Kitaro Nishida
Kitaro Nishida | |
---|---|
Urodzić się |
Unokema, Ishikawa , Japonia
|
19 maja 1870
Zmarł | 7 czerwca 1945 ( w wieku 75) (
Kamakura, Kanagawa , Japonia
|
Narodowość | język japoński |
Alma Mater | Cesarski Uniwersytet Tokio |
Era | Filozofia XX wieku |
Region | filozofia japońska |
Szkoła | Szkoła Kioto |
Instytucje | Cesarski Uniwersytet w Kioto |
Główne zainteresowania |
Metafizyka , Estetyka |
Godne uwagi pomysły |
|
Kyoto School of Philosophy |
---|
at Kyoto University |
Topics |
|
Osoby fizyczne |
Tło historyczne |
Kitarō Nishida ( 西田 幾多郎 , Nishida Kitarō , 19 maja 1870 - 7 czerwca 1945) był japońskim filozofem moralności , filozofem matematyki i nauk ścisłych oraz religioznawcą. Był założycielem tak zwanej Filozoficznej z Kioto . Ukończył studia na Uniwersytecie Tokijskim w okresie Meiji w 1894 roku, uzyskując dyplom z filozofii . Został mianowany profesorem IV Wyższej Szkoły w prefekturze Ishikawa w 1899, a później został profesorem filozofii na Uniwersytecie w Kioto . Nishida przeszedł na emeryturę w 1927 roku. W 1940 roku został odznaczony Orderem Kultury (文化勲章, bunka kunshō ). Brał udział w tworzeniu Chiba Institute of Technology (千葉工業大学) od 1940 roku.
Nishida Kitarō zmarł w wieku 75 lat na infekcję nerek . Jego skremowane szczątki podzielono na trzy części i pochowano w różnych miejscach. Część jego szczątków została pochowana w rodzinnym grobie Nishida w jego miejscu urodzenia , Unoke, Ishikawa . Drugi grób można znaleźć w świątyni Tōkei-ji w Kamakurze , gdzie jego przyjaciel DT Suzuki zorganizował pogrzeb Nishidy, a później również został pochowany na sąsiedniej działce. Trzeci grób Nishidy znajduje się w Reiun'in (霊雲院, Reiun'in ), świątyni w Kompleks Myōshin-ji w Kioto .
Filozofia
Urodzony w trzecim roku okresu Meiji , Nishida otrzymał nową, niepowtarzalną okazję kontemplacji wschodnich zagadnień filozoficznych w nowym świetle, jakie rzucała na nie filozofia zachodnia . Oryginalna i twórcza filozofia Nishidy, obejmująca idee filozofii zen i zachodniej, miała na celu zbliżenie Wschodu i Zachodu. Przez całe życie Nishida opublikował wiele książek i esejów, w tym An Inquiry into the Good i The Logic of the Place of Nothingness and the Religious Worldview . Jako całość dzieło życia Nishidy było fundamentem Szkoły Filozoficznej z Kioto i inspiracją dla oryginalnego myślenia jego uczniów.
Jedną z najbardziej znanych koncepcji w filozofii Nishidy jest logika basho (jap. 場所; zwykle tłumaczona jako „miejsce” lub „ topos ”), niedualistyczna logika konkretna, mająca na celu przezwyciężenie nieadekwatności zasadniczego rozróżnienia podmiot-przedmiot do logiki podmiotu Arystotelesa i logiki predykatów Immanuela Kanta , poprzez afirmację tego, co nazywa „absolutnie sprzeczną tożsamością”, dynamicznego napięcia przeciwieństw, które w przeciwieństwie do dialektycznej logiki Georga Wilhelma Friedricha Hegla , nie rozwiązuje się w syntezie. Raczej definiuje swój właściwy przedmiot, utrzymując napięcie między afirmacją a negacją jako przeciwstawnymi biegunami lub perspektywami.
W przeglądzie dzieł Nishidy przeprowadzonym przez Davida A. Dilwortha nie wspomniał on o debiutanckiej książce An Inquiry into the Good . Tam Nishida pisze o doświadczeniu, rzeczywistości, dobru i religii. Twierdzi, że najgłębszą formą doświadczenia jest czyste doświadczenie. Nishida analizuje wśród nich myśl, wolę, intuicję intelektualną i czyste doświadczenie. Zgodnie z wizją Nishidy, jak również z istotą azjatyckiej mądrości, pragnie się harmonii w doświadczeniu, jedności.
Dziedzictwo
Według Masao Abe: „Podczas II wojny światowej prawicowi myśliciele atakowali go jako antynacjonalistycznego za jego uznanie dla zachodniej filozofii i logiki. Ale po wojnie myśliciele lewicowi skrytykowali jego filozofię jako nacjonalistyczną z powodu jego nacisku na tradycyjne pojęcie nicości Rozpoznawał pewien rodzaj uniwersalności w zachodniej filozofii i logice, ale nie akceptował tego, że jest to jedyna uniwersalność”.
Lista prac
Prace zebrane [西田幾多郎全集], wyd. (Tokio: Iwanami Shoten , 2003-20), 25 tomów. [dalej NKZ]
- An Inquiry into the Good [善の研究] (Tokio: Kōdōkan [弘道館], styczeń 1911), przedrukowany w NKZ1.
- Myśli i doświadczenia, tom. 1 [思索と体験] (Tokio; Senshōkan [千章館], marzec 1915), przedrukowany w NKZ1.
-
- „On the Claims of Pure Logicists in Epistemology” [認識 論 に お け る 純 論 理 派 の 主 張 に つ い て] ( Geibun [芸 文], t. 2, nr 8-9 , od sierpnia do września 1911).
- „Prawa” [法則] ( Tetsugaku Zasshi [哲学 雑誌], nr 300 , luty 1912).
- „Zrozumienie logiczne i zrozumienie matematyczne” [論理 の 理 解 と 数 理 の 理 解] ( Geibun [芸 文], t. 3, nr 9 , wrzesień 1912).
- „Nauki przyrodnicze i nauka o historii” [自然科学と歴史学] ( Tetsugaku Zasshi [哲学雑誌], nr 319 , wrzesień 1913).
- „Odpowiedź na krytykę Mojego zapytania Takahashiego Satomi ” [高橋文学士の拙著『 善の研究 』に対する批評に答う] ( Tetsugaku Zasshi [哲学雑誌] , nr 308 , wrzesień 1912).
- „ Metoda filozoficzna Bergsona ” [ベ ル グ ソ ン の 哲 学 的 方 法 論] ( Geibun [芸 文], t. 1, nr 8 , sierpień 1910).
- „ Bergson 's Pure Duration” [ベ ル グ ソ ン の 純 粋 持 続] ( Kyōiku Gakujutsu Kai [教 育 学 術 界], tom 24, nr 2 , listopad 1911).
- „Filozofia współczesna” [現 代 の 哲 学] ( Tetsugaku Kenkyū , kwiecień 1916).
- Dodano w 2. wydaniu z 1922 r.
- Dodano w 2. wydaniu z 1922 r.
- Dodano w 2. wydaniu 1922.
- Usunięty w 2. wydaniu z 1922 r., Ale przywrócony w 3. wydaniu z 1937 r.
- „O Tołstoju ” [ト ル ス ト イ に つ い て] ( Geibun [芸 文], t. 2, nr 1 , styczeń 1911).
- ' Gutoku Shinran ' [愚禿親鸞] ( Shusokan , kwiecień 1911).
- „Przedmowa do Tanabe Ryuji, Koizumi Yakumo ” [『小泉八雲伝』の 序 ] (Tokio: Waseda Daigaku Shuppanbu, kwiecień 1914).
- „Przedmowa do Fujioka Sakutarō, Wykłady z historii literatury japońskiej ” [『国文学史講話』の 序 ] (Tokio: Kaiseikan, marzec 1908).
- „Przedmowa do Henri Bergsona , materii i pamięci ” [『物質と記憶』の 序文 ] (tłum. Takahashi Satomi, Tokio: Seibunkan, luty 1914).
- Usunięto w 2. wydaniu 1922 r.
- Modern Idealist Philosophy [現代 に お け る 理 想主 義 の 哲 学] (Tokio: Kōdōkan [弘 道 館], maj 1917 ), przedrukowany w NKZ12.
- „Subiektywizm” [主観主義].
- „Obiektywizm” [客観主義].
- „Historyczny przegląd filozofii idealistycznej” [理想主義哲学の史的概観].
- „Szkoła neokantyzmu ” [新 カ ン ト 学 派].
- „ Szkoła Brentano ” [ブ レ ン タ ノ 学 派] .
- „Filozofia czystego doświadczenia [純 粋 経 験 の 哲 学].
- Intuicja i refleksja w samoświadomości [自覚 に お け る 直 観 と 反 省] (Tokio: Iwanami Shoten [岩 波 書 店], październik 1917 ), przedruk w NKZ2.
- Pierwotnie opublikowany jako serial w Geibun [芸文] (wrzesień 1913 do sierpnia 1916), który był kontynuowany w Tetsugaku Kenkyū [哲学研究] (październik 1916 do maja 1917).
- Problems of Consciousness [意識の問題] (Tokio: Iwanami Shoten, styczeń 1920 ), przedrukowany w NKZ2.
- „Co oznacza świadomość” [意識 と は 何 を 意 味 す る か] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], styczeń 1918).
- „Sensacja” [感覚] ( Tetsugaku Kenkyū [哲学研究], czerwiec 1918).
- „Uczucie” [感情] ( Tetsugaku Kenkyū [哲学研究], lipiec 1918).
- „Prawdziwe znaczenie symboli” [象 徴 の 真 意 義] ( Shichō , marzec 1918).
- „Will” [意志] ( Geibun [芸文], t. 9, nr 9 , wrzesień 1918).
- „Różne ciągłości treści doświadczenia” [経験 内 容 の 種 々 な る 連 続] ( Tetsugaku Kenkyū , od lutego do marca 1919).
- „Miejsce realizacji woli” [意志実現の場所] ( Geibun [芸文], t. 10, nr 4 , kwiecień 1919).
- „Treść testamentu” [意志 の 内容] ( Tetsugaku Kenkyū , od maja do czerwca 1919).
- „O stosunkach” [関 係 に つ い て] ( Geibun [芸 文], t. 9, nr 6 , czerwiec 1919).
- „O stopniach świadomości” [意識 の 明 暗 に つ い て] ( Tetsugaku Kenkyū , wrzesień 1919).
- „Koncepcja jednostki” [個 体 概 念] ( Shirin [史 林], t. 4, nr 1 , styczeń 1919).
- „ Dowód ontologiczny Leibniza ” [ラ イ プ ニ ッ ツ の 本 体 論 的 証 明] ( Geibun [芸 文], t. 9, nr 1 , styczeń 1918).
- Art and Morality [芸術 と 道徳] (Tokio: Iwanami Shoten [岩波書店], lipiec 1923), przedruk w NKZ3.
- „Esencja piękna” [美 の 本 質] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], marzec-kwiecień 1920).
- „Malarstwo i rysunek Maxa Klingera ” [マ ッ ク ス ・ ク リ ン ゲ ル の 『 絵 画 と 線 画 』 の 中 か ら] ( Geibun [芸文], t. 11, nr 10 , październik 1920 ) .
- „Treść uczucia i treść woli” [感情 の 内 容 と 意 志 の 内 容] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], kwiecień 1921).
- „Świat obiektów refleksyjnego osądu” [反 省 的 判 断 の 対 象 界] ( Geibun [芸 文], t. 12, nr 11 , listopad 1921).
- „Skrzyżowanie prawdy, dobra i piękna” [真 善 美 の 合 一 点] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], wrzesień 1921).
- „Społeczeństwo i jednostka” [社 会 と 個 人] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], kwiecień 1922).
- „Świadomość czynów” [作用 の 意 識] ( Geibun [芸 文], t. 13, nr 9-10 , wrzesień-październik 1922).
- „Aktorski podmiot” [行為的主観] ( Tetsugaku Kenkyū [哲学研究], wrzesień 1923).
- „Wola i sylogizm” [意志 と 推 論 式] ( Shisō [思 想], nr 12 , wrzesień 1922).
- „Piękny i dobry” [美 と 善] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], wrzesień 1923).
- „Prawo i moralność” [法 と 道 徳] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], luty 1923).
- „Prawda i piękno” [真 と 美] ( Kaizō , luty 1923).
- „Prawda i dobro” [真 と 善] ( Shisō [思 想], nr 18 , marzec 1923).
- Od aktora do widzącego [働 く も の か ら 見 る も の へ] (Tokio: Iwanami Shoten, październik 1927 ), przedrukowany w NKZ3.
- „Natychmiastowe dane” [直接 に 与 え ら れ る も の] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], wrzesień 1923).
- „Intuicja i wola” [直観 と 意 志] ( Kōza , listopad 1923).
- „Co leży za zjawiskami fizycznymi” [物 理 現 象 の 背 後 に あ る も の] ( Shisō [思 想], styczeń 1924).
- „O percepcji wewnętrznej” [内部 知 覚 に つ い て] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], marzec, wrzesień i październik 1924).
- „Akty wyrażania” [表現作用] ( Shisō [思想], nr 41 , marzec 1925).
- „Aktor” [働 く も の] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], październik 1925).
- „Miejsce” [場所] ( Tetsugaku Kenkyū [哲学研究], czerwiec 1926).
- „Odpowiedź dla dr Sōda Ki'ichirō” [左右 田 博士 に 答 う] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], kwiecień 1927).
- „The Knower” [知 る も の] ( Shisō [思 想], od sierpnia do września 1927).
- System uniwersaliów według samoświadomości [一般者の自覚的体系] (Tokio: Iwanami Shoten, styczeń 1930 ), przedrukowany w NKZ4.
-
- „Struktura logiczna tak zwanego świata przedmiotów wiedzy” [い わ ゆ る 認 識 対 象 界 の 論 理 的 構 造] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], kwiecień 1928).
- Nishida odnosi się do »die Welt der Erkenntnisgegenstände«.
- „Logika orzeczenia” [述語的論理主義] ( Shisō [思想], kwiecień 1928).
- „Miejsce tego, co widzi siebie i miejsce świadomości” [自己 自身 を 見 る も の の お い て あ る 場 所 と 意 識 の 場 所] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], lipiec 1928 ) .
- „Zrozumiały świat” [叡智的世界] ( Tetsugaku Kenkyū [哲学研究], październik 1928).
- „Wiedza intuicyjna” [直観的知識] ( Tetsugaku Kenkyū [哲学研究], styczeń 1929).
- „Związek między byciem a tym, co kryje się za byciem w samoświadomym uniwersalnym” [自覚 的 一 般 者 に お い て あ る も の 及 び そ れ と そ の 背 後 に あ る も の と の 関係] ( Shi sō [思想], od kwietnia do czerwca 1929 ) .
- „Samostanowienie uniwersalnego” [一 般 者 の 自 己 限 定] ( Shisō [思想], wrzesień-październik 1929).
- Określenie nicości przez samoświadomość [無 の 自 覚 的 限 定] (Tokio: Iwanami Shoten, grudzień 1932), przedrukowane w NKZ5.
- „Samostanowienie ekspresyjnego ja” [表現的自己の自己限定] ( Tetsugaku Kenkyū [哲学研究], lipiec-sierpień 1930).
- „Akty świadomości jako samostanowienie miejsca” [場 所 の 自 己 限 定 と し て の 意 識 作 用] ( Shisō [思 想], nr 100 , wrzesień 1930).
- „Co nazywam samoświadomym określeniem absolutnego niczego” [私 の 絶 対 無 の 自 覚 的 限 定 と い う も の] ( Shisō [思 想], od lutego do marca 1931).
- „Samostanowienie wiecznego teraz” [永 遠 の 今 の 自 己 限 定] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], czerwiec 1931).
- 'The Temporal and the Atemporal' [時間 的 な る も の 及 び 非 時 間 的 な る も の] ( Shisō [思 想], nr 112 , wrzesień 1931).
- „Miłość do siebie, miłość do drugiego i dialektyka” [自愛 と 他 愛 及 び 弁 証 法] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], od lutego do marca 1932).
- „Wolna wola” [自由意志] ( Shisō [思想], nr 120 , maj 1932).
- „Ja i Ty” [私 と 汝] ( Iwanami Kōza: Tetsugaku , lipiec 1932).
- „O filozofii życia ” [生 の 哲 学 に つ い て] ( Risō [理 想], październik 1932).
- Podstawowe problemy filozofii, tom. 1: The World of Action [哲学の根本問題——行為の世界] (Tokio: Iwanami Shoten, grudzień 1933 ), przedrukowany w NKZ6.
- „Prolegomena do metafizyki” [形而上学序論] ( Iwanami Kōza: Tetsugaku , luty 1933).
- „Ja i świat” [私 と 世 界] (wcześniej niepublikowane, rozpoczęte w kwietniu 1933 r.).
- Podstawowe problemy filozofii, tom. 2: Świat dialektyczny [哲学の根本問題続編——弁証法的世界] (Tokio: Iwanami Shoten, październik 1934 ), przedruk w NKZ6.
- „Logiczna struktura świata rzeczywistego” [現 実 の 世 界 の 論 理 的 構 造] ( Shisō [思 想], nr 140-42 , styczeń-marzec 1934).
- „Świat jako dialektyczny uniwersalizm” [弁証法的一般者としての世界] ( Tetsugaku Kenkyū , od czerwca do sierpnia 1935).
- „Formy kulturowe starożytnego Wschodu i Zachodu widziane z punktu widzenia metafizyki” [形而上学的立場から見た東西古代の文化形態] (wcześniej niepublikowane)
- Eseje filozoficzne, tom. 1: Plany systemu filozofii [哲学論文集 第1——哲学体系への企図] (Tokio: Iwanami Shoten, listopad 1935 ), przedruk w NKZ7.
- Myśli i doświadczenia, tom. 2 [続思索と体験] (Tokio: Iwanami Shoten, maj 1937), przedruk w NKZ7.
-
- „Pozostałe problemy świadomości” [取残 さ れ た る 意 識 の 問 題] ( Festschrift for Tokunō Bun [得 能 博 士 還 暦 記 念 哲 学 論 文 集], Iwanami Shoten, lipiec 1926).
- „Antropologia” [人間学] ( Festschrift for Tomonaga Sanjūrō [朝永博士還暦記念哲学論文集], Iwanami Shoten, sierpień 1930).
- „Historia” [歴史] ( Iwanami Kōza: Tetsugaku , sierpień 1931).
- „Dialektyka Hegla widziana z mojego punktu widzenia” [私 の 立 場 か ら 見 た ヘ ー ゲ ル の 弁 証 法] ( Hegel and Hegelianism [ヘ ー ゲ ル と ヘ ー ゲ ル 主 義] , Iwanami Shoten, luty 1931 ).
- „O pedagogice” [教育 学 に つ い て] (wcześniej niepublikowane, ukończone w lutym 1933).
- „Bycie” w filozofii greckiej” [ギ リ シ ャ 哲 学 に お い て の 「 有 る も の 」] ( Iwanami Kōza: Sekai Shichō , kwiecień 1928).
- „Samoświadomość u Augustyna ” [ア ウ グ ス チ ヌ ス の 自 覚] ( Iwanami Koza: Sekai Shichō , lipiec 1928).
- „Esencja idei platońskich” [プ ラ ト ン の イ デ ヤ の 本 質] ( Girisha-Raten Kōza , lipiec 1931).
- „Moje myśli o filozofii francuskiej” [フ ラ ン ス 哲 学 に つ い て の 感 想] ( Shisō [思 想], grudzień 1936).
- „ Autobiografia Bolzano ” [ボ ル ツ ァ ー ノ の 自 伝] ( Tetsugaku Kenkyū , listopad 1922).
- „ Abel matematyk” [数 学 者 ア ー ベ ル] ( Asahi Shimbun , wrzesień 1933).
- „ Tło Goethego ” [ゲ ー テ の 背 景] ( Gēte Nenpō , grudzień 1931).
- „Piękno pisania” [書 の 美] (wcześniej niepublikowane, ukończone w maju 1930 r.).
- „Elastyczność języka narodowego” [国語 の 自 在 性] ( Kokugo , styczeń 1936).
- „Obiektywizm wiedzy” [知識 の 客 観 性] ( Kaizō [改 造], luty 1933).
- „Wspomnienia IV Wyższej Szkoły” [四 高 の 思 出] ( Shikō Dōsōkaihō , kwiecień 1927).
- „Przemówienie emerytalne pewnego profesora” [あ る 教 授 の 退 職 の 辞] ( Shisō [思 想], kwiecień 1929).
- „Poemat o Kamakurze ” [鎌倉 雑詠] ( Shisō [思 想], maj 1929).
- „Dwa przetłumaczone wiersze” [訳詩] ( The Muse , sierpień 1928 i wrzesień 1929).
- Wiersze przetłumaczone tutaj przez Nishidę to „Mignon” Goethego i „Domowe myśli znad morza” Browninga .
- „Pogawędka przy kominku” [暖炉 の 側 か ら] ( The Muse , luty 1931).
- „My Copy of the Song Era Erya ” [書影宋本爾 雅後] (wcześniej niepublikowane, ukończone w maju 1933).
- „Pieśni i wiersze” [歌并詩] (wcześniej niepublikowane, skomponowane w latach 1920-1935).
- Eseje filozoficzne, tom. 2 [哲学論文集第2] (Tokio: Iwanami Shoten [岩波書店], listopad 1937), przedruk w NKZ8.
- „Logika i życie” [論理 と 生 命] ( Shisō [思 想], nr 170-72 , lipiec-wrzesień 1936).
- „Praktyka i wiedza o przedmiotach: miejsce wiedzy w świecie historycznym” [実践 と 対 象 認識——歴史 的 世界 に お い て の 認識 の 立 場] ( Tetsugaku Kenkyū [哲 学 研 究], od marca do maja 193 7 ) .
- „Problemy powstawania i rozwoju gatunków” [種 の 生 成 発 展 の 問 題] ( Shisō [思 想], nr 182 , lipiec 1937).
- „Aktywna intuicja” [行為的直観] ( Shisō [思想], nr 183 , sierpień 1937).
- Eseje filozoficzne, tom. 3 [哲学論文集 第3] (Tokio: Iwanami Shoten [岩波書店], listopad 1939), przedruk w NKZ8.
- „Istnienie ludzkie” [人 間 的 存 在] ( Shisō [思 想], nr 190 , marzec 1938).
- „Stanowisko jednostki w świecie historycznym” [歴 史 的 世 界 に お い て の 個 物 の 立 場] ( Shisō [思想], nr 195-96 , od sierpnia do września 1938 r.).
- „Absolutnie sprzeczna tożsamość własna” [絶対矛盾的自己同一] ( Shisō , nr 202 , marzec 1939).
- „Nauka o doświadczeniu” [経 験 科 学] ( Shisō [思 想], nr 207 sierpnia 1939).
- Problemy kultury japońskiej [日本文化 の問題] (Tokio: Iwanami Shoten [岩波書店], marzec 1940), przedruk w NKZ9.
- Eseje filozoficzne, tom. 4 [哲学論文集 第4] (Tokio: Iwanami Shoten [岩波書店], listopad 1941), przedruk w NKZ9.
- „Prolegomena do filozofii praktycznej” [実践哲学序論] ( Iwanami Kōza: Rinrigaku [岩波講座倫理学], sierpień 1940).
- „ Poiēsis and Praxis: Dodatek do Prolegomena do filozofii praktycznej” [ポ イ エ シ ス と プ ラ ク シ ス —— 実 践 哲 学 序 論 補 説] ( Shisō [思 想], grudzień 1940 ) .
- „Twórczość artystyczna jako historyczne akty formacji” [歴 史 的 形 成 作 用 と し て の 芸 術 的 創 作] ( Shisō [思 想], od maja do czerwca 1941).
- „Problem racji stanu ” [国家理由の問題] ( Iwanami Kōza: Rinrigaku [岩波講座 倫理学], wrzesień 1941).
- Eseje filozoficzne, tom. 5 [哲学論文集 第5] (Tokio: Iwanami Shoten [岩波書店], sierpień 1944), przedruk w NKZ9.
- Eseje filozoficzne, tom. 6 [哲学論文集 第6] (Tokio: Iwanami Shoten [岩波書店], grudzień 1945), przedruk w NKZ10.
- „Świat fizyki” [物理 の 世界] ( Shisō [思 想], nr 260 , styczeń 1944).
- „Logika i matematyka” [論理 と 数 理] ( Shisō [思 想], nr 262 , marzec 1944).
- „W kierunku filozofii religii, używając z góry ustalonej harmonii jako przewodnika” [予定調 和 を 手 引 き と し て 宗 教哲 学 へ] ( Shisō [思 想], nr 264, maj / czerwiec 1944 ) .
- „O filozofii kartezjańskiej” [デカルト哲学について] ( Shisō [思想], nr 265 , lipiec 1944).
- „Tradycja” [伝統] ( Shisō [思想], nr 256 , wrzesień 1943).
- „Przestrzeń” [空 間] (wcześniej niepublikowane, ukończone w lipcu 1944 r.).
- „Układanie filozoficznych podstaw matematyki” [数 学 の 哲 学 的 基 礎 付 け] (wcześniej niepublikowane, skomponowane między grudniem 1944 a styczniem 1945).
- Eseje filozoficzne, tom. 7 [哲学論文集 第7] (Tokio: Iwanami Shoten [岩波書店], luty 1946), przedruk w NKZ10.
- „Życie” [生命] ( Shisō [思想], nr 267-68 , październik 1944 do sierpnia 1945).
- „Logika miejsca i światopogląd religijny” [場所的論理と宗教的世界観] (wcześniej niepublikowane, skomponowane między lutym a kwietniem 1945 r.).
- Myśli i doświadczenia, tom. 3 [『続 思索と体験』以後] (Tokio: Iwanami Shoten [岩波書店], marzec 1948), przedruk w NKZ10.
- Pisma krótsze, przedrukowane w NKZ11
-
- „Zarys etyki Greena ” [グリーン氏倫理哲学の大意] ( Kyōiku Jiron , nr 362-4, maj 1895), przedruk w NKZ11:3-22.
- Pierwsza opublikowana praca Nishidy.
- „ Prawo przyczynowości Hume'a ” [ヒ ュ ー ム の 因 果 法].
- „Debata o istnieniu wiedzy wrodzonej” [先天 智 識 の 有 無 を 論 ず] .
- „Moje przemyślenia na temat eseju Yamamoto Yasunosuke„ Religia i rozum ”
- „Wyjaśnienie piękna” [美 の 説 明].
- ' Benedictus Spinoza ' [ベネヂクトス、スピノーザ].
- „Kantyzm w etyce” [カ ン ト 倫 理 学 主 義].
- „O współczesnej religii” [現今 の 宗 教 に つ い て] .
- „Szkoła samoświadomości” [自覚主義].
- „Mój wkład w zalecane książki do zbudowania ” [『静修書目答問』への回答].
- „Istota religii” [宗 教 の 本 質].
- „ Jakob Boehme ” [ヤコッブ、ベーメ].
- „Wewnątrz i na zewnątrz duszy” [心 の 中 と 外].
- „Różne myśli” [雑感].
- „Przeprosiny za filozofię” [哲 学 の ア ポ ロ ジ ー] .
- „Czytanie” [読書].
- „O tak zwanej japońskości” [日本 的 と い う こ と に つ い て] .
- „O czytaniu recenzji Tanaki Ōdō” [田 中 王 堂 君 の 批 評 を 読 み て] .
- „ Teoria Trójcy Augustyna” [ア ウグス チヌスの三位一体論 ] .
- „Świat przedmiotów sztuki” [芸術 の 対 象 界].
- „O współczesnym idealizmie” [現 今 の 理 想 主 義 に つ い て] .
- „ Russell jako uczony” [学者 と し て の ラ ッ ス ル] .
- „Znaczenie mojego woluntaryzmu” [私 の 主 意 主 義 の 意 味].
- „Wyjaśnienie terminów filozoficznych” [哲 学 用 語 解 説].
- „Po wielkim trzęsieniu ziemi ” [大震災の後に].
- Wykłady
- „Modern Idealist Philosophy” [現 代 に お け る 理 想 主 義 の 哲 学], przedruk w NKZ12.
- Fichte'a [フイヒテの哲学], przedruk w NKZ12 .
- „ Filozofia Cohena ” [コーヘンの哲学], przedrukowany w NKZ12.
- „ Filozofia Platona ” [プラトンの哲学], przedrukowany w NKZ12.
- „Koncepcja osobowości jako podstawy rzeczywistości” [実在 の 根 柢 と し て の 人 格 概 念], przedruk w NKZ12.
- „Świat akcji” [行 為 の 世 界], przedruk w NKZ12.
- „Logiczna struktura świata rzeczywistego” [現実 の 世 界 の 論 理 的 構 造], przedruk w NKZ12.
- „Ciało jako historyczne” [歴 史 的 身 体], przedruk w NKZ12.
- „Problemy kultury japońskiej” [日本文化の問題], przedruk w NKZ13.
- „Wzajemny związek i komunikacja między czystymi doświadczeniami” [純粋 経 験 相 互 の 関 係 お よ び 連 絡 に つ い て], przedruk w NKZ13.
- „Myśl antynaturalno-naukowa” [反自然科学的思想], przedruk w NKZ13.
- „Współczesny spirytualizm” [現 今 の 唯 心 論], przedruk w NKZ13.
- „Koncepcja prawdy naukowej we współczesnej filozofii” [現代哲学における科学的真理の概念], przedruk w NKZ13.
- „Współczesny idealizm” [現 今 の 理 想 主 義], przedruk w NKZ13.
- „ Coincidentia oppositorum i miłość” [Coincidentia oppositorumと愛], przedruk w NKZ13.
- „Stanowisko religii” [宗教の立場], przedruk w NKZ13.
- „ Mistycyzm Eckharta i życie w Ittōen” [エックハルトの神秘説と一燈園生活], przedrukowany w NKZ13.
- „What I Call the Universal of Judgement” [私 の 判 断 的 一 般 者 と い う も の], przedruk w NKZ13.
- „Życie, rzeczywistość i logika” [生 と 実 在 と 論 理], przedruk w NKZ13.
- „Na czas i osobowość” [時 と 人 格], przedruk w NKZ13.
- „O osobowości” [人 格 に つ い て], przedruk w NKZ13.
- „Logiczna struktura świata rzeczywistego” [現実 の 世 界 の 論 理 的 構 造], przedruk w NKZ13.
- „Moje stanowisko i metoda filozoficzna” [私の哲学の立場と方法], przedruk w NKZ13.
- „O tradycjonalizmie” [伝統主義 に つ い て], przedruk w NKZ13.
- Notatki z wykładu
-
- „Studium Religii” [宗教学] (1914-15), przedruk w NKZ14.
- Źródła Nishidy do tych wykładów to Leuba , The Psychological Study of Religion (1912); Starbuck , Psychologia religii (1899); Edward Scribner Ames, Psychologia doświadczenia religijnego (1910); James , Odmiany doświadczenia religijnego (1902); Tiele , Grundzüge der Religionswissenschaft (1904); Hermann Siebeck, Lehrbuch der Religionsphilosophie (1893); i Höffding , Religionsphilosophie (1901).
- „Zarys filozofii” [哲学概論], przedruk w NKZ14.
- Nishida wygłaszał te wykłady wprowadzające co roku na Cesarskim Uniwersytecie w Kioto. Ta wersja jest oparta na notatkach z epoki Taishō i Shōwa.
- „ Metafizyka Arystotelesa ” [アリストテレスの形而上学] (1924-25), przedrukowany w NKZ14.
- Plotyna [プロチノスの哲学] (1924-25), przedruk w NKZ14 .
- „Historia etyki w Wielkiej Brytanii” [英国倫理学史] (ok. 1904), przedruk w NKZ14.
- Nishida dzieli tę historię na cztery okresy: [1] Początek ( Hobbes ); [2] Pierwsza faza ( Cudworth , Cumberland , Locke ); [3] Faza druga ( Shaftesbury , Hutcheson , Butler , Hume , Smith , Hartley ); oraz [4] Faza trzecia (Szkoła intuicji: Price , Reid ; Utylitaryzm: Paley , Bentham , Mill ; Etyka ewolucyjna: Spencera ).
- „Wykłady z psychologii” [心理学講義] (1904-05), przedruk w NKZ14.
- „Projekt etyki” [倫理学草案] (1904-05), przedruk w NKZ14.
- Źródła Nishidy obejmują Sidgwick , Outlines of the History of Ethics for English Readers (1886); Martineau , Rodzaje teorii etycznej (1885); i James Mackintosh , Dissertation on the Progress of Ethical Philosophy: Głównie w XVII i XVIII wieku (1836)
- „An Outline of Philosophy” [哲学概論], przedrukowany w NKZ15.
- Ta wersja jest oparta na notatkach z późnej epoki Meiji, a więc wczesnych wcieleń tych wykładów wprowadzających.
- „Vorlesung 1926”, przedruk w NKZ15.
- „Notatki z wykładów etycznych” [倫理学講義ノート], przedruk w NKZ25.
- „The Study of Religion Lecture Notes” [宗教学講義ノート], przedruk w NKZ25.
- Fragmenty i notatki, przedruk w NKZ16.
- pamiętniki
- Wpisy do dziennika z lat 1897-1912, przedruk w NKZ17.
- Wpisy do dziennika z lat 1913-1945, przedruk w NKZ18.
- Korespondencja
- Listy od 1887 do 1920, przedruk w NKZ19.
- Listy z lat 1921-1930, przedruk w NKZ20.
- Listy od 1931 do 1936, przedrukowane w NKZ21.
- Listy od 1937 do 1941, przedruk w NKZ22.
- Listy od 1942 do 1945, przedrukowane w NKZ23.
Przetłumaczone prace
- Zapytanie o dobro , przeł. Masao Abe i Christophera Ivesa. New Haven: Yale University Press, 1990.
- „Wyjaśnienie piękna”, przeł. Steve'a Odyna. Monumenta Nipponica cz. 42 nie. 2 (1987): 211–217.
- Intuicja i refleksja w samoświadomości , przeł. Valdo H. Viglielmo , Takeuchi Yoshinori i Joseph S. O'Leary. Albany: State University of New York Press, 1987.
-
Ostatnie pisma: nicość i światopogląd religijny , przeł. Davida Dilwortha. Honolulu: University of Hawaii Press, 1993.
- „Logika miejsca nicości a światopogląd religijny”
- „O mojej logice”
- Miejsce i dialektyka: dwa eseje Nishidy Kitaro , przeł. Johna WM Krummela i Shigenori Nagatomo. Oksford; Nowy Jork: Oxford University Press, 2012.
- Ontologia produkcji: trzy eseje , przeł. Williama Havera. Durham, Karolina Północna: Duke University Press, 2012.
- Nierozwiązany problem świadomości , przeł. John WM Krummell, w Philosophy East and West 62, nr 1 (2012): 44–59.
- L'Éveil à soi , przeł. Jacynthe Tremblay. Paryż: CNRS Éditions, 2003, 298 s.
- De ce qui agit à ce qui voit , tłum. Jacynthe Tremblay. Montréal: Presses de l'Université de Montréal, 2015, 364 s.
- Autoveil. Le Systeme des universels , przeł. Jacynthe Tremblay. Nagoya: Publikacje Chisokudō, 2017.
Zobacz też
przypisy
Dalsza lektura
Książki
- Carter, Robert E. Nicość poza Bogiem: wprowadzenie do filozofii Nishidy Kitaro Paragon House, 1989. ISBN 1-55778-761-1 )
- Krzysztofa Ivesa. Imperial-Way Zen: krytyka Ishikawy Hakugena i utrzymujące się pytania dotyczące etyki buddyjskiej . University of Hawaii Press, 2009. ISBN 978-0-8248-3331-2
- Heisig, James W. Filozofowie nicości University of Hawaii Press, 2001. ISBN 0-8248-2481-4
- Mayeda, Graham. Japońscy filozofowie społeczeństwa i kultury: Nishida Kitarō, Watsuji Tetsurō i Kuki Shūzō . Lanham: Lexington Books, 2020. ISBN 978-1-4985-7208-8
- Nishitani Keiji . Nishida Kitaro University of California Press, 1991. ISBN 0-520-07364-9
- Tremblay Jacynthe, Nishida Kitaro. Le Jeu de l'individuel et de l'universel , Paryż, CNRS Éditions, 2000, 334 s.
- Tremblay Jacynthe, Wprowadzenie do filozofii Nishidy , Paryż, L'Harmattan, 2007, s. 141.
- Tremblay Jacynthe, Auto-éveil et temporalité. Les Défis posés par la philosophie de Nishida , Paryż, L'Harmattan, 2007, 229 s.
- Tremblay Jacynthe, L'Être-soi et l'être-zespół. L'Auto-éveil comme méthode philosophique chez Nishida , Paryż, L'Harmattan, 2007, 194 s.
- Tremblay Jacynthe, Je suis un lieu , Montréal, Les Presses de l'Université de Montréal, 2016, 316 s.
- Tremblay Jacynthe (red.), Laval Théologique et Philosophique. Philosophie japonaise du XXe siècle , 64 (czerwiec 2008, nr 2) 233-573.
- Tremblay Jacynthe (red.), Philosophes japonais contemporains , Montreal, Presses de l'Université de Montréal, 2010, 492 s.
- Tremblay Jacynthe (red.), Théologiques. Les philosophes de l'École de Kyōto et la théologie 12 (2012, nr 1-2) 3-383.
- Tremblay Jacynthe (red.), Milieux modernes et reflets japonais. Chemins philosophiques , Quebec, Presses de l'Université Laval, 2015, 286 s. (z Marie-Hélène Parizeau).
- Wargo, Robert JJ Logika nicości: studium Nishidy Kitaro . University of Hawaii Press, 2005. ISBN 0-8248-2969-7
- Yusa Michiko. Zen i filozofia: biografia intelektualna Nishidy Kitaro . University of Hawaii Press, 2002. ISBN 0-8248-2459-8
Artykuły
- Botz-Bornstein, Thorsten . „Nishida i Wittgenstein: od czystego doświadczenia do Lebensform lub nowych perspektyw dla filozofii komunikacji międzykulturowej”, Asian Philosophy 13,1 (2003): 53–70.
- Botz-Bornstein, Thorsten . „Ja i Ty: dialog między Nishidą Kitarō i Michaiłem Bachtinem”, Japan Review 16 (2004): 259–284.
- Heisig, James W. i Rein Raud , wyd. „Dezodoryzowany basho Nishidy i zapach kwiatu Zeamiego”. Klasyczna filozofia japońska (Nagoya: Nanzan Institute for Religion & Culture, 2010): 247–73.
- Heisig, James W. „Nishida's Medieval Bent”, Japanese Journal of Religious Studies 31/1 (2004): 55–72.
- ———. „Nie-ja i Ty: Nishida, Buber i moralne konsekwencje samorealizacji”, Filozofia * Wschód i Zachód 50: 2 (2000): 179–207.
- ———. „Filozofia jako duchowość: droga szkoły z Kioto”, Takeuchi Yoshinori i in., red., Duchowość buddyjska. Tom 2: Później Chiny, Korea, Japonia i współczesny świat (New York: Crossroad, 1999), 367–88.
- ———. „Nic i nigdzie Wschód i Zachód: Nishida Kitarō i wskazówki dotyczące wspólnej płaszczyzny”. Angelaki 17/3 (2012): 17 –30. Angelaki 17/3 (2012): 17–30.
- Raud, Rein . „Miejsce” i „czas bycia”: koncepcje czasoprzestrzenne w myśli Nishidy Kitarō i Dōgena Kigena. Filozofia Wschodu i Zachodu, 54 nr 1 (2004): 29-51.
- Rigsby, Curtis A. „Nishida o Bogu, Barth i chrześcijaństwie”, Asian Philosophy 19, no. 2 (2009): 119-157.
Linki zewnętrzne
- Nishida Kitaro w Encyclopædia Britannica
- Nishida Kitaro w Stanford Encyclopedia of Philosophy
- Nishida Kitarō Bibliografia w Europejskiej Sieci Filozofii Japońskiej (ENOJP).
- Derrida i zdecentralizowany wszechświat Artykuł ten porównuje poglądy Nishidy z poglądami Derridy.
- Prace Nishidy Kitarō w Bibliographia: An Online Journal for the History of Philosophy
- 1870 urodzeń
- 1945 zgonów
- Filozofowie japońscy XX wieku
- Pracownicy naukowi Uniwersytetu Keio
- Pracownicy naukowi Uniwersytetu w Kioto
- Pracownicy naukowi Uniwersytetu Nihon
- Pracownicy naukowi Uniwersytetu Taisho
- pisarzy buddyjskich
- Japońscy uczeni buddyzmu
- Szkoła Kioto
- Odznaczeni Orderem Kultury
- Absolwenci Uniwersytetu Tokijskiego
- Pisarze z prefektury Ishikawa