język Ojibwe

Ojibwe
Ojibwa
Anishinaabemowin , ᐊᓂᐦᔑᓈᐯᒧᐎᓐ
Anishinaabemowin header.svg
Wymowa [anɪːʃɪnaːpeːmowɪn]
Pochodzi z Kanada, Stany Zjednoczone
Region Kanada: Quebec , Ontario, Manitoba , Saskatchewan, grupy w Albercie , Kolumbia Brytyjska; Stany Zjednoczone: Michigan , Wisconsin , Minnesota , grupy w Północnej Dakocie , Montana
Pochodzenie etniczne Ojibwe ludzie
Ludzie mówiący w ojczystym języku
 (50 000 cytowanych spisów powszechnych z lat 1990–2016)
dialekty (patrz dialekty Ojibwe )


Łacina ( różne alfabety w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych), sylabika Ojibwe w Kanadzie, sylabika algonkińska Wielkich Jezior w Stanach Zjednoczonych
Kody językowe
ISO 639-1 – Ojibwa
ISO 639-2 – Ojibwa
ISO 639-3








oji – kod włącznie – Ojibwa Kody indywidualne: ojs – Severn Ojibwa ojg – wschodnia Ojibwa ojc – środkowa Ojibwa ojb – północno-zachodnia Ojibwa ojw – zachodnia Ojibwa ciw – Chippewa otw – Ottawa alq – Algonquin
Glottolog ojib1241 Ojibwa
Linguasfera 62-ADA-d (Ojibwa + Anissinapek)
Anishinaabewaki.jpg
Lokalizacja wszystkich rezerwatów / rezerwatów Anishinaabe i miast z populacją Anishinaabe w Ameryce Północnej, z pierścieniami dyfuzji wokół społeczności posługujących się językami Anishinaabe.
Ten artykuł zawiera symbole fonetyczne IPA . Bez odpowiedniej obsługi renderowania zamiast znaków Unicode możesz zobaczyć znaki zapytania, ramki lub inne symbole . Aby zapoznać się ze wstępnym przewodnikiem dotyczącym symboli IPA, zobacz Help:IPA .
Ten artykuł zawiera znaki sylabiczne kanadyjskich Aborygenów . Bez odpowiedniego wsparcia renderowania zamiast sylab możesz zobaczyć znaki zapytania, ramki lub inne symbole .

Ojibwe / z oʊ dʒ ɪ b w eɪ / , znany również jako Ojibwa / Ojibwemowin oʊ dʒ ɪ b w ə / , Ojibway , Otchipwe , lub Anishinaabemowin , jest rodzimym językiem Ameryki Północnej rodziny języków Algonquian . Język charakteryzuje się serią dialektów które mają lokalne nazwy i często lokalne systemy pisma . Nie ma jednego dialektu, który byłby uważany za najbardziej prestiżowy lub najbardziej znany, ani standardowego systemu pisma, który obejmowałby wszystkie dialekty.

Dialekty Ojibwemowin są używane w Kanadzie, od południowo-zachodniego Quebecu , przez Ontario , Manitoba i części Saskatchewan , z peryferyjnymi społecznościami w Albercie ; oraz w Stanach Zjednoczonych, od Michigan po Wisconsin i Minnesota , z wieloma społecznościami w Północnej Dakocie i Montanie , a także z grupami, które przeniosły się do Kansas i Oklahomy w okresie usuwania Indian . Chociaż istnieją pewne różnice w klasyfikacji jego dialektów, przynajmniej następujące są rozpoznawane, ze wschodu na zachód: Algonquin , Eastern Ojibwe , Ottawa (Odawa) , Western Ojibwe (Saulteaux) , Oji-Cree (Severn Ojibwe) , Northwestern Ojibwe i południowo-zachodnie Ojibwe (Chippewa) . Opierając się na współczesnych badaniach terenowych, JR Valentine rozpoznaje również kilka innych dialektów: Berens Ojibwe w północno-zachodnim Ontario, który odróżnia od północno-zachodniego Ojibwe; Na północ od (jeziora) Superior; i Nipissing. Te dwa ostatnie obejmują w przybliżeniu to samo terytorium, co Środkowa Ojibwa , którego on nie rozpoznaje.

Zagregowane dialekty Ojibwemowin obejmują drugi najczęściej używany język Pierwszych Narodów w Kanadzie (po Cree ) i czwarty najczęściej używany w Stanach Zjednoczonych lub Kanadzie po Navajo , językach Eskimosów i Cree .

Ojibwemowin jest stosunkowo zdrowym językiem tubylczym. Waadookodaading Ojibwe Language Immersion School uczy wszystkich klas tylko dla dzieci w Ojibwe.

Klasyfikacja

Rodzina języków Algonquian, której członkiem jest Ojibwemowin, sama jest członkiem rodziny języków Algic , inne języki Algic to Wiyot i Yurok . Ojibwe jest czasami opisywany jako Central Algonquian , wraz z Fox , Cree , Menominee , Miami-Illinois , Potawatomi i Shawnee . Środkowy Algonquian to raczej wygodny termin geograficzny niż podgrupa genetyczna , a jego użycie nie wskazuje, że języki centralne są ze sobą bliżej spokrewnione niż z innymi językami algonkińskimi.

Egzonimy i endonimy

Najbardziej ogólnym rdzennym określeniem języka jest Anishinaabemowin „mówiący językiem ojczystym” ( Anishinaabe „osoba tubylcza”, przyrostek czasownika –mo „mówić językiem”, przyrostek –win „nominalizator”), z różną pisownią i wymową w zależności od dialektu. Niektórzy mówcy używają terminu Ojibwemowin . Ogólnym terminem w Oji-Cree (Severn Ojibwe) jest Anihshininiimowin , chociaż Anishinaabemowin jest powszechnie uznawany przez użytkowników Severn. Niektórzy mówcy Saulteaux Ojibwe określają swój język jako Nakawemowin . Dialekt ottawski jest czasami określany jako Daawaamwin , chociaż ogólne określenie to Nishnaabemwin , przy czym ten ostatni termin odnosi się również do Jibwemwin lub wschodniego Ojibwe . Inne lokalne terminy są wymienione w dialektach Ojibwe . Terminy angielskie obejmują Ojibwe, z wariantami, w tym Ojibwa i Ojibway . Powiązany termin Chippewa jest częściej używany w Stanach Zjednoczonych i południowo-zachodnim Ontario wśród potomków migrantów z Ojibwe ze Stanów Zjednoczonych.

Związek z Potawatomim

Ojibwe i Potawatomi są często postrzegane jako bliżej spokrewnione ze sobą niż z innymi językami algonkińskimi. Ojibwe i Potawatomi zostali zaproponowani jako prawdopodobni kandydaci do utworzenia podgrupy genetycznej w obrębie Proto-Algonquian , chociaż wymagane badania w celu ustalenia historii językowej i statusu hipotetycznej podgrupy „Ojibwe – Potawatomi” nie zostały jeszcze podjęte. Dyskusja na temat podgrup rodziny Algonquian wskazuje, że „Ojibwe – Potawatomi to kolejna możliwość, która czeka na zbadanie”. W proponowanej konsensusowej klasyfikacji języków algonkińskich Goddard (1996) klasyfikuje Ojibwa i Potawatomi jako „Ojibwayan”, chociaż nie przedstawiono żadnych potwierdzających dowodów.

Języki centralne mają znaczną liczbę wspólnych cech. Cechy te można generalnie przypisać rozprzestrzenianiu się cech poprzez zapożyczenia: „Rozległe zapożyczenia leksykalne, fonologiczne i być może gramatyczne – rozprzestrzenianie się elementów i cech ponad granicami językowymi – wydaje się być głównym czynnikiem decydującym o nadaniu językom obszaru Upper Great Lakes ich ogólnie podobna obsada i nie było możliwe znalezienie wspólnych innowacji na tyle znaczących, by wymagać postulowania genetycznie odrębnej podgrupy Central Algonquian.

Podniesiono również możliwość, że proponowaną podgrupę genetyczną Ojibwa i Potawatomi można również uznać za dyfuzję: „Domniemana podgrupa Ojibwa – Potawatomi jest podobnie otwarta do zakwestionowania, ale nie można jej ocenić bez dodatkowych informacji na temat dialektów Potawatomi”.

Podział geograficzny

Dystrybucja Ojibwe i jej dialektów przed kontaktem

Społeczności Ojibwe znajdują się w Kanadzie od południowo-zachodniego Quebecu , przez Ontario , południową Manitobę i części południowego Saskatchewan ; aw Stanach Zjednoczonych od północnego Michigan przez północny Wisconsin i północną Minnesotę , z wieloma społecznościami w północnej Północnej Dakocie i północnej Montanie . Grupy użytkowników dialektu ottawskiego wyemigrowały do ​​Kansas i Oklahomy w okresie historycznym, z niewielką ilością dokumentacji językowej języka w Oklahomie. Odnotowano obecność Ojibwe w Kolumbii Brytyjskiej .

Aktualne dane spisowe wskazują, że wszystkimi odmianami Ojibwe posługuje się około 56 531 osób. Liczba ta odzwierciedla dane ze spisu powszechnego Stanów Zjednoczonych z 2000 r. i Kanady z 2006 r . Podaje się, że językiem ojibwe posługuje się łącznie 8791 osób w Stanach Zjednoczonych, z czego 7355 to rdzenni Amerykanie i aż 47740 w Kanadzie, co czyni go jednym z największych języków algicznych pod względem liczby użytkowników.

Język Kanada (2016) Kanada (2011) Stany Zjednoczone Razem (według mówców) Całkowita populacja etniczna
Algonkin 1660 2680 0 2680 8266
Oji-Cree 13630 12600 0 12600 12600
Ojibwe 20470 24 896 8355 33251 219711
Ottawa 165 7564 436 8000 60 000
Razem (według kraju) 35 925 47740 8791 56531 300 577

Rezerwaty Red Lake , White Earth i Leech Lake znane są z tradycji śpiewania hymnów w języku Ojibwe. Od 2011 roku ojibwe jest językiem urzędowym Red Lake.

dialekty

Tablica Dziedzictwa Ontario w Ojibwe w historycznym miejscu bitwy nad Tamizą
Główny artykuł: dialekty Ojibwe

Ponieważ dialekty Ojibwe są przynajmniej częściowo wzajemnie zrozumiałe, Ojibwe jest zwykle uważany za jeden język z wieloma dialektami, tj. Ojibwe jest „… tradycyjnie uważany za jeden język składający się z kontinuum odmian dialektów, ponieważ… każdy dialekt jest przynajmniej częściowo zrozumiały dla osób posługujących się sąsiednimi dialektami. Ontario i północnym Michigan, dialekt Severn Ojibwa używany w północnym Ontario i Manitobie oraz dialekt Algonquin używany w południowo-zachodnim Quebecu. Valentine zauważa, że ​​izolacja jest najbardziej prawdopodobnym wyjaśnieniem charakterystycznych cech językowych występujących w tych trzech dialektach. Wiele społeczności przylegających do tych trzech dialektów stosunkowo ostro zróżnicowane dialekty wykazują mieszankę cech przejściowych, odzwierciedlających nakładanie się na siebie z innymi pobliskimi dialektami. Chociaż każdy z tych dialektów przeszedł innowacje, które czynią je charakterystycznymi, ich status jako części kompleksu językowego Ojibwe nie jest kwestionowany. Stosunkowo niski stopień wzajemna zrozumiałość między niektórymi niesąsiadującymi dialektami Ojibwe skłoniła Rhodesa i Todda do zasugerowania, że ​​Ojibwe należy analizować jako podgrupę językową składającą się z kilku języków.

Chociaż istnieją pewne różnice w klasyfikacji dialektów Ojibwe, rozpoznawane są przynajmniej następujące dialekty, idąc z zachodu na wschód: zachodni Ojibwe (Saulteaux) , południowo-zachodni Ojibwe (Chippewa) , północno-zachodni Ojibwe , Severn Ojibwe (Oji-Cree) , Ottawa ( Odawa) , wschodnią Ojibwe i Algonquin . Opierając się na współczesnych badaniach terenowych, Valentine rozpoznaje również kilka innych dialektów: Berens Ojibwe w północno-zachodnim Ontario, który odróżnia od północno-zachodniego Ojibwe; Na północ od (jeziora) Superior; i Nipissing. Te dwa ostatnie obejmują w przybliżeniu to samo terytorium, co Środkowa Ojibwa , którego on nie rozpoznaje.

Dwie niedawne analizy relacji między dialektami Ojibwe są zgodne co do przypisania silnie zróżnicowanego dialektu ottawskiego do odrębnej podgrupy oraz przypisania Severn Ojibwe i Algonquin do innej podgrupy i różnią się przede wszystkim w odniesieniu do relacji między mniej silnie zróżnicowane dialekty. Rhodes i Todd rozpoznają kilka różnych podgrup dialektów w Ojibwe: (a) Ottawa; (b) Severn i Algonkin; (c) trzecia podgrupa, która jest dalej podzielona na (i) podgrupę północno-zachodnich Ojibwe i Saulteaux oraz podgrupę składającą się ze wschodniej Ojibwe i dalszą podgrupę obejmującą południowo-zachodnią Ojibwe i środkową Ojibwe. Valentine zaproponował podział dialektów Ojibwe na trzy grupy: poziom północny składający się z Severn Ojibwe i Algonquin; południowa warstwa składająca się z „Odawa, Chippewa, Eastern Ojibwe, Ojibwe regionu Border Lakes między Minnesotą a Ontario i Saulteaux; i trzecia strefa przejściowa między tymi dwiema grupami polarnymi, w której występuje mieszanka północnej i południowej cechy."

Mieszanina języków

Znak na Lakehead University w języku angielskim i Ojibwe.

Kilka różnych dialektów Ojibwe funkcjonowało jako lingua franca lub języki handlowe w rejonie Wielkich Jezior , szczególnie w interakcjach z użytkownikami innych języków algonkińskich. Dokumentacja takiego użycia pochodzi z XVIII i XIX wieku, ale prawdopodobne jest wcześniejsze użycie, z doniesieniami już w 1703 roku sugerującymi, że Ojibwe było używane przez różne grupy od Zatoki Świętego Wawrzyńca do jeziora Winnipeg i od tak dalekiego południa, jak Ohio do Zatoka Hudsona .

Język handlowy to „język zwykle używany do komunikacji między użytkownikami różnych języków, chociaż może się zdarzyć, że żaden z mówców nie ma języka handlowego jako języka dominującego”, chociaż „istnieje stosunkowo wysoki stopień dwujęzyczności obejmujący język handlowy”.

Dokumentacja z XVII wieku wskazuje, że język Wyandot (zwany także Huronem), jeden z języków irokezów , był również używany jako język handlowy na wschód od Wielkich Jezior przez osoby posługujące się dialektami Nipissing i Algonquin z Ojibwe, a także przez inne grupy na południe od Wielkich Jezior, w tym Winnebago i przez grupę o nieznanym pochodzeniu, określaną jedynie jako „Assistaeronon”. Polityczny upadek Huronów w XVIII wieku i dominacja grup posługujących się językiem Ojibwe, w tym Ottawy, doprowadziły do ​​zastąpienia Hurona jako lingua franca.

Na obszarze na wschód od Georgian Bay dialekt Nipissing był językiem handlowym. Na Dolnym Półwyspie Michigan , na wschodnim krańcu Górnego Półwyspu , na obszarze między jeziorami Erie i Huron oraz wzdłuż północnego brzegu Zatoki Georgian, dialekt ottawski służył jako język handlowy. Na obszarze na południe od jeziora Superior i na zachód od jeziora Michigan Językiem handlowym był południowo-zachodni Ojibwe. Powszechny wzorzec dwujęzyczności asymetrycznej występuje na obszarze na południe od Wielkich Jezior, gdzie użytkownicy Potawatomi lub Menominee, obu języków algonkińskich, również mówili Ojibwe, ale użytkownicy Ojibwe nie mówili innymi językami. Wiadomo, że niektórzy mówcy Menominee również mówią Ojibwe i że wzór ten przetrwał do XX wieku. Podobnie dwujęzyczność w Ojibwe jest nadal powszechna wśród Potawatomi, którzy mówią Potawatomi.

Raporty kupców i podróżników już w 1744 roku wskazują, że użytkownicy Menominee , innego języka algonkińskiego, używali Ojibwe jako lingua franca. Inne doniesienia z XVIII i początku XIX wieku wskazują, że użytkownicy niespokrewnionego języka Siouan Ho-Chunk (Winnebago) również używali Ojibwe w kontaktach z Europejczykami i innymi osobami. Inne doniesienia wskazują, że agenci rządu amerykańskiego w Green Bay w stanie Wisconsin mówili Ojibwe w swoich interakcjach z Menominee, a inne raporty wskazują, że „plemiona Chippewa, Menominee, Ottawa, Potawatomi, Sac i Fox używały Ojibwe w komunikacji międzyplemiennej…”. Niektóre raporty wskazują, że dalej na zachód mówcy niealgonkińscy języki takie jak Ho-Chunk (Winnebago), Iowa i Pawnee mówiły po ojibwe jako „język nabyty”.

Wpływ na inne języki

Michif to język mieszany , który opiera się głównie na francuskim i Plains Cree , z pewnym słownictwem z Ojibwe, oprócz wpływu fonologicznego w społecznościach posługujących się językiem Michif, gdzie występuje znaczący wpływ Ojibwe. W miejscach takich jak Turtle Mountain w Północnej Dakocie osoby pochodzenia Ojibwe mówią teraz Michif i Ojibwe.

Zapożyczenia z ojibwe odnotowano w Menominee , pokrewnym języku algonkińskim .

Bungi Creole to język kreolski wywodzący się z języka angielskiego, którym mówi się w Manitobie przez potomków „handlarzy futrami z Anglii, Szkocji i Orkadów oraz ich żon z Cree lub Saulteaux…”. Bungee zawiera elementy Cree; nazwa może pochodzić od słowa bangii z Ojibwe „trochę” lub odpowiednika Cree, ale nie udokumentowano, czy w Bungee jest jakikolwiek inny składnik Ojibwe.

Fonologia

Główny artykuł: fonologia Ojibwe

spółgłoski

Wszystkie dialekty Ojibwe mają na ogół spis 17 spółgłosek . Większość dialektów ma segmentową zwarcie krtaniowe / ʔ / w swoim spisie fonemów spółgłoskowych; Severn Ojibwe i dialekt Algonquin mają na swoim miejscu / h / . Niektóre dialekty mają fonetycznie oba segmenty, ale tylko jeden jest obecny w przedstawieniach fonologicznych . Ottawa i południowo-zachodni Ojibwe (Chippewa) mają / h / w niewielkiej liczbie afektywnych elementów słownictwa oprócz zwykłego / ʔ / . Niektóre dialekty mogą mieć inaczej nie występujące dźwięki, takie jak / f, l, r/ w zapożyczeniach .

Dwuwargowy Pęcherzykowy
Postalveolar i podniebienia 		Tylnojęzykowy krtaniowy
nosy m ⟨m⟩ n ⟨n⟩

spółgłoski wybuchowe i afrykaty 		fortis pʰ ⟨p⟩ tʰ ⟨t⟩ tʃʰ ⟨ch⟩ kʰ ⟨k⟩ ʔ ⟨'⟩
lenis p ~ b ⟨b⟩ t ~ re ⟨d⟩ tʃ ~ dʒ ⟨j⟩ k ~ ɡ ⟨g⟩
Frykatywny fortis sʰ ⟨s⟩ ʃʰ ⟨sz⟩
lenis s ~ z ⟨z⟩ ʃ ~ ʒ ⟨zh⟩ ( h ⟨h⟩)
przybliżenia j ⟨y⟩ w ⟨w⟩

przeszkadzające są podzielone na zestawy lenis i fortis , przy czym te cechy mają różne analizy fonologiczne i realizacje fonetyczne w różnych dialektach. W niektórych dialektach, takich jak Severn Ojibwe, elementy zestawu fortis są realizowane jako sekwencja / h / , po której następuje pojedynczy segment zaczerpnięty ze zbioru spółgłosek lenis: / ptk tʃ s ʃ/ . Według doniesień Algonquin Ojibwe rozróżnia spółgłoski fortis i lenis na podstawie dźwięczności , gdzie fortis jest bezdźwięczny, a lenis dźwięczny. W innych dialektach spółgłoski fortis są realizowane jako mające dłuższy czas trwania niż odpowiadająca im spółgłoska lenis, niezmiennie bezdźwięczne, „energicznie artykułowane” i przydechowe w pewnych środowiskach. W niektórych praktycznych ortografiach, takich jak szeroko stosowany system podwójnych samogłosek, spółgłoski fortis są zapisywane za pomocą symboli bezdźwięcznych: p, t, k, ch, s, sh .

Spółgłoski Lenis mają normalny czas trwania i są zwykle dźwięczne interokalnie. Chociaż mogą być bezdźwięczne na końcu lub na początku wyrazu, są mniej energicznie artykułowane niż spółgłoski fortis i niezmiennie nie są przydechowe. W systemie podwójnych samogłosek spółgłoski lenis zapisuje się symbolami dźwięcznymi: b, d, g, j, z, zh .

Wszystkie dialekty Ojibwe mają dwie spółgłoski nosowe / m / i / n / , jeden aproksymant wargowy welarny / w / , jeden aproksymant podniebienny / j / i / ʔ / lub / h / .

samogłoski

Wszystkie dialekty Ojibwe mają siedem samogłosek ustnych . Długość samogłoski jest fonologicznie kontrastowa , podobnie jak fonemiczna . Chociaż samogłoski długie i krótkie są fonetycznie rozróżniane na podstawie jakości samogłosek, długość samogłosek jest istotna fonologicznie, ponieważ rozróżnienie między samogłoskami długimi i krótkimi koreluje z występowaniem omdlenia samogłoskowego , które charakteryzuje dialekty ottawskie i wschodnie Ojibwe, a także z wzorcami akcentowania wyrazów w dialektach język.

Istnieją trzy samogłoski krótkie / iao / i trzy odpowiadające im samogłoski długie / iː aː oː / oprócz czwartej samogłoski długiej / eː / , której brakuje odpowiedniej samogłoski krótkiej. Krótka samogłoska / i/ ma zazwyczaj wartości fonetyczne ześrodkowane na [ɪ] ; /a/ zwykle ma wartości skupiające się na [ə]~[ʌ] ; i /o/ zwykle ma wartości środkowe na [o]~[ʊ] . Długie / oː / jest wymawiane jako [uː] dla wielu mówców, a / eː / często [ɛː] .

Samogłoski ustne
Przód Centralny Z powrotem
Zamknąć I oː ~ uː
Prawie blisko ɪ o ~ ʊ
Środek mi ə
otwarty A

Ojibwe ma samogłoski nosowe . Niektóre pojawiające się w przewidywalny sposób we wszystkich analizach, a inne długie samogłoski nosowe mają niepewny status fonologiczny. Te ostatnie zostały przeanalizowane jako podstawowe fonemy i / lub jako przewidywalne i wyprowadzone na podstawie działania reguł fonologicznych z sekwencji długiej samogłoski i / n / oraz innego segmentu, zwykle / j /.

samogłoski nosowe
Przód Centralny z powrotem
Zamknąć I õː ~ ũː
Środek mi
otwarty A

Umiejscowienie akcentu wyrazowego określają reguły metryczne określające charakterystyczną stopę metryczną jambiczną , w której po słabej sylabie następuje mocna sylaba. Stopa składa się z co najmniej jednej sylaby i maksymalnie z dwóch sylab, przy czym każda stopa zawiera maksymalnie jedną mocną sylabę. Struktura stopy metrycznej określa domenę względnego wyeksponowania , w której silnej sylabie przypisuje się akcent, ponieważ jest ona bardziej wydatna niż słaby człon stopy. Zazwyczaj mocna sylaba w przedostatnim stopie przypisuje się główny nacisk.

Silnym sylabom, które nie otrzymują akcentu głównego, przypisuje się co najmniej akcent drugorzędny. W niektórych dialektach często gubi się metrycznie słabe (nieakcentowane) samogłoski na początku wyrazu. W dialektach ottawskim i wschodnim Ojibwe wszystkie metrycznie słabe samogłoski są usuwane. Na przykład bemisemagak (in) (samolot (samoloty) w południowo-zachodnim dialekcie Ojibwe) jest akcentowane jako [ be be · mi se · m a ga · kin · m i se · m a gak / bɛːmɪˌseːmʌˌɡak / ] w liczbie pojedynczej, ale jako [ /ˌbeːmɪˈsɛːmʌˌɡaˌkin/ ] w liczbie mnogiej. W niektórych innych dialektach metrycznie słabe (nieakcentowane) samogłoski, zwłaszcza „a” i „i”, są redukowane do schwa iw zależności od pisarza mogą być przepisywane jako „i”, „e” lub „a”. Na przykład anami'egiizhigad [ a na · m i ' e · gii · zh i gad / əˌnaməˈʔɛːˌɡiːʒəˌɡad / ] (niedziela, dosłownie „dzień modlitwy”) może być przepisywane jako anama'egiizhigad w tych dialektach.

Gramatyka

Główny artykuł: gramatyka Ojibwe

Ogólne cechy gramatyczne Ojibwe są wspólne dla wszystkich jego dialektów. Język Ojibwe jest polisyntetyczny , wykazuje cechy syntezy i wysoki stosunek morfemów do słów. Ojibwe to język znakowania głowy , w którym morfologia fleksyjna rzeczowników, a zwłaszcza czasowników, zawiera znaczne ilości informacji gramatycznych.

Klasy słów obejmują rzeczowniki , czasowniki , partykuły gramatyczne , zaimki , przyimki i przedimki . Preferowane porządki wyrazów w prostym zdaniu przechodnim to czasownik na początku, na przykład czasownik-dopełnienie-podmiot i czasownik-podmiot-dopełnienie . Chociaż ostateczne rozkazy czasowników są odrzucane, wszystkie logicznie możliwe rozkazy są poświadczane.

Złożona morfologia fleksyjna i derywacyjna odgrywają kluczową rolę w gramatyce Ojibwe. Odmiana rzeczownika, a zwłaszcza odmiana czasownika, wskazuje na dużą różnorodność informacji gramatycznych, realizowaną za pomocą przedrostków i przyrostków dodawanych do rdzeni wyrazów . Cechy gramatyczne obejmują:

  1. Rodzaj gramatyczny z podziałem na kategorie ożywione i nieożywione
  2. obszerne nagłówki na czasownikach zawierających informacje fleksyjne dotyczące osoby
  3. numer
  4. napięty
  5. modalność
  6. dowodowość
  7. negacja
  8. rozróżnienie między trzecią osobą obwiatywną i bliższą , zaznaczone zarówno na czasownikach, jak i rzeczownikach.

Istnieje rozróżnienie między dwoma różnymi typami trzeciej osoby : bliższą (trzecia osoba uważana za ważniejszą lub znajdującą się w centrum uwagi) i obiektywną (trzecia osoba uważana za mniej ważną lub nieobecną). Rzeczowniki mogą występować w liczbie pojedynczej lub mnogiej oraz w rodzaju ożywionym lub nieożywionym . Istnieją oddzielne zaimki osobowe, ale są używane głównie w celu podkreślenia; rozróżniają inkluzywne i wyłączne pierwszoosobowe liczby mnogie.

Czasowniki, najbardziej złożona klasa słów, są odmieniane w jednym z trzech porządków ( indykatywny , domyślny; spójnik , używany dla imiesłowów i w zdaniach podrzędnych ; i rozkazujący , używany z poleceniami), jako przeczący lub twierdzący, a dla osoby, liczba , animacja i bliższy/oczywisty status zarówno podmiotu, jak i przedmiotu, a także dla kilku różnych trybów (w tym dubitatywny i preteryt ) i czasów.

Słownictwo

Zapożyczenia i neologizmy

Nazwy Wielkich Jezior i okolicznych regionów w Ojibwe

Chociaż zawiera kilka zapożyczeń z języka angielskiego (np. gaapii , „kawa”) i francuskiego (np. mooshwe , „chusteczka” (od mouchoir ), ni-tii , „tea” (od le thé , „herbata”)), ogólnie język Ojibwe wyróżnia się względnym brakiem zapożyczeń z innych języków. Zamiast tego mówcy zdecydowanie wolą tworzyć słowa dla nowych pojęć z istniejącego słownictwa. Na przykład w Minnesocie Ojibwemowin „samolot” to bemisemagak , dosłownie „rzecz, która lata” (od bimisemagad , „latać”), a „bateria” to ishkode-makakoons , dosłownie „mała palenisko” (od ishkode , „ogień” i makak , „pudełko”). Nawet „kawa” jest nazywana makade-mashkikiwaaboo („czarny płynny lek”) zamiast gaapii . Te nowe słowa różnią się w zależności od regionu, a czasami od społeczności do społeczności. Na przykład w północno-zachodnim Ontario Ojibwemowin „samolot” to ombaasijigan , dosłownie „urządzenie unoszone przez wiatr” (od ombaasin , „być unoszonym przez wiatr”), w przeciwieństwie do Minnesota bemisemagak .

Odmiana dialektu

Podobnie jak w przypadku innych dialektów językowych obejmujących rozległe regiony, niektóre słowa, które mogły mieć kiedyś identyczne znaczenie, ewoluowały, aby mieć dziś inne znaczenie. Na przykład zhooniyaans (dosłownie „mała [-kwota] pieniędzy” i odnosi się do monet) konkretnie oznacza „dziesięciocentówkę” (10-centową sztukę) w Stanach Zjednoczonych, ale „ćwiartkę” (25-centową sztukę) w Kanada lub desabiwin (dosłownie „rzecz do siedzenia”) oznacza „kanapę” lub „krzesło” w Kanadzie, ale jest używane w szczególności w znaczeniu „siodło” w Stanach Zjednoczonych.

Przypadki takie jak „bateria” i „kawa” również pokazują często wielką różnicę między dosłownym znaczeniem poszczególnych morfemów w słowie a ogólnym znaczeniem całego słowa.

Przykładowe słownictwo

Poniżej znajduje się kilka przykładów typowych słów Ojibwe.

System pisma

Główny artykuł: systemy pisma Ojibwe

Nie ma standardowego systemu pisma używanego we wszystkich dialektach Ojibwe. Lokalne alfabety zostały opracowane poprzez adaptację alfabetu łacińskiego , zwykle w oparciu o ortografię angielską lub francuską . System sylabicznego , niezwiązany z pismem angielskim lub francuskim, jest używany przez niektórych użytkowników Ojibwe w północnym Ontario i Manitobie. Sylaby algonkińskie Wielkich Jezior są oparte na alfabecie francuskim z literami zorganizowanymi w sylaby. Był używany głównie przez głośniki Foxa , Potawatomi i Winnebago, ale istnieją pewne pośrednie dowody używania przez użytkowników południowo-zachodniego Ojibwe.

Powszechnie używanym systemem pisma opartym na znakach rzymskich jest system podwójnych samogłosek opracowany przez Charlesa Fiero. Chociaż nie ma standardowej ortografii, system podwójnych samogłosek jest używany przez wielu nauczycieli języka Ojibwe ze względu na łatwość użycia. W systemie opublikowano szeroki wachlarz materiałów, w tym gramatykę, słowniki, zbiory tekstów, gramatyki pedagogiczne. W północnym Ontario i Manitobie Ojibwe jest najczęściej zapisywane przy użyciu sylabariusza Cree , sylabariusza pierwotnie opracowanego przez misjonarza metodystów Jamesa Evansa około 1840 roku, aby napisać Cree. System sylabiczny jest częściowo oparty na wiedzy Evansa na temat stenografii Pitmana i jego wcześniejszych doświadczeniach w opracowywaniu charakterystycznego alfabetycznego systemu pisma dla Ojibwe w południowym Ontario.

System podwójnych samogłosek

System podwójnych samogłosek wykorzystuje trzy krótkie samogłoski, cztery długie samogłoski i osiemnaście spółgłosek, reprezentowane przez następujące litery rzymskie:

a aa b ch degh 'i ii jkmno oo ps sh twyz zh

Dialekty zazwyczaj mają / h / lub / ʔ / (ortograficzny ⟨'⟩ w większości wersji), ale rzadko oba. Ten system nazywa się „podwójną samogłoską”, ponieważ długie samogłoski odpowiadające krótkim samogłoskom ⟨a⟩, ⟨i⟩ i ⟨o⟩ są zapisywane z podwójną wartością. W tym systemie nosowy ny jako ostatni element jest zamiast tego zapisywany jako ⟨nh⟩. Dopuszczalne skupiska spółgłosek to ⟨mb⟩, ⟨nd⟩, ⟨ng⟩, ⟨n'⟩, ⟨nj⟩, ⟨nz⟩, ⟨ns⟩, ⟨nzh⟩, ⟨sk⟩, ⟨shp⟩, ⟨sht⟩, i ⟨shk⟩.

Przykładowy tekst i analiza

Przykładowy tekst z południowo-zachodniego dialektu Ojibwe został zaczerpnięty, za pozwoleniem, z pierwszych czterech linijek Niizh Ikwewag (Dwie kobiety), historii opowiedzianej przez Earla Nyholma, ze strony internetowej profesora Briana Donovana ze strony internetowej Bemidji State University.

1)
Aabiding gii-ayaawag niizh ikwewag: mindimooyenh, odaanisan bezhig.

wytrwały

raz

aja

być w określonym miejscu

-machać

- 3 zł

niż

dwa

ikwe

kobieta

-machać

−3PL

mindimooyenh,

staruszka,

o-

3SG . opętać -

daanis

córka

-jakiś

- OBW

bezzig.

jeden.

aabiding gii- ayaa -wag niizh ikwe -wag mindimooyenh, od-daanis -an bezhig.

raz PAST- {być w określonym miejscu} -3PL dwie kobiety -3PL {staruszka}, 3SG.POSS- córka -OBV jeden.

Kiedyś były dwie kobiety: starsza pani i jedna z jej córek.

2)
Iwidi Chi-achaabaaning akeyaa gii-onjibaawag.

iwidi

tam

chi-

duży-

achaabaan

cięciwa

-ing

- LOK

akeyaa

w ten sposób

onjibaa

pochodzić z

-machać.

- 3 zł .

iwidi chi-achaabaan-ing akeyaa giion-onjibaa-wag.

{tam} big- cięciwa -LOC {w tamtą stronę} PAST- {pochodzą z} -3PL.

Byli stamtąd w kierunku Inger (dosł. przez Big-Bowstring [River]).

3)
Inashke naa mewinzha gii-aawan, mii eta go imaa sa wiigiwaaming gaa-taawaad ​​igo.

inaszke

Patrzeć

nie

Teraz

mewinza

dawno temu

aawan

Być

mii

Więc

eta

tylko

Iść

EMPH

imaa

Tam

sa

EMPH

wiigiwaam

wigwam

-ing

- LOK

daa

na żywo

-waad

−3PL. KONJ

idę.

EMPH .

inashke naa mewinzha gii- aawan mii eta go imaa sa wiigiwaam -ing gaa- daa -waad igo.

spójrz teraz {dawno temu} PAST- bądź więc tylko EMPH tam EMPH wigwam -LOC PAST.CONJ- live −3PL.CONJ EMPH.

Widzicie, to było dawno temu; po prostu mieszkali tam w wigwamie.

4)
Mii dash iwapii, aabiding igo gii-awi-bagida'waawaad, giigoonyan wii-amwaawaad.

mii

to jest to

kropla

KONTR

ja-

To-

-apii

-Następnie

wytrwały

raz

idę

EMPH

awi-

idź i-

bagida'w

ryba z siecią

-aawaad,

- 3PL / OBV . KONJ

giigoonh

ryba

-jan

- OBW

wii-

DESD- _

amw

jeść

-aawaad.

- 3PL / OBV . KONJ

mii kreska iw- -apii aabiding igo gii- awi- bagida'w -aawaad, giigoonh -yan wii- amw -aawaad.

{to jest to} CONTR że- -potem raz EMPH PAST- {idź i-} {ryba z siecią} -3PL/OBV.CONJ ryba -OBV DESD- jedz -3PL/OBV.CONJ

I w tym czasie, pewnego razu poszli łowić sieci; zamierzali jeść ryby.

CONJ:kolejność koniunkcji:gramatyka Ojibwe#Cerbs CONTR:cząstka kontrastowa:kontrast (językoznawstwo) DESD:dezyderatywny:dezyderatywny EMPH:cząstka stanowcza:naznaczenie

Znani mówcy

Znani mówcy Anishinaabemowin to: [ potrzebne źródło ]

Mobilne aplikacje do nauki i zasoby online

Aplikacja „Ojibway Language and People” jest dostępna na iPhone'a , iPada i inne urządzenia z systemem iOS . Kod źródłowy jest dostępny dla innych zainteresowanych opracowaniem własnej aplikacji do nauki języka ojczystego.

Słownik ludowy Ojibwe to internetowy zasób językowy stworzony we współpracy z University of Minnesota. Jest to dostępny system, który umożliwia użytkownikom wyszukiwanie w języku angielskim lub Ojibwe i zawiera nagrania głosowe dla wielu z 17 000 wpisów w zbiorze.

Rząd USA próbuje wymazać język ojczysty

Pod koniec XIX wieku amerykańska federalna inicjatywa szkół z internatem dla rdzennych Amerykanów , która zmusiła dzieci rdzennych Amerykanów do uczęszczania do szkół z internatem prowadzonych przez rząd, próbując „akulturować” je w społeczeństwie amerykańskim. Szkoły te, często daleko od swoich rodzinnych społeczności, próbowały usunąć wszelkie więzi dzieci z rodzimą kulturą i ograniczyć ich możliwość odwiedzania domu. Uczniowie byli zmuszani do mówienia po angielsku, obcinania włosów, ubierania się w mundury, praktykowania chrześcijaństwa oraz poznawania kultury i historii Europy.

Chociaż ustawa o reorganizacji Indii z 1934 r. Nakazała stopniowe wycofywanie programu szkół z internatem dla rdzennych Amerykanów, praktyka wysyłania młodzieży do tych instytucji trwała do lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku. Ponieważ dzieci były zmuszone do życia z dala od swoich rodzinnych społeczności, wiele z nich nigdy nie miało okazji usłyszeć i używać swojego języka ojczystego. Ten rządowy wysiłek asymilacyjny spowodował powszechną utratę języka i kultury wśród rdzennych społeczności, w tym ludu Ojibwe.

Rewitalizacja języka

Ponieważ pozostała populacja rodzimych użytkowników języka spada wraz z wymieraniem starszych pokoleń, wielu historyków uważa obecnie ważny punkt w historii języka, który zadecyduje, czy będzie się on rozmnażał, czy wyginie. Historyk Ojibwe, Anton Treuer, szacuje, że w Stanach Zjednoczonych pozostało około 1000 osób posługujących się językiem Ojibwe, z których większość mieszka w Minnesocie w rezerwacie Indian Red Lake lub w regionie Mille Lacs . Nauczyciel języka Keller Paap szacuje, że większość osób mówiących płynnie w Stanach Zjednoczonych ma ponad 70 lat, co sprawia, że ​​kontakt z mówionym Ojibwemowin jest ograniczony w wielu społecznościach.

Edukatorzy i uczeni Ojibwe w całym regionie współpracują z pozostałymi starszymi, którzy mówią Ojibwemowin, znanymi jako Pierwsi Mówcy, aby udokumentować i nauczyć się języka w nadziei na jego zachowanie i przekazanie następnemu pokoleniu mówiących. W ostatnich latach historyk i profesor Ojibwe Anton Treuer nagrywał historie opowiadane przez około 50 różnych starszych Ojibwe w ich ojczystym języku, aby zachować zarówno język, jak i fragmenty wiedzy i historii. Wraz ze swoim obecnym mentorem, starszym Ponemah o imieniu Eugene Stillday, pisze nagrane historie zarówno w ojibwe, jak iw tłumaczeniu na angielski.

Ostatnio, [ kiedy? ] nastąpił większy nacisk na przywrócenie języka Ojibwe z powrotem do bardziej powszechnego użytku, poprzez zajęcia językowe i programy sponsorowane przez uniwersytety, czasami dostępne dla osób niebędących studentami, które są niezbędne do przekazywania języka Ojibwe. Kursy te są skierowane głównie do dorosłych i młodych dorosłych; istnieje jednak wiele zasobów dla wszystkich grup wiekowych, w tym gry online, które udostępniają domeny do używania języków online. W latach 80. w Ontario wprowadzono projekt Northern Native-Languages ​​Project, aby wprowadzić języki tubylcze, takie jak ojibwe, do nauczania w szkołach. Wiele lat później opracowano pierwszy program nauczania dla tego programu i był on znany jako Języki ojczyste 1987. Nastąpił również wzrost publikowanej literatury dziecięcej. Wzrost liczby materiałów publikowanych w Ojibwe jest niezbędny do zwiększenia liczby mówców. Rewitalizacja języka za pomocą ram Ojibwe pozwala również na przekazywanie pojęć kulturowych za pomocą języka.

Badanie z 2014 roku wykazało, że nauka języków tubylczych, takich jak ojibwe w szkole, pomaga w nauce języka i struktury języka, jednak nie pomaga w rozwijaniu używania języka poza szkołą. Najskuteczniejszym sposobem promowania języka jest przebywanie w otoczeniu języka, zwłaszcza w środowisku rodzinnym. Trudno to powtórzyć w szkołach, dlatego mówienie Ojibwe w rodzinie iw życiu domowym jest ważne w rosnącej rewitalizacji języka.

W społecznościach Ojibwe przeprowadzono badania, aby udowodnić ważną rolę rewitalizacji języka w leczeniu problemów zdrowotnych. Używanie języka łączy społeczność poprzez wspólne poglądy i wspiera dobro tej społeczności. Naukowcy odkryli, że język i pojęcie kultury przeplatają się ze sobą, a nie są odrębnymi pojęciami, a ludzie, którzy regularnie praktykowali swój język i kulturę, byli często kojarzeni z bardziej pozytywnymi skutkami zdrowotnymi, szczególnie w zakresie zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia psychicznego.

Szkoły zanurzenia w języku

Pomimo tego, z czym musiały się zmierzyć rządy amerykański i kanadyjski, próbując zmusić Ojibwe do śmierci językowej poprzez system edukacyjny, wiele rdzennych społeczności w regionie Wielkich Jezior podejmuje wysiłki na rzecz odrodzenia języka Ojibwe , podobnie korzystając z systemu szkolnego. W dużej mierze zainspirowany sukcesem języków polinezyjskich na Hawajach i Nowej Zelandii , podobne programy szkolne zostały uruchomione w Minnesocie i Wisconsin w ostatnich latach. Jednym z najbardziej godnych uwagi programów - opracowanym przez nauczycieli z Ojibwe, Lisę LaRonge i Kellera Paapa - jest program Waadookodaading Ojibwe Language Immersion School znajdujący się na Lac Courte Oreilles Rezerwacja w północnym Wisconsin. Większość uczniów pochodzi z anglojęzycznych domów i uczy się Ojibwemowin jako drugiego języka. W tej szkole instruktorzy i starsi uczą przedszkolaków i trzecioklasistów całkowicie w języku ojibwe, tak aby uczniowie kończący przedszkole znali alfabety i systemy pisma zarówno angielski, jak i ojibwe. W klasie uczniowie na ogół najpierw zapoznają się z językiem, słuchając go i mówiąc nim, a następnie przechodzą do czytania i pisania. Uczą się matematyki, czytania, nauk społecznych, muzyki i innych typowych przedmiotów szkolnych za pośrednictwem języka Ojibwe, aby zwiększyć kontakt uczniów z Ojibwemowin, zapewniając jednocześnie wszechstronną edukację. W swoich badaniach nad szkołami zanurzeniowymi w Ojibwe, uczona i pedagog z Ojibwe, Mary Hermes, sugeruje, że edukacja w języku Ojibwe może mieć większe znaczenie kulturowe dla społeczności niż zwykłe nauczanie o kulturze za pomocą języka angielskiego.

Celem, podobnie jak w przypadku wielu innych szkół językowych w całym kraju, jest spełnienie wymaganych przez państwo standardów programu nauczania w języku ojczystym. Może to stanowić wyzwanie, ponieważ standardy edukacji publicznej są rygorystyczne, a program nauczania dotyczący złożonych koncepcji matematycznych i naukowych występuje na poziomie drugiej i trzeciej klasy. Edukatorzy Ojibwe w tych szkołach stale współpracują ze starszymi, aby opracować nowe sposoby wypowiadania rzadziej używanych słów w Ojibwe, takich jak plastyka lub iloraz . Dzięki tym programom szkolnym język stale ewoluuje. Ponieważ język Ojibwe jest tradycyjnie ustny, nauczycielom często trudno jest znaleźć odpowiednie zasoby do opracowania programu nauczania. Dzięki tym programom szkolnym język stale ewoluuje. Ponadto wiele z tych szkół zanurzenia w języku Ojibwe zastanawia się, czy powinny one obejmować nauczanie języka angielskiego. Niektóre badania sugerują, że nauka pisania w pierwszym języku jest ważna przed nauką drugiego języka. Dlatego wiele szkół obejmuje pewien poziom nauczania języka angielskiego na określonych poziomach.

Wraz z używaniem języka ojczystego Waadookodaading wykorzystuje rodzime sposoby nauczania w swoim systemie edukacji. „Ojibwemowin, język Ojibwe, jest językiem działania”. Dlatego zachęca się uczniów do nauki języka poprzez obserwację i działanie. Na przykład każdej wiosny uczniowie z Waadookodaading uczestniczą w zbiorach cukru klonowego. Starsi uczniowie i starsi instruują młodszych uczniów o procesie żniw, opowiadając, co robią w Ojibwemowin, jak obserwują młodsi uczniowie. Młodsi uczniowie są następnie zachęcani do udziału w nauce, zbierania drewna, pomocy przy wierceniu drzew i noszeniu wiader z sokiem. W ten sposób język Ojibwe jest utrzymywany przy życiu dzięki rdzennym metodom nauczania, które kładą nacisk na praktyczne doświadczenia, takie jak zbiory krzewów cukrowych. Język jest następnie przekazywany w podobny sposób, jak to miało miejsce w historii, kiedy starsi członkowie społeczności — w tym starsi/nauczyciele i starsi uczniowie w szkołach — przekazują swoją wiedzę i doświadczenia młodszemu pokoleniu.

Innym godnym uwagi programem jest Niigaane Ojibwemowin Language Immersion School w rezerwacie Indian Leech Lake w Minnesocie, który uczy przedszkolaków i piątoklasistów. Dyrektor programowy Leslie Harper opisuje strukturę szkoły, w której każda klasa jest prowadzona przez starszego, który biegle włada Ojibwemowin, w parze z wyszkolonym instruktorem, który uczy również w ojczystym języku. Oprócz typowych przedmiotów szkolnych, takich jak czytanie i matematyka, dzieci uczą się również lokalnych umiejętności, takich jak zbieranie cukru klonowego i strzelanie z łuku.

Zobacz też

Notatki

  •   Baker, Piotr. 1991. „Element Ojibwa w Michif”. W. Cowan, red., Dokumenty z dwudziestej drugiej konferencji algonkińskiej, 11–20. Ottawa: Uniwersytet Carleton. ISSN 0831-5671
  •   Baker, Piotr. 1996. Własny język: geneza Michif, mieszanego języka Cree-francuskiego kanadyjskiego Métis. Nowy Jork: Oxford University Press. ISBN 0-19-509711-4
  •   Bakker, Peter i Anthony Grant. 1996. „Komunikacja międzyetniczna w Kanadzie, na Alasce i obszarach przyległych”. Stephen A. Wurm, Peter Muhlhausler, Darrell T. Tyron, red., Atlas języków komunikacji międzykulturowej na Pacyfiku, Azji i obu Amerykach, 1107–1170. Berlin: Mouton de Gruyter. ISBN 978-3-11-013417-9
  • Bloomfield, Leonard. 1958. Eastern Ojibwa: szkic gramatyczny, teksty i lista słów. Ann Arbor: University of Michigan Press.
  • Bloomfield, Leonard. 1962. Język Menomini. New Haven: Yale University Press.
  • [Dawes, Charles E.] 1982. Słownik angielsko-Ottawa Ottawa-angielski. Nie podano wydawcy.
  • Kanada. Statistics Canada 2006 Źródło: 31 marca 2009 r.
  • Feest, Johanna i Christian Feest. 1978. „Ottawa”. Bruce Trigger, red., Podręcznik Indian północnoamerykańskich, tom 15. Północny wschód, 772–786. Waszyngton, DC: Smithsonian Institution.
  • Goddard, Ives. 1978. „Centralne języki algonkińskie”. Bruce Trigger, red., Podręcznik Indian Ameryki Północnej, tom 15, północny wschód, 583–587. Waszyngton: Smithsonian Institution.
  • Goddard, Ives. 1979. „Algonkin porównawczy”. Lyle Campbell i Marianne Mithun, red., Języki rdzennej Ameryki, 70–132. Austin: University of Texas Press.
  • Goddard, Ives. 1996. „Wprowadzenie”. Ives Goddard, red., Podręcznik Indian Ameryki Północnej, tom 17. Języki, 1–16. Waszyngton, DC: Smithsonian Institution.
  •   Kegg, Maude. 1991. Zredagowane i przepisane przez Johna D. Nicholsa. Jezioro Portage: Wspomnienia z dzieciństwa Ojibwe. Edmonton: University of Alberta Press. ISBN 0-8166-2415-1
  •   Laverdure, Patline i Ida Rose Allard. 1983. Słownik Michif: Turtle Mountain Chippewa Cree. Winnipeg, MB: Publikacje Pemmican. ISBN 0-919143-35-0
  • Nichols, Jan. 1980. Morfologia Ojibwe. Rozprawa doktorska, Uniwersytet Harvarda.
  • Nichols, Jan. 1995. „Czasownik Ojibwe w„ Broken Oghibbeway ”. Amsterdam Creole Studies 12: 1–18.
  •   Nichols, Jan. 1996. „Sylabariusz Cree”. Peter Daniels i William Bright, wyd. Światowe systemy pisma, 599–611. Nowy Jork: Oxford University Press. ISBN 0-19-507993-0
  •   Nichols, John D. i Leonard Bloomfield, wyd. 1991. Dzieci psa. Teksty Anishinaabe opowiedziane przez Angeline Williams. Winnipeg: Publikacje Algonquian Text Society, University of Manitoba. ISBN 0-88755-148-3
  •   Nichols, John i Earl Nyholm. 1995. Zwięzły słownik Minnesoty Ojibwe. Św. Paweł: University of Minnesota Press. ISBN 0-8166-2427-5
  •   Ningewance, Patrycja. 1993. Survival Ojibwe. Winnipeg: Mazinaate Press. ISBN 0-9697826-0-8
  •   Ningewance, Patrycja. 1999. Naasaab izhi-anishinaabebii'igeng: Raport z konferencji. Konferencja mająca na celu znalezienie wspólnego systemu pisma Anishinaabemowin. Toronto: Queen's Printer dla Ontario. ISBN 0-7778-8695-2
  •   Ningewance, Patrycja. 2004. Rozmowa w języku Gookom: Nauka Ojibwe. Lac Seul, ON: Mazinaate Press. ISBN 978-0-9697826-3-6
  •   Piggott, Glyne L. 1980. Aspekty morfofonemii Odawy. Nowy Jork: Girlanda. (Opublikowana wersja rozprawy doktorskiej, University of Toronto, 1974) ISBN 0-8240-4557-2
  • Rodos, Ryszard. 1976. „Wstępny raport o dialektach wschodniej Ojibwa - Odawa”. W. Cowan, red., Dokumenty z siódmej konferencji algonkińskiej, 129–156. Ottawa: Uniwersytet Carleton.
  •   Rodos, Ryszard. 1982. „Algonkińskie języki handlowe”. William Cowan, red., Dokumenty z trzynastej konferencji algonkińskiej, 1–10. Ottawa: Uniwersytet Carleton. ISBN 0-7709-0123-9
  •   Rhodes, Richard A. 1985. Wschodni słownik Ojibwa-Chippewa-Ottawa . Berlin: Mouton de Gruyter. ISBN 3-11-013749-6
  • Rhodes, Richard i Evelyn Todd. 1981. „Subarktyczne języki algonkińskie”. June Helm, red., Podręcznik Indian północnoamerykańskich, tom 6. Subarktyczny, 52–66. Waszyngton, DC: Smithsonian Institution.
  • Smith, Huron H. 1932. „Etnobotanika Indian Ojibwe”. Biuletyn Muzeum Publicznego Milwaukee 4: 327–525.
  • Todd, Evelyn. 1970. Gramatyka języka Ojibwa: dialekt Severn. Rozprawa doktorska, University of North Carolina, Chapel Hill.
  • US Census Bureau, Spis Ludności i Mieszkań 2000. Charakterystyka Indian amerykańskich i tubylców Alaski według plemienia i języka: 2000 Źródło 31 marca 2009 r.
  • Valentine, J. Randolph. 1994. Relacje w dialekcie Ojibwe. Rozprawa doktorska, University of Texas, Austin.
  •   Valentine, J. Randolph. 1998. Weshki-bimaadzijig ji-noondmowaad. „Aby młodzi mogli usłyszeć”: historie Andrew Medlera nagrane przez Leonarda Bloomfielda. Londyn, ON: Centrum nauczania i badań kanadyjskich języków ojczystych, University of Western Ontario. ISBN 0-7714-2091-9
  •   Valentine, J. Randolph. 2001. Gramatyka referencyjna Nishnaabemwina. Toronto: University of Toronto Press. ISBN 0-8020-4870-6
  • Vollom, Judith L. i Thomas M. Vollom. 1994. Ojibwemowin. Seria 1. Wydanie drugie. Ramsey, Minnesota: Wydawnictwo językowe Ojibwe.
  •   Walker, Willard. 1996. „Rodzime systemy pisma”. Ives Goddard, red., Podręcznik Indian Ameryki Północnej, tom 17. Języki, 158–184. Waszyngton, DC: Smithsonian Institution. ISBN 0-16-048774-9

Dalsza lektura

  •   Brodaty, Tom. Wprowadzenie Ojibwe w dialekcie Severn. Część pierwsza i druga . Thunder Bay, Ontario: Program dla instruktorów języka ojczystego, Lakehead University, 1996. ISBN 0-88663-018-5
  •   Cappel, Constance, redaktor, „Język Odawa i legendy: Andrew J. Blackbird i Raymond Kiogima”, Filadelfia: Xlibris, 2006. ISBN 978-1-59926-920-7 [ źródło opublikowane samodzielnie ]
  •     Hinton, Leanne i Kenneth Hale. 2001. Zielona księga rewitalizacji języka w praktyce. Prasa akademicka. ISBN 0-12-349353-6 (oprawa twarda), ISBN 90-04-25449-8 (oprawa miękka).
  • Centrum zasobów edukacyjnych Kwayaciiwin. 2014. ᑭᑎᓯᑭᓯᐍᐏᓂᓇᐣ [Kihtisiikisiwewinan]: Anihshininiimowin Oji-Cree Dictionary (Severn River i Winisk River). Część pierwsza: Oji-Cree na język angielski, Część druga: język angielski na Oji-Cree. Nichols, John D. i in., redaktorzy. Sioux Lookout: Centrum zasobów edukacyjnych Kwayaciiwin.
  • McGregor, Ernest. 1987. Leksykon Algonquin. Maniwaki, QC: River Desert Education Authority.
  • Mitchell, Maria. 1988. wyd. J. Randolph Valentine i Lisa Valentine. Wprowadzenie Ojibwe (dialekt Severn), część pierwsza. Thunder Bay: Native Language Office, Lakehead University.
  •   Mithun, Marianne. 1999. Języki rdzennej Ameryki Północnej . Cambridge: University Press. ISBN 0-521-23228-7
  • Łoś, Lawrence L. i in. 2009. Aaniin Ekidong: Aaniin Ekidong: Ojibwe Vocabulary Project . Św. Paweł: Minnesota Humanities Center.
  •   Ningewance, Patrycja. 1990. Anishinaabemodaa: Zostać odnoszącym sukcesy podsłuchiwaczem Ojibwe. Winnipeg: Manitoba Stowarzyszenie Języków Ojczystych. ISBN 1-894632-01-X
  •   Ningewance, Patrycja. 1996. Zagataagan - Słownik Północnej Ojibwe. Tom 1: angielski-Ojibwe, tom 2: Ojibwe-angielski. Sioux Lookout: Centrum zasobów edukacyjnych Kwayaciiwin. ISBN 978-1-897579-15-2
  •   Northrup, Jim, Marcie R. Rendon i Linda LeGarde Grover. Nitaawichige = „zrobić coś umiejętnie”: wybrana poezja i proza ​​​​czterech pisarzy Anishinaabe . Duluth, MN: Poezja Port, 2002. ISBN 1-886895-28-7
  •   Snache, Irena. 2005. Słownik języka Ojibwe. Rama, ON: Wydawcy Mnjikaning Kendaaswin. ISBN 1-894632-01-X
  •   Sugarhead, Cecylia. 1996. ᓂᓄᑕᐣ / Ninoontaan / Słyszę to: historie Ojibwe z Lansdowne House napisane przez Cecilię Sugarhead. Zredagowane, przetłumaczone i ze glosariuszem przez Johna O'Meara. Winnipeg: językoznawstwo algonkińskie i irokeskie. ISBN 0-921064-14-4
  •   Tuluza, Isadore. Kidwenan, książka w języku ojibwe . Munsee-Delaware Nation, ON: Anishinaabe Kendaaswin Pub, 1995. ISBN 1-896027-16-4
  •   Treuer, Anton. Życie naszym językiem: opowieści Ojibwe i historie mówione . St.Paul, MN: Minnesota Historical Society Press, 2001. ISBN 0-87351-404-1
  • Treuer, Anton. Ojibwe w Minnesocie . Św.Pawł: Minnesota Historical Society Press, 2010.
  •   Vizenor, Gerald Robert. Lato na wiosnę Anishinaabe Liryczne wiersze i opowiadania . Literatura Indian amerykańskich i serie studiów krytycznych, t. 6. Norman: University of Oklahoma Press, 1993. ISBN 0-8061-2518-7
  •   Williams, Shirley I. 2002. Gdi-nweninaa: Nasz dźwięk, nasz głos. Peterborough, ON: Neganigwane. ISBN 0-9731442-1-1

Linki zewnętrzne

Gramatyka i lekcje

Słowniki i listy słów

  • Ojibwe People's Dictionary — internetowy słownik ojibwe-angielski zawierający ponad 8000 słów, 60 000 klipów audio autorstwa starszych Ojibwe z Minnesoty i Ontario oraz powiązane obrazy/dokumenty.
  • Nishnaabemwin: słownik online Odawa & Eastern Ojibwe — zawiera ponad 12 000 słów z języków Ojibwe znanych jako Odawa (Ottawa), używanych wzdłuż brzegów jeziora Huron i Eastern Ojibwe.
  • Ojibwe Dialect Relations: Lexical Maps autorstwa dr J. Randolpha Valentine'a (1995) - badanie różnic w słownictwie między różnymi społecznościami posługującymi się językiem Anishinaabemowin, wraz z towarzyszącymi mapami dialektologicznymi.
Pobrano z „ https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Ojibwe_language&oldid=1141171195 ”