Religia i mitologia

Mitologia
Mitologie
Typy
Listy
Powiązane pojęcia
Zobacz też

Religia i mitologia różnią się zakresem, ale mają nakładające się aspekty. Obydwa są systemami pojęć o dużym znaczeniu dla określonej społeczności, formułującymi stwierdzenia dotyczące tego, co nadprzyrodzone lub święte . Ogólnie rzecz biorąc, mitologia jest uważana za jeden składnik lub aspekt religii . Religia jest pojęciem szerszym: poza aspektami mitologicznymi obejmuje aspekty rytuału , moralności , teologii i doświadczenia mistycznego . Dana mitologia jest prawie zawsze kojarzona z określoną religią np Mitologia grecka z religią starożytnej Grecji . Odłączony od swojego systemu religijnego mit może stracić swoje bezpośrednie znaczenie dla społeczności i ewoluować – odchodząc od sakralnego znaczenia – w legendę lub podania ludowe .

Istnieje złożony związek pomiędzy recytacją mitów a odgrywaniem rytuałów .

Wstęp

Zobacz także: Mit i rytuał

Związek między religią a mitem zależy od tego, jakiej definicji „mitu” się używa. Według definicji Roberta Gravesa tradycyjne historie danej religii są „mitami” wtedy i tylko wtedy, gdy ktoś nie należy do danej religii. Według definicji Segala wszystkie historie religijne są mitami – ale po prostu dlatego, że prawie wszystkie historie są mitami. Według folklorystów wszystkie mity są opowieściami religijnymi (lub „świętymi”), ale nie wszystkie historie religijne są mitami: historie religijne, które dotyczą stworzenia świata (np. historie z Księgi Rodzaju ) są mitami; jednakże niektóre historie religijne, które nie wyjaśniają, jak rzeczy powstały w ich obecnym kształcie (np. hagiografie znanych świętych ), nie są mitami. Ogólnie rzecz biorąc, mitologia jest głównym składnikiem religii, obok rytuału. Na przykład we wczesnym okresie nowożytnym wybitni teolodzy chrześcijańscy opracowali rozbudowane mitologie o czarownicach, co przyczyniło się do nasilenia procesów o czary . Oxford Companion to World Mythology zawiera następujące podsumowanie i przykłady:

Opowieści religijne są dla wierzących „Pismem Świętym” — narracjami używanymi do wspierania, wyjaśniania lub usprawiedliwiania rytuałów, teologii i etyki określonego systemu — a dla ludzi z innych kultur lub systemów wierzeń są mitami. […] Trudno uwierzyć, że Budda został poczęty we śnie przez białego słonia , dlatego też tę historię nazywamy mitem. Ale oczywiście historie takie jak rozstąpienie się Morza Trzcin przed uciekającymi Hebrajczykami , Nocna Podróż Mahometa i martwy Jezus powstający z grobu są równie wyraźnie irracjonalnymi narracjami, do których Hindus lub buddysta mógłby, co zrozumiałe, zastosować słowo „mit”. Wszystkie te historie można określić jako mity, ponieważ zawierają wydarzenia, które zaprzeczają zarówno naszemu intelektualnemu, jak i fizycznemu doświadczeniu rzeczywistości .

Większość definicji „mitu” ogranicza mity do opowieści. Zatem nienarracyjne elementy religii, takie jak rytuały, nie są mitami.

Teologia i mit

Termin teologia po raz pierwszy pojawia się w pismach greckich filozofów Platona i Arystotelesa . Początkowo teologia i mitologia były synonimami. Z czasem oba terminy nabrały charakterystycznych cech:

Po pierwsze, teologia jest duchową lub religijną próbą „wierzących” wyjaśnienia swojej wiary. W tym sensie nie jest ona neutralna i nie jest podejmowana z perspektywy usuniętej obserwacji – w przeciwieństwie do ogólnej historii religii. Konsekwencją podejścia religijnego jest to, że nie zapewnia ono formalnego i obojętnego schematu pozbawionego założeń, w który można by wciągnąć wszystkie religie. Po drugie, na teologię wpływają jej korzenie w tradycji greckiej i chrześcijańskiej, co sugeruje, że transmutacji tego pojęcia na inne religie zagrażają same okoliczności powstania.

Według Hegego zarówno teologia prymitywna, jak i współczesna jest nieuchronnie ograniczona przez swój mityczny kręgosłup:

Z hermeneutycznego punktu widzenia teolodzy muszą uznać, że myśl mityczna przenika teksty biblijne . Z dogmatycznego punktu widzenia teolodzy muszą być świadomi mitologicznych elementów teologii oraz tego, jak bardzo teologia opiera się na mitycznych formach i funkcjach, szczególnie w świetle naszej świadomości wszechobecności mitu.

Religia

Religia to wiara dotycząca tego, co nadprzyrodzone, święte lub boskie , oraz kodeksów moralnych , praktyk, wartości i instytucji związanych z takimi przekonaniami, chociaż niektórzy uczeni, tacy jak Durkheim, twierdzą, że to, co nadprzyrodzone i boskie, nie jest aspektem wszystkiego. religie. Wierzenia i praktyki religijne mogą obejmować: bóstwo lub istotę wyższą, eschatologię , praktyki kultu , praktyki etyczne i polityczne . Niektóre religie nie obejmują wszystkich tych cech.

Mitologia

Termin mitologia zwykle odnosi się albo do systemu mitów, albo do badania mitów. Jednak samo słowo „mit” ma wiele (i niektóre sprzeczne) definicje:

  • 2007: Według słownika Merriam-Webster Dictionary „Mit: „1a: zazwyczaj tradycyjna opowieść o wydarzeniach o pozornie historycznych, która służy odkryciu części światopoglądu danego narodu lub wyjaśnieniu praktyk, wierzeń lub zjawisk naturalnych. b: Przypowieść , Alegoria . 2a: popularne przekonanie lub tradycja, która wyrosła wokół czegoś lub kogoś; w szczególności: taki, który ucieleśnia ideały i instytucje społeczeństwa lub jego części . 2b: pogląd bezpodstawny lub fałszywy. 3: osoba lub rzecz posiadająca jedynie wyimaginowane lub nieweryfikowalne istnienie. 4: cały zbiór mitów.

Jeśli chodzi o badanie kultury i religii, oto niektóre z definicji, z których korzystali uczeni:

  • 1968: Klasycysta Robert Graves definiuje mity jako „wszelkiego rodzaju legendy religijne lub bohaterskie, które są tak obce doświadczeniu ucznia, że ​​nie może on uwierzyć w ich prawdziwość”.
  • 1973: Inny klasycysta, GS Kirk, odrzuca pogląd, że wszystkie mity są religijne lub święte. Do kategorii „mit” zalicza wiele legendarnych relacji, które ze względów praktycznych mają charakter „ świecki ”.
  • 1997: Folkloryści definiują mit jako „świętą narrację wyjaśniającą, jak świat i ludzkość powstały w ich obecnej formie”.
  • 2004: W religioznawstwie słowo „mit” jest zwykle zarezerwowane dla opowieści, których głównymi bohaterami są bogowie lub półbogowie .
  • 2004: Klasycysta Richard Buxton definiuje mit jako „tradycyjną historię o wpływie społecznym”.
  • 2004: Robert A. Segal, profesor teorii religii na Uniwersytecie w Lancaster , definiuje „mit” szeroko jako każdą historię, której „głównymi postaciami są osobowości – boskie, ludzkie, a nawet zwierzęce. Wykluczone będą siły bezosobowe, takie jak Platon jest dobry.”

Podobieństwa pomiędzy różnymi mitologiami religijnymi

Biorąc pod uwagę którąkolwiek z powyższych definicji „mitu”, mity wielu religii, zarówno starożytnych, jak i współczesnych, mają wspólne elementy. Powszechne podobieństwa między mitologiami religijnymi obejmują:

Podobieństwa między kulturami i okresami mogą być przydatne, ale zazwyczaj nie jest łatwo połączyć wierzenia i historie różnych grup. Uproszczenie kultur i okresów poprzez wyeliminowanie szczegółowych danych pozostaje w tym obszarze badań wrażliwych lub słabych.

Kontrasty między różnymi mitologiami religijnymi

Chociaż istnieją podobieństwa między większością mitologii religijnych, istnieją również kontrasty. Wiele mitologii koncentruje się na wyjaśnieniach wszechświata, zjawisk naturalnych lub innych tematów ludzkiej egzystencji, często przypisując sprawczość jednemu lub większej liczbie bóstw lub innym siłom nadprzyrodzonym . Jednakże w niektórych religiach jest bardzo niewiele historii tego rodzaju o kosmicznych wyjaśnieniach. Na przykład buddyjska przypowieść o strzałce ostrzega przed takimi spekulacjami, jak „[Czy] świat jest wieczny, czy nie wieczny? [Czy] dusza różni się od ciała? [Czy] oświecony istnieje po śmierci, czy nie?”, uznając je za nieistotne dla celu, jakim jest ucieczka od cierpienia.

Poglądy akademickie

W środowisku akademickim termin „mit” często odnosi się do historii, których kultura uważa je za prawdziwe (a nie fikcyjne). Dlatego wielu uczonych nazwie zbiór opowieści „mitologią”, pozostawiając otwartą kwestię, czy historie te są prawdziwe, czy fałszywe. Na przykład w Tree of Souls: The Mythology of Judaism profesor języka angielskiego Howard Schwartz pisze: „podana tutaj definicja «mitologii» nie ma na celu ustalenia, czy narracje biblijne lub późniejsze są prawdziwe czy fałszywe, tj. historycznie dokładne, czy nie” .

Od początków współczesnej filozofii i nauki w XVI wieku wielu zachodnich intelektualistów uważało mit za przestarzały. W rzeczywistości niektórzy argumentowali, że religia chrześcijańska byłaby lepsza bez mitologii, a nawet że chrześcijaństwo byłoby lepsze bez religii:

[JAT] Robinson opowiadał się za „oddzieleniem chrześcijańskiej doktryny o Bogu od jakiejkolwiek niezbędnej zależności od «nadprzyrodzonego» światopoglądu”. Rozumiał to jako proroczy aspekt posługi Kościoła w świecie. […] W tamtym czasie ateizm był uważany za ewangelię chrześcijańską, którą należy głosić światu. Na przykład JJ Altizer odważnie to utrzymywał, stwierdzając: „Przez całą swoją historię teologii chrześcijańskiej udawało się przeszkodzić w osiągnięciu swego wewnętrznego celu z powodu przywiązania do transcendentnego, suwerennego i niewzruszonego Boga”. […] [Dietrich] Bonhoffer uparcie nawoływał do „bezreligijnego chrześcijaństwa”.

W XX wieku wielu uczonych oparło się temu trendowi, broniąc mitu przed współczesną krytyką. Mircea Eliade , profesor historii religii, oświadczył, że mit nie powstrzymuje religii, że mit jest istotnym fundamentem religii i że wyeliminowanie mitu wyeliminuje część ludzkiej psychiki. Eliade ze współczuciem podszedł do mitu w czasie, gdy myśliciele religijni próbowali oczyścić religię z jej elementów mitologicznych:

Eliade pisał o „niebie i bogach nieba”, kiedy teologia chrześcijańska została wstrząśnięta u samych podstaw teologią „śmierci Boga”. Mówił o „Bogu tam w górze”, kiedy teolodzy tacy jak JAT Robinson byli zajęci wymazywaniem mitycznego języka trzypiętrowego wszechświata, który leżał u podstaw myśli i doświadczenia wczesnochrześcijańskiego.

Podobnie Joseph Campbell uważał, że ludzie nie mogliby zrozumieć swojego indywidualnego życia bez pomocy mitologii. Przypominając znaczenie starych mitów, zachęcał do ich uświadamiania. Odpowiadając na pytanie w wywiadzie „Jak zdefiniowałbyś mitologię?”, Joseph Campbell odpowiedział:

Moja ulubiona definicja mitologii: religia innych ludzi. Moja ulubiona definicja religii: niezrozumienie mitologii.

Poglądów religijnych

Większość religii zawiera zbiór tradycyjnych świętych historii, które, jak się uważa, wyrażają głęboką prawdę. Niektóre organizacje religijne i praktykujący uważają, że niektóre lub wszystkie ich tradycyjne historie są nie tylko święte i „prawdziwe”, ale także dokładne historycznie i objawione przez Boga , oraz że nazywanie takich historii „mitami” lekceważy ich szczególny status. Inne organizacje i osoby praktykujące religijnie nie mają problemu z klasyfikacją swoich świętych historii jako mitów.

Sprzeciw wobec klasyfikowania wszystkich świętych historii jako mitów

Współczesna opozycja

Niektórzy wierzący czują się urażeni, gdy to, co uważają za historyczne aspekty ich wiary, jest określane jako „mit”. Tacy wierzący rozróżniają z jednej strony baśnie i mity religijne, a z drugiej strony święte narracje, które ich tradycja określa jako historię lub objawienie. Na przykład ksiądz katolicki , ojciec John A. Hardon, upiera się, że „chrześcijaństwo to nie mitologia. To, w co wierzymy, to nie religijne fantazje, niezależnie od tego, jak bardzo są pobożne”. Teolog ewangelicko-chrześcijański Carl FH Henry podkreślał, że „objawienie judeochrześcijańskie nie ma nic wspólnego z kategorią mitu”.

Korzenie popularnego znaczenia „mitu”

Zwłaszcza w chrześcijaństwie sprzeciw wobec słowa „mit” ma podłoże historyczne. Do czasów Chrystusa świat grecko-rzymski zaczął używać terminu „mit” (greckie muthos ) w znaczeniu „bajki, fikcji, kłamstwa”; w rezultacie pierwsi teolodzy chrześcijańscy używali słowa „mit” w tym znaczeniu. Zatem obraźliwe znaczenie słowa „mit” jest tradycyjnym znaczeniem chrześcijańskim, a wyrażenie „mitologia chrześcijańska” użyte w dyskursie akademickim może z tego powodu obrażać chrześcijan.

Ponadto to wczesnochrześcijańskie użycie terminu „mit” przeszło do powszechnego użytku. Tak więc, gdy we współczesnym języku angielskim podstawowe święte tajemnice i nauki są opisywane jako mit , słowo to często nadal sugeruje, że jest to „pusta fantazja, fikcja lub fałsz”. Opis ten można odebrać jako bezpośredni atak na przekonania religijne , zupełnie sprzeczne ze znaczeniem rzekomo zamierzonym przez akademickie użycie tego terminu. Co więcej, w pismach akademickich, chociaż „mit” zwykle oznacza fundamentalną historię światopoglądową, nawet tam czasami jest on niejednoznaczny lub wyraźnie oznacza „fałsz”, jak w „teorii mitu Chrystusa ” . Oryginalne określenie „ mythos ” (które w języku angielskim nie ma pejoratywnej konotacji) może być lepszym słowem do odróżnienia definicji pozytywnej od negatywnej.

Brak sprzeciwu wobec klasyfikowania świętych historii jako mitów

Współcześni duchowni i praktycy niektórych ruchów religijnych nie mają problemu z klasyfikacją świętych historii tej religii jako „mitów”. Postrzegają święte teksty jako rzeczywiście zawierające prawdy religijne, natchnione przez Boga, ale przekazane językiem ludzkim. Oto kilka przykładów.

chrześcijaństwo

Miłość JRR Tolkiena do mitów i gorliwa wiara katolicka połączyły się w jego twierdzeniu, że mitologia jest boskim echem „Prawdy”. Tolkien napisał, że mity zawierają „rzeczy fundamentalne”. Wyraził te przekonania w swoim wierszu Mythopoeia około 1931 roku, który opisuje tworzenie mitów jako akt „subkreacji” w pierwotnym stworzeniu Bożym. Wiersz częściowo mówi, że stworzenie jest „utkane z mitów i wzorowane na elfach”:




... Nie ma firmamentu , jest tylko próżnia, chyba że wysadzany klejnotami namiot , utkany z mitów i wzorowany na elfach ; i żadnej ziemi, chyba że łono matki, z którego wszyscy się rodzą.

— JRR Tolkiena

Opinię Tolkiena przyjął w swoich rozmowach inny pisarz chrześcijański , CS Lewis : „Tolkien wyjaśnił Lewisowi, że historia Chrystusa to prawdziwy mit znajdujący się w samym sercu historii i u samych korzeni rzeczywistości”. CS Lewis swobodnie nazwał historię Chrystusa „prawdziwym mitem” i wierzył, że nawet mity pogańskie wyrażają prawdy duchowe. Jego zdaniem różnica między historią Chrystusa a mitami pogańskimi polega na tym, że historia Chrystusa jest prawdziwa zarówno pod względem historycznym, jak i duchowym. Lewis pisze,

Historia Chrystusa jest po prostu prawdziwym mitem: mitem, który działa na nas w taki sam sposób, jak inni, z tą jednak ogromną różnicą, że wydarzył się naprawdę: i trzeba zadowolić się przyjęciem go w ten sam sposób, pamiętając, że jest to Mit Boży, gdzie inne są mitami ludzkimi: np. opowieści pogańskie to Bóg wyrażający się poprzez umysły poetów, posługujący się takimi obrazami, jakie tam znalazł, podczas gdy chrześcijaństwo to Bóg wyrażający się poprzez to, co nazywamy realnymi rzeczami.

Inny pisarz chrześcijański, ksiądz katolicki, ojciec Andrew Greeley , swobodnie stosuje termin „mit” w odniesieniu do chrześcijaństwa. W swojej książce Mity religii broni tej terminologii:

Wielu chrześcijan sprzeciwia się temu, że używam tego słowa [mit], nawet jeśli je konkretnie definiuję. Przeraża ich słowo, które może nawet sugerować fantazję. Jednakże moje użycie jest takie samo, jakie jest powszechne wśród historyków religii, krytyków literackich i badaczy społecznych. Jest to cenne i pomocne zastosowanie; żadne inne słowo nie oddaje tego, co te tradycje naukowe mają na myśli, gdy odnoszą się do mitów. Chrześcijaninowi dobrze byłoby, gdyby pozbył się strachu przed słowem i docenił, jak ważne może ono być narzędziem w zrozumieniu treści jego wiary.

Podczas „Konsultacji w sprawie związku między tradycją wesleyańską a naukami przyrodniczymi” w Kansas City w stanie Missouri 19 października 1991 r. Dennis Bratcher przedstawił dyskusję na temat adaptacji bliskowschodniej myśli mitycznej przez Izraelitów. Bratcher argumentował, że Stary Testament wchłonął bliskowschodnią mitologię pogańską (chociaż dokonał ostrego rozróżnienia między dosłownie interpretowanymi mitami pogan z Bliskiego Wschodu a „mitopoetyckim” użyciem obrazów z mitów pogańskich przez Hebrajczyków). Podczas tej prezentacji złożył następujące oświadczenie:

użyte tutaj określenie „mit” nie oznacza „fałszywego” ani „fikcji”. Nawet w moim starym i pożółkłym Websterze „fikcja” to trzecie znaczenie tego słowa. W swoim pierwotnym i bardziej technicznym znaczeniu „mit” odnosi się do historii lub grupy opowieści, które służą wyjaśnieniu, w jaki sposób dane społeczeństwo postrzega swój świat.

judaizm

Niektórzy żydowscy uczeni, w tym Dov Noy, profesor folkloru na Uniwersytecie Hebrajskim i założyciel Israel Folktale Archives, oraz Howard Schwartz , żydowski antolog i profesor języka angielskiego na Uniwersytecie Missouri – St. Louis, omawiali tradycyjne historie żydowskie jako „mitologię”. „.

Schwartz jest autorem książki Drzewo dusz: mitologia judaizmu . Składa się z mitów i przekonań zaczerpniętych z – a w niektórych przypadkach zsyntetyzowanych z szeregu fragmentów – zarówno biblijnych, jak i niebiblijnych tekstów żydowskich. Według Schwartza naród żydowski nadal rozwija i uzupełnia swoją tradycyjną mitologię. We wstępie do książki Schwartz stwierdza, że ​​słowo „mit” użyte w książce „nie ma oznaczać czegoś, co nie jest prawdą, jak w obecnym popularnym użyciu”.

Neopogaństwo

Neopaganie często nazywają swoje święte historie „mitami”. Asatru , współczesne odrodzenie pogaństwa germańskiego, utrzymuje, że „ eddy , mity i sagi nordyckie są natchnioną przez Boga mądrością [jej] religii”. Wicca , inny ruch neopogański, również stosuje termin „mitologia” w swoich opowieściach.

Różnorodny

System dziesiętny Deweya obejmuje religie z zakresu 200, z książkami na temat „ Mitologii religijnej i teologii społecznej ”, podzbiorem wymienionym w kategorii 201.

Zobacz też

Ogólny
Mitologia religii świata

Cytaty

Źródła

Dalsza lektura

Linki zewnętrzne

Źródło: „ https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Religion_and_mythology&oldid=1135910371 ”