni świąteczne

Barlaam i Jozafat figurowali we wcześniejszych wydaniach Martyrologium Rzymskiego ze wspólnym świętem 27 listopada, nie zostali jednak włączeni do Mszału Rzymskiego .

Barlaam i Jozafat zostali wpisani do grecko-prawosławnego kalendarza liturgicznego 26 sierpnia juliański ( 8 września gregoriański ), a do kalendarza liturgicznego tradycji słowiańskiej Kościoła prawosławnego 19 listopada juliański ( 2 grudnia gregoriański ).

Teksty

Strona z wydania z 1896 roku autorstwa Josepha Jacobsa z University of Toronto (kliknij na zdjęcie, aby przeczytać książkę)

Istnieje wiele różnych ksiąg w różnych językach, a wszystkie dotyczą życia świętych Barlaama i Jozafata w Indiach . W tej tradycji hagiograficznej życie i nauki Jozafata mają wiele podobieństw z życiem i naukami Buddy . „Ale dopiero w połowie XIX wieku uznano, że w Jozafacie Budda był czczony jako chrześcijański święty przez około tysiąc lat”. Autorstwo dzieła jest kwestionowane. Początkami tej historii wydaje się być manuskrypt środkowoazjatycki napisany w manichejskiej . Ta książka została przetłumaczona na gruziński i arabski .

rękopisy greckie

Najbardziej znana wersja w Europie pochodzi z oddzielnego, ale nie do końca niezależnego źródła, napisanego w języku greckim i choć anonimowego, przypisanego mnichowi imieniem Jan. Dopiero znacznie później pojawiła się tradycja, że ​​był to Jan z Damaszku , ale większość uczonych nie akceptuje już tego przypisania. Zamiast tego wiele dowodów wskazuje na Eutymiusza z Athos , Gruzina, który zmarł w 1028 roku.

Współczesne wydanie tekstu greckiego, ze 160 zachowanych wariantów rękopisów (2006), ze wstępem (niemiecki, 2009) zostało opublikowane jako tom 6 dzieł Jana Damasceńskiego przez mnichów z opactwa Scheyern , pod redakcją Roberta Volka . Został on włączony do wydania ze względu na tradycyjne przypisanie, ale oznaczony jako „spuria”, gdyż tłumaczem jest gruziński mnich Eutymiusz Hagioryta (ok. 955–1028) na Górze Athos , a nie Jan Damasceński z klasztoru św. Pustynia Judzka . Wprowadzenie z 2009 r. zawiera przegląd.

rękopisy angielskie

Wśród rękopisów w języku angielskim dwa najważniejsze to British Library MS Egerton 876 (podstawa książki Ikegamiego) i MS Peterhouse 257 (podstawa książki Hirsha) na Uniwersytecie w Cambridge . Książka zawiera opowieść podobną do Trzech szkatułek znalezionych w Gesta Romanorum , a później w Kupcu weneckim Szekspira .

Wydania

arabski

  • E. Rehatsek - The Book of the King's Son and the Ascetic - tłumaczenie angielskie (1888) na podstawie arabskiego rękopisu Halle
  • Gimaret - Le livre de Bilawhar et Budasaf - francuskie tłumaczenie arabskiego rękopisu z Bombaju

gruziński

grecki

Pierwsza strona rękopisu Barlama i Josephata w Biblioteca Nacional de España , XIV lub XV wiek
  •   Robert Volk, Die Schriften des Johannes von Damaskos VI/1: Historia animae utilis de Barlaam et Ioasaph (spuria). Patristische Texte und Studien Bd. 61. Berlin: Walter de Gruyter, 2009. Ps. xlii, 596. ISBN 978-3-11-019462-3 .
  •   Robert Volk, Die Schriften des Johannes von Damaskos VI/2: Historia animae utilis de Barlaam et Ioasaph (spuria). Tekst i wszystkie załączniki. Patristische Texte und Studien Bd. 60. Berlin: Walter de Gruyter, 2006. Ps. XIV, 512. ISBN 978-3-11-018134-0 .
  • Boissonade – starsze wydanie gr
  • GR Woodward i H. Mattingly - starsze angielskie tłumaczenie greckiego Online Harvard University Press, Cambridge MA, 1914
  • S. Ioannis Damasceni Historia, de vitis et rebvs gestis SS. Barlaam Eremitae i Iosaphat Indie regis. Iacobo Billio Prunæo, S. Michaëlis in eremo Cœnobiarcha interprete. Coloniae, In Officina Birckmannica, sumptibus Arnoldi Mylij. Anno MD XCIII. – Współczesne łacińskie tłumaczenie greki.
  • Vitæ et res gestæ SS. Barlaam eremitæ, et Iosaphat India regis. S. Io. Damasceno avctores, Iac. Interpretacja Billio Prunæo. Antverpiae, Sumptibus Viduæ & hæredum Ioannis Belleri. 1602. – Współczesne łacińskie tłumaczenie greki.
  • S. Ioannis Damasceni Historia, de vitis et rebvs gestis SS. Barlaam Eremitæ i Iosaphat Indie regis. Iacobo Billio Prvnæo, S. Michaëlis in eremo Cœnobiarcha, interprete. Nune denuò accuratissimè à P. Societate Iesv revisa & correcta. Coloniæ Agrippinæ, Apud Iodocvm Kalcoven, M. DC. XLIII. – Współczesne łacińskie tłumaczenie greki.

łacina

  • Kodeks VIII B10, Neapol
  • Czytanie średniowiecznej łaciny z legendą o Barlaamie i Jozafacie , wyd. Donka D. Marcus (2018) (wydanie skróconej, łacińskiej wersji Jacobus de Voragine )

etiopski

  • Baralâm i Yĕwâsĕf . Budge, EA Wallis . Baralam i Yewasef: etiopska wersja schrystianizowanej wersji buddyjskiej legendy o Buddzie i Bodhisattwie . Opublikowano: Londyn; Nowy Jork: Kegan Paul; Biggleswade, Wielka Brytania: Dystrybucja: Extenza-Turpin Distribution; Nowy Jork: dystrybuowane przez Columbia University Press, 2004.

stary francuski

  • Jean Sonet, Le roman de Barlaam et Josaphat (Namur, 1949–52) po Tours MS949
  • Leonard Mills, po Watykanie MS660
  • Zotenberg i Meyer, za Gui de Cambrai MS1153

kataloński

  • Gerhard Moldenhauer Vida de Barlan MS174

prowansalski

  • Ferdinand Heuckenkamp, ​​wersja w langue d'Oc
  • Jeanroy, wersja prowansalska, za Heuckenkamp
  • Nelli, Trubadurzy, według Heuckenkampa
  • Prowansalski, BN1049

Włoski

  • GB Bottari, wydanie różnych starych włoskich MS.
  • Georg Maas, stary włoski MS3383

portugalski

  • Hilário da Lourinhã. Vida do honorado Infante Josaphate, filho del Rey Avenir, versão de frei Hilário da Lourinhã: ea identificação, por Diogo do Couto (1542–1616), de Josaphate com o Buda . Wstęp i notatki Margaridy Corrêa de Lacerda. Lisboa: Junta de Investigações do Ultramar, 1963.

serbski

chorwacki

Istnieją trzy wersje chorwackie, wszystkie tłumaczenia z języka włoskiego. Starsza sztokawska bez tytułu pochodzi z Republiki Ragusa i została przepisana do kodeksu z wcześniejszego źródła w XVII wieku, podczas gdy młodsze tłumaczenia czakawskie , jeden rękopis i jeden drukowany, pochodzą z początku XVIII wieku. Książka została wydana przez Petara Maçukata w Wenecji w 1708 roku pod tytułem Xivot S[veto]ga Giosafata obrachien od Barlaama i obecnie znajduje się w Bibliotece Narodowej i Uniwersyteckiej w Zagrzebiu . Oba rękopisy zostały opublikowane w 1913 r. przez czeskiego slawistę Josefa Karáska i filologa chorwackiego Franjo Fanceva i wznowione w 1996 r. czakawskie miały wspólne źródło, podczas gdy starsze przekłady sztokawskie korzystały z wcześniejszej wersji włoskiej oraz Złotej Legendy .

  • Petar Maçukat (tłumacz). Xivot S[veto]ga Giosafata obrachien od Barlaama s yednim verscem nadostavglien radi xena bitti osudyen . Wenecja: Opublikowane przez Domenico Lovisa, 1708.
  • Josip Karásek i Franjo Fancev (redaktorzy). Dubrovačke legende . Praga: Opublikowane dla Hohen Unterrichtsministeriums w Wiedniu i rodziny Hlávka przez Edvarda Leschingera, 1913.
  •   Branimir Donat (redaktor). Dubrovačke legende . Zagrzeb: Opublikowane dla Zorki Zane przez Dorę Krupićevę, 1996 (przedruk). ISBN 953-96680-1-8
  •   Vesna Badurina Stipčević (redaktor). Hrvatska srednjovjekovna proza ​​. Zagrzeb: Opublikowane dla Igora Zidicia przez Matica hrvatska, 2013. ISBN 978-953-150-319-8

język węgierski

język angielski

  •   Hirsh, John C. (redaktor). Barlam i Iosaphat: średnioangielskie życie Buddy . Edytowane z MS Peterhouse 257. Londyn; New York: Opublikowane dla Early English Text Society przez Oxford University Press, 1986. ISBN 0-19-722292-7
  •   Ikegami, Keiko. Barlaam and Josaphat: transkrypcja MS Egerton 876 z notatkami, glosariuszem i studium porównawczym wersji średnioangielskiej i japońskiej , New York: AMS Press, 1999. ISBN 0-404-64161-X
  •   John Damascene, Barlaam i Ioasaph (Loeb Classical Library). David M. Lang (wprowadzenie), GR Woodward (tłumacz), Harold Mattingly (tłumacz) · Wydawca: Loeb Classical Library, W. Heinemann; 1967, 1914. ISBN 0-674-99038-2
  • MacDonald, KS (redaktor). Historia Barlaama i Joasafa: buddyzm i chrześcijaństwo . Ze wstępem filologicznym i przypisami do wersji Vernon, Harleian i Bodleian autorstwa Johna Morrisona. Kalkuta: Thacker, Spink, 1895.

Staronordyjski

Barlaams saga ok Jósafats to staronordycka (szczególnie staronorweska ) interpretacja historii Barlaama i Jozafata . Ta staronorweska wersja jest oparta na łacińskim tłumaczeniu z XII wieku; saga o Guðmundur Arason podaje, że została przetłumaczona przez króla Haakona III Sverressona (zm. 1204). Istnieje kilka innych staronordyckich wersji tej samej historii, przetłumaczonych niezależnie z różnych źródeł. Istnieją dwie staroszwedzkie , z których starsza opiera się na Złotej Legendzie , podczas gdy młodsza wykorzystuje Speculum historiale jako główne źródło. Legendarny islandzki Reykjahólarbók z początku XVI wieku zawiera wersję przetłumaczoną z dolnoniemieckiego.

tybetański

hebrajski

  • Abraham ben Szmuel ha-Lewi Ibn Hasdai, Ben hammelekh vehannazir (XIII wiek)
  • Habermann, Avraham Meir (red.), Avraham ben Hasdai, Ben hammelekh vehannazir, Jerozolima: Mahberot lesifrut – Mossad haRav Kook 1950 (po hebrajsku).
  • Abraham ben Shemuel Halevi ibn Hasdai, Ben hamelekh vehanazir , wyd. Ayelet Oettinger, Universitat Tel Aviv, Tel Aviv 2011 (po hebrajsku).

Zobacz też

Uwagi i odniesienia

Linki zewnętrzne

Pobrano z „ https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Barlaam_and_Josaphat&oldid=1138194810 ”